حال در جدیدترین تصمیم شورای عالی بورس، کلیه معاملات اوراق بهادار در بورس تهران، فرابورس ایران و کلیه معاملات اوراق مبتنی بر کالا در بورسکالای ایران و بورس انرژی ایران، طی روزهای چهارشنبه (۲۸خرداد)، شنبه (۳۱خرداد) و یکشنبه (اول تیرماه) متوقف خواهد بود. همچنین از روز شنبه ۳۱خردادماه ۱۴۰۴، معاملات فیزیکی بورس کالای ایران و بازار فیزیکی بورس انرژی برقرار خواهد بود.
افزون بر این، از روز شنبه ۳۱ خردادماه ۱۴۰۴، معاملات اوراق بهادار دولتی و واحدهای سرمایهگذاری انواع صندوقهای سرمایهگذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت اعم از صدور و ابطالی و قابل معامله (ETF) نیز از ساعت ۹ تا ۱۱ صبح برقرار خواهد بود.
شاید سوالی که در این میان به ذهن برخی فعالان و مخاطبان بازارهای دارایی متبادر شود، این باشد که میزان دارایی سرمایهگذاران مختلف (اعم از حقیقی و حقوقی)، در هر یک از این ابزارها چقدر است؟ بررسی دادههای موجود نشان میدهد که تقریبا، ۱۵۲همت از پول سرمایهگذاران در صندوقهای کالایی قرار دارد. بخش اعظم ارزش بازار صندوقهای کالایی را صندوقهای طلا تشکیل میدهد و با توجه به اینکه معاملات طلا به حالت تعطیل درآمده است، فعلا چشماندازی در خصوص بازگشایی این ابزارها وجود ندارد.
چون بازار طلا در شرایط نااطمینانی و ریسک سیاسی و نظامی، با رشد قابلتوجه قیمتها همراه میشود، سیاستگذار، معاملات این بازار را به حالت تعطیل درآورده است تا شرایط و مسیر آتی مشخصتر شود. البته ترکش این تصمیم به افرادی اصابت میکند که نقدینگی لازم را دارند و این افراد با توجه به بستهبودن این صندوقها، از نقد کردن سرمایه خود عاجز هستند. من حیثالمجموع، باید توجه داشت که شرایط کنونی در ابزارها و بازارهای معاملاتی مختلف، به دلیل وضعیت خطیر کنونی ایجاد شده است و ضروری است که آحاد مختلف مردم و سرمایهگذاران، نهایت همراهی و همدلی را با سیاستگذاران به عمل آورند.
از سوی دیگر سیاستگذار بازار نیز باید به دنبال مسیرها و راهکارهایی باشد تا بتواند اندکاندک، معاملات را با ترفندها و روشهای مختلف، به ریل بازگرداند.
بررسیها نشان میدهد که بیش از ۲۰۰همت سرمایه در انواع صندوقهای سهامی قرار دارد. صندوقهای سهامی به انواع مختلفی تقسیم میشوند. در ابتدا فقط صندوقهای سهامی عادی در بازار وجود داشت که این صندوقها، به تشکیل سبدی از سهام در گروههای مختلف بازار اقدام میکردند. با توسعه ابزارهای معاملاتی، انواع جدیدی از صندوقهای سهامی نیز روانه بازار شدند. صندوقهای اهرمی برای سرمایهگذاران ریسکپذیر ایجاد شده و امکان سرمایهگذاری با قابلیت دریافت اعتبار معاملاتی را ایجاد میکنند. اعتبار تامینشده برای واحدهای ممتاز در این صندوقها، از طریق واحدهای عادی تامین میشود.
صندوقهای بخشی نوع دیگری از صندوقهای سهامی هستند که پتانسیل سرمایهگذاری در یک صنعت خاص را برای سرمایهگذاران فراهم میآورند. از سوی دیگر، صندوقهای شاخصی نیز شاخص خاصی همچون شاخص کل را مبنای مقایسه قرار میدهند و پرتفوی خود را براساس آن تنظیم میکنند.
صندوق در صندوقها نیز اقدام به خرید واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری میکنند و در واقع پرتفوی خود را با خرید صندوقهای مختلف، تنظیم میکنند. انواع صندوقهای فوقالذکر، حدود ۲۱۳ همت سرمایه را در دل خود جای دادهاند و این رقم قفلشده نیز بخش دیگری از سرمایه بلوکهشده افراد در این ابزارهای معاملاتی است.
صندوقهای درآمد ثابت، به لحاظ ارزش بازار و سرمایه، محبوبترین صندوقها در میان ابزارهای مختلف هستند. به دلیل ماهیت بدون ریسک این صندوقها، افراد به جای سپرده بانکی، سرمایه خود را به این صندوقها انتقال دادهاند. در روزهای اخیر، بخش زیادی از سرمایهگذاران از فراهم نشدن امکان ابطال واحدهای این صندوقهای بدون ریسک گلهمند بودند.
استدلال این افراد این بود که بسته بودن صندوقهای سهامی یا طلا به دلیل شرایط کنونی، توجیه منطقی و عقلانی دارد؛ اما صندوقهای درآمد ثابت که در ذات خود بدون ریسک هستند، نباید بسته بمانند. همانطور که عنوان شد؛ از روز شنبه ۳۱خردادماه ۱۴۰۴، معاملات اوراق بهادار دولتی و واحدهای سرمایهگذاری انواع صندوقهای سرمایهگذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت اعم از صدور و ابطالی و قابل معامله (ETF) نیز از ساعت ۹ تا ۱۱ صبح برقرار خواهد بود.