همشهری آنلاین - سیدسروش طباطبایی‌پور: اول آنکه در این ماه، باغبان بهار، جوانه‌های طبیعت را به‌خط می‌کند و بدون چشمداشت بر لبان‌شان گل لبخند می‌کارد و به آنها سرود زندگی می‌آموزاند تا بتوانند خودشان به‌سوی خورشید حرکت کنند.
و آفرین دیگر را باید وقتی گفت که سر ساعت ۱۲اردیبهشت شده باشد؛ یعنی درست همین روزها و به احترام معلم، باغبانی که طبیعت‌گونه و بدون چشمداشت بذر آگاهی را در دل و جان فرزندان‌مان می‌پاشد و آن‌قدر می‌ماند تا دانه‌ها جوانه شوند و جوانه‌ها جوان.

بیش‌تر بخوانید:

پاتوق خلوت تر کتابخوان‌های تهران | اینجا در کتاب و کافه غرق می شوید

پس بار دیگر و به احترام معلمان زندگی‌مان باید در این لحظه‌های اردیبهشتی کلاه از سر برداریم و فروتنانه دست‌شان را ببوسیم. به بهانه فرارسیدن روز معلم یادی از چند مدرسه قدیمی و معلمان نازنینش در تهران خواهیم کرد و به جان همه آنان درود خواهیم فرستاد.

• مدرسه شهید مطهری

این فضای آمو زشی را آجرها و در و دیوارش این قدر باشکوه و اثرگذار نکردند؛ کادر آموزشی، معلم‌های خلاق و البته دانش‌آموزالن پر تلاش دست به دست هم دادند و کاری کردند کارستان. از سال ۱۳۳۶ گروه فرهنگی دکتر هشترودی، سنگ‌بنای مدرسه را گذاشتند و پس از انقلاب، نامش مدرسه شهید مطهری شد. این مدرسه در منطقه 6 آموزش و پرورش واقع است.

• کیومرث صابری / آموزش با لبخند

شاید باورتان نشود، اما کیومرث صابری یا همان گل آقای خودمان، قبل از آن‌که یک مطبوعاتی طناز باشد و با ستون انتقادی و طنز فاخر «دو کلمه حرف حساب» خود در روزنامه اطلاعات، سر زبان‌ها بیفتد، یک معلم خلاق در مدرسه دکتر هشترودی بود. یکی از کارهای شاخص او در حوزه مطبوعات، انتشار هفته‌نامه گل آقا بود؛ هفته‌نامه‌ای که تا سال ۱۳۸۱ و در مدت ۱۲ سال منتشر شد.

• مجتمع آموزشی نواب صفوی

برخی مدارس در جنوب شهر تهران، تلاش می‌کردند با به خدمت‌گرفتن معلمان دلسوز و برنامه‌های آموزشی مناسب، گسست آموزشی پیش آمده را در حوزه اموزش و پرورش ایران، کم کنند. یکی از این مدارس در منطقه ۱۶ تهران، در محله نازی آباد بنا شد. این مدرسه با بیش از ۴۰۰ متر مربع بنای آموزشی در سال ۱۳۵۰ تاسیس شد.

• فریدون عموزاده خلیلی / ترکیب ریاضی و ادبیات

عموزاده، عمرش را در حوزه کودک و نوجوان سپری کرده و علاوه بر معلمی، در حوزه مطبوعات کودک و نوجوان هم تا دلتان بخواهد، اثرگذار بوده. نمونه‌اش راه‌اندازی نشریاتی چون سروش نوجوان، هفته‌نامه‌ دوچرخه، هفته‌نامه نوجوانانه روزنامه همشهری و چلچراغ است. او سال‌ها رئیس هیئت‌مدیره انجمن نویسندگان کودک و نوجوان نیز بود.

خاطره‌ای که شاگردانش از روش آموزشی او در تدریس ریاضی تعریف می‌کنند، جالب است. می‌گویند وقتی قرار بود بچه‌ها سر کلاس او تمرین حل کنند، به آن‌ها قول می‌داده که اگر سریع و با کیفیت از پس حل تمرین‌ها بر بیایند، در زمان باقی‌مانده تا خوردن زنگ تفریح، برایشان قصه بخواند. خلاصه ترکیب ریاضی و ادبیات، معجونی می‌شد که به بچه‌ها مزه می‌داد.

• هفده شهریور

این دبیرستان در سال ۱۳۶۱ در تهران تاسیس شد و در خیابان خاوران است. بنای آن در اواخر دهه ۵۰ شمسی و با کاربری ساختمان بهداری احداث شد و در سال ۱۳۶۱ در قالب مدرسه، در اختیار اداره آموزش و پرورش قرار گرفت و حالا با فضای آموزشی مناسب، پذیرای دانش‌آموزان است. این مدرسه، یکی از مدارس موفق منطقه 15 آموزش و پرورش است.

• عقیل خورشا / استادی که شاگردشناس بود

در رشته ادبیات عرب، دکترا دارد و از ویراستاران دانشنامه ایران، تهران بزرگ و فرهنگ مردم ایران است. علاوه بر تدریس، یکی از کارهای ارزشمندش، ترجمه کتاب از زبان فارسی به عربی است؛ مثل رمان «من او» اثر رضا امیرخانی.

می‌گویند او عاشق شاگردانش است و حتی پس از سپری‌شدن سال‌ها، چون پدری دلسوز آن‌ها را فراموش نمی‌کند. یکی از دوستانش می‌گفت با استاد خورشا، به یکی از کتابفروشی‌های خیابان کریمخان زند رفته بودیم. قبل از ورود به کتابفروشی، استاد خورشا مردی میانسال را در همان حوالی می‌بیند و گل لبخند بر لبانش می‌شکفد. به طرف او می‌رود و با لهجه شیرین خوانساری با او خوش و بش می‌کند. مرد میانسال او را نمی‌شناسد و وقتی می‌فهمد که در مقابل یکی از معلمان سال‌های دورش در شهر خوانسار قرار گفته، حیرت زده می‌شود که شاگرد، استادش را فراموش کرده، اما استاد، هم‌چنان به یاد شاگردانش است.

• گروه فرهنگی هدف

گروه فرهنگی هدف، یکی از گروه‌های قدیمی و ریشه‌دار تهران بود که به همت استاد احمد بیرشک، اولین مدرسه خود را در سال ۱۳۳۰ شمسی تاسیس کرد. مدرسه‌ای به نام هدف که هر سال بیش از ۱۰۰۰ نفر دانش‌آموز داشت و پس از انقلاب، به مدرسه علامه مجلسی و شهید بهشتی تغییر نام داد. تقی نصیری، احمد بیگی، علی فلاح و مرحوم زین‌العابدین بحری، از جمله دبیران شاخص هدف در سال‌های دور بودند.

• زین‌العابدین بحری

زین العابدین بحری، با تمام وجود، ریاضی را تدریس می‌کرد و اگر در حین درس‌دادن، در کلاسش باز بود، همه دبیرستان صدای پر انرژی‌اش را می‌شنیدند. بحری به ریاضی پایه علاقه‌مند بود و بسیاری از شاگردانش معتقد بودند او تلاش می‌کرد به‌جای آموزش سطحی ریاضی، توانایی تفکر منطقی را به بچه‌ها بیاموزد. بسیاری از بچه‌های هدف، او را بزرگترین معلم زندگی‌شان می‌دانستند.

• مدرسه البرز

در سال ۱۳۱۹ شمسی، دولت ایران مرکز مبلغان آمریکایی را که در چهارراه کالج مستقر بودند، خرید و اداره آن را به ایرانی‌ها سپرد و به افتخار رشته کوه البرز که از حیاط مدرسه پیدا بود، نام مدرسه را دبیرستان البرز گذاشتند. البرز، از دبیرستان‌های قدیمی و پرآوازه تهران است که در طول یک قرن و نیم فعالیت خود، فارغ‌التحصیلان وطن‌دوست و بنامی را تحویل کشور داد.

• محمد مجتهدی / معلمی که تنها در مدرسه حس رضایت داشت

به گواه بسیاری از شاگردان البرز، «محمد مجتهدی»، یکی از اثرگذارترین‌ها در مدرسه البرز است. او ۳۴ سال مدیر البرز بود و اگر در طول خدمتش کارهای دولتی را هم می‌پذیرفت، به این شرط بود که در کار اصلی‌اش، یعنی مدیریت دبیرستان البرز، خللی ایجاد نشود؛ چون او از هیچ‌کاری به اندازه مدیریت دبیرستان البرز، حس رضایت نداشت.

• مدرسه علوی

یکی از اولین مدارس دینی مدرن، مدرسه علوی تهران بود؛ مدرسه‌ای که به همت علامه کرباسچیان، مجتهدی با تقوا در سال ۱۳۳۵ با یک کلاس ۲۳ نفره در خانه‌ای قدیمی واقع در خیابان ایران، راه‌اندازی شد و بعدها با ضمیمه‌کردن چند خانه در اطراف، دبستان علوی یک متولد شد. تلاش این مدرسه آن بود که سطح علمی مدرسه را به سطح اول کشور ارتقا دهد تا بتواند اهداف دینی خود را که به‌خاطر آن مدرسه را تاسیس کرده بودند، پیاده کنند.

• استاد روزبه / کارخانه انسان‌سازی

یکی از اثرگذارترین معلمان مدرسه علوی، استاد روزبه بود، می‌گویند او به‌ظاهر اولین مدیر و معلم فیزیک مدرسه علوی بود، اما خودش معتقد بود معلم به‌جای آموزش فیزیک و شیمی و ادبیات، باید انسان تربیت کند و همین تفکر را در مدرسه اشاعه می‌داد.