به گزارش همشهری آنلاین، فعالان این بخش عنوان می‌کنند که سوء‌مدیریت در وزارت جهادکشاورزی و نفوذ دلالان در سامانه بازارگاه، تولید گوشت را با بحران روبه‌رو کرده است. آنها می‌گویند تصمیمات سیاسی، واردات بی‌ضابطه و حذف تشکل‌های تولیدی از چرخه تصمیم‌سازی، موجب گرانی بی‌سابقه و نابسامانی در بازار گوشت شده است.

وضعیت بازار گوشت در میزگردی در تلویزیون همشهری با حضور مجتبی عالی، مدیرعامل سابق اتحادیه مرکزی تعاونی‌ دامداران ایران، افشین صدردادرس، مدیرعامل اتحادیه دام سبک و وحید کیانی، دامدار بررسی شد.

مشکل در مدیریت است

مجتبی عالی، مدیرعامل سابق اتحادیه مرکزی تعاونی‌ دامداران ایران: از ابتدای سال ۱۴۰۴ به دولت تذکر دادیم که با توجه به ذخایر نهاده دام و طیور، به‌زودی ذخایر کم می‌شود، اما گوش شنوایی وجود نداشت. متأسفانه مدیران دولتی به‌دنبال کار تولید نیستند و به‌دنبال کار سیاسی هستند؛ چون تولید، نیازمند برنامه‌ریزی است؛ به همین دلیل مدیران دولتی به سمت واردات می‌روند؛ زیرا امضاهای طلایی در آنجاست.

مشکلی در بخش تولید نداریم، مشکل در مدیریت وزارت جهادکشاورزی است. تولیدکنندگان رسانه ندارند که از آنها حمایت کند و کاسه‌کوزه‌ گرانی بر سر آنها شکسته می‌شود.

اکنون قیمت گوساله زنده ۳۰۰ هزار تومان و قیمت گوشت برای دامدار ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان است. قیمت‌ها در بازار را دلالان تعیین می‌کنند. متأسفانه مافیای قدرتمندی در بازار گوشت داریم که اجازه مداخله تشکل‌های تولیدی را نمی‌دهد.

واردات گوشت، گنج پنهان است. عده‌ای گوشت را با ارز ۲۸۵۰۰ تومانی وارد می‌کنند و با قیمت دلخواه می‌فروشند و سودهای سرشاری به‌دست می‌آورند. ‌ ماه گذشته شاهد بودیم که گوشت وارداتی در میادین ۸۰۰ هزار تومان فروش می‌رفت؛ درحالی‌که چندماه قبل حاضر بودیم گوشت تولید داخل را با همین قیمت به مردم عرضه کنیم، اما دولت همکاری نکرد. قیمت سبوس از ۸ هزار تومان به ۲۰ هزار تومان رسیده است.

طبق گفته رئیس سازمان بازرسی، یک میلیون تن نهاده خالی‌فروشی شده است. برای کاهش تنش، به‌طور صوری در سامانه نهاده عرضه می‌کنند و دامدار به‌طور نقدی پول می‌دهد؛ درحالی‌که نهاده‌ای در کار نیست.

واردات بی‌رویه دام زنده در یک سال اخیر سبب ورود دام آلوده به کشور شده و تب برفکی به گله‌های داخلی سرایت کرده است و تلفات گسترده‌ دام را شاهد هستیم.

وزارت جهاد به تذکرات گوش نداد

افشین صدردادرس، مدیرعامل اتحادیه دام سبک: هزینه‌های تمام‌شده تولید گوشت افزایش یافته که ناشی از نبود (نه کمبود) نهاده‌های دامی است که قیمت آن به‌شدت افزایش یافته است. این رشد قیمت نهاده‌ها روی قیمت گوشت هم تأثیر گذاشته است. پیش‌بینی‌های لازم برای شرایط خشکسالی درست انجام نشده و اکنون نهاده نداریم. در ۶ ماهه اول سال‌جاری نسبت به سال گذشته ۴۹ درصد واردات جو افزایش یافته، اما ۱۲ میلیون تن تولیدات مزارع و مراتع کاهش یافته است؛ یعنی این ۵۰۰ هزار تن نمی‌تواند جوابگوی کاهش تولید داخلی شود. این آمار هم برای خود وزارت جهادکشاورزی است. امسال ۱.۵ میلیون تن نهاده وارد شده که بیشتر از پارسال است.

اوایل زمستان ۱۴۰۳ گزارش سازمان هواشناسی درباره خشکسالی گسترده در سال ۱۴۰۴ منتشر شد و بر مبنای آن گزارش، در جلسات مختلف عمومی و خصوصی مدیران تشکل‌های دامی تذکرات مکرری به وزارت جهاد دادند و انتظار این بود که مسئولان وزارت جهاد برای پیشگیری از اتفاقاتی که دارد می‌افتد، برنامه‌ریزی می‌کردند. وزارت جهادکشاورزی باید به ستاد بحران اطلاع می‌داد و وظیفه داشتند که خساراتی که خشکسالی به دامداری و کشاورزی وارد می‌کند را برآورد و اعتبارات مورد نیاز را پیش‌بینی می‌کردند و از سازمان برنامه، اعتبارات لازم اخذ می‌شد.

باید از ابتدای امسال، این تدابیر دیده می‌شد، اما ما هیچ برنامه‌ای ندیدیم. تنظیم بازار یک وظیفه حاکمیتی است و کار دامداران و تشکل‌ها نیست.

تا اوایل مرداد قیمت گوسفند زنده کیلویی ۲۵۰ هزار تومان و قیمت لاشه ۵۰۰ هزار تومان بود و باید با قیمت ۶۰۰ هزار تومان به‌دست مردم می‌رسید، اما زیر ۸۰۰ هزار تومان به‌دست مردم نمی‌رسید.

به‌علت نبود نهاده‌های ذرت و جو، تقاضا برای خوراک دام بالا رفته است. توزیع نهاده‌های واردشده در اختیار وزارت جهادکشاورزی بوده است. در ۶‌ماه اول سال بارها نسبت به نحوه توزیع نهاده در بازارگاه اعتراض کردیم. ۵۴۰۰ عامل توزیع در بازارگاه فعال هستند که تولیدکننده نیستند، بلکه دلالند. بارها گفتیم که دلال‌ها را حذف کنیم، گوش نکردند؛ حتی در صورتجلسه جلسات امنیت غذایی هم حذف دلالان سامانه بازارگاه سانسور می‌شد.

در ماه‌های اخیر تشکل‌های تولیدی در جلسات امنیت غذایی مشکلات را طرح کردیم، اما درصورتجلسه درج نمی‌کردند. اکنون دیگر تشکل‌ها را از جلسات امنیت غذایی حذف کردند. همچنین تمام اعضای تشکل‌های تولیدی را از سامانه بازارگاه حذف کرده‌اند اما دلالان را نگه داشته‌اند. با این تصمیمات، مشخص بود که چنین وضعی پیش می‌آید.

طبق تصمیم وزارت جهادکشاورزی، هیچ نهاده‌ای به دامداران گوشتی اختصاص نمی‌دهند و می‌گویند اولویت با دامداران صنعتی تولید شیر است.

از ۲۵ هزار تن نهاده‌ای که روز سه‌شنبه در سامانه بازارگاه عرضه کردند ۴ هزار تن را ۲ شرکت خریداری کردند. اگر این ۴ هزار تن را به اتحادیه مرکزی می‌دادند آن را بین ۴۰ شرکت توزیع می‌کردیم. در این شرایط بحرانی، این شیوه تصمیم‌گیری غیراز سوءمدیریت هیچ‌چیز دیگری نیست.

اقدامات لحظه ای فایده ندارد

وحید کیانی، دامدار: به‌علت هزینه‌های سنگین و کمبود خوراک، دامداران مجبور شده‌اند دام‌های خود را به کشتارگاه بفرستند.

تولیددام ۲ بخش دارد؛ یک بخش نهاده‌هاست و یک بخش علوفه است. ۸۰ درصد هزینه‌های دامداری علوفه است. نهاده‌ که در بازار نیست یا گران است. علوفه هم گران شده و قیمت کاه از ۴ هزار تومان به ۱۲ هزار تومان رسیده است. دامداران چون جو و ذرت نیست از تفاله چغندر استفاده می‌کنند که قیمت آن به کیلویی ۲۳ هزار تومان افزایش یافته و بیش از ۳ برابر شده است. قیمت‌ها روزانه گران می‌شود.

دولت باید برای دام برنامه بلندمدت اتخاذ کند و با اقدامات لحظه‌ای اتفاق مثبتی در حوزه تولید گوشت نخواهد افتاد.