نالیدیکسیک اسید: آنتی‌بیوتیک قدرتمند در برابر باکتری‌ها

بیتوته دوشنبه 19 خرداد 1404 - 08:00

نالیدیکسیک اسید: آنتی‌بیوتیک قدرتمند در برابر باکتری‌ها



نالیدیکسیک اسید چیست, نالیدیکسیک اسید در بارداری

موارد مصرف نالیدیکسیک اسید

 

• نام دارو: نالیدیکسیک اسید

• نام لاتین: Nalidixic Acid

• نام تجاری: NegGram، Nalidex

• رده دارویی: آنتی‌بیوتیک کینولون صناعی

• اشکال دارویی: قرص 

• فروش دارو: با نسخه پزشک

موارد مصرف نالیدیکسیک اسید

• درمان عفونت‌های حاد و مزمن مجاری ادراری ناشی از باکتری‌های گرم منفی حساس (به جز گونه‌های پسودوموناس)

• پیشگیری از عود عفونت‌های ادراری در موارد خاص

موارد منع مصرف نالیدیکسیک اسید

• حساسیت شناخته‌شده به نالیدیکسیک اسید یا سایر کینولون‌ها

• کودکان زیر ۳ ماه

• بیماران مبتلا به پورفیری یا سابقه اختلالات تشنجی

مقدار و نحوه مصرف نالیدیکسیک اسید

مقدار، نوع و توالی زمانی داروهایی که مصرف می کنید به موارد زیر بستگی دارد:

• سن بیمار

• نوع و شدت بیماری تحت درمان

• نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو

• سایر شرایط پزشکی بیمار

 

• بزرگسالان و نوجوانان بالای ۱۲ سال: ۱ گرم (۲ قرص ۵۰۰ میلی‌گرمی) هر ۶ ساعت به مدت ۷ تا ۱۴ روز. در درمان عفونت‌های مزمن، دوز ممکن است به ۵۰۰ میلی‌گرم هر ۶ ساعت کاهش یابد.

• کودکان بالای ۳ ماه: ۵۰-۶۰ میلی‌گرم/کیلوگرم/روز در ۴ دوز منقسم. در درمان طولانی‌مدت، دوز به ۳۰ میلی‌گرم/کیلوگرم/روز کاهش می‌یابد.

• دارو را ترجیحاً با معده خالی (۱ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از غذا) مصرف کنید.

• در صورت بروز مشکلات گوارشی، می‌توان دارو را همراه غذا یا شیر مصرف کرد.

• دوره درمان را کامل کنید، حتی اگر علائم بهبود یافت.

• در صورت فراموشی یک دوز، به محض یادآوری مصرف کنید، مگر اینکه نزدیک زمان دوز بعدی باشد. دوز را دو برابر نکنید.

• در طول درمان روزانه ۲-۳ لیتر آب بنوشید.

• قبل از شروع درمان، کشت و آنتی‌بیوگرام ادرار تهیه شود.

• اگر پس از ۴۸ ساعت علائم بهبود نیافت، به پزشک مراجعه کنید.

عوارض جانبی نالیدیکسیک اسید

• تهوع

• استفراغ

• اسهال

• درد شکمی

• سردرد

• سرگیجه

• خواب‌آلودگی

• تاری دید یا اختلالات بینایی

• حساسیت به نور (فتوسنسیتیویتی)

• بثورات پوستی یا کهیر

• تب

• لرز

• تشنج (به‌ویژه در بیماران با سابقه صرع)

• افزایش فشار داخل جمجمه

• سایکوز سمی

• واکنش‌های حساسیتی (آنافیلاکسی)

• کم‌خونی همولیتیک (به‌ویژه در بیماران با کمبود G6PD)

• لکوپنی یا ترومبوسیتوپنی

• زردی یا تیرگی ادرار

• بی‌رنگ شدن مدفوع

• ضعف غیرعادی

• سفتی مفاصل

• تغییر در حس بینایی یا تشخیص رنگ‌ها

• دوبینی

• ائوزینوفیلی

• اسیدوز متابولیک

• لتارژی

• توهمات

نکته: در صورت مشاهده هر کدام از این علائم حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

 

نالیدیکسیک اسید چیست, نالیدیکسیک اسید در بارداری

عوارض جانبی نالیدیکسیک اسید

 

تداخل دارویی نالیدیکسیک اسید

• داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (مانند ایبوپروفن): افزایش خطر تشنج

• آنتی‌اسیدها (حاوی منیزیم، آلومینیوم یا کلسیم): کاهش جذب نالیدیکسیک اسید

• سوکرالفیت: کاهش جذب نالیدیکسیک اسید

• وارفارین: افزایش اثر ضد انعقادی وارفارین

• سیکلوسپورین: ممکن است تداخل ایجاد کند

• محصولات حاوی آهن، روی یا کلسیم: کاهش جذب نالیدیکسیک اسید

• کیناپریل یا دیدانوزین: کاهش جذب نالیدیکسیک اسید

• ویتامین C: افزایش اثر نالیدیکسیک اسید و کاهش مقاومت باکتریایی

نکته: برای جلوگیری از این تداخل، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید را در اختیار پزشکتان قرار دهید.

موارد احتیاط مصرف نالیدیکسیک اسید

حساسیت به داروهای دیگر: در صورت حساسیت به نالیدیکسیک اسید، سایر کینولون‌ها (مانند نورفلوکساسین، سیپروفلوکساسین) یا هر ماده دیگر (غذاها، رنگ‌ها، مواد نگهدارنده)، پزشک را مطلع کنید.

 

مصرف نالیدیکسیک اسید در دوران بارداری: مصرف در سه‌ماهه اول بارداری منع شده است. در سه‌ماهه دوم و سوم با احتیاط و تحت نظر پزشک مصرف شود (دسته C).

 

مصرف نالیدیکسیک اسید در دوران شیردهی: با احتیاط مصرف شود، زیرا مقادیر کمی از دارو در شیر مادر ترشح می‌شود و ممکن است عوارضی مانند کم‌خونی همولیتیک در شیرخوار ایجاد کند.

 

مصرف نالیدیکسیک اسید در سالمندان: با احتیاط مصرف شود، زیرا نیمه‌عمر دارو در سالمندان ممکن است تا ۱۱.۵ ساعت افزایش یابد و خطر عوارض جانبی بیشتر است.

 

مصرف نالیدیکسیک اسید در کودکان: در کودکان بالای ۳ ماه با دوز تنظیم‌شده بر اساس وزن بدن مصرف شود. کودکان نسبت به عوارض جانبی حساس‌تر هستند.

نحوه عملکرد

• نالیدیکسیک اسید با مهار آنزیم DNA gyrase، از همانندسازی DNA باکتری جلوگیری می‌کند.

• این عمل باعث اختلال در سنتز RNA و پروتئین‌های ضروری باکتری می‌شود.

• اثر باکتری‌کش (باکتریسید) در غلظت‌های بالا و باکتریواستاتیک در غلظت‌های پایین دارد.

• به‌ویژه علیه باکتری‌های گرم منفی (مانند اشرشیا کلی، پروتئوس، انتروباکتر) مؤثر است.

• جذب سریع از دستگاه گوارش، تجمع در کلیه و دفع عمدتاً از طریق ادرار.

شرایط نگهداری نالیدیکسیک اسید

• در ظروف دربسته نگهداری شود.

• در دمای ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد و دور از نور و رطوبت نگهداری شود.

• از یخ‌زدگی دارو جلوگیری شود.

• دور از دسترس کودکان نگهداری شود.

توصیه‌هایی برای مصرف‌کنندگان نالیدیکسیک اسید

• از قرار گرفتن در معرض نور شدید آفتاب یا نور مصنوعی (UV) خودداری کنید.

• در صورت بروز حساسیت به نور، مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک اطلاع دهید.

• در طول درمان مایعات فراوان (۲-۳ لیتر در روز) مصرف کنید.

• در صورت بروز علائمی مانند تاری دید، سرگیجه یا خواب‌آلودگی، از رانندگی یا کار با ماشین‌آلات خودداری کنید.

• اگر درمان بیش از ۲ هفته طول کشید، آزمایش‌های خون، کبد و کلیه انجام دهید.

• تاریخ انقضای دارو را بررسی کنید و از مصرف داروی تاریخ‌گذشته خودداری کنید.

• دارو را فقط برای بیماری تجویز‌شده مصرف کنید و به دیگران توصیه نکنید.

• در صورت مصرف اتفاقی بیش از دوز توصیه‌شده، فوراً به بیمارستان مراجعه کنید.

تذکر مهم

مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد؛ خود درمانی و تجویز دارو با تکیه بر این مطالب جایز نیست. برای مصرف دارو حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.

گردآوری: بخش سلامت بیتوته

 

منبع خبر "بیتوته" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.