همشهری آنلاین- زهرا رفیعی: توله هلیا بعد از ۲۲ ماه در جنوب توران مشاهده شد. تعداد یوزپلنگ‌هایی که در طبیعت توسط دوربین‌های تله‌ای ثبت شده‌اند ۱۷ قلاده است.
از هلیا چه می‌دانیم
ماده یوزپلنگی که سال ۱۳۹۸ به دنیا آمد و سال ۱۳۹۹ همراه مادرش هرب توسط دوربین‌ها ثبت شد. سال ۱۴۰۰ مستقل شد و مرداد سال ۱۴۰۱ توسط داوطلبان که برای جلوگیری از تصادف یوزپلنگ‌ها در جاده حضور داشتند در منطقه آزاد شمال جاده تهران مشهد به همراه چهار توله دیده شد، اما در انتهای سال دو توله‌اش را از دست داد و در تیر ۱۴۰۲ در حالی که به دنبال توله تلف شده‌اش کنار جاده پرسه می‌زد مشاهده شد. طبق بررسی‌ها «هلیا» پس از اینکه تک‌فرزند باقی مانده خود در سال ۱۴۰۲را با موفقیت رها و مستقل کرد، در بارداری دوم موفق به ۲ قلویی‌زایی شد. هلیا سال گذشته با دو توله‌اش در میاندشت ثبت شد.
یوز بالغ به زودی نام گذاری می‌شود
جنسیت فرزند هلیا از زادآوری اول معلوم نیست و هنوز نامی برای او انتخاب نشده است. مدیر کل حفاظت محیط زیست استان سمنان در گفت و گو با همشهری می‌گوید: این یوزپلنگ آخرین بار ۲۲ ماه پیش وقتی کنار جاده با مادرش بود دیده شده است. ظرف یکماه آینده برای او اسم انتخاب خواهد شد.
سعید یوسف پور گفت: به‌تازگی در جریان پایش‌های میدانی تصویری از یک فرد یوز توسط دوربین‌های تله‌ای موسسه میراث سبز پایدار ثبت شده که بررسی‌های تطبیقی توسط کارشناسان حیات‌وحش با بانک اطلاعاتی ملی یوزپلنگ آسیایی، هویت این یوز را مشخص کرده و نشان می‌دهد که فرد مذکور، توله بازمانده ماده یوز موسوم به «هلیا» است. اگرچه این یوز بالغ به طور قطعی شناسایی شده اما مطابق اعلام کارشناسان حیات وحش جنسیت این یوز تاکنون به طور قطعی تأیید نشده و تشخیص دقیق آن نیازمند ثبت تصاویر بیشتر از زوایای مشخص و قابل تحلیل است. بنابراین جنسیت این یوز برای کارشناسان در حال حاضر نامشخص است. ثبت مجدد تصویر توله بازمانده هلیا به عنوان یک یوز بالغ ۳ ساله آن هم پس از گذشت حدود ۲۲ ماه از آخرین مشاهده، نه‌تنها نشانه‌ای امیدوارکننده از تداوم زیست طبیعی این فرد ارزشمند است بلکه گواهی بر کارآمدی اقدامات حفاظتی و ضرورت استمرار آن در زیستگاه‌های حساس یوزپلنگ آسیایی به شمار می‌رود.
شانس رسیدن به سن بلوغ در توله‌های یوزپلنگ در طبیعت پایین است. این شانس در آفریقا به علت رقابت با سایر گوشتخواران کمتر از ۵۰ درصد است. به گفته سعید یوسف‌پور، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان، این نرخ در ایران با افزون شدن تعارضات انسانی به رقابت بین گونه‌ای، طبق ارزیابی های اخیر از آفریقا نیز کمتر است.
شانس رسیدن به سن بلوغ در توله‌های یوزپلنگ در طبیعت پایین است. این شانس در آفریقا به علت رقابت با سایر گوشتخواران کمتر از ۵۰ درصد است. به گفته سعید یوسف‌پور، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان، این نرخ در ایران با افزون شدن تعارضات انسانی به رقابت بین گونه‌ای، طبق ارزیابی های اخیر از آفریقا نیز کمتر است.
یوزپلنگ دوبار به صدر برنامه‌های حفاظتی بازگشته است به طوریکه در جلسه شورای عالی محیط زیست که در هفته گذشته برگزار شد، گزارشی از وضعیت یوزپلنگ آسیایی ارائه شد. رئیس سازمان حفاظت محیط زیست نیز در یادداشتی از اجرایی شدن طرح جامعی خبر داد که قرار است در ۵ سال آینده فقط زیستگاه یوزپلنگ آسیایی را احیا کند. او گفت: در معاونت طبیعی سازمان، بعد از وقفه چندساله، حفاظت از یوز را در سطح ملی مطرح، و با مشارکت صاحبان تخصص و تجربه و با تلاش کم‌نظیر، طرح ملی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی و زیست بوم‌های مرتبط را تدوین کرده‌ایم. . طرحی جامع که قصد دارد در اقدامات فوری و میان‌مدت، طی پنج سال ضمن مقابله با تهدیدات جدی یوز، ابتدا ریسک اثرگذاری منفی آنها بر جمعیت شکننده یوز را کنترل کرده، و همزمان با بهبود شرایط زیستگاهی و اقدامات درون‌زیستگاهی (In-situ) و حفاظت برون‌زیستگاهی (Ex-situ) مانند تکثیر در اسارت یوز و طعمه‌های آن، به افزایش جمعیت و احیای گستره زیستی آن بپردازد.
