به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکوایران، در حالی که روسیه طی هفته گذشته شهرهای اوکراین را بهشدت زیر آتش بمباران گرفته، به نظر میرسد که دو متحد کلیدی اما محتاط اوکراین تردیدهای خود را برای کمک به دفاع این کشور کنار گذاشتهاند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، روز دوشنبه [۷ ژوئیه] اعلام کرد که ارسال کمکهای نظامی به اوکراین را از سر خواهد گرفت؛ کمکهایی که وزیر دفاع او هفته گذشته به حال تعلیق درآورده بود. ترامپ در جمع خبرنگاران گفت: «قرار است سلاحهای بیشتری بفرستیم. مجبوریم. آنها باید بتوانند از خودشان دفاع کنند. حملات به آنها بسیار شدید است.»
ناظران گفتهاند که در هفته گذشته، روسیه دو بار رکورد حملات ترکیبی خود علیه اوکراین را شکسته است. اوکراین اعلام کرد که روسیه در روز جمعه ۵۵۰ حمله هوایی شبانه انجام داد که شامل ۵۳۹ پهپاد و ۱۱ موشک بود؛ بزرگترین حمله این کشور تاکنون. نیروی هوایی اوکراین گفت که موفق شده ۴۷۸ پهپاد و دو موشک کروز اسکندر-کی را منهدم کند.
سپس در روز چهارشنبه، روسیه ۷۴۱ حمله هوایی شبانه علیه اوکراین انجام داد که شامل ۷۲۸ پهپاد انتحاری و ترکیبی کشنده از موشکها بود. اوکراین مدعی شد که ۷۱۱ پهپاد و هفت موشک کروز اسکندر را دفع کرده است.
این نرخ موفقیت اعلامی نشان میدهد که اوکراین هنوز از اجزای کلیدی سامانههای پدافند هوایی خود تهی نشده است. این تصور روز پنجشنبه تقویت شد؛ وقتی روسیه ۳۹۷ پهپاد، هشت موشک بالستیک اسکندر-ام، شش موشک کروز Kh-101 و چهار موشک هدایتشونده S-300/400 پرتاب کرد.
نیروی هوایی اوکراین اعلام کرد که همه موشکهای اسکندر، همه موشکهای Kh-101 و ۳۸۲ پهپاد را سرنگون کرده است. تنها سلاحی که در زرادخانه اوکراین توانایی انهدام موشکهای بالستیک در آسمان را دارد، سامانه پدافندی پاتریوت ساخت آمریکا است. اما تشدید تهاجم مسکو تنها عامل تغییر رویکرد ظاهری ترامپ نبوده است.
به نوشته الجزیره، رئیسجمهور آمریکا در ماه فوریه تمام کمکهای نظامی به اوکراین را تعلیق کرد تا یکی از شروط روسیه برای آغاز مذاکرات صلح را برآورده کند. اگرچه این اقدام نتیجهای نداشت، ترامپ ماهها بر سیاست مماشات با مسکو پافشاری کرد. اما پس از دستکم دو تماس تلفنی ناامیدکننده با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، لحن او تغییر کرد.
پوتین روز جمعه در تماسی تلفنی به ترامپ گفت که «روسیه به اهدافش در اوکراین دست خواهد یافت.»
ترامپ روز سهشنبه به خبرنگاران گفت: «اگر حقیقت را بخواهید، پوتین خیلی حرفهای چرند به ما تحمیل میکند. او همیشه ظاهراً مؤدب و صمیمی است، اما در عمل همه آن بیمعنی از آب در میآید.» ماه گذشته در لاهه، در جریان اجلاس سالانه ناتو، ترامپ پس از یک تماس تلفنی با پوتین، او را «گمراه» توصیف کرد و افزود که «بسیار متعجب» است که رهبر روسیه با شرایط صلح موافقت نکرده است.
دیمیتری مدودف، معاون رئیس شورای امنیت ملی روسیه و دست راست پوتین، این هفته گفت که ترامپ «دوباره سوار ترنهوایی سیاسی محبوبش شده» و بین کمککردن و کمکنکردن به اوکراین در نوسان است. او در کانال تلگرامی خود نوشت: «چطور باید با این رفتار برخورد کنیم؟ جوابش روشن است: طبق روال معمول.»
اوکراینیها نیز از تغییر موضع ترامپ چندان تحت تأثیر قرار نگرفتهاند. با این حال، ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، ظاهراً متوجه شده که این تغییر رویکرد ترامپ ممکن است واقعی باشد.
زلنسکی روز سهشنبه در پیام ویدیویی شبانهاش گفت: «امروز به وزیر دفاع و فرمانده کل ارتش دستور دادم تماسها با طرف آمریکایی را تقویت کنند. اکنون همه بیانیهها و تصمیمهای سیاسی لازم را داریم و باید هرچه سریعتر آنها را عملی کنیم تا از مردم و مواضعمان دفاع کنیم.»
زلنسکی برنامهای به نام «تولید با اوکراین» را راهاندازی کرده که تولید مشترک سامانههای کلیدی با شرکای مختلف اروپایی، از جمله نروژ و بریتانیا را تضمین میکند.
اوکراین میدان آزمایش جنگی را فراهم میکند و شرکای اروپایی تأمین مالی را به عهده دارند. هر دو طرف نیز فناوری و ظرفیت تولید را فراهم میکنند. اوکراین این مدل را ترکیبی ایدهآل از سرمایه و فناوری میداند که به این کشور امکان میدهد بهسرعت و با هزینهای کمتر، تسلیحات مؤثر بهدست آورد.
زلنسکی اکنون میخواهد این نوع همکاری را به شرکتهای تسلیحاتی آمریکایی نیز گسترش دهد؛ شرکتهایی که ۴۳ درصد صادرات تجهیزات نظامی جهان را تأمین میکنند. روز جمعه، زلنسکی قراردادی با شرکت آمریکایی تولید پهپاد Swift Beat امضا کرد تا امسال «صدها هزار پهپاد» تولید شود و سال آینده نیز این روند ادامه یابد.
اوکراین در سرنگون کردن پهپادهای انتحاری روسیه با استفاده از پهپادهای رهگیر پیشرفتهایی داشته است. زلنسکی روز جمعه پس از موج جدید حملات روسیه گفت: «پهپادهای رهگیر امروز عملکرد مهمی از خود نشان دادند. دهها شاهد بهطور مشخص با رهگیرها سرنگون شدند. ما این ظرفیت را به حداکثر میرسانیم.»
زلنسکی همچنین گفته است که خواهان سامانههای پرتابگر پاتریوت بیشتر، موشکهای رهگیر پاتریوت بیشتر و موشکهای تهاجمی دوربردی است که بتوانند عمق خاک روسیه را هدف بگیرند.
آلمان، دیگر متحد محتاط اوکراین، ممکن است وارد عمل شود.
وبسایت آکسیوس روز سهشنبه گزارش داد که صدراعظم آلمان، فریدریش مرتس، در حال مذاکره با ترامپ است تا یک سامانه پاتریوت را برای اوکراین تأمین کند. هنوز توافقی نهایی نشده است. مرتس میخواهد هزینه خرید یک سامانه جدید را بپردازد تا از آمریکا به اوکراین ارسال شود، اما ترامپ پیشنهاد داده یک سامانه آلمانی ارسال شود و هزینه آن بین دو طرف تقسیم شود.
مرتس همچنین از احتیاط سلف خود در ارسال موشکهای کروز تاوروس با برد ۱۰۰۰ کیلومتر عبور کرده است. این موشکها که کلاهکهای بزرگ ۴۵۰ کیلوگرمی دارند و به دلیل سرعت بالا رهگیریشان دشوار است. اوکراین این موشکها را برای نابودی کارخانههای تسلیحاتی روسیه، مانند کارخانه آلابوگا که پهپادهای مشابه شاهد را تولید میکند و در حال گسترش است، میخواهد.
مرتس روز سهشنبه اعلام کرد که درباره آموزش نیروهای نظامی اوکراین برای کار با موشکهای کروز تاوروس با زلنسکی گفتوگو کرده است. روسیه بارها آلمان را تهدید کرده که اگر موشکهای تاوروس را به اوکراین تحویل دهد، با پیامدهایی روبهرو خواهد شد.
آلمان هفته گذشته همچنین قراردادی برای تأمین مالی تولید بیش از ۵۰۰ پهپاد دوربرد آنتونوف-۱۹۶ برای اوکراین امضا کرد. این قرارداد بخشی از بسته کمک نظامی ۹ میلیارد یورویی (۱۰.۶ میلیارد دلاری) امسال است که بزرگترین بسته کمک نظامی در اروپا به شمار میآید.
زلنسکی همچنین خواهان افزایش تحریمها علیه روسیه است و مرتس نقش پیشگامانهای را در غلبه بر مخالفتهای دو عضو اتحادیه اروپا، یعنی مجارستان و اسلواکی، بر عهده گرفته است.
اتحادیه اروپا هجدهمین بسته تحریمها را پیشنهاد داده که به ۲۳ میلیارد دلار خرید انرژی باقیمانده از روسیه پایان خواهد داد. اسلواکی ماه گذشته این بسته را وتو کرد.
مرتس هفته گذشته در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «تمام صنعت اسلواکی، از جمله بسیاری از شرکتهای آلمانی، به تأمین انرژی از روسیه وابسته است، چرا که در حال حاضر جایگزینی وجود ندارد. ما در تلاشیم این مشکل را حل کنیم و من در این تلاشها نقش دارم.»
با وجود اطمینانبخشی مرتس، دیپلماتها گفتند که نماینده دائم اسلواکی در اتحادیه اروپا روز چهارشنبه بار دیگر این بسته را وتو کرد. قرار است این بسته دوباره روز جمعه بررسی شود.
با این حال، این موضعگیری پررنگ آلمان برای کمک به اوکراین نشانه تغییر سیاست این کشور است؛ در دوران صدراعظم پیشین، اولاف شولتس، آلمان حتی حاضر نبود هزینههای دفاعی خود را به ۲ درصد تولید ناخالص داخلی برساند.
اکنون مرتس با حمایت شولتس در پارلمان (بوندستاگ)، متعهد شده این رقم را تا پایان دهه به ۳.۵ درصد برساند.
در خطوط مقدم، روسیه همچنان پیشروی خزنده خود را ادامه داده و روز یکشنبه روستاهای پودوبنویه و سوبولفکا در منطقه شرقی دونتسک اوکراین را تصرف کرد و روز چهارشنبه تولستوی را در اختیار گرفت. اما مهمترین اقدام آن، اشغال روستای رازین در ۳ ژوئیه بود.
اندیشکده «مؤسسه مطالعه جنگ» در واشنگتن نوشت: «پیشرویهای روسیه در غرب و شمال غرب رازین در کوتاهمدت از طرح محاصره پوکروفسک و میرنوهراد حمایت میکند- هدف عملیاتی که نیروهای روسی در ۱۸ ماه گذشته پیگیر آن بودهاند.» روسیه همچنین هفته گذشته روستای ملویه در منطقه خارکیف را اشغال کرد.
با این حال، مقامات روسیه احتمالاً نگران تلفات نیروی انسانی خود هستند. فرمانده کل ارتش اوکراین، الکساندر سیرسکی، گفت که تلفات روسیه تنها در ماه گذشته ۳۲٬۴۲۰ نفر بوده است.
مدودف اعلام کرد که سرعت جذب نیرو رضایتبخش بوده است و امسال ۲۱۰٬۰۰۰ نفر با ارتش روسیه قرارداد امضا کردهاند و ۱۸٬۰۰۰ نفر دیگر داوطلب شدهاند. تلفات و جذب نیرو در طرف روسیه حدود هزار نفر در روز است، اما مسکو در تلاش است شمار نیروهایش را افزایش دهد.
روز دوشنبه، پوتین قانونی را امضا کرد که به اتباع غیرروس اجازه میدهد در ارتش روسیه خدمت کنند. به گزارش خبرگزاری تاس، این قانون بهطور فوری تصویب شد «تا اقدامات اضطراری اضافی برای تکمیل نیروهای مسلح فدراسیون روسیه انجام شود».
شبکه سیانان به نقل از منابع اطلاعاتی اوکراین و غرب گزارش داد که کره شمالی ممکن است علاوه بر ۱۱ هزار نیرویی که سال گذشته به اوکراین اعزام کرد، ۲۵ هزار تا ۳۰ هزار نیروی دیگر نیز به این کشور بفرستد. وزارت خارجه روسیه اعلام کرد که سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، قرار است روز جمعه به کره شمالی سفر کند.