اگر از یک تریدر یا سرمایه‌گذار ارزهای دیجیتال بپرسید بزرگترین لذتش چیست، احتمالاً جوابش سود خیلی خیلی زیاد خواهد بود! تجربه من در بازار ارزهای دیجیتال نشان می‌دهد که عمده کاربران و تریدرها در ۲ حالت چنین سود را تجربه می‌کنند:
اما یک حالت سومی هم وجود دارد که برخی کاربران حرفه‌ای‌تر از آن استفاده می‌کنند: معامله تعهدی یا همان معاملات اهرم‌دار خودمان! در این مطلب قرار است ویژگی جدید صرافی ایرانی اوکی‌اکسچنج را زیر ذره‌بین ببریم و نقاط قوت و ضعف آن را بدون تعارف و به شکلی منصفانه بررسی کنیم.
توجه داشته باشید که این مطلب تجربه شخصی استفاده از معاملات تعهدی اوکی‌اکسچنج است و به هیچ عنوان یک توصیه مالی یا آموزش استفاده از این قابلیت نیست؛ از همین رو پیش استفاده از این امکان جدید، حتماً آموزش استفاده از آن را بخوانید.
معامله تعهدی یا معامله اهرم‌دار (Leverage Trading)، ابزاری در صرافی‌های ارز دیجیتال و بازارهای مالی است که در آن از صرافی یا کارگزار مالی با پشتوانه موجودی حسابتان پول قرض می‌گیرید و از این اعتبار برای افزایش سودآوری خود استفاده می‌کنید.
فرض کنید که ۱ میلیون تومان پول دارید و قرار است با این پول بیت کوین بخرید. اگر بیت کوین در ۱ ماه آینده ۱۰۰ درصد رشد کند، پول شما ۲ میلیون تومان خواهد شد. حالا اگر ۱۰ میلیون تومان بیت کوین می‌خریدید، پول شما ۲۰ میلیون تومان می‌شد!
در چنین حالتی می‌توانید ۸ میلیون تومان باقی مانده را از صرافی قرض بگیرید و پس از اتمام معامله آن را به صرافی برگردانید. در این مثال، مجموعاً باید ۸ میلیون از ۲۰ میلیون دارایی را به صرافی بازگردانید. ۱۲ میلیون باقی مانده مال شماست!
در معاملات تعهدی می‌توانید با افزایش سرمایه اولیه خود از طریق کسب اعتبار از صرافی، مجموع سودتان را بیشتر کنید. در نهایت و در پایان معامله، تنها کافی است پولی که صرافی قرض گرفتید را پس بدهید و باقی سود را برای خودتان نگه دارید.
همان طور که قبلاً گفتیم، معامله تعهدی یا معاملات اهرم‌دار، برای کاربران حرفه‌ای‌تر بازار کاربرد دارد و کاربران مبتدی کمتر از این امکان استفاده می‌کنند. از همین رو، وقتی که برای اولین وارد بخش معامله تعهدی در صرافی می‌شوید، برخی از اصطلاحات برایتان تازه خواهد بود.
در امکان تازه این صرافی، می‌توانید تا از حداقل ۱ و حداکثر ۲۵ برابر اهرم استفاده کنید. به عبارت ساده اهرم ضریبی است که از صرافی دریافت می‌کنید. یعنی مثلاً در اهرم ۲۵ برابر انگار سرمایه‌تان ۲۵ برابر بیشتر شده است.
در بخش معاملات تعهدی اوکی اکسچنج شما می‌توانید در دو حالت معامله لانگ (خرید) و معامله شورت (فروش) پوزیشن باز کنید. این ۲ حالت دارای تفاوت‌های زیر هستند:
در بخش معاملات تعهدی این صرافی می‌توانید از بین ۱۴ ارز دیجیتال، ارز مدنظرتان را انتخاب و شروع به معامله کنید. این ارزهای دیجیتال شامل موارد زیر هستند:
در هر پوزیشن یک مقدار وثیقه نیز تعیین می‌کنید. این وثیقه یا مارجین مقداری است که به‌عنوان پشتوانه قرار می‌دهید. پشتوانه شما دو مورد را تعیین می‌کنند:
روی کاغذ بله! در معاملات تعهدی یا اهرم‌دار به هر معامله‌ای که انجام می‌دهید پوزیشن یا موقعیت گفته می‌شود.در ادامه می‌توانید مکانیزم کارکرد و شیوه کسب سود از هر کدام از این موقعیت‌ها را بخوانید.
در موقعیت‌های لانگ از صرافی پول قرض می‌گیرید که یک دارایی بخرید. در واقع هر بار که شما اهرمی را انتخاب می‌کنید، انگار صرافی بخشی از پولی که برای خرید دارایی نیاز دارید را پرداخت می‌کند. مثلاً در ضریب ۲، با پرداخت نصف پول یک واحد بیت کوین، صاحب ۱ بیت کوین می‌شوید.
در موقعیت‌های شورت، شما در واقع دارایی‌هایتان را به صرافی می‌فروشید، با این تفاوت که به سرمایه اولیه‌تان دست نمی‌خورد. در نگاه اول این موضوع کمی پیچیده است ولی در ادامه می‌توانید به‌شکل کامل آن را درک کنید.
مکانیزم سودکردن در معاملات شورت و لانگ متفاوت است. در ادامه سعی می‌کنم با مثال‌های ساده و واقعی این موضوع را جا بی‌اندازم.
همان طور که پیش‌تر گفتیم، در پوزیشن خرید شما از صرافی بسته به مقدار وثیقه‌ای که توان پرداختش را دارید، سرمایه قرض می‌گیرید. فرض کنید مقدار بیت کوینی که قصد خرید آن را دارید روی ۱ واحد قرار می‌دهید و ضریب را نیز روی ۲ قرار می‌دهید. توجه داشته باشید که قیمت بیت کوین در تمام مثال‌ها ۱۰۰ هزار دلار است.
در این حالت وقتی روی گزینه خرید کلیک می‌کنید، با پرداخت ۵۰ هزار دلار یک بیت کوین می‌خرید. به عبارت دیگر شما ۵۰ هزار دلار و صرافی نیز ۵۰ هزار دلار دیگر را پرداخت می‌کند. تا اینجای ماجرا شما هیچ سودی نکرده‌اید!
شما فقط زمانی پوزیشن لانگ باز می‌کنید که انتظار افزایش قیمت در بازه‌ای مشخص‌شده دارید. حالا فرض کنید قیمت بیت کوین از ۱۰۰ هزار دلار اوج می‌گیرد و ۱۱۰ هزار دلار (۱۰ درصد افزایش قیمت) می‌شود. در این حالت شما می‌توانید پوزیشن لانگ خود را ببینید.
وقتی پوزیشن لانگ خود را می‌بندید، صرافی ۵۰ هزار دلاری که به شما قرض داده را پس می‌گیرد و مابقی پول را به شما باز می‌گرداند. یعنی از مجموع پول ۱۱۰ هزار دلاری، ۵۰ هزار دلار متعلق به صرافی و بقیه برای شماست.
با یک حساب سرانگشتی چیزی در حدود ۱۰ هزار دلار سود کردید. در حالتی که اگر شما می‌خواستید به شکل عادی معامله کنید، سرمایهٔ ۵۰ هزار دلاری شما در پایان جهش بیت کوین ۵۵,۰۰۰ دلار می‌شد!
در معامله‌های شورت داستان کمی متفاوت است. در این مثال نیز فرض کنید ۵۰ هزار دلار سرمایه دارید، ضریب را نیز روی ۲ قرار می‌دهید و قیمت بیت کوین نیز ۱۰۰ هزار دلار است.
از سوی دیگر منطقی است که تنها در حالتی پوزیشن فروش باز می‌کنید که انتظار کاهش قیمت داشته باشید. زمانی که پوزیشن شورت را باز می‌کنید، صرافی در ازای دریافت ۵۰ هزار دلار، ۱ بیت کوین به شما قرض می‌دهد. یعنی در ابتدای معامله شما ۱ بیت کوین به صرافی بدهی دارید و مکانیزم معامله ۱ بیت کوین را به محض دریافت به قیمت ۱۰۰ هزار دلار فروخته است.
حالا فرض کنیم قیمت بیت کوین از ۱۰۰ هزار دلار سقوط کرده و به ۵۰ هزار دلار می‌رسد. در این حالت شما هم پوزیشن شورت خود را می‌بندید. به محض بسته‌شدن معامله، مکانیزم صرافی ۱ بیت کوینی که از شما طلب دارد را با قیمت بازار می‌خرد که در این مثال ۵۰ هزار دلار است.
تا اینجا شما ۵۰ هزار دلار پول دارید که از معامله حاصل شده و ۵۰ هزار دلار هم به‌عنوان وثیقه قرار دادید که مجموعاً ۱۰۰ هزار دلار می‌شود. نکته جالب در مورد معاملات شورت این است که به جز استفاده از معاملات تعهدی به شکل دیگری نمی‌توانید سود کنید.
به طور کلی در معاملات اهرمی این صرافی، ۴ حالت مختلف سفارش‌گذاری وجود دارد:
در حال حاضر به جز اوکی اکسچنج صرافی‌های ایرانی دیگر نیز قابلیت‌های مشابهی ارائه می‌کنند. در ادامه می‌توانید مزایا و معایب معاملات تعهدی اوکی اکسچنج را بخوانید.
ریسک معامله تعهدی کم نیست! از طرف دیگر صرافی دلش نمی‌خواهد ضرر کند؛ به همین دلیل است که از شما وثیقه می‌گیرد. همیشه یک قانون مهم در دنیای معاملات اهرم را به یاد داشته باشید و آن را جدی بگیرید: شما تنها اجازه دارید معامله را تا جایی باز نگه دارید که مقدار ضرر از وثیقه شما بیشتر نشود.
در معاملات اهرمی همان طور که سود شما چند برابر می‌شود، ضرر شما هم چند برابر خواهد شد! یعنی همان طور که به ازای هر درصد رشد قیمت، ۲۵ درصد سود می‌کنید، به ازای هر درصد حرکت در خلاف جهت معامله، ۲۵ برابر ضرر خواهید کرد! این اتفاق تا جایی ادامه پیدا می‌کند که مبلغ ضرر به اندازه وثیقه شما باشد. به این اتفاق لیکوییدشدن (Liquidation) گفته می‌شود.
مثلاً اگر شما ۵۰ هزار دلار وثیقه گذاشته باشید و پوزیشن‌تان از نوع خرید باشد و ضریب ۲۵ برابری انتخاب کرده باشید، با فرض این که پوزیشن روی ۱۰۰ هزار دلار باز شده است، در صورتی که قیمت ۲,۰۰۰ هزار دلار از جایی که معامله را باز کردید پایین بیاید، شما تمام وثیقه‌تان را از دست می‌دهید. در مورد پوزیشن‌های فروش، این مورد برعکس است
چه پیش‌بینی شما صعود قیمت‌ها باشد (پوزیشن لانگ) و چه انتظار ریزش بازار را داشته باشید (پوزیشن شورت)، پلتفرم معاملات اهرمی اوکی‌اکسچنج امکان کسب سود بیشتر را در اختیارتان قرار می‌دهد. با وجود رابط کاربری ساده و کارمزدهای منطقی که از مزایای آن برشمرده شده، نباید فراموش کرد که این ویژگی، به‌خصوص برای تازه‌کاران، نیازمند یادگیری دقیق و احتیاط است، چرا که توضیحات اولیه ممکن است کمی پیچیده به نظر برسند.
در پایان فراموش نکنید که بازار ارزهای دیجیتال همیشه با تصوراتی از سودهای رؤیایی گره خورده و همین موضوع می‌تواند چشم شما را به روی واقعیت پرریسک و پرنوسان آن ببندد. به‌شدت توصیه می‌کنم مراقب باشید و با هشیاری معامله کنید!
برای شروع معامله کلیک کنید: کار با قابلیت معامله تعهدی اوکی‌اکسچنج
