عصر ایران - 29 اردیبهشت هر سال یادآور رویدادهای گوناگونی در تاریخ معاصر ایران بوده است. از درگذشت فخرالدین حجازی، نماینده دوره اول مجلس شورای اسلامی در سال 1386، تا گزارش سرویس ضدجاسوسی آلمان درباره سازمان مجاهدین خلق در سال 1383 و اعلام سیاست مهار دوگانه آمریکا علیه ایران و عراق در سال 1372، این روز در حافظه تاریخی ایرانیان نقش بسته است. در سالگرد این روز، نگاهی گذرا به برخی از مهمترین وقایع 29 اردیبهشت در طول دهه‌های گذشته می‌اندازیم تا سیر تحولات و رویدادهای تاثیرگذار در تاریخ ایران را مرور کنیم.
فخرالدین حجازی نماینده مردم تهران در دوره اول مجلس شورای اسلامی پس از تحمل سالها بیماری در 78 سالگی درگذشت.
سرویس ضدجاسوسی آلمان در گزارش سالانه خود از سازمان مجاهدین خلق به عنوان یک گروه تروریستی که تلاش می کند ژست یک اپوزیسیون دمکراتیک را به خود بگیرد یاد کرد.
آیت الله علامه حاج شیخ محمدتقی شوشتری در سن 95 سالگی در اقامتگاهش شهرستان شوشتر دارفانی را وداع گفت.
اهالی شهرک «اور - سور - اواز» در حومه پاریس که منزل صالح رجوی برادر مسعود رجوی در آنجاست و مریم رجوی نیز در مدت اقامتش در فرانسه در آنجا ساکن بود، از دولت فرانسه درخواست کردند مقر مجاهدین خلق را از این شهرک به جای دیگر انتقال دهد.
اعمال سیاست مهار دوگانه امریکا در اجلاس سالانه مؤسسات مطالعات خاور نزدیک علیه ایران و عراق اعلام شد. این سیاست از جانب «مارتین ایندایک» ـ مسئول امور خارجی شورای امنیت ملی امریکا ـ در واشنگتن مطرح گردید.
صدام حسین در دومین نامه خود برای رهبران جمهوری اسلامی ایران ضمن دفاع از عملکرد سیاسی و نظامی خود و حکومت عراق در سالهای جنگ بار دیگر بر لزوم حضور آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب در گفت وگوهای مستقیم با رهبران عراق و اینکه مکه مکرمه، محل گفت وگوها قرار گیرد، تأکید کرد.
محاکمه سران حزب جمهوری خلق مسلمان از جمله محمد رضا ایرانی، ابوالقاسم رستم خانی و علی اکبر ستار حقیقی در دادگاه انقلاب اسلامی تبریز به ریاست حجت الاسلام موسوی تبریزی آغاز شد.
امام خمینی فرمودند: دولت آمریکا ما را تهدید کرده که اگر چنانچه اعدامها ادامه پیدا کند روابط ایران و آمریکا به خطر می‌افتد. الهی که به خطر بیفتد. ما رابطه با آمریکا را می‌خواهیم چه کنیم. رابطه ما با آمریکا رابطه یک مظلوم با ظالم است. رابطه یک غارت شده با یک غارتگر است...
سخنگوی وزارت امور خارجه، گزارش مجله نیوزویک را که اعلام کرده بود صدها افسر ایرانی برای آموزش دوره های تعلیمات نظامی به اسرائیل رفته اند، تکذیب کرد.
کنفرانس بزرگ سرمایه‌گذاران امریکایی در تهران آغاز به کار کرد.
لایحه سلب مصونیت دکتر مظفر بقایی به دلیل معاونت در ربوده شدن و قتل تیمسار افشارطوس رئیس شهربانی کل کشور امروز از سوی وزارت دادگستری تقدیم مجلس شورای ملی شد.
دولت ایران در پاسخ به قضاوتهای امریکا و انگلیس راجع به ملی شدن صنعت نفت، این رویداد را نشانه حق حاکمیت ملی ایران دانست و تأکید کرد هیچ مقام بین‌المللی صلاحیت رسیدگی به این امر را ندارد.
دولت ایران در نامه‌ای به سران متفقین، بار دیگر پیروزی در جنگ را به آنان تبریک گفت و خواستار تخلیه ایران از وجود نظامیان انگلیسی، امریکایی و روسی شد.
مأموران دولتهای متفق که در پی سقوط آلمان نازی از بازداشتگاه «داخو» در برلین دیدن کردند اعلام نمودند که در میان زندانیان این بازداشتگاه 135 نفر ایرانی بوده‌اند. این عده همراه با سایر محبوسین آزاد شدند.
وزیر مختار آلمان در تهران به برلین گزارش داد: «هر گونه تضعیف انگلستان در جنگ، موقعیت آن کشور را در ایران و همچنین موقعیت شرکت نفت ایران و انگلیس را که برای امپراطوری بریتانیا از اهمیت حیاتی برخوردار است، مختل خواهد ساخت.»
اساسنامه فرهنگستان ایران به تصویب هیأت دولت رسید.
قانونی در مجلس شورای ملی به تصویب رسید که طی آن مجازات همکاری باحزب کمونیست، 10 سال زندان با اعمال شاقه، تعیین شد.
«هسکل» امریکایی به عنوان مستشار امور فلاحت به استخدام حکومت ایران درآمد.
تقاضای میلسپو رئیس آمریکایی امور مالیه ایران برای استخدام 12 نفر دیگر از مستشاران آمریکایی برای معاونت امور مالیه ایران به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
عده زیادی از کلیمیان، مسیحیان و زرتشتیان، امروز در اعتراض به قانون ممنوعیت تولید و توزیع مشروبات الکلی مقابل خانه ضیاءالدین طباطبایی رئیس الوزرا اجتماع کردند.
سرهنگ «بوریس روگاتچف» وابسته نظامی شوروی در دیدار با سرهنگ «ساندرز» وابسته نظامی انگلیس اطلاع داد «نیروهای شوروی در حال خروج از ایران هستند و در عملیاتی که دولت ایران بخواهد علیه نیروهای میرزاکوچک خان انجام دهد مداخله نخواهد کرد.»
کشتی حامل احمدشاه که چندی پیش از بندر مارسی در فرانسه به سوی آبهای خلیج فارس به راه افتاده بود امروز به بندر خرمشهر رسید.
یپرم خان ارمنی، رئیس نظمیه، در جنگ با قوای سالارالدوله در حوالی کرمانشاه کشته شد.
کمیسیونی که برای متمم قانون اساسی تشکیل شده بود پیشنهادات شیخ فضل الله نوری را برای اسلامی کردن مصوبات مجلس شورای ملی پذیرفت. هر چند که توطئه علیه دیدگاههای اسلامی شیخ ادامه یافت.
روزنامه «دیلی اکسپرس» چاپ لندن در بیان تبانی روسیه و انگلستان در مورد سرنوشت ایران نوشت «قبول برتری روسها در شمال و انگلیسیها در جنوب مهمترین ماده از توافق دو کشور در مورد ایران است.»
منبع: موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی
