بازار ارز دیجیتال (Cryptocurrency) در سالهای اخیر با تحولات زیادی مواجه شده که یکی از عوامل تاثیرگذار آن، تغییرات در سیاستهای اقتصادی جهانی است. این تحولات گاهی بهشکل نوسانات کوتاهمدت و گاهی بهصورت روندهای بلندمدت خود را نشان میدهند. یکی از موارد بحثبرانگیز اخیر، تعرفه های ترامپ است که تاثیر قابل توجهی بر بازارهای مالی، بهویژه حوزه ارز دیجیتال داشته است.
در این مقاله ابتدا به بررسی تاثیر تعرفه بر بازارهای مالی از جمله ارز دیجیتال و طلا میپردازیم و نگاهی دقیق به واکنشهای قیمتها و رفتار سرمایهگذاران خواهیم داشت. سپس راهکارهای عملی برای مدیریت ریسک در این شرایط پیچیده را بررسی میکنیم. در نهایت با مرور نظرات کارشناسان و پیشبینی آینده، تصویری روشنتر از مسیر پیش رو ارائه خواهیم داد. با ما همراه باشید.
تعرفههای تجاری ترامپ نوعی مالیات بر واردات کالا هستند که با هدف حمایت از تولید داخلی و کاهش وابستگی به کالاهای خارجی اعمال میشوند. این سیاست شامل تعرفه متقابل (Retaliatory Tariff) است؛ یعنی اگر کشوری از کالاهای آمریکایی تعرفه بگیرد، آمریکا هم همانقدر از کالاهای آن کشور تعرفه میگیرد.
همچنین تعرفههای تلافیجویانه برای پاسخ به سیاستهای تجاری سختگیرانه کشورهای دیگر در نظر گرفته میشوند. این رویکرد تلاش میکند از صنایع داخلی در برابر رقابت خارجی محافظت کند و توازن تجاری را برقرار سازد.
اعمال تعرفهها بخشی از سیاست گسترده America First است که تمرکز آن بر اولویتدادن به منافع اقتصادی داخلی آمریکا قرار دارد. این سیاست تلاش میکند بازار آمریکا را از ورود بیرویه کالاهای خارجی محافظت کند. دولت ترامپ معتقد است حمایت از تولیدکنندگان داخلی باید در اولویت کامل باشد، حتی اگر به قیمت افزایش تنشهای تجاری تمام شود.
یکی از انگیزههای اصلی برای وضع تعرفهها، مقابله با کسری تجاری (Trade Deficit) عظیم آمریکا با کشورهای دیگر است که در برخی سالها از ۱.۲ تریلیون دلار فراتر میرود. ترامپ میگوید این کسری نشانهای از یک نظام تجاری ناعادلانه است. هدف او از وضع تعرفه، محدودکردن واردات و متوازنسازی تراز تجاری کشور است.
بخش مهمی از این سیاست تجاری، احیای صنایع سنتی آمریکا از جمله فولاد، آلومینیوم و خودروسازی است. دولت با وضع تعرفه تلاش میکند این صنایع را از رقابت ارزان خارجی نجات دهد. باور اصلی این است که بازگرداندن تولید به داخل، باعث رشد اشتغال و تقویت امنیت اقتصادی میشود.
ترامپ برای اعمال تعرفهها به «قانون اختیارات اضطراری اقتصادی بینالمللی» مصوب سال ۱۹۷۷ (IEEPA) تکیه میکند. این قانون به رئیسجمهور اجازه میدهد در شرایط تهدید امنیت ملی، محدودیتهایی از جمله تعرفه بر واردات اعمال کند. دولت ترامپ تهدید اقتصادی ناشی از واردات ارزان را مصداق چنین وضعیتی معرفی میکند.
با استفاده از این ابزار قانونی، ترامپ تعرفهها را بدون نیاز به رأیگیری در کنگره اجرا میکند. این اقدام با انتقاد بسیاری از نمایندگان روبهرو شدهاست که آن را نادیدهگرفتن اختیارات قانونگذاری میدانند. برخی دادگاهها نیز نسبت به تفسیر گسترده از این قانون و تمرکز قدرت در دست رئیسجمهور ابراز نگرانی کردهاند.
تعرفههای تجاری ترامپ در سال ۲۰۲۵ شامل نرخهای مختلفی برای کشورهای گوناگون است که با هدف کاهش کسری تجاری و حمایت از تولید داخلی آمریکا وضع شدهاند. تعرفه پایه ۱۰ درصد برای همه واردات اعمال میشود و علاوه بر آن، تعرفههای متقابل بر اساس میزان تراز تجاری با هر کشور تعیین میگردد.
تعرفه های ترامپ برای کشورهای مختلف را در جدول زیر مشاهده میکنید:
کشور | تعرفههای اعمال شده بر کالاهای آمریکا (%) | تعرفههای متقابل تخفیفدار آمریکا (%) |
چین | ۶۷ | ۳۴ |
اتحادیه اروپا | ۳۹ | ۲۰ |
ویتنام | ۹۰ | ۴۶ |
تایوان | ۶۴ | ۳۲ |
ژاپن | ۴۶ | ۲۴ |
هند | ۵۲ | ۲۶ |
کره جنوبی | ۵۰ | ۲۵ |
تایلند | ۷۲ | ۳۶ |
سوئیس | ۶۱ | ۳۱ |
اندونزی | ۶۴ | ۳۲ |
مالزی | ۴۷ | ۲۴ |
کامبوج | ۹۷ | ۴۹ |
بریتانیا | ۱۰ | ۱۰ |
آفریقای جنوبی | ۶۰ | ۳۰ |
برزیل | ۱۰ | ۱۰ |
بنگلادش | ۷۴ | ۳۷ |
سنگاپور | ۱۰ | ۱۰ |
اسرائیل | ۳۳ | ۱۷ |
فیلیپین | ۳۴ | ۱۷ |
شیلی | ۱۰ | ۱۰ |
استرالیا | ۱۰ | ۱۰ |
پاکستان | ۵۸ | ۲۹ |
ترکیه | ۱۰ | ۱۰ |
سریلانکا | ۸۸ | ۴۴ |
کلمبیا | ۱۰ | ۱۰ |
پرو | ۱۰ | ۱۰ |
نیکاراگوئه | ۳۶ | ۱۸ |
نروژ | ۳۰ | ۱۵ |
کاستاریکا | ۱۷ | ۱۰ |
اردن | ۴۰ | ۲۰ |
جمهوری دومینیکن | ۱۰ | ۱۰ |
امارات متحده عربی | ۱۰ | ۱۰ |
نیوزیلند | ۲۰ | ۱۰ |
آرژانتین | ۱۰ | ۱۰ |
اکوادور | ۱۲ | ۱۰ |
گواتمالا | ۱۰ | ۱۰ |
هندوراس | ۱۰ | ۱۰ |
ماداگاسکار | ۹۳ | ۴۷ |
میانمار (برمه) | ۸۸ | ۴۴ |
تونس | ۵۵ | ۲۸ |
قزاقستان | ۵۴ | ۲۷ |
صربستان | ۷۴ | ۳۷ |
مصر | ۱۰ | ۱۰ |
عربستان سعودی | ۱۰ | ۱۰ |
السالوادور | ۱۰ | ۱۰ |
ساحل عاج | ۴۱ | ۲۱ |
لائوس | ۹۵ | ۴۸ |
بوتسوانا | ۷۴ | ۳۷ |
ترینیداد و توباگو | ۱۲ | ۱۰ |
مراکش | ۱۰ | ۱۰ |
پاپوآ گینه نو | ۱۵ | ۱۰ |
مالاوی | ۳۴ | ۱۷ |
لیبریا | ۱۰ | ۱۰ |
جزایر ویرجین بریتانیا | ۱۰ | ۱۰ |
افغانستان | ۴۹ | ۱۰ |
زیمبابوه | ۳۵ | ۱۸ |
بنین | ۱۰ | ۱۰ |
باربادوس | ۱۰ | ۱۰ |
موناکو | ۱۰ | ۱۰ |
سوریه | ۸۱ | ۴۱ |
ازبکستان | ۱۰ | ۱۰ |
جمهوری کنگو | ۱۰ | ۱۰ |
جیبوتی | ۱۰ | ۱۰ |
پلینزی فرانسوی | ۱۰ | ۱۰ |
جزایر کیمن | ۱۰ | ۱۰ |
کوزوو | ۱۰ | ۱۰ |
کوراسائو | ۱۰ | ۱۰ |
وانواتو | ۴۴ | ۲۲ |
رواندا | ۱۰ | ۱۰ |
سیرا لئون | ۱۰ | ۱۰ |
مغولستان | ۱۰ | ۱۰ |
سان مارینو | ۱۰ | ۱۰ |
آنتیگوا و باربودا | ۱۰ | ۱۰ |
برمودا | ۱۰ | ۱۰ |
اسواتینی | ۱۰ | ۱۰ |
جزایر مارشال | ۱۰ | ۱۰ |
سنت پیر و میکلون | ۹۹ | ۵۰ |
سنت کیتس و نویس | ۱۰ | ۱۰ |
ترکمنستان | ۱۰ | ۱۰ |
گرنادا | ۱۰ | ۱۰ |
سودان | ۱۰ | ۱۰ |
جزایر ترک و کایکوس | ۱۰ | ۱۰ |
آروبا | ۱۰ | ۱۰ |
مونتهنگرو | ۱۰ | ۱۰ |
سنت هلنا | ۱۵ | ۱۰ |
قرقیزستان | ۱۰ | ۱۰ |
یمن | ۱۰ | ۱۰ |
سنت وینسنت و گرنادینها | ۱۰ | ۱۰ |
نیجر | ۱۰ | ۱۰ |
سنت لوسیا | ۱۰ | ۱۰ |
نائورو | ۵۹ | ۳۰ |
گینه استوایی | ۲۵ | ۱۳ |
ایران | ۱۰ | ۱۰ |
لیبی | ۶۱ | ۳۱ |
ساموآ | ۱۰ | ۱۰ |
گینه | ۱۰ | ۱۰ |
واکنش بازار ارز دیجیتال به تعرفه های ترامپ در نتیجه نوسانات قابل توجهی بود که بسیاری از سرمایهگذاران را به واکنشهای سریع واداشت. در ابتدا، با اعلام تعرفههای سنگینتر بر کالاهای وارداتی آمریکا، ریزش قابل توجهی در قیمتها رخ داد که بهخصوص در آلت کوینها بیشتر مشاهده شد.
در پی اعلام تعرفهها، قیمت بیت کوین (Bitcoin) ابتدا جهش کرد، اما خیلی زود روندی معکوس در پیش گرفت. تا تاریخ ۷ آوریل، بیت کوین از ۸۸,۵۰۰ دلار به کف ۷۴,۵۰۰ دلار سقوط کرد؛ یعنی بیش از ۱۵٪ افت در عرض تنها پنج روز. سایر ارزهای دیجیتال نیز کاهشهای شدیدی را تجربه کردند؛ بهطوریکه اتریوم (ETH) و ریپل (XRP) هرکدام نزدیک به ۲۸٪ افت داشتند.
این کاهش قیمتها تحت تاثیر نگرانی از تشدید تنشهای تجاری و تاثیر منفی آن بر اقتصاد جهانی بود. اما بیت کوین رفتار متفاوتی نسبت به آلت کوینها نشان داد و نسبتاً مقاومتر باقی ماند.
تحلیل دادههای تاریخی نشان میدهد که در دورههای تنش اقتصادی و سیاسی، بیت کوین بهعنوان دارایی امن (Safe Haven Asset) بوده و کمتر دچار ریزش میشود. نمودارها نیز این روند را تایید کردهاند؛ در حالی که آلت کوینها سقوطهای شدیدتری را تجربه کردند، بیت کوین تنها کاهشهای موقتی و کمعمق داشت.
تعرفههای تجاری ترامپ باعث ایجاد نوسانات و عدم قطعیت در بازارهای مالی (Financial Markets) جهانی میشود که بازار ارز دیجیتال نیز از آن بینصیب نیست. این تعرفهها با افزایش نگرانیها درباره اقتصاد جهانی، تقاضا برای داراییهای دیجیتال را تحت تأثیر قرار میدهد و منجر به تغییرات قیمتی قابل توجه در ارزهای دیجیتال میشود.
اعمال تعرفههای سنگین از سوی دولت ترامپ در آوریل ۲۰۲۵ باعث شد فعالان بازار ارز دیجیتال انتظار تشدید رکود در بازارهای جهانی را داشته باشند. این مسأله ابتدا باعث افزایش تقاضا برای داراییهای غیرمتمرکز شد، اما بهمحض شدتگرفتن ریسکهای ژئوپلیتیکی، سرمایهگذاران شروع به نقدکردن داراییهای پرریسک کردند. نتیجه این بود که بیت کوین در کمتر از یک هفته بیش از ۱۵٪ افت کرد و سایر آلت کوینها هم کاهش شدیدی را تجربه کردند.
این سیاست، هزینه واردات تجهیزات و تأسیسات صنعتی مانند ماینرهای بیت کوین را بالا میبرد. بهدنبال آن نقدینگی در بازار سنتی محدود شده و سرمایهها بهسوی داراییهای دیجیتال سرازیر میشوند. این انتقال سرمایه همراه با افزایش فشار اقتصادی، رشد فناوریهای مبتنی بر بلاک چین و دیفای را در طولانیمدت تسریع میکند .
در واکنش به تعرفههای جدید، کارشناسان برجسته حوزه ارز دیجیتال تحلیلهای مختلفی ارائه کردهاند. این نظرات هم نگرانیهایی را بازتاب داده و هم فرصتهای بالقوه را برای رشد بازار نشان میدهد. در ادامه این نظرات را بررسی خواهیم کرد.
طبق گزارش رویترز (Reuters)، مارچین کازمیرژاک، مدیر ارشد عملیاتی شرکت بلاک چینی RedStone، در مورد تعرفه های ترامپ و تاثیر بر بازار ارزهای دیجیتال گفت:
این کاهشها نشان میدهد که ارتباط بین داراییهای دیجیتال و تحولات سیاستهای کلان اقتصادی در حال افزایش است. اما سیاستهای حمایتگرایانهای که ممکن است به تضعیف سلطه دلار منجر شوند، میتوانند در میانمدت تا بلندمدت باعث افزایش علاقه به گزینههای غیرمتمرکز شوند.
طبق گزارش رویترز (Reuters)، دیوید هرناندز، متخصص سرمایهگذاری در ارز دیجیتال در شرکت 21Shares، در این مورد معتقد است:
رفتار قیمتها نشاندهنده ذات فوقالعاده دموکراتیک و بدون مرز ارزهای دیجیتال است که به سرمایهگذاران در سراسر جهان امکان میدهد در برابر تأثیرات احتمالی ناپایداریهای کلان اقتصادی حفاظت شوند.
پاو هندال، تحلیلگر ارشد شرکت Swyftx، در مصاحبه با کوین تلگراف (Cointelegraph) گفته است:
بزرگترین تهدید برای طرفداران بیت کوین این است که طی دو ماه آینده هیچ تغییری رخ ندهد و بازار همچنان در چرخه بیپایان تهدیدهای تعرفهای گرفتار بماند.
در آینده نزدیک، بیت کوین بهعنوان یک ذخیره ارزش مهمتر شناخته خواهد شد و نقش آن در حفاظت از سرمایه در برابر تورم و نوسانات اقتصادی تقویت میشود. این روند باعث افزایش اعتماد سرمایهگذاران به بیت کوین و رشد بیشتر بازار ارز دیجیتال خواهد شد.
همزمان، تعرفههای تجاری و فشارهای اقتصادی بر سیستمهای مالی سنتی، زمینه را برای توسعه فناوری بلاک چین (Blockchain) و پلتفرمهای دیفای فراهم میکند. این تحولات میتوانند باعث کاهش وابستگی به نهادهای مرکزی و گسترش خدمات مالی غیرمتمرکز شوند، که چشمانداز روشنی برای آینده بازار ارز دیجیتال به وجود میآورد.
تعرفههای تجاری اعمالشده در دوران ترامپ تاثیرات گستردهای فراتر از بازار ارز دیجیتال داشتند و باعث نوسانات قابل توجه در بازارهای مالی جهانی شدند. این سیاستها بهویژه در بورسهای جهانی و بازارهای کالایی مانند طلا و دلار تاثیرگذار بودند.
تعرفههای سنگین دونالد ترامپ بر اتحادیه اروپا، چین و ویتنام باعث سقوط شدید بازارهای سهام جهانی شد. تاثیر تعرفه بر بازار بورس بیشتر بهخاطر فعالیت گسترده شرکتهای چندملیتی و حساسیت سودآوری آنها نسبت به تغییرات اقتصادی است، نه صرفاً به دلیل تأثیرات کلان اقتصادی.
این وضعیت نشاندهنده افزایش نگرانیها درباره رکود اقتصادی و تردید در سیاستهای تجاری دولت آمریکاست که بازارها را تحت فشار قرار داده است.
با بررسی تأثیر تعرفه بر قیمت طلا میتوان دید که بازار طلا (Gold Market) بهعنوان یکی از مهمترین داراییهای امن، واکنش سریعی به تحولات ژئوپلیتیک و اقتصادی نشان داد. در پی اعمال تعرفههای جدید، سرمایهگذاران برای حفظ ارزش داراییهای خود به سمت طلا حرکت کردند و همین مسئله باعث رشد قابل توجه قیمت اونس جهانی شد. افزایش ریسک در بازارهای دیگر، موقعیت طلا را بهعنوان پناهگاه امن بیشتر تقویت کرد و حجم معاملات آن را بالا برد.
از سوی دیگر، دلار آمریکا (US Dollar) نیز بهعنوان ارز رزرو جهانی تحت تأثیر قرار گرفت. در برخی مقاطع، افزایش تقاضا برای دلار بهدلیل نااطمینانیهای تجاری، باعث تقویت ارزش آن شد. با این حال، سیاستهای تعرفهای و نگرانیهای فزاینده در مورد کسری تجاری و تنشهای اقتصادی، موجب نوسانات بیشتر در ارزش دلار شدند و مسیر پیشروی آن را پیچیدهتر کردند.
در شرایط نوسان و با وجود تاثیر تعرفه بر بازار ارز دیجیتال، داشتن استراتژیهای مشخص برای سرمایهگذاری در بازار ارز دیجیتال اهمیت ویژهای دارد. در ادامه، روشهای موثر برای مدیریت بهتر سرمایه و استفاده از فرصتهای بازار را بررسی میکنیم.
در کوتاهمدت، استفاده از روش میانگین سازی هزینه دلاری (DCA) یکی از استراتژیهای مؤثر برای مقابله با نوسانات شدید بازار ارز دیجیتال است. این روش به سرمایهگذاران کمک میکند تا بهجای ورود یکباره، خریدهای خود را بهصورت مرحلهای انجام دهند و از نوسانات قیمت در امان بمانند. همین رویکرد میتواند به کاهش ریسک کمک کند.
علاوه بر آن، مدیریت ریسک از طریق تعیین حد ضرر (stop loss) نقش کلیدی در محافظت از سرمایه دارد. سرمایهگذارانی که برای خروج بهموقع از معاملات برنامهریزی دارند، معمولاً زیان کمتری متحمل میشوند. همچنین، تنوع در پرتفو و انتخاب داراییهای مختلف میتواند ضررهای احتمالی را پوشش داده و پایداری بیشتری به سرمایهگذاری ببخشد.
برای سرمایهگذاران بلندمدت، بهترین فرصت زمانی ایجاد میشود که قیمت ارزهای دیجیتال در کف قرار دارد. خرید در چنین شرایطی، در کنار صبر و چشمانداز بلندمدت، میتواند زمینهساز سوددهی قابل توجه باشد. این رویکرد بهجای واکنشهای هیجانی، بر منطق و تحلیل تمرکز دارد.
در این مسیر، تمرکز بر پروژههایی که از نظر فاندامنتال قوی هستند اهمیت بالایی دارد. انتخاب توکنهایی با تیم توسعه فعال، جامعه پویا و نقشه راه شفاف میتواند ریسک سرمایهگذاری را کاهش دهد. چنین پروژههایی اغلب در بلندمدت عملکرد بهتری نسبت به آلتکوینهای کمارزش دارند.
برای کسب سود بیشتر از بازار، توجه به برخی نکات ضروری است که به حفظ سرمایه و تصمیمگیریهای هوشمندانه کمک میکند:
آینده تعرفه های ترامپ بهشدت به روند مذاکرات تجاری بین آمریکا و کشورهای هدف بستگی دارد. در صورت رسیدن به توافق، احتمال کاهش یا حذف تعرفهها وجود دارد. این امر میتواند به بهبود شرایط بازارهای مالی و بهویژه بازار ارز دیجیتال کمک کند. این سناریو باعث کاهش نگرانیها و افزایش سرمایهگذاری در بخشهای مرتبط با فناوری و بلاک چین خواهد شد.
اما اگر جنگ تجاری آمریکا و چین تشدید شود، تعرفهها افزایش یافته و فشار بر شرکتهای چندملیتی و زنجیرههای تأمین جهانی بیشتر خواهد شد. این موضوع ممکن است باعث نوسانات شدید در بازار ارز دیجیتال و حرکت سرمایهها به سمت داراییهای امنتر مانند بیت کوین شود. در این شرایط، دیفای و بلاک چین بهعنوان راهکارهای جایگزین مالی رشد قابل توجهی خواهند داشت.
تعرفههای ترامپ مخصوصاً در روزهای آغازین باعث افزایش نوسان و کاهش موقت قیمت بیت کوین شدند، اما در طولانیمدت بیت کوین موفق شد به ثبات خود برگردد.
ترس از تأثیرات منفی اقتصادی و عدم قطعیت بازار دو عامل اصلی بودند که باعث این سقوط شدند.
بله، بیت کوین بهعنوان ذخیره ارزش در شرایط بحران قابل اعتماد است. البته در کوتاهمدت به شرایط روانی وابستگی زیادی دارد.
تجربه ثابت کرد که آلت کوینها بیشتر نوسان دارند و تاثیر شدیدتری از تعرفهها میپذیرند.
تعرفه های ترامپ ارتباط پیچیده و حساس بین سیاستهای تجاری جهانی و بازار ارز دیجیتال را نشان میدهد. این تعرفهها باعث افزایش نوسانات و واکنشهای سریع در قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال شدند، زیرا سرمایهگذاران در مواجهه با عدم قطعیتهای اقتصادی بهدنبال حفظ سرمایه خود هستند.
این وضعیت نشان میدهد که بازار کریپتو دیگر جدا از تحولات اقتصادی جهانی نیست و هر تصمیم اقتصادی جدیدی میتواند تاثیر قابل توجهی بر آن داشته باشد.
با وجود این نوسانات، فرصتهای قابل توجهی برای سرمایهگذاران پیش رو است که با کمک استراتژیهای مدیریت ریسک مانند تنوعبخشی به پورتفو و خرید در قیمتهای مناسب میتوانند از این شرایط بهرهمند شوند. توجه به معیارهای فاندامنتال و حفظ آرامش در تصمیمگیریها، نقش مهمی در موفقیت بلندمدت سرمایهگذاری در این بازار پرریسک دارد و به کاهش اثرات منفی نوسانات کمک میکند.