در سال‌های اخیر، با افزایش رقابت در استخراج ارزهای دیجیتال، استفاده از ماینینگ پول به روشی رایج برای افزایش شانس موفقیت تبدیل شده است. در این میان، استخر خصوصی ارز دیجیتال به عنوان گزینه‌ای اختصاصی و هدفمند، توجه گروه خاصی از ماینرها را به خود جلب کرده است. این نوع استخرها با ارائه امنیت و کنترل بیشتر، جایگزینی جدی برای مدل‌های عمومی شده‌اند.
در این مقاله ابتدا مفهوم استخر خصوصی ارز دیجیتال را بررسی می‌کنیم و سپس تفاوت‌های میان استخر عمومی و استخر خصوصی ارز دیجیتال را به زبان ساده توضیح می‌دهیم. در ادامه مزایا، معایب و روش راه‌اندازی و ثبت نام در این استخر را نیز بررسی خواهیم کرد.
استخر خصوصی یا ماینینگ پول اختصاصی (Private Mining Pool) گروهی از افراد یا منابع است که برای استخراج ارز دیجیتال یا مدیریت دارایی‌های دیجیتال با هم همکاری می‌کنند، اما فقط افراد خاصی اجازه ورود دارند. برخلاف استخرهای عمومی که همه می‌توانند وارد آن شوند، در استخرهای خصوصی معمولاً افرادی حضور دارند که به یکدیگر اعتماد داشته یا هدف مشترکی دارند.
در یک استخر استخراج خصوصی، افراد قدرت پردازشی خود را با هم ترکیب می‌کنند تا شانس بیشتری برای حل بلاک و دریافت پاداش داشته باشند. این مدل می‌تواند نسبت به استخراج انفرادی سودآورتر باشد. همچنین، استخرهای خصوصی معمولاً امنیت، حریم خصوصی و کنترل بیشتری ارائه می‌دهند و برای سرمایه‌گذاران بزرگ یا کسانی که به دنبال کاهش ریسک و نوسان بازار هستند، گزینه مناسبی به شمار می‌آید.
ماینرها اغلب برای افزایش شانس خود در یافتن بلاک و کسب پاداش، به استخرهای استخراج می‌پیوندند. این استخرها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: استخرهای عمومی و استخرهای خصوصی. هر یک از این مدل‌ها ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند که درک آن‌ها برای ماینرها حائز اهمیت است. در ادامه به بررسی تفاوت‌های کلیدی بین این دو نوع استخر می‌پردازیم.
استخرهای عمومی، همانطور که از نامشان پیداست، برای عموم ماینرها آزاد و قابل دسترس هستند. هر کسی می‌تواند با اتصال سخت‌افزار استخراج خود به چنین استخری، شروع به مشارکت کند. این امر باعث می‌شود که این استخرها معمولاً تعداد بسیار زیادی ماینر و قدرت هش بالایی داشته باشند.
در مقابل، استخرهای خصوصی دارای دسترسی محدودتری هستند و ورود به آن‌ها معمولاً نیاز به دعوت یا تأیید از سوی مدیران استخر دارد. این محدودیت در دسترسی، فضای کنترل‌شده‌تری را برای ماینرها فراهم می‌کند.
استخرهای عمومی معمولاً کارمزدهای بالاتری دارند. این کارمزدها بخشی از پاداش‌های استخراج شده را تشکیل می‌دهند و به منظور پوشش هزینه‌های عملیاتی و مدیریت استخر ماینینگ اخذ می‌شوند. این کارمزدها می‌توانند از ۱% تا ۳% یا بیشتر متغیر باشند.
در مقابل، استخرهای خصوصی ممکن است کارمزدهای کمتری داشته باشند یا حتی در برخی موارد بدون کارمزد عمل کنند. این به دلیل ماهیت خصوصی و اغلب بر اساس اعتماد بین اعضا است که نیاز به واسطه‌گری و مدیریت گسترده را کاهش می‌دهد.
در استخرهای عمومی، کنترل کمتری بر روند استخراج و نحوه توزیع پاداش‌ها وجود دارد. تصمیم‌گیری‌ها معمولاً توسط اپراتور استخر انجام می‌شود و شفافیت ممکن است در همه جنبه‌ها کامل نباشد. همچنین، با توجه به تعداد زیاد شرکت‌کنندگان، حریم خصوصی کمتری برای ماینرها وجود دارد.
در استخرهای خصوصی، ماینرها اغلب کنترل بیشتری بر روی قوانین استخر، روش‌های پرداخت و حتی انتخاب بلاک‌هایی که می‌خواهند استخراج کنند، دارند. این محیط کنترل‌شده‌تر، حریم خصوصی بیشتری را برای اعضا فراهم می‌کند.
استخرهای عمومی به دلیل داشتن قدرت هش بسیار بالا، شانس بیشتری برای یافتن بلاک دارند و در نتیجه پاداش‌ها را به صورت منظم‌تر و با ثبات بیشتری تقسیم می‌کنند. با این حال، به دلیل تعداد زیاد ماینرها، سهم هر ماینر از پاداش کمتر خواهد بود.
استخرهای خصوصی ممکن است پاداش‌های بزرگ‌تری برای هر بلاک یافت شده داشته باشند (زیرا بین ماینرهای کمتری تقسیم می‌شود)، اما به دلیل قدرت هش کمتر، ممکن است یافتن بلاک‌ها نامنظم‌تر باشد و پاداش‌ها با ثبات کمتری به دست آیند.
| ویژگی | استخر عمومی | استخر خصوصی |
| دسترسی | آزاد برای عموم ماینرها | محدود، معمولاً با دعوت یا تأیید |
| کارمزدها | معمولاً بالاتر (۱٪ تا ۳٪ یا بیشتر) | معمولاً کمتر یا بدون کارمزد |
| کنترل | کمتر، توسط اپراتور استخر | بیشتر، توسط اعضا |
| حریم خصوصی | کمتر | بیشتر |
| پایداری پاداش | منظم‌تر و با ثبات بیشتر، اما سهم کمتر | نامنظم‌تر، اما پاداش بزرگ‌تر (در صورت یافتن بلاک) |
راه‌اندازی یک استخر استخراج خصوصی ارز دیجیتال می‌تواند راهی عالی برای کنترل بیشتر بر فرآیند استخراج و بهینه‌سازی پاداش‌ها باشد. این راهنما به شما کمک می‌کند تا مراحل ضروری برای راه‌اندازی موفقیت‌آمیز ماینینگ پول اختصاصی را دنبال کنید.
قبل از شروع، باید از آماده بودن زیرساخت‌های لازم اطمینان حاصل کنید. این موارد شامل سخت‌افزارهای قدرتمند و نرم‌افزارهای مناسب است:
بیشتر بخوانید: هش ریت چیست؟
تنظیمات صحیح شبکه و امنیت برای پایداری و محافظت از استخر شما حیاتی است. این شامل پیکربندی فایروال، پورت‌ها و اقدامات امنیتی برای جلوگیری از حملات مخرب است:
باید پورت‌های مورد نیاز برای ارتباط بین ماینرها و سرور استخر را در فایروال خود باز کنید. این پورت‌ها معمولاً شامل پورت‌های پیش‌فرض پروتکل‌های استخراج مانند Stratum هستند. همچنین، برای محافظت از سرور خود در برابر دسترسی‌های غیرمجاز و حملات دیداس (DDoS)، باید فایروال سرور را به درستی پیکربندی کنید. استفاده از رمزهای عبور قوی و به‌روزرسانی منظم نرم‌افزارها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
بیشتر بخوانید: حمله دیداس چیست؟
برای افزایش امنیت، استفاده از SSL/TLS برای رمزگذاری ارتباطات بین ماینرها و استخر توصیه می‌شود. همچنین، باید یک سیستم مانیتورینگ برای شناسایی فعالیت‌های مشکوک و حملات احتمالی راه‌اندازی کنید. نگهداری نسخه‌های پشتیبان منظم از داده‌های استخر و پیکربندی‌ها نیز برای بازیابی سریع در صورت بروز مشکل ضروری است.
پس از راه‌اندازی سرور استخر، باید ماینرهای خود را برای اتصال به استخر جدید پیکربندی کنید. این مرحله شامل وارد کردن اطلاعات استخر در نرم‌افزار ماینر هر دستگاه است:
برای هر ماینر، باید آدرس سرور استخر (IP یا دامنه)، پورت مربوطه و نام کاربری و رمز عبور (اگر استخر شما نیاز به احراز هویت داشته باشد) را در فایل پیکربندی نرم‌افزار ماینر وارد کنید. این اطلاعات به ماینر امکان می‌دهد تا به استخر شما متصل شود و کار استخراج را از سرور دریافت کند. همچنین، مطمئن شوید که نرم‌افزار ماینر با سخت‌افزار شما سازگار است.
پس از پیکربندی، ماینرها شروع به ارسال سهم (shares) به استخر شما می‌کنند. این سهم‌ها نشان‌دهنده کار محاسباتی انجام شده توسط هر ماینر هستند. شما می‌توانید وضعیت اتصال و هش ریت هر ماینر را از طریق داشبورد نرم‌افزار استخر خود نظارت کنید تا از عملکرد صحیح آن‌ها اطمینان حاصل کنید.
عضویت و استفاده از یک استخر استخراج خصوصی ارز دیجیتال می‌تواند تجربه‌ای متفاوت از استخرهای عمومی باشد. این نوع استخرها اغلب برای گروه‌های خاصی از ماینرها یا نهادها طراحی شده‌اند که به دنبال کنترل بیشتر، کارمزدهای کمتر و حریم خصوصی بالاتر هستند.
محاسبه سودآوری (ROI) در یک ماینینگ پول اختصاصی به دلیل ماهیت سفارشی و اغلب بدون کارمزد، می‌تواند جذاب‌تر باشد. برخلاف استخرهای عمومی که کارمزدهای مشخصی برای پوشش هزینه‌های عملیاتی دریافت می‌کنند، استخرهای خصوصی ممکن است کارمزدهای بسیار پایین‌تر یا حتی صفر داشته باشند، که مستقیماً به افزایش سود خالص ماینرها منجر می‌شود.
این کاهش هزینه‌ها، به ویژه برای عملیات‌های استخراج در مقیاس بزرگ، می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر بازگشت سرمایه داشته باشد. برای محاسبه سودآوری، باید عواملی مانند هزینه برق، هزینه سخت‌افزار، و سهم مورد انتظار خود از پاداش‌های بلاک را در نظر بگیرید.
در یک استخر خصوصی، ممکن است بتوانید با مدیران استخر در مورد نحوه تقسیم پاداش‌ها مذاکره کنید یا از ساختارهای پرداخت سفارشی بهره‌مند شوید. این انعطاف‌پذیری و عدم وجود کارمزدهای عمومی می‌تواند به شما امکان دهد که سودآوری خود را تا حد زیادی بهینه‌سازی کنید و بازگشت سرمایه بالاتری را نسبت به پیوستن به یک استخر عمومی تجربه کنید.
فرایند ثبت‌نام در یک استخر خصوصی ارز دیجیتال معمولاً با استخرهای عمومی متفاوت است. به جای ثبت‌نام آزاد برای همه، ورود به یک ماینینگ پول خصوصی اغلب نیازمند دعوت‌نامه، معرفی از سوی یک عضو موجود، یا گذراندن یک فرآیند تأیید دقیق از سوی مدیران استخر است. این مرحله برای اطمینان از اعتماد متقابل بین اعضا و حفظ انحصار و امنیت استخر طراحی شده است.
پس از دریافت دعوت‌نامه یا تأیید اولیه، ممکن است لازم باشد اطلاعات شخصی یا تأییدیه‌های خاصی را ارائه دهید تا هویت شما تأیید شود و به استخر دسترسی پیدا کنید. این فرآیند احراز هویت می‌تواند شامل ارائه جزئیاتی باشد که در استخرهای عمومی کمتر رایج است. هدف، حفظ حریم خصوصی و امنیت بیشتر درون گروه بسته استخر است. پس از تکمیل این مراحل، یک حساب کاربری برای شما در استخر ایجاد می‌شود.
برای دریافت پاداش‌های استخراج از ماینینگ پول اختصاصی، ابتدا باید یک کیف پول ارز دیجیتال سازگار با کوینی که استخراج می‌کنید، راه‌اندازی کنید. این کیف پول می‌تواند یک کیف پول نرم‌افزاری (مانند Exodus یا Trust Wallet)، یک کیف پول سخت‌افزاری (مانند Ledger یا Trezor)، یا حتی یک آدرس کیف پول از یک صرافی معتبر باشد. اطمینان حاصل کنید که آدرس کیف پول شما صحیح و امن است، زیرا پاداش‌ها به این آدرس واریز خواهند شد.
پس از راه‌اندازی کیف پول، آدرس آن را در تنظیمات حساب کاربری خود در ماینینگ پول خصوصی وارد می‌کنید. استخر به طور خودکار پاداش‌ها را بر اساس سهم شما از کار استخراج و طبق قوانین تقسیم پاداش استخر (که ممکن است سفارشی باشد) به کیف پول شما ارسال خواهد کرد. مهم است که به طور منظم موجودی کیف پول خود را بررسی کنید و از امنیت آن اطمینان حاصل نمایید.
استخرهای خصوصی استخراج ارز دیجیتال، با وجود اینکه برای همه در دسترس نیستند، مزایای قابل توجهی را برای اعضای خود به ارمغان می‌آورند. این مزایا اغلب حول محور کنترل بیشتر، کارایی بالاتر و محیطی امن‌تر می‌چرخند که می‌تواند تجربه استخراج را بهینه‌سازی کند.
استخرهای خصوصی معمولاً به دلیل تعداد محدود و گزینش‌شده اعضا، سطح بالاتری از امنیت و حریم خصوصی را فراهم می‌کنند. این محیط بسته‌تر، خطر حملات خارجی مانند حملات DDoS یا تلاش برای دسترسی غیرمجاز به سرورهای استخر را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، اطلاعات مربوط به فعالیت‌های استخراج و میزان مشارکت هر ماینر در دسترس عموم قرار نمی‌گیرد، که به حفظ محرمانگی عملیات کمک می‌کند.
یکی از بزرگترین مزایای استخرهای خصوصی، امکان اعمال کنترل کامل بر تمامی جنبه‌های عملیاتی استخر است. اپراتورها و اعضا می‌توانند تصمیم‌گیری‌های کلیدی در مورد قوانین استخر، انتخاب ارز دیجیتال برای استخراج، روش‌های پرداخت پاداش و حتی نرم‌افزارهای مورد استفاده را به صورت مشترک یا توسط یک نهاد مرکزی (در صورت توافق) انجام دهند. این سطح از کنترل، انعطاف‌پذیری بی‌نظیری را برای بهینه‌سازی استراتژی‌های استخراج فراهم می‌کند.
استخرهای خصوصی اغلب به دلیل ساختار منعطف و عدم نیاز به جذب انبوه ماینرها، کارمزدهای بسیار پایین‌تر یا حتی صفر دارند. این کاهش قابل توجه در کارمزدها، به معنای سهم بزرگ‌تری از پاداش‌های استخراج برای هر عضو است، که مستقیماً به افزایش سودآوری نهایی منجر می‌شود. همچنین، امکان توزیع سفارشی پاداش‌ها می‌تواند به نفع اعضایی باشد که بیشترین مشارکت را دارند یا توافقات خاصی با یکدیگر دارند.
با توجه به اینکه اعضای ماینینگ پول اختصاصی معمولاً یکدیگر را می‌شناسند یا از طریق یک فرآیند دقیق گزینش شده‌اند، سطح اعتماد درون گروهی به طور قابل توجهی بالاتر است.
این اعتماد متقابل به پایداری عملیات استخر کمک می‌کند و از بروز مشکلاتی مانند دزدی سهم (share stealing) یا ناهماهنگی در پرداخت‌ها که ممکن است در استخرهای عمومی بزرگ رخ دهد، جلوگیری می‌کند. محیط مبتنی بر اعتماد، به همکاری مؤثرتر و طولانی‌مدت اعضا کمک می‌کند.
همانطور که استخرهای خصوصی ارز دیجیتال مزایای متعددی دارند، با چالش‌ها و معایبی نیز همراه هستند که می‌تواند راه‌اندازی و مدیریت آن‌ها را دشوار سازد. در ادامه چند چالش اصلی این استخرها را بررسی می‌کنیم.
راه‌اندازی یک استخر استخراج خصوصی نیازمند سرمایه‌گذاری قابل توجهی در سخت‌افزار سرور، زیرساخت شبکه و نرم‌افزارهای تخصصی است. علاوه بر هزینه‌های اولیه، نگهداری سرورها، به‌روزرسانی نرم‌افزارها و پرداخت قبوض برق مربوط به عملکرد سرورها، هزینه‌های جاری قابل توجهی را به همراه دارد که باید توسط اپراتور یا اعضای استخر تأمین شود.
مدیریت یک استخر خصوصی استخراج، نیازمند دانش فنی عمیق در زمینه‌های مختلف از جمله راه‌اندازی و پیکربندی سرورها، مدیریت شبکه، امنیت سایبری و آشنایی با پروتکل‌های ماینینگ ارز دیجیتال است. بدون این دانش، احتمال بروز مشکلات فنی و امنیتی که می‌تواند منجر به از دست رفتن سرمایه یا عدم کارایی استخر شود، بسیار بالاست.
استخرهای خصوصی معمولاً قدرت هش کمتری نسبت به استخرهای عمومی بزرگ دارند. این بدان معناست که شانس یافتن بلاک‌ها به صورت نامنظم‌تر خواهد بود و پاداش‌ها ممکن است با فواصل زمانی طولانی‌تری به دست آیند. برای اطمینان از پایداری پاداش‌ها، استخر باید حجم قابل توجهی از هش ریت را از ماینرهای خود تأمین کند، در غیر این صورت ممکن است دوره‌های طولانی بدون پاداش وجود داشته باشد.
ماهیت خصوصی این استخرها به این معنی است که جذب ماینرهای جدید محدود و گزینشی است. این محدودیت در تعداد اعضا می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، زیرا برای حفظ هش ریت مورد نیاز و اطمینان از سودآوری، نیاز به تعداد مشخصی ماینر فعال و متعهد است. یافتن اعضای قابل اعتماد و همفکر که به اهداف استخر متعهد باشند، زمان‌بر و دشوار است.
آینده استخرهای خصوصی ارز دیجیتال به شدت به تحولات کلی در حوزه استخراج و تکنولوژی‌های نوظهور وابسته است. با افزایش سختی شبکه (Difficulty) و نیاز به کارایی بیشتر، این استخرها ممکن است به سمت تخصصی‌تر شدن و ارائه خدمات ارزش‌افزوده حرکت کنند. تمرکز بر بهینه‌سازی مصرف انرژی، استفاده از منابع تجدیدپذیر و ادغام با راه‌حل‌های خنک‌کننده پیشرفته، می‌تواند پایداری و سودآوری آن‌ها را در بلندمدت تضمین کند.
همچنین، پیش‌بینی می‌شود که استخرهای خصوصی به سمت مدل‌های همکاری پیچیده‌تر و حتی ادغام با فناوری‌های جدید مانند هوش مصنوعی برای بهینه‌سازی الگوریتم‌های استخراج و مدیریت ریسک حرکت کنند.
تمرکز بر MEV و توانایی سفارشی‌سازی جریان‌های پاداش، می‌تواند جذابیت آن‌ها را برای ماینرهای سازمانی و گروه‌های بزرگ‌تر افزایش دهد. این روندها نشان می‌دهد که آینده استخرهای خصوصی به سمت هوشمندی، کارایی انرژی و مدل‌های کسب و کار نوآورانه پیش خواهد رفت.
گروهی محدود از ماینرها که به صورت خصوصی و کنترل‌شده با هم استخراج انجام می‌دهند.
استخر خصوصی محدود، امن‌تر و قابل تنظیم است؛ در حالی‌که استخر عمومی برای همه باز است و کارمزد بیشتری دارد.
با داشتن سرور اختصاصی، نرم‌افزار استخراج و دعوت اعضای مورد اعتماد می‌توان آن را راه‌اندازی کرد.
حریم خصوصی بیشتر، کارمزد کمتر و کنترل کامل بر تنظیمات و پاداش‌ها.
برای کاربران حرفه‌ای، استخر خصوصی بهتر است؛ برای مبتدی‌ها، استخر عمومی مناسب‌تر است.
استخرهای خصوصی استخراج ارز دیجیتال، با ارائه کنترل بیشتر، حریم خصوصی بالاتر و پتانسیل سودآوری بیشتر به دلیل کارمزدهای کمتر، گزینه‌ای جذاب برای ماینرها و گروه‌هایی هستند که به دنبال یک محیط استخراج سفارشی و قابل اعتمادند. با این حال، راه‌اندازی و نگهداری آن‌ها مستلزم دانش فنی عمیق، سرمایه‌گذاری اولیه قابل توجه و توانایی جذب و حفظ تعداد کافی از ماینرها برای اطمینان از پایداری پاداش‌هاست.
با توجه به پیشرفت‌های تکنولوژیکی و نیاز روزافزون به کارایی در صنعت استخراج، آینده استخرهای خصوصی می‌تواند شاهد ادغام با هوش مصنوعی، بهینه‌سازی انرژی و تمرکز بر استراتژی‌های پیچیده‌تر کسب پاداش مانند MEV باشد. این روندها نشان می‌دهد که با وجود چالش‌ها، استخرهای خصوصی می‌توانند به عنوان یک بخش مهم و رو به رشد در اکوسیستم ماینینگ ارز دیجیتال به تکامل خود ادامه دهند و به نیازهای خاص ماینرهای حرفه‌ای پاسخ دهند.
