همچنین در این بین مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا، با لحنی تحسین‌آمیز گفت خوشحال است که حالا با دولتی روبه‌رو هستند که به شرکت‌های پیشرو فناوری کشورش افتخار می‌کند. این رفتار چاپلوسانه البته بی‌دلیل هم نبود. ترامپ در جریان کمپین انتخاباتی خود، متا را «دشمن مردم» خوانده بود. بسیاری از اعضای جنبش MAGA (عظمت را دوباره به آمریکا بازگردانیم) شرکت‌های بزرگ فناوری را به سانسور دیدگاه‌های جناح راست متهم کرده‌اند. جی.دی.ونس که حالا معاون ترامپ است در سال ۲۰۲۱ این غول‌های فناوری را «انگل‌صفت» نامیده بود. حتی چهره‌های تکنولوژی‌محوری که به ترامپ نزدیکند، مثل ایلان ماسک، از طیف متفاوتی در سیلیکون‌ولی هستند که به غول‌های سنتی فناوری بدبین‌اند.
سه ماه از آغاز دوره جدید گذشته و مدیران ارزشمندترین شرکت‌های آمریکا هنوز دستاورد چشم‌گیری از همه این تملق‌گویی‌ها نصیبشان نشده است. ترامپ ظاهرا تمایلی ندارد که آنها را از تله ضدانحصارطلبی نجات دهد و حتی با راه انداختن جنگ تجاری بر مشکلاتشان افزوده است. در تاریخ ۲۹ آوریل کاخ سفید پس از آن که گزارش‌هایی مبنی بر احتمال نمایش هزینه تعرفه‌ها برای کالاهای عرضه‌شده در وب‌سایت آمازون منتشر شد، این شرکت را به انجام «اقدامی خصمانه و سیاسی» متهم کرد. پس از آن آمازون فورا توضیح داد که این ایده فقط برای بخش Amazon Haul ــ که اجناس بسیار ارزان را به فروش می‌رساند ــ مطرح شده بود و فعلا برنامه‌ای برای اجرایی‌شدن آن وجود ندارد. از زمان آغاز به کار دولت ترامپ مجموع ارزش ۶ غول فناوری آمریکا، یعنی آلفابت، آمازون، اپل، متا، مایکروسافت و انویدیا، ستاره صنعت نیمه‌رساناها، به میزان ۲.۳ تریلیون دلار یا معادل ۱۴ درصد کاهش یافته است. هرچند این شرکت‌ها با تکیه بر عملکرد مالی قابل قبول در سه ماهه نخست سال سعی کرده‌اند نگرانی‌ها را بی‌اهمیت جلوه دهند، اما این سوال برای سرمایه‌گذاران همچنان پابرجاست که اوضاع برای شرکت‌های فناوری در دوران ریاست‌جمهوری چهل و هفتم آمریکا چقدر ممکن است وخیم شود؟
باید از موضوع ضدانحصارطلبی شروع کنیم. نه اندرو فرگوسن - که ترامپ او را به عنوان رئیس کمیسیون تجارت فدرال (FTC) منصوب کرده است- و نه گیل اسلیتر- که به عنوان رئیس بخش ضدانحصارطلبی وزارت دادگستری (DoJ) انتخاب شده- هیچ‌کدام علاقه‌ای به متوقف کردن پرونده‌هایی علیه غول‌های فناوری که دولت بایدن آغاز کرده است، نشان نداده‌اند. اسلیتر که در ۲۱ آوریل گوگل را تهدیدی برای آزادی‌بیان، آزادی اندیشه و «بازارهای دیجیتال آزاد آمریکایی» توصیف کرده بود مسوول دو پرونده علیه آلفابت، شرکت مادر گوگل است. در ۱۷ آوریل یک قاضی در یکی از این پرونده‌ها حکم داد که گوگل در بازار تبلیغات دیجیتال یک انحصار غیرقانونی دارد. در پرونده دیگری هم دادگاهی در سال گذشته اعلام کرده بود که کسبوکار جست‌وجوی گوگل نیز یک انحصار غیرقانونی است؛ رسیدگی برای تصمیم‌گیری در مورد راه‌حل‌های این پرونده از دوم ماه مه آغاز خواهد شد.
وزارت دادگستری از دادگاه خواسته است که گوگل مجبور به فروش مرورگر کروم خود شود و تغییرات دیگری در کسب و کارش اعمال کند. البته آلفابت تنها نیست. در ۱۴ آوریل جلسات رسیدگی به پرونده کمیسیون تجارت فدرال علیه متا آغاز شد. این نهاد نظارتی متا را متهم کرده که با خرید اینستاگرام در سال ۲۰۱۲ و واتس‌اپ در ۲۰۱۴ یک انحصار غیرقانونی ایجاد کرده است؛ اتهامی که این شرکت آن را رد می‌کند. متا برای رسیدن به توافق با کمیسیون تجارت فدرال از کمک‌های ترامپ استفاده کرده، هرچند تا به حال موفقیتی در این زمینه نداشته است. علاوه بر این، سازمان‌های ضد انحصار در حال شکایت از آمازون و اپل هستند و تحقیقات درباره مایکروسافت و انویدیا نیز ادامه دارد.
جنگ تجاری ترامپ فراتر از همه اینها قرار دارد. اپل حدود چهارپنجم از آی‌فون‌ها و کامپیوترهای مک خود را در چین مونتاژ می‌کند که این موضوع توضیح می‌دهد چرا سهام این شرکت در هفته‌ای که ترامپ تعرفه‌های متقابل خود را در تاریخ دوم آوریل اعلام کرد، نزدیک به یک‌چهارم کاهش یافت. البته این کاهش از زمانی که معافیت‌هایی برای گوشی‌های هوشمند و رایانه‌های شخصی اعلام شد تا حدودی جبران شد. با این حال نرخ ۲۰ درصدی پیشین برای کالاهای چینی هنوز برقرار است. قیمت آی‌فون‌ها احتمالا افزایش خواهد یافت که این امر بر روند کند فروش آن در ماه‌های اخیر تاثیر می‌گذارد. گفته می‌شود که اپل قصد دارد مونتاژ گوشی‌های هوشمند خود برای بازار آمریکا را تا پایان سال ۲۰۲۶ از چین به هند منتقل کند.
انویدیا نیز در معرض خطر قرار دارد. با اینکه فعلا نیمه‌رساناها از تعرفه‌ها معاف شده‌اند، اما کسبوکار انویدیا در چین که ۱۳ درصد از درآمد این شرکت را در سال ۲۰۲۴ تشکیل می‌دهد، در معرض خطر است. دولت آمریکا اخیرا فروش تراشه H20 این شرکت به چین را بدون مجوز صادراتی ممنوع کرده است. انویدیا اعلام کرده است که این قوانین جدید 5.5میلیارد دلار از ارزش موجودی انبار آن را کاهش خواهد داد؛ موضوعی که نشان می‌دهد این شرکت انتظار دارد دست‌کم چند مجوز صادراتی به آن اعطا شود. اگرچه تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که انویدیا تراشه‌ای جدید و با توان کمتر برای صادرات طراحی خواهد کرد، اما محدودیت‌های جدید به هوآوی، غول فناوری چینی، کمک می‌کند تا در ساخت تراشه‌های هوش مصنوعی پیشرفته‌تر رقابت کند.
کارگزاری برنشتاین در مورد آمازون تخمین می‌زند که حدود یک‌پنجم از کالاهایی که این شرکت در آمریکا از طریق پلتفرم تجارت الکترونیک خود می‌فروشد و در چین تولید می‌شود، اکنون مشمول تعرفه‌های سنگین است. از تاریخ دوم ماه مه معافیت de minimis - که بسته‌های زیر ۸۰۰ دلار را از تعرفه‌ها معاف می‌کرد- برای کالاهای چینی برداشته خواهد شد؛ ضربه‌ای که این موضوع به شین و تیمو، دو رقیب نوپای چینی، وارد خواهد کرد حداقل برخی دلگرمی‌ها را برای آمازون فراهم می‌آورد. غول‌های فناوری آمریکا همان‌طور که مارک شمولیک از کارگزاری برنشتاین اشاره می‌کند در معرض خطر تبدیل شدن به «هدف تلافی‌جویی» در جنگ تجاری قرار دارند. نهادهای نظارتی چین هم‌اکنون در حال تحقیق درباره آلفابت و انویدیا هستند. در سال گذشته چین قوانینی برای حذف محصولات مایکروسافت مانند ویندوز از کامپیوترهای دولتی وضع کرد. حالا سرمایه‌گذاران نگران این هستند که ممکن است به زودی آی‌فون‌ها هم از سوی مقامات دولتی چین ممنوع شوند. اورسولا فن‌در‌لاین، رئیس کمیسیون اروپا، از اعمال مالیات بر غول‌های فناوری آمریکا به عنوان واکنشی به تعرفه‌های ترامپ صحبت کرده است.
در ۲۳ آوریل اتحادیه اروپا جریمه‌ای ۷۰۰میلیون یورویی(حدود ۷۹۶ میلیون دلار) برای اپل و متا به دلیل نقض قوانین «بازارهای دیجیتال» وضع کرد که البته این مبلغ به مراتب کمتر از حداکثر جریمه‌ای بود که ممکن بود اعمال شود، شاید هم بروکسل قصد دارد از تشدید جنگ تجاری جلوگیری کند. علاوه بر این، اثرات غیرمستقیم جنگ تعرفه‌ای ترامپ هم می‌تواند برای این شرکت‌ها دردسرساز شود و فروش تبلیغات به شرکت‌های چینی مثل شین و تیمو ممکن است تحت تاثیر قرار گیرد. در سال گذشته متا اعلام کرد که این شرکت‌ها حدود ۱۰درصد از درآمد تبلیغاتی آن را تشکیل می‌دادند. در ۲۵ آوریل ساندار پیچای، مدیرعامل آلفابت، در تماس با تحلیلگران گفت که حذف معافیت de minimis می‌تواند یک چالش کوچک برای کسبوکار تبلیغاتی آلفابت ایجاد کند و متا هم این نگرانی را در ۳۰ آوریل مطرح کرد؛ این اتفاقات احتمالا تنها آغاز ماجراست. اگر همان‌طور که پیش‌بینی می‌شود اقتصاد آمریکا به دلیل تعرفه‌ها دچار رکود شود، هزینه‌های تبلیغاتی به‌طور کلی کاهش پیدا خواهد کرد.
درآمدهای خدمات ابری غول‌های فناوری هم ممکن است تحت فشار قرار بگیرد. طبق گزارش JPMorgan Chase، بسیاری از مشتریان شرکتی و استارت‌آپ‌ها به دلیل شرایط اقتصادی نامشخص قراردادهای خود را به تاخیر انداخته‌اند. همچنین احتمال کاهش هزینه‌ها برای پروژه‌های هوش مصنوعی که این شرکت‌ها به آن به عنوان منبع رشد خود چشم دوخته‌اند، وجود دارد. شرکت داروسازی بزرگ جانسون‌اندجانسون اخیرا اعلام کرد که هزینه‌های خود را برای پروژه‌های هوش مصنوعی که بازدهی ندارند، کاهش می‌دهد. با این حال هنوز برخی امیدوارند که باقی‌‌مانده دوره ریاست‌جمهوری ترامپ برای غول‌های فناوری بهتر باشد. یکی از منابع داخلی در یکی از این شرکت‌ها می‌گوید به نظر می‌رسد که دونالد ترامپ برخلاف رئیس‌جمهورهای پیشین می‌خواهد از قهرمانان فناوری آمریکا در عرصه بین‌المللی حمایت کند. با این وجود، ۱۰۰ روز اول فعالیت او نشان از روزهای روشنی ندارد و به نظر می‌رسد که غول‌های فناوری در چهار سال آینده با چالش‌های بزرگی روبه‌رو خواهند بود.
منبع: اکونومیست
