سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارشها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل با نام «ویژههای مشرق» شما را در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامههای کشور قرار میدهیم.
در این ویژهنامه، نگاهی به آخرین مواضع جناحهای سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته میشود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافتهای مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
*********
چهارمین دور رایزنی های ایران و ایالات متحده روز یکشنبه درباره برنامه هستهای برگزار شد، آن هم درست پیش از سفر دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا، به خاورمیانه. به گفته یک مقام آمریکایی این دور از گفت و گوها حدود سه ساعت در شهر مسقط، پایتخت عمان - که نقش میانجی را ایفا میکند - به طول انجامید.
همزمان اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفت که مذاکرات به همین میزان طول کشید و تصمیمگیری درباره دور بعدی مذاکرات در دست بررسی است. بقایی این مذاکرات را «دشوار اما مفید» توصیف کرد.
روزنامههای اصلاحطلب از زاویههای خاصی به دور چهارم مذاکرات توجه دارند، روزنامه اعتماد از احتمال تغییر در دکترین هستهای خبر داده و نوشته است:
یکی از پیامدهای اقدام نظامی علیه کشور در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات، تغییر احتمالی در دکترین هستهای ایران است. تهران بارها اعلام کرده که به دنبال دستیابی به سلاح هستهای نیست و برنامه هستهای کشور صرفا جنبه صلحآمیز دارد. این موضع، که ریشه در فتوای رهبر انقلاب مبنی بر حرام بودن تولید و استفاده از سلاح هستهای دارد، تاکنون به عنوان یک اصل راهنما در سیاستهای هستهای ایران مطرح بوده است.
در ادامه این یادداشت آمده است:
با این حال اگر ایران احساس کند که موجودیت و امنیت ملی آن در معرض تهدید جدی قرار دارد، ممکن است تصمیم به بازنگری در این دکترین بگیرد و به سمت دستیابی به توانایی ساخت سلاح هستهای حرکت کند. در این صورت نظام کنترل تسلیحات در منطقه آشوبزده خاورمیانه تغییر کرده و پیامدهای آن در وهله اول متوجه ایالات متحده و اسراییل خواهد بود.
بیشک در روزهای آینده شاهد آن خواهیم بود که آمریکا برای مهار ایران و جلوگیری از اقدامات بازدارنده هیبریدی (توسعه هماهنگ موشکی و اتمی) پیامیهایی ارسال خواهد کرد که بیانگر یک مدل مشترک (در قالب احیای برجام، انعقاد توافق ثانویه یا تفاهم غیر اعلامی) خواهد بود، اما تجربه نشان داده است که این بسته جدید مانند تمامی پیامهای پیشین بازهم توخالی خواهد بود.
به همین دلیل تهران بهجای تعلل روی گزارهها و پیششرطهای آمریکایی و تروئیکایی در مسیری قدم خواهد برداشت که تضمینکننده ابتکار عملهای خود باشد.
روزنامه آرمان امروز نیز از الزامات پس توافق میان ایران و آمریکا پرده برداشته و مینویسد:
اجرای موفق توافقات و مدیریت سرمایههای ورودی، مستلزم حضور مدیرانی توانمند، با تجربه و دارای قدرت تصمیمگیری در سطح پروژههای بزرگ ملی است. در همین راستا، تأمین منابع انسانی ماهر و ملی بهعنوان یک اولویت راهبردی مطرح شده است. در حوزه مقابله با فساد نیز تأکید شده که رویکردهای گذشته، که عمدتاً مبتنی بر اقدامات شعاری یا برخوردهای هیجانی بوده، باید جای خود را به سیاستگذاریهای مبتنی بر قانون، شفافیت، و اصلاح ساختاری بدهد. دستگاه قضایی و سایر نهادهای نظارتی باید بدون ملاحظات سیاسی و امنیتی، بستر سالمی برای فعالیت اقتصادی و سرمایهگذاری فراهم کنند.
بازگشت دوباره خط اصلاحات ساختاری در رسانه های اصلاح طلب قابل تامل است، روند دیدگاههای خاتمی و اصلاحطلبان ساختاری بیانگر آن است که آنان با وقوع هر واقعهای در کشور لزوم شکلگیری حکومت عرفی (به تعبیر دقیقتر حکومت سکولار) را تئوریزه و میل به این حکومت را امری طبیعی و گریزناپذیر تعریف و تفسیر کنند.
البته جامعهمحوری رادیکالها مخالفانی نیز دارد که معتقدند که کارکرد جبهه اصلاحات سیاسی و پارلمانی تعریف میشود و خروج از این وضعیت به معنای افتادن در ورطه انحراف است. این دسته از اصلاحطلبان معتقدند که این روزها افرادی پشت فرمان ماشین جبهه اصلاحات نشستهاند که با سرعت آن را بهسوی پرتگاه تندروی هدایت خواهند کرد.