ارزهای دیجیتال چینی یکی از مورد توجهترین حوزههای سرمایهگذاری هستند. چین تا پیش از سال ۲۰۱۷ که ممنوعیت فعالیت صرافیهای رمز ارزی را اعلام کرد، بیشترین سهم بازار معاملات بیت کوین را در اختیار داشت. باوجود ممنوعیت گسترده رمز ارزها در چین، همچنان شرکتهای چینی زیادی در حوزه بلاک چین فعال هستند و این صنعت با قدرت به بقای خود در این کشور ادامه میدهد.
بهخاطر اهمیت و تأثیر سیاستهای این کشور بر بازار رمز ارزها، ۷ مورد از برترین کوینهای چینی را معرفی کرده و مزایا و معایب آنها را بررسی میکنیم. در آخر این مطلب، آینده صنعت بلاک چین (Blockchain) چین را نیز بررسی خواهیم کرد.
ارزهای دیجیتال چینی با وجود ماهیت غیرمتمرکز فناوری بلاک چین، بر اساس معیارهایی مشخص قابل شناسایی هستند. این ارزهای دیجیتال چینی عمدتاً براساس محل استقرار دفتر مرکزی شرکت پشتیبان، تبار و ملیت بنیانگذاران یا مرکز توسعه اصلی پروژه تعریف میشوند. شناخت ارزهای دیجیتال چینی برای سرمایهگذاران و علاقهمندان به بازار رمزارز اهمیت ویژهای دارد، زیرا این پروژهها اغلب تحت تأثیر سیاستها و رویکردهای دولت چین نسبت به فناوری بلاک چین قرار میگیرند.
ما برای تهیه لیست بهترین کوینهای چینی، پروژههایی که یا محل تأسیس آنها در کشور چین یا ملیت بنیانگذاران و توسعهدهندگان اصلی آنها مربوط به این کشور بوده است را انتخاب کردهایم. برای مشاهده ارزهای بیشتر، میتوانید به صفحه سایت کوین گکو (CoinGecko) مراجعه کنید. لیست مهمترین ارزهای دیجیتال چینی به این شرح است:
ترون (Tron) در سال ۲۰۱۷ توسط یک کارآفرین جوان بهنام سان یوچن (Sun Yuchen) معروف به جاستین سان (Justin Sun) روی شبکه اتریوم راهاندازی شد و در سال ۲۰۱۸ به بلاک چین اختصاصی خود مهاجرت کرد.
ترون یک بلاک چین برای ساخت دیاپها و قراردادهای هوشمند است که به کارمزدهای پایین خود شناخته میشود. یکی از مهمترین اهداف ساخت ترون، متحولکردن نحوه اشتراکگذاری محتوا و کسب درآمد در رسانههای دیجیتال بوده است. تمرکز این پلتفرم بر حذف واسطهها برای سازندگان محتوا و تعامل مستقیم آنها با مخاطبانشان است.
بنیاد ترون (Tron Foundation) یک سازمان غیرمتمرکز است که مسئولیت توسعه بلاک چین ترون و ارز دیجیتال ترونیکس (TRX) را بر عهده دارد. آقای سان این شرکت را در سال ۲۰۱۷ در سنگاپور ثبت کرد، اما دفتر مرکزی آن بعداً به سانفرانسیسکوی کالیفرنیا منتقل شد. این بنیاد در هنگکنگ، تایوان و سرزمین اصلی چین نیز دفاتر کاری دارد. علاوهبراین، تبار چینی جاستین سان باعث شده ترون به یکی از برترین ارزهای دیجیتال چینی محبوب تبدیل شود.
بیشتر بخوانید: ترون چیست
وی چین (Vechain) یک اکوسیستم بلاک چینی است که با هدف ارائه راهکارهای مدیریت زنجیره تأمین برای کسبوکارها و ادغام با دستگاههای اینترنت اشیاء (IoT) راهاندازی شد. اکنون این پروژه رمزارز (Crypto Project) یک اکوسیستم چندمنظوره محسوب میشود و طیف گستردهای از نیازهای سازمانی را پشتیبانی میکند.
در این اکوسیستم دو توکن بهنامهای ویچین توکن (VET) و ویچینتور انرژی (VTHO) وجود دارد که برای انتقال ارزش در شبکه و پرداخت هزینه گس مورد نیاز قراردادهای هوشمند بهکار میروند.
سانی لیو (Sunny Liu) که اصالتاً چینی اما متولد آمریکاست، پروژه وی چین را در سال ۲۰۱۵ راهاندازی کرد. به استناد وبسایت اصلی، دفتر مرکزی این شرکت در کشور سن مارینو (San Marino) واقع شده است. این پروژه تا امروز همکاریهای مختلفی در حوزه مدیریت زنجیره تأمین داشته است که والمارت (Walmart) و بیامدابلیو (BMW) از جدیدترین آنها هستند. تمام این موارد باعث شده وی چین را یکی از بهترین پروژههای رمزارز چینی در نظر بگیریم.
بیشتر بخوانید: وی چین (VeChain) چیست
نئو (Neo) یکی از اصیلترین پروژههای متنباز ارز دیجیتال چین است که قابلیت توسعه قراردادهای هوشمند و برنامههای غیرمتمرکز، پشتیبانی از زبانهای برنامهنویسی مختلف و یکپارچهسازی با سایر اکوسیستمهای بلاک چینی را فراهم میکند. این شبکه دارای دو توکن بهنامهای نئو (NEO) و گس (GAS) است که برای امور حاکمیتی و پرداختی کاربرد دارند.
پروژه نئو که در ابتدا انتشرز (Antshares) نام داشت، در سال ۲۰۱۴ توسط دا هونگفی (Da HongFei) و اریک ژانگ (Erik Zhang) با هدف افزایش پذیرش رمز ارزها در چین راهاندازی شد و در سال ۲۰۱۷ به نئو تغییر برند داد. به نئو لقب «اتریوم چینی» را نیز دادهاند. نئو یکی از بلاک چینهایی است که به شبکه خدمات مبتنی بر بلاکچین چین (BSN) خدمترسانی میکند و در تلاش است تا پذیرش توکنهای ان اف تی را در آنجا رواج دهد.
بیشتر بخوانید: نئو (NEO) چیست؟ همه چیز درباره نئو
کانفلاکس نتورک (Conflux Network) یکی دیگر از محبوبترین و بهترین ارزهای دیجیتال چینی است که با هدف اتصال خالقان، جوامع و بازارها در میان پروتکلهای مختلف راهاندازی شد. این شبکه دارای مکانیزم اجماع دوگانه متشکل از گراف درختی (Tree-Graph) برای پردازش تراکنشها و افزایش توان عملیاتی و همچنین اثبات کار (PoW) برای تأمین امنیت و جلوگیری از حملات بازگشتی است.
کانفلاکس فاندیشن (Conflux Foundation) که در سال ۲۰۱۸ در پکن چین راهاندازی شد، دامنه فعالیت خود را به تورنتو، کانادا، لاگوس و نیجریه نیز گسترش داده است. این بنیاد همچنین با راهاندازی یک مؤسسه تحقیقاتی بهنام Tree-Graph، با دولت شانگهای همکاری دارد.
کوانتوم (Qtum) از جمله پروژههای رمز ارز چین است که فعالیتهایی فراتر از مرزهای این کشور داشته است. این پلتفرم، نقاط قوت اتریوم و بیت کوین را با یکدیگر ترکیب میکند و یک سیستم اثبات سهام (Proof-of-Stake) مقیاسپذیر ارائه میدهد. این پلتفرم امکان توسعه قراردادهای هوشمند را فراهم کرده و از توکنهای ERC20 و توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) پشتیبانی میکند.
پاتریک دای (Patrick Dai)، نیل ماهی (Neil Mahi) و جردن ارلز (Jordan Earls) پروژه کوانتوم را راهاندازی کردند. پاتریک دای که اصالتاً چینی است، پیش از تأسیس این پروژه عضو تیم علیبابا بود و سابقهای فعال در حوزه ارزهای دیجیتال دارد.
علاوهبراین، بااینکه امروزه دفتر مرکزی این شرکت در سنگاپور قرار دارد، اما بنیاد کوانتوم در سال ۲۰۱۶ و پیش از ممنوعیت ارزهای دیجیتال در چین در سال ۲۰۱۷، در شانگهای تأسیس شد. بههمینخاطر، کوانتوم را نیز میتوان جزو برترین کوینهای چینی در نظر گرفت.
آنتولوژی (Ontology) یک پروژه چندزنجیرهای است که بهعنوان یک محیط دیجیتال چندمنظوره، با سازگاری کامل با ماشین مجازی اتریوم طراحی شده تا برنامههای غیرمتمرکز بتوانند بهراحتی با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و اطلاعات را به اشتراک بگذارند.
عملکرد اصلی این پلتفرم، ارائه شناسههای رمزنگاریشده، سیستم امتیازدهی اعتبار و ابزارهای اجتماعی دیگری است که روی زنجیرههای مختلف عمل کرده و تعاملپذیری را با حفظ کامل دادههای شخصی، امکانپذیر میکنند.
شرکت پشتیبان آنتولوژی در نوامبر ۲۰۱۷ در سنگاپور تأسیس شد و شبکه اصلی آن بهطور رسمی در ژوئن ۲۰۱۸ آغاز بهکار کرد. بااینحال، لی جون (Li Jun) بهعنوان بنیانگذار آنتولوژی، یک کارآفرین اهل چین است که سابقه همکاری با پروژه نئو را نیز داشته است. در روزهای اولیه، تیم توسعهدهندگان اصلی این پروژه از شهرهای بزرگی مانند شانگهای و پکن بودند.
بیشتر بخوانید: آنتولوژی (Ontology) چیست؟ همهچیز دربارهی ارز دیجیتال ONT
نروس نتورک (Nervos Network) از دیگر ارزهای دیجیتال چینی اصیل است که دفتر مرکزی آن در سال ۲۰۱۸ در هانگژو، منطقه ژجیانگ چین تأسیس شد. یان شیه (Jan Xie)، تری تای (Terry Tai)، کوین وانگ (Kevin Wang)، دنیل لو (Daniel Lv) و سایفر وانگ (Cipher Wang) تیم بنیانگذار این پروژه را تشکیل میدهند.
نروس نتورک یک شبکه بلاک چینی ماژولار است که بر پایه یک لایه اول امن، منعطف و مقیاسپذیر به نام پایگاه دانش مشترک (Common Knowledge Base یا CKB) ساخته شده است. طراحی منعطف این شبکه به توسعهدهندگان این امکان را میدهد که بهسرعت با انواع راهحلها سازگار شده و فناوریهای جدید را بدون مشکل پیادهسازی کنند.
شبکه اصلی نروس نتورک در سال ۲۰۱۹ راهاندازی شد و بهخاطر قابلیت تعامل با بلاک چینهای ناهمگن، زنجیرههای جانبی و شبکههای لایه دوم توانسته کاربران زیادی را نه تنها در داخل چین، بلکه از سراسر جهان به خود جذب کند.
چین با سیاستهای خود تأثیر زیادی بر صنعت بلاک چین و بازار رمز ارزها داشته است. این کشور ابتدا در سال ۲۰۱۳ مشارکت نهادهای مالی در فعالیتهای بیت کوین را محدود کرد و سپس در سال ۲۰۱۷، عرضه اولیه سکه (ICO) و فعالیت سایتهای صرافی رمزارز (Crypto Exchange) را ممنوع اعلام نمود. در سال ۲۰۲۱ نیز ماینینگ خانگی و فعالیتهای تجاری مرتبط با ارزهای مجازی به عنوان فعالیتهای مالی غیرقانونی در این کشور تلقی شدند.
بااینحال، چین همواره پتانسیل فناوری بلاک چین را به رسمیت شناخته است و حتی برنامههای بلندپروازانهای برای ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) و فناوریهای نوآورانه در نظر دارد.
بیشتر بخوانید: CBDC چیست
همانطور که تا اینجا دیدیم، اکثر پروژههای مبتنی بر توسعه بلاک چین در چین، دارای ویژگیهای مشترکی مانند نوآوری در فناوری مالی (Fintech)، همکاریهای بزرگ و تمرکز بر مقیاسپذیری هستند.
نوآوری را میتوان در خط مقدم پروژههای ارز دیجیتال چینی دانست. اکثر این شرکتها و پلتفرمها درصدد ایجاد تحولی در فضای بلاکچین هستند و این کار را با ارائه راهحلهای خلاقانهای که به رفع چالشهای دیگر زنجیرهها میپردازند، انجام میدهند.
اکثر پروژههای چینی به دلیل ارتباط نزدیک با دولت چین، همکاریهای گستردهای با این کشور داشته و توانستهاند در سطح جهانی مطرح شوند. این همکاریها به آنها امکان میدهد تا فعالیتهای خود را فراتر از مرزهای چین گسترش دهند.
سهگانه تمرکززدایی، امنیت و مقیاسپذیری یکی از بزرگترین معضلهای پلتفرمهای کریپتویی است که پروژههای رمزارز چینی نیز درصدد حل آنها هستند. ارائه پروتکلهای سازگار با دیگر زنجیرهها مانند لایههای دوم، زنجیرههای جانبی و سازگار با ماشین مجازی اتریوم از جمله رویکرهای اکثر این پروژههاست.
رمز ارزهای چینی بهخاطر گستره فعالیتشان مزایای بهخصوصی دارند از جمله:
دولت چین در راستای توسعه فناوریهای بلاک چین، از شرکتهایی که منابع خود را صرف ساخت راهحلهای کاربردی میکنند، پشتیبانی گستردهای کرده و تا حد امکان آزادی عمل به آنها میدهد. مثلاً وی چین از جمله پروژههایی است که فناوری آن در شرکتهایی مانند والمارت و بیامدابلیو بهکار گرفته شده است.
دولت هنگکنگ با حفظ روند سریع پذیرش فناوریهای نوین، شرایط لازم برای رشد و گسترش صنعت بلاک چین را فراهم کرده است. وجود چارچوبهای قانونی متنوع باعث شده پروژههای رمزارزی مستقر در چین بتوانند اکوسیستمی مناسب برای کاربردهای متنوع دنیای واقعی ایجاد کنند.
باوجود ممنوعیتهای مختلف، بازار کریپتو چین در خواب نیست و صرافیهای متمرکزی که اجازه فعالیت در این کشور را داشته باشند، نقدشوندگی بسیار بالایی دارند که خرید و فروش ارزهای لیستشده در آنها را بسیار سادهتر میکند. این نقدینگی نهتنها برای داخل چین، بلکه برای کل بازار رمز ارزها سودمند است.
باوجود مزایا و حمایتهای دولت چین از فناوری بلاک چین، چالشهایی نیز بر سر راه افزایش پذیریش استفاده از رمز ارزها در این کشور وجود دارد از جمله:
از سال ۲۰۱۳ تا کنون، چین محدودیتها و ممنوعیتهای متعددی را روی فعالیت صرافیها، استخراج خانگی و شخصی، معاملات تجاری و استفاده از ارزهای دیجیتال برای پرداختها وضع کرده است. بههمینخاطر است که بسیاری از شرکتها و صرافیهای متمرکز پس از ممنوعیتهای گسترده در سال ۲۰۱۷ و ۲۰۲۱، دفتر مرکزیشان را به دیگر شهرها و کشورها منتقل کردند.
بهخاطر وجود قوانین سختگیرانه، سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال چینی ریسکهای مختص به خود را دارد. برای مثال، درصورتی که فعالیت یک پروژه کریپتویی مستقر در این کشور ممنوع شود و امکان خروج آن از چین وجود نداشته باشد، خطر شکست و ناکامی توسعهدهندگان در پیشرفت اهدافشان نیز وجود دارد.
تغییرات در سیاستهای داخلی چین میتواند تأثیرات قابلتوجهی بر بازار ارزهای دیجیتال این کشور داشته باشد. شرکتها و پروژههای کریپتویی، در صورت عدم درک قوانین داخلی و فعالیت برخلاف آنها، با ریسک تعطیلی مواجه خواهند شد.
با وجود اینکه بسیاری از رسانهها بارها از «ممنوعیت» کامل رمزارز در چین سخن گفتهاند، واقعیت این است که معاملات ارزهای دیجیتال در سرزمین اصلی چین همچنان زنده و فعال است.
آینده ارزهای دیجیتال در سرزمین اصلی چین نامشخص است. بااینحال، طبق گزارشها، صنعت بلاکچین در چین همچنان رتبه اول جهان را از نظر تعداد پروژههای مرتبط دارد. طبق گزارش Blockdata، بالغ بر بیش از ۲۵۰ پروژه بلاک چینی این کشور در صدر فهرست جهانی قرار دارند.
بنابراین، آینده پروژههای بلاک چینی در این کشور تیره و تاز نیست، اما نسبت به فعالیتهای تجاری رمز ارزها در این کشور نمیتوان نظر دقیقی داد.
در چهاردهمین برنامه پنجساله توسعه، دولت چین به اصلاحات در بخش مالی پرداخت که یکی از محورهای اصلی آن، توسعه یک ارز دیجیتال ملی بود.
در ادامه این روند و در پی علاقه مستمر دولت به توسعه یک استیبل کوین رسمی برای استفاده عمومی، بانک مرکزی چین (People’s Bank of China) یک سند راهبردی منتشر کرد که در آن، مسیر توسعه و پیادهسازی یوان دیجیتال تشریح شده بود. بااینکه زمان مشخصی برای انتشار نهایی یوان دیجیتال اعلام نشده، اما دولت و بانک مرکزی چین در حال کار روی این موضوع هستند.
بنابراین، علاوهبر پروژههای مستقل شرکتها، توسعه رمز ارز بانک مرکزی نیز در دستور کار دولت چین است که میتواند روی روندهای جهانی و رقابت با دیگر کشورها نیز تأثیر بهسزایی بگذارد.
در سال ۲۰۱۹، رئیسجمهور چین، شی جینپینگ، بلاک چین را بهعنوان یک فناوری کلیدی برای نوآوری و تحول صنعتی معرفی کرد و خواستار تسریع در توسعه آن شد. در ژانویه ۲۰۲۵ نیز دولت این کشور یک نقشه راه ملی بلاکچین با بودجه ۵۴.۵ میلیارد دلاری را منتشر کرد که اهداف عملکردی و مسئولیتهای نهادی را برای تسریع در استقرار بلاکچین در سراسر اقتصاد تعیین کرده است.
از جمله فناوریهای نوظهور و پروژههای نوینی که در چین در دست توسعه هستند شامل:
خیر. از سال ۲۰۲۱ به بعد، معاملات رمزارزها و استخراج در سرزمین اصلی چین ممنوع شده است. اما توسعه بلاک چین و یوان دیجیتال مجاز است.
نئو (Neo)، کانفلاکس (Conflux)، نروس نتورک (Nervos Network)، کوانتوم (Qtum) و وی چین (Vechain) از جمله معروفترین پروژههایی هستند که با مشارکت برترین توسعهدهندگان اهل چین توسعه داده شدهاند.
بله، یوان دیجیتال (e-CNY) ارز دیجیتال رسمی بانک مرکزی چین است، اما یک رمزارز غیرمتمرکز نیست و هنوز تاریخ دقیقی برای انتشار عمومی آن مشخص نشده است.
بله. چین در توسعه فناوری بلاک چین، پروژههایی مانند BSN و RealDID پیشتاز است و در رتبه اول جهانی از نظر تعداد پروژه قرار دارد.
پروژههای رمزارز چینی یا در داخل این کشور مستقر هستند یا بنیانگذاران آنها، اصالت چینی دارند. ارزهای دیجیتال چینی محبوب مانند ترون (Tron)، نئو (Neo)، کانفلاکس (Conflux)، نروس نتورک (Nervos Network)، کوانتوم (Qtum) و وی چین (Vechain) تا امروز توانستهاند مخاطبان زیادی را از سراسر جهان به خود جذب کنند.
چین با تمرکز بر توسعه فناوری بلاک چین، توسعه پروژههایی مانند یوان دیجیتال (e-CNY)، شبکه خدمات بلاک چین (BSN) و سیستم شناسایی غیرمتمرکز چین (China RealDID) را در دستور کار قرار داده است. ممنوعیت معامله رمز ارزها بهمعنای پایان کار نیست، بلکه دولت این کشور تمرکز خود را بر رقابت با ایالات متحده در این حوزه معطوف کرده است.