در آخرین روزهای هفته گذشته اعلام شد عوامل «سووشون» در نمایشگاه حاضر شدند و این کتاب را برای علاقه‌مندان امضا کردند. این حرف البته بر مبنای پوستری شکل گرفت که روی آن عنوان «جشن امضای کتاب» درج شده و به صورت گسترده در صفحات چهره‌های سرشناس منتشر شده بود. انتقادهای تندوتیز باعث شد عوامل انجام این کار عقب‌نشینی کرده و پوستر را از صفحاتشان حذف کنند. آنها سپس اعلام کردند اصلا قرار نبوده چنین اتفاقی بیفتد.
منتقدان می‌گفتند حقوق معنوی این اثر مهم ادبیات داستانی متعلق به سیمین دانشور است و کسان دیگری نمی‌توانند کتابش را جای او امضا کنند و به مردم بدهند. منتقدان این اقدام را سوءاستفاده ناشر کتاب و عوامل سریال از شهرت و اعتبار سیمین دانشور می‌دانستند.
بعد از اینکه بحث‌های زیادی در این مورد به وجود آمد، اعلام شد نرگس آبیار کارگردان و بهنوش طباطبایی بازیگر در نشست «ادبیات در قاب تصویر» که به بهانه ساخت این مجموعه در نمایشگاه برگزار شده صرفا تعدادی کارت‌پستال از‌پیش‌طراحی‌شده را امضا کردند و مراسمی با عنوان «جشن امضای کتاب» در کار نبوده؛ اما عکس‌های منتشرشده چیز دیگری می‌گفتند.
اسدالله امرایی، مترجم و روزنامه‌نگار سرشناس، در واکنش به مراسم برگزارشده نوشت: «روزی حکیم انوری در بازار بلخ می‌گذشت. هنگامه‌ای دید، پیش رفت و سری در میان کرد. مردی دید که ایستاده و قصاید انوری به نام خود می‌خواند و مردم او را تحسین می‌کردند. انوری پیش رفت و گفت: «ای مرد! این اشعار کیست که می‌خوانی؟» گفت: «اشعار انوری.» گفت: «تو انوری را می‌شناسی؟» گفت: «چه می‌گویی؟ انوری منم.» انوری بخندید و گفت: «شعردزد شنیده بودم، اما شاعردزد ندیده بودم.» فقط حیف که سیمین دانشور نیست این هنگامه را ببیند.»
این پایان ماجرای دردسرساز «سووشون» در آخرین روز هفته نبود. درست بعد از این جنجال ناگهان خبر توقیف این مجموعه در رسانه‌ها منتشر شد. این سریال قرار بود سال گذشته برای عید نوروز ۱۴۰۳ آماده انتشار شود، اما به تعویق افتاد و در ادامه به نوروز ۱۴۰۴ هم نرسید. حالا بعد از گذشت چهار سال از ساخت، تولید به سرانجام رسیده، اما همچنان در حال مذاکره برای دریافت مجوز انتشار است.
در پی خبر‌های منتشرشده مبنی بر توقیف، پلتفرم پخش‌کننده سریال (نماوا)، اطلاعیه‌ای منتشر کرد درباره اینکه هیچ توقیف رسمی به آنها اعلام نشده است. در بیانیه نماوا آمده است: «انتشار شایعات حول توقیف سریال «سووشون» با واکنش‌های متفاوت از سوی مخاطبان و اهالی رسانه روبه‌رو شده است و ضمن تشکر از حمایت مخاطبان و هنرمندان عزیز و بزرگوار، برای روشن شدن اذهان باید اعلام کنیم که تا این لحظه هیچ توقیف رسمی درباره کار صورت نگرفته ولی در‌‌عین‌حال مجوز پخش هم صادر نشده است.»
در این بیانیه آمده است: «تمام تلاش تولیدکنندگان سریال «سووشون» آن است که بتوانند هرچه سریع‌تر مجوز‌های قانونی لازم برای عرضه را کسب کنند و همچنان در حال مذاکره و رایزنی برای حل مشکل هستیم و امیدواریم با تسریع در صدور مجوز، این سریال هرچه زودتر به مخاطبان عرضه شود. اخبار تکمیلی درباره پروژه از طریق روابط‌عمومی نماوا ارائه خواهد شد.»
«سووشون» به کارگردانی نرگس آبیار با بازی بهنوش طباطبایی، میلاد کی‌مرام، سام درخشانی، فرشته صدرعرفایی، هوتن شکیبا، ترلان پروانه و … روایتگر زندگی گروهی از افراد است که گرفتار جهل، خیانت، حمله بیگانه و فقر هستند. این سریال اقتباسی آزاد از رمان «سووشون» است که داستان زندگی زری را به تصویر می‌کشد و داستان از جایی آغاز می‌شود که همسر زری به دست انگلیسی‌ها کشته می‌شود و حالا او به دنبال پیدا کردن قاتل و رسوا کردن اوست.
در نشست حاشیه‌سازی که در نمایشگاه برگزار شد، شیوا مقانلو، نویسنده و منتقد، گفت: سیمین دانشور به‌‌عنوان یکی از نخستین زنانی که در ایران رمانی با معیارهای جهانی نوشتند، جایگاهی ویژه در ادبیات معاصر ما دارد. او نه‌تنها از طبقه‌ای فرهنگی و برخوردار از دسترسی آموزشی و مالی بود، بلکه تسلطی جدی بر زبان‌های خارجی و آشنایی عمیق با ادبیات غرب داشت. این نکته اهمیت زیادی دارد؛ زیرا با نویسنده‌ای روبه‌رو هستیم که هم ادبیات جهان را می‌شناسد، هم ترجمه کرده و هم آثاری اصیل به زبان فارسی خلق کرده است.
او افزود: «سووشون» در دوره‌ای خاص از زندگی نویسنده نوشته شده؛ دورانی که ایران در حال دگرگونی‌های مهم اجتماعی و فرهنگی بود. همین مساله، کتاب را به منبعی غنی برای شناخت لایه‌های مختلف جامعه تبدیل کرده است. طبیعی است که چنین آثاری، که به میراث فرهنگی ما بدل شده‌اند، قابلیت اقتباس برای سینما و تلویزیون را نیز دارند.
این نویسنده افزود: در اقتباس، ما با نوعی بازآفرینی خلاقانه روبه‌رو هستیم. فیلم‌ساز با بهره‌گیری از زبان و ابزارهای خاص سینما، نسخه‌ای تازه از اثر ادبی خلق می‌کند. مهم است که این نسخه، در عین وفاداری به روح و مضمون اثر، هویت مستقل خود را نیز حفظ کند. به‌ویژه در مورد اثری چون «سووشون» که نه‌تنها داستانی شناخته‌شده دارد، بلکه از نگاه بسیاری از منتقدان، به بخشی از حافظه فرهنگی ما بدل شده است.
نرگس آبیار، کارگردان «سووشون»، هم با بیان اینکه وقتی آرزو کردم روزی کارگردان شوم، یکی از رویاهایم این بود که اثری بسازم که تمام‌قد درباره زن ایرانی صحبت کند، گفت: متنی را در اختیار داشتم که به‌نوعی همه‌چیز داشت: هویت ملی، میهنی، معرفتی، حتی ابعاد هرمنوتیکی. هرچه از ویژگی‌های این اثر بگویم کم است، زیرا لایه‌های زیرین بسیاری در آن نهفته است.
او افزود: تمام تلاشم را کردم که وفادار به «روح اثر» باقی بمانم. می‌دانم ممکن است در برخی جاها، حتی مخاطب را عصبانی کرده باشم اما این وفاداری برایم از هر چیز دیگری مهم‌تر بود. می‌دانستم کارگردانان زیادی به‌خاطر همین پیچیدگی‌ها سراغ چنین آثاری نمی‌روند، چون زنده کردن روح یک متن، چیزی فراتر از تصویرسازی صرف است. وقتی یک رمان را می‌خوانید، در ذهنتان فضاها، شخصیت‌ها، احساسات و تخیلات خودتان را می‌سازید اما وقتی می‌خواهیم همان داستان را به تصویر بکشیم، باید با دقت به وجوه عاطفی، تخیلی و هرمنوتیکی اثر نزدیک شویم. ما حتی برخی سکانس‌ها، مانند جنگ سمیرم را بر اساس اسناد تاریخی بازسازی کردیم تا به واقعیت نزدیک‌تر باشیم.
بهنوش طباطبایی، بازیگر نقش زری، هم گفت: گفتم بازی می‌کنم، چون این نقش برای من هنوز تمام نشده؛ زیرا این نقشی بسیار مهم و ماندگار است، نه فقط برای من، بلکه برای هر کسی که به ادبیات داستانی و شخصیت‌پردازی اهمیت می‌دهد. شخصیت «زری» نمادی از زن ایرانی است؛ زنی اصیل، ریشه‌دار، مقاوم. در ادبیات، چنین شخصیت‌هایی ماندگار می‌شوند و حالا که به تصویر درآمده‌اند، در تاریخ آثار نمایشی نیز جاودانه خواهند بود.
