نمایندگان ایران و ایالات متحده روز یکشنبه ۲۱ اردیبهشت ماه دور جدیدی از مذاکرات هستهای را در عمان برگزار خواهند کرد. این مذاکرات پیش از سفر دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا به خاورمیانه انجام میشود.
به گزارش فرارو، عباس عراقچی در مصاحبهای ویدیویی درباره دور جدید مذاکرات گفته است: «مذاکرات در حال پیشرفت است و طبیعتاً هرچه جلوتر میرویم، مشورتها بیشتر میشود و هیئتها زمان بیشتری برای بررسی مسائل نیاز دارند. اما مهم این است که در حال پیشرفت هستیم تا بهتدریج وارد جزئیات شویم.»
استیو ویتکاف نیز در این خصوص گفته است: «من حقیقتا باور دارم باید برای حل و فصل منازعه با ایران از طریق گفتوگو تلاش کرد، زیرا این راهحل پایدارتر از هر جایگزین دیگری است.اگر ایران را اقناع کنیم دست از برنامه غنیسازی هستهای بردارد، وضعیت دائمی را تضمین خواهیم کرد که ایران به سلاح هستهای دست نخواهد یافت.اگر مذاکرات روز یکشنبه آتی با ایران ثمربخش نباشد، ادامه نخواهد یافت و ما باید روند مختلفی را پی بگیریم»
سیانان نیز در این باره مدعی شده که مذاکرات روز یکشنبه در عمان بین آمریکا و ایران، شامل تیمهای فنی نخواهد بود، بلکه فقط در سطح بالا و برای پیشبرد تفاهمات خاص خواهد بود. اگر مذاکرات سازنده نباشد، آمریکا ادامه نخواهد داد و مسیر دیگری را در پیش خواهد گرفت. فرارو در گفتوگو با محسن جلیلوند، تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل و استاد روابط بین الملل به بررسی این موضوعات پرداخته است:
محسن جلیلوند به فرارو گفت: «آمریکا به تهدید کردن از طریق پیام رسانی عادت دارد اما این که بگوییم دور چهارم مذاکرات پس از سخنان اخیر ویتکاف، سرنوشت ساز است را چندان منطقی نمی دانم. آمریکایی ها حداکثر تا آخر تیرماه فرصت دارند که تکلیف مذاکرات را مشخص کنند و در نتیجه بخشی از آن چه ویتکاف گفته به علت همین محدودیت زمانی است. در آستانه سفر دونالد ترامپ به خاورمیانه، آن چه ویتکاف گفته را می توان نشانه ای برای پیش آگاهی ویژه ای دانست که وی سعی کرده به ایران اعلام کند. این را هم می دانیم که مذاکرات کارشناسی موقتا متوقف شده است و اگر همه این ها را روی هم گذاشته و با هم جمع کنیم، به این نتیجه می رسیم که دور چهارم مذاکرات پایان مذاکرات نیست، بلکه چارچوب های کلی مذاکرات بعدی را مشخص خواهد کرد.»
وی افزود: «همه این ها در شرایطی است که هیچ یک از طرفین خواسته های جدید یا دیگری نداشته باشند. مطرح شدن ادعای جدید سایت هسته ای سمنان را نیز می توان بخشی از یک شیطنت با هدف بهانه آوری در آستانه مذاکرات دانست. با این وجود ایران نیز بارها بر مواضع هسته ای خود و صلح آمیز بودن این موضوع تاکید کرده است. با همه این ها نمی توان به طور قطعی گفت که دور چهارم مذاکرات چه نتایجی در پی خواهد داشت. یکی از گمانه زنی های اصلی بر اساس آن چه ویتکاف مطرح کرده این است که آمریکا شرط خواهد گذاشت در ازای کاهش یا لغو تحریم ها و عدم حمله نظامی، ایران نیز برنامه هسته ای خود را تا حد قابل توجهی محدود کند یا به سطحی برساند که اطمینان کامل برای عدم دسترسی به سلاح هسته ای را ایجاد کند. در مرحله بعدی هم بحث بازرسی و نظارت آژانس مطرح می شود.»
جلیلوند گفت: «نکته اصلی در این مذاکرات، همچنان بحث محدودیت زمان و عدم امکان ادامه دار شدن مطول مذاکرات است. به طور ویژه طرف آمریکایی صبر چندانی در این زمینه ندارد. کل مدت زمان موجود برای ادامه مذاکرات در بهترین حالت بین 2 تا 3 ماه است. این که گفته شده دور چهارم مذاکرات شامل بررسی نقاط تفاهم و توافقات است و شامل مسائل فنی نمی شود را نمی توان عقب گرد دانست. به اعتقاد من این ماجرا را می توان اینگونه تعبیر کرد که هنوز جهت مشخص نشده است. من موضوع تغییر وضعیت از حالت فنی به حالت غیر فنی را ساده انگاری نمی کنم یا نمی گویم اهمیت ندارد، اما این موضوع را عقب گرد هم تلقی نمی کنم. بلکه معتقدم شاید در پشت صحنه، بین طرفین، اختلاف نظرهایی جدی یا سوء تفاهماتی رخ داده که دو طرف نیاز میبینند، مجددا روی محورهای تفاهم متمرکز شوند. این اتفاق در روند مذاکرات کاملا عادی است و برای هر نوع مذاکره ای هم رخ می دهد.»
وی افزود: «در روند مذاکرات ایران و آمریکا با بحث اولویت های سیاسی نیز مواجهیم. هم ایران و هم آمریکا تمام تلاش خود را به کار می بندند، که آن چه برای آن ها اهمیت دارد، در اولویت قرار دهند. جزئیات کارشناسی و پیچیدگی های آن نیز در نوع خود بسیار مهم و اثرگذار خواهد بود اما تا زمانی که در بخش اول، توافقی حاصل نشود، در بخش های دیگر نیز امکان ایجاد گره و افزایش مشکلات وجود خواهد داشت. بنابراین نتیجه ای که من از تغییرات دور چهارم مذاکرات و تغییر رویکردها می گیرم این است که اختلاف نظرهایی وجود دارد که لازم است حل شود. به اعتقاد من منظور ویتکاف از این که لازم است توافقی قوی و قدرتمند شکل بگیرد، به همان شطرنجی باز می گردد که با آمریکا بازی می کنیم. در برجام هم ما شطرنج بازی کردیم تا به نتیجه رسیدیم. در این بازی شطرنج اما برنده و بازنده نداریم. طرفین در این مذاکرات باید به دنبال بازی برد برد باشند، هرچند حریف ما نه تنها به هیچ اصول و قواعدی پایبند نیست، بلکه به راحتی آماده است در هر زمانی زیر میز مذاکرات بزند. بنابراین سرنوشت مذاکرات بسیار پیچیده تر از آن است که بر اساس دور چهارم مورد قضاوت قرار گیرد.»