وقتی قیمت یک ارز دیجیتال بدون دلیل مشخص به آسمان میرود و سپس به همان سرعت سقوط میکند، به ندرت میتوان آن را جادوی بازار دانست. در دنیای پرتلاطم ارزهای دیجیتال، هر حرکت قیمتی غیرمعمول میتواند نشانهای از دست پنهان دستکاریکنندگان باشد. این بازیگران با استفاده از روشهای پیچیده و ابزارهای فنی، بازار را به نفع خود مهندسی میکنند. شناخت این تاکتیکها و دانستن نحوه محافظت از سرمایه، به ضرورتی انکارناپذیر برای هر سرمایهگذار در این فضا تبدیل شده است. کلاهبرداران سایبری با رصد احساسات بازار، ایجاد ترس و طمع، و بهرهگیری از پیچیدگیهای فنی، حرکت قیمتها را تحت کنترل میگیرند.
به گزارش کوین تلگراف (Cointelegraph)، دستکاری قیمت ارزهای دیجیتال هنر تاریک خم کردن بازار به اراده خود است.
زمانی که افراد داخلی یک پروژه یا گروههای هماهنگ، قیمت یک کوین را نه از طریق تقاضای واقعی، بلکه با استفاده از شیوههای فریبنده افزایش یا کاهش میدهند. آنها ممکن است حجم معاملات را جعل کنند، تبلیغات دروغین پخش کنند، ترس ایجاد کنند یا فروشهای ناگهانی راه بیندازند، همه اینها برای به دام انداختن معاملهگران بیخبر و کسب سود است.
در بازارهای مالی سنتی، چنین رفتارهایی مشمول جریمه یا حبس میشود. اما در دنیای ارزهای دیجیتال چطور؟ اغلب این اقدامات زیر رادار قرار میگیرند. با قوانین سبک و احساسات شدیدی که در جریان است، بازار داراییهای دیجیتال به زمین بازی دستکاریکنندگان تبدیل شده است، بهویژه در جایی که نقدینگی کم و نظارت ضعیفتر است.
روند کلاسیک دستکاری قیمت به این صورت است:
کلاهبرداران به جادو نیاز ندارند، آنها فقط به روانشناسی بازار و چند ترفند نیاز دارند.
با گسترش فضای داراییهای دیجیتال، مجرمان تاکتیکهای مختلف دستکاری قیمت ارزهای دیجیتال را تقویت کردهاند. هر تاکتیک از نوسانات بازار و ترس معاملهگران از دست دادن فرصت (FOMO) بهره میبرد. بیایید پرکاربردترین روشها را بررسی کنیم:
این طرح با یک گروه هماهنگ شروع میشود که به آرامی یک توکن با سرمایه کم را خریداری میکنند. سپس آنها از طریق افراد تأثیرگذار، اخبار جعلی یا پستهای ویروسی، تبلیغات را شعلهور میکنند تا قیمت را به سرعت افزایش دهند. زمانی که سرمایهگذاران خرد وارد میشوند، گروه در بالاترین قیمت میفروشد که همین اقدام باعث سقوط قیمت میشود. تازهواردان با توکنهای بیارزش باقی میمانند، در حالی که در توهم رشد انفجاری خرید کردهاند.
نهنگها یعنی کیف پولهایی که مقادیر زیادی ارز دیجیتال دارند، میتوانند با یک معامله، روندهای بازار را تغییر دهند. سفارشهای خرید یا فروش عظیم آنها جهت قیمت را تحت تأثیر قرار میدهد و واکنشهای احساسی معاملهگران کوچکتر را برمیانگیزد. بسیاری از این نهنگها پیروی میکنند و فکر میکنند آنها چیزی میدانند که دیگران نمیدانند، که این موضوع نوسانات را تشدید میکند. برخی از نهنگها از این اثر به صورت استراتژیک برای خرید ارزان و فروش گران استفاده میکنند.
این روش معمولاً شامل یک کاربر واحد است که همان توکن را بارها و بارها از خودش میخرد و به خودش میفروشد تا به صورت مصنوعی حجم معاملات را افزایش دهد. این کار حس کاذبی از فعالیت و تقاضا ایجاد میکند و سرمایهگذاران را گمراه میکند تا فکر کنند پروژه مشروعتر یا نقدشوندهتر از آنچه واقعاً هست، میباشد. این روش بهخصوص در صرافیهای تنظیم نشده رایج است و میتواند به توکنها کمک کند تا در رتبهبندیهای پلتفرمهای پیگیری صعود کنند.
در اسپوفینگ، دستکاریکنندگان سفارشهای بزرگ و جعلی برای خرید یا فروش قرار میدهند بدون اینکه قصد اجرای آنها را داشته باشند. این کار توهم علاقه قوی بازار را ایجاد میکند و بر حرکت قیمت تأثیر میگذارد. لایهبندی از چندین سفارش جعلی در سطوح قیمتی مختلف استفاده میکند تا اثر را تقویت کند. زمانی که معاملهگران واقعی واکنش نشان میدهند، سفارشهای جعلی حذف میشوند و دستکاریکننده سود میبرد، در حالی که دیگران در حال تعقیب مومنتوم خیالی هستند.
آیا میدانستید؟ طبق مطالعهای که در سال ۲۰۲۰ انجام شد، ۷۰درصد معاملات در صرافیهای تنظیم نشده ارزهای دیجیتال از نوع واش تریدینگ هستند.
همه دستکاریهای قیمت ارزهای دیجیتال آشکار نیستند. برخی از آنها به شدت فنی هستند یا در سکوت انجام میشوند.
فراتر از کلاهبرداریهای اولیه، مجرمان سایبری از تاکتیکهای پیچیدهتری برای دستکاری و تأثیرگذاری بر بازار استفاده میکنند که در ادامه با آنها آشنا میشویم.
رباتهای معاملاتی با فرکانس بالا میتوانند معاملات را پیشخرید کنند، سفارشها را جعل کنند یا حجم را شبیهسازی کنند و همه این کارها را با سرعتی چندین برابر هر انسانی انجام میدهند.
زمانی که کسی بر اساس اطلاعات غیرعمومی (مانند لیست شدن یک توکن یا مشارکت) که فقط در اختیار افراد نزدیک به پروژه قرار میگیرد، معامله میکند، به او برتری ناعادلانه میدهد. و بله، این اتفاق میافتد.
هکرها گاهی اوراکلها را مورد سوءاستفاده قرار میدهند. اوراکلها ابزارهایی هستند که دادههای قیمت را به پلتفرمهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) ارسال میکنند. جعل فید قیمت میتواند استخرهای نقدینگی را تخلیه کند یا قراردادهای هوشمند را فریب دهد.
آیا میدانستید؟ در سال ۲۰۲۰، یک هکر از یک وام فلش برای دستکاری یک اوراکل در bZx استفاده کرد و در چند ثانیه میلیونها دلار را به سرقت برد. این یکی از اولین نمونههای کلاهبرداری مبتنی بر اوراکل بود.
در ارزهای دیجیتال، احساسات سریعتر از منطق حرکت میکند و کلاهبرداران این را میدانند.
حتی معاملهگران باتجربه هم در دام دستکاری میافتند زیرا با غرایز قدرتمند بازی میکند. از آنجا که بازار سریع حرکت میکند، تصمیمات اغلب به صورت لحظهای گرفته میشوند بر اساس احساس شکمی، نه تحلیل عمیق. و دستکاریکنندگان در فشردن دکمههای احساسی، خبره هستند.
حرص و طمع قدیمیترین ترفند موجود است. همه میخواهند جواهر ۱۰۰ برابری بعدی را پیدا کنند، و کلاهبرداران میدانند چگونه زباله را به گنج تبدیل کنند. چند توییت نمایشی، یک فریاد از سوی یک سلبریتی و ناگهان، یک کوین رندوم و ناشناخته مانند بلیط آزادی مالی به نظر میرسد.
ترس نیز به همان اندازه قدرتمند است. یک کندل قرمز بزرگ میتواند واکنش زنجیرهای فروش وحشتزده را راهاندازی کند. دستکاریکنندگان از این موضوع برای خرید ارزان استفاده میکنند، در حالی که همه برای خروج تقلا میکنند.
ترس از دست دادن فرصت (FOMO) آخرین قطعه پازل است. وقتی معاملهگران میبینند دیگران سودهای بزرگی میکنند، منطق از پنجره بیرون میرود. به جای تحقیق، آنها به امید اینکه عقب نمانند، وارد میشوند.
این احساسات در مغز انسان سیمکشی شدهاند. آنها سریعتر از منطق هستند و در ارزهای دیجیتال، سرعت همه چیز است. دستکاریکنندگان نیازی به هک کردن کیف پولها یا شکستن کد ندارند، آنها فقط رفتار انسانی را هک میکنند. فقط طوفان مناسبی از هیجان یا وحشت ایجاد کنید، و بازار مستقیماً در دستان آنها قرار میگیرد.
آیا میدانستید؟ توکن معروف بازی مرکب (Squid Game) دهها هزار درصد صعود کرد قبل از اینکه به صفر سقوط کند. این یک rug pull کلاسیک بود اما هیاهو آنقدر زیاد بود که خیلیها نتوانستند مقاومت کنند.
یک کلاهبرداری فقط به قربانیان آسیب نمیرساند بلکه به کل اکوسیستم آسیب میزند.
دستکاری قیمت ارزهای دیجیتال در خلأ اتفاق نمیافتد. هر پامپ ساختگی، هر سقوط مهندسی شده، هر کلاهبرداری هماهنگ شده، پایه کل اکوسیستم ارزهای دیجیتال را تراشیده و تضعیف میکند. این پایه، اعتماد است!
وقتی معاملهگران خرد، به ویژه تازهواردان، در یک پامپ و دامپ یا وحشت ناشی از نهنگها گیر میافتند، آسیب عمیقتر از یک معامله بد است. بسیاری برای همیشه با سرخوردگی و خشم کنار میروند و پول و خوشبینی خود را با خود میبرند. وعده پول زیاد و غیرمتمرکز کمکم شبیه به یک کازینوی بزرگ میشود، دستکاری شده و بیرحم.
و به اینجا ختم نمیشود. کلاهبرداریهای ارز دیجیتال توسط مقامات بلندپایه دولتی و رسواییهای دستکاری قیمت، رادار قانونگذاران سراسر جهان را روشن میکند. هر حادثه به یک مطالعه موردی در مورد اینکه چرا ارزهای دیجیتال «نیاز به رام شدن دارند» تبدیل میشود. این به معنای قوانین سختتر، حلقههای انطباق بیشتر و کند شدن کلی نوآوری است. انرژی آزادانه و آزمایشی که ارزهای دیجیتال را به جلو میراند، شروع به محدودیت میکند.
در همین حال، پروژههای مشروع، آنهایی که مفید بودن واقعی، شفافیت و ارزش بلندمدت ایجاد میکنند، مجبور به مبارزه برای بقا و ارتقا میشوند. توکنهای کلاهبرداری نمودارها را تسخیر میکنند. افراد تأثیرگذار مشکوک تایملاینها را پر میکنند. سیگنال زیر امواج هیجان و فریب دفن میشود.
در نهایت، دستکاری قیمت ارزهای دیجیتال نه تنها به سرمایهگذاران فردی آسیب میرساند. بلکه چاه را برای همه مسموم میکند: توسعهدهندگان، جوامع کاربری و آینده این فضا.
شما نمیتوانید بازار را کنترل کنید، اما میتوانید از دامهای آن اجتناب کنید.
در اینجا مراحل عملی برای جلوگیری از افتادن در دام کلاهبرداریهای ارزهای دیجیتال و دستکاری آمده است:
خبر خوب؟ دنیای ارزهای دیجیتال در حال مبارزه است.
جهان ارزهای دیجیتال ممکن است هنوز مانند مرز دیجیتال احساس شود، اما دیگر سرزمین بیقانون نیست. در سراسر اکوسیستم، افراد خوب، سازندگان، پلتفرمها و سیاستگذاران، در حال ورود هستند تا فضا را شفافتر، انعطافپذیرتر و امنتر برای کاربران کنند.
صرافیهای ارزهای دیجیتال در حال راهاندازی ابزارهای نظارتی مبتنی بر هوش مصنوعی هستند که برای تشخیص رفتارهای مشکوک در زمان واقعی طراحی شدهاند. این الگوریتمها قبلاً برای تشخیص ترفندها قبل از اینکه شما را گیر بیندازند آموزش دیدهاند.
در سمت DeFi، پروتکلها با حاکمیت روی زنجیره و ارتقاهای شفافیت در حال پیشرفت هستند. جوامع اکنون میتوانند در مورد اقدامات کلیدی رأی دهند، حرکات کیف پول را ردیابی کنند و الگوهای مشکوک را تشخیص دهند و همه چیز در فضای باز قرار دارد.
آیا سیستم هنوز کامل است؟ به هیچ وجه. اما هر قرارداد هوشمند، بهروزرسانی سیاست و مدل هوش مصنوعی که در برابر دستکاری مقاومت میکند، پیروزی برای این فضا است.
بنابراین، اگر کلاهبرداریهای ارزهای دیجیتال در تاریکی رونق میگیرند، دانش، چراغ قوه شماست. اگر یک توکن بدون دلیل مشخصی در حال صعود است، مکث کنید. اگر چیزی درست احساس نمیشود، احتمالاً درست نیست. به غریزه خود اعتماد کنید، نه به هیاهو. زیرا در نهایت، آگاه ماندن بهترین دفاع شما و هوشمندانهترین سرمایهگذاری شماست.