بر اساس تازهترین آمار منتشرشده از سوی درگاه ملی مجوزها، در خردادماه سال جاری ۳۵ هزار و ۷۰۰ مجوز صنفی (پروانه کسب) در سراسر کشور صادر شده که تمامی آنها از طریق سامانه رسمی این درگاه به نشانی mojavez.ir انجام گرفته است.
بر این اساس رشد قابل توجه در صدور مجوزهای صنفی طی یک ماه اخیر، حاکی از افزایش تقاضای فعالان اقتصادی برای ورود به عرصه کسبوکارهای کوچک و متوسط است. این روند میتواند نشانهای مثبت از تحرک در بازار کار، افزایش خوداشتغالی و توسعه مشاغل خرد در استانهای مختلف باشد.
بررسیهای اولیه نشان میدهد بخش عمدهای از این مجوزها به صنوف خدماتی، توزیعی و تولیدی اختصاص یافته و استانهای تهران، اصفهان، خراسان رضوی، فارس، کرمان، مازندران، گیلان و آذربایجان شرقی در زمره استانهایی هستند که بیشترین سهم را در میان مجوزهای صادرشده داشتهاند.
درگاه ملی مجوزها از سال ۱۴۰۰ و در راستای اجرای قانون تسهیل صدور مجوزهای کسبوکار راهاندازی شده و تاکنون میزبان صدها هزار درخواست بوده است. هدف از راهاندازی این درگاه، حذف رویههای پیچیده اداری، کاهش رانت، افزایش شفافیت و ایجاد عدالت در دسترسی به مجوزها عنوان شده است.
نکته مهم آنکه با وجود رشد آماری در صدور مجوز، بسیاری از کارشناسان اقتصادی هشدار میدهند که افزایش صرفاً کمی پروانههای کسب و کار، بهتنهایی نمیتواند معیاری جامع برای بهبود فضای کسبوکار در کشور تلقی شود. به گفته تحلیلگران، صدور مجوز آغاز مسیر کارآفرینی است، نه پایان آن؛ از همین رو، دوام و پایداری فعالیتهای صنفی، نرخ بقا کسبوکارها پس از راهاندازی، میزان سودآوری، سطح دسترسی به منابع مالی خرد و تسهیلات بانکی، وجود زیرساختهای حمایتی از جمله بیمه، مالیات، و آموزشهای مهارتی از جمله فاکتورهای کلیدی هستند که باید در ارزیابی عملکرد واقعی سیاستهای تسهیلگر لحاظ شوند. در غیر این صورت، بخش قابل توجهی از این مجوزها ممکن است در عمل به کسبوکارهای غیرفعال یا نیمهفعال تبدیل شوند و اثر اقتصادی محسوسی در رشد تولید و اشتغال نداشته باشند.
از این منظر، ضرورت دارد که نهادهای متولی در کنار تسهیل فرآیند صدور مجوز، سیاستهای مکمل حمایتی و نظارتی را نیز در اولویت قرار دهند تا بتوان با اتکاء به دادههای دقیق و جامع، چشماندازی واقعی از تحولات فضای کسبوکار در کشور ترسیم کرد.
گفتنی است سامانه mojavez.ir هماکنون به درگاه صدور بسیاری از مجوزهای صنفی و غیرصنفی متصل است و فرآیندهای مربوط به استعلام، ثبت درخواست و پیگیری صدور پروانه کسب، بهصورت الکترونیکی و بدون نیاز به مراجعات حضوری انجام میشود.