به گزارش پارسینه و به نقل از صبح تهران؛ سیدحسام الدین شریف نیا عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ارتش در یادداشتی نوشت: اساسا عواملی، چون حذف استرس، برخورداری از امکانات رفاهی، رضایت اجتماعی و سبک زندگی که سلامت روح و جسم را تحت تاثیر خود قرار میدهند، با شاخصی به نام «امید به زندگی» رابطه مستقیم دارند.
به اعتقاد جامعه شناسان و حتی روانشناسان، ریشه اکثر شاخصههای امید به زندگی را باید در وضعیت اقتصادی مردم آن کشور جستجو کرد.
آنچه مسلم است، نشاط و سرزندگی جامعه بهعنوان یک رکن اساسی در "امید به زندگی" شناخته شده و پس از آن مولفه هایی، چون توسعه اقتصادی، بهبود شرایط محیطی و استانداردهای زندگی و همچنین پیشرفت خدمات پزشکی در بالا بردن این شاخص ایفای نقش میکنند.
در یکی از اینفوگرافیهای منتشر شده که به شادترین کشورهای جهان اختصاص داشت، در میان ۱۴۶ کشور، ایران پایینتر از کشور هایی، چون عراق، ونزوئلا، نیجر، لیبریا و گامبیا در رتبه ۱۱۰ قرار گرفت که نشان میدهد امیدواری به آینده و اعتماد عمومی در کشورمان سیر نزولی به خود گرفته که در صورت بی توجهی و ساده انگاری میتواند تبعات سنگینی، چون رواج مهاجرت به ویژه در میان نسل جوان را به دنبال داشته باشد. در این رتبه بندی فنلاند شادترین کشور جهان و پس از آن دانمارک، ایسلند، سوئیس، هلند و لوکزامبورگ قرار داشتند.
آنچه مشخص است نشاط اجتماعی جامعه را میتوان از طریق بررسی مقدار و همچنین کیفیت گذران اوقات فراغت و به بیان واضحتر «خوش گذرانی» خانوارها ارزیابی و نتیجه گیری کرد.
بر اساس آمارهای گرفته شده، سهم تفریحات، سرگرمیها و خدمات فرهنگی در لیست هزینههای خانوارها از سال ۱۳۹۶ که ۲.۹ بوده، در سال ۱۴۰۲ به زیر یک درصد یعنی هشتدهم درصد تنزل یافته است که نشان میدهد به طور کلی این سهم در پنج سال گذشته به طور مداوم سیر نزولی به خود گرفته است.
اگرچه شرایط اقتصادی و التهابات معیشتی و نبود ثبات در این عرصهها، مهمترین عامل فروکش کردن شادی و نشاط در جامعه است، اما از سوی دیگر کمبود امکانات فرهنگی، ورزشی و تفریحی در استانهای کشور نیز موجب شده تا نسل جوان و نوجوان ما از این قضیه متضرر شده و سلامت جسمی و روانی آنان به خطر بیفتد.
در حال حاضر در نقاط مختلف کشور کمبود امکانات تفریحی به یک معضل جدی برای شهرنشینان به خصوص نسل جوان بدل شده و خانوادهها از نبود مراکز گردشی برای گذران اوقات فراغت خود رنج میبرند. اگرچه در تهران و برخی دیگر از شهرهای بزرگ تعداد پاسخهایی که احتمالا یک خانواده میتواند درون حصار شهر به نیاز فراغتی فرزندش بدهد، قدری بیشتر از شهرهای کوچک است، با این حال وضعیت توزیع امکانات تفریحی و فراغتی در خارج از شهر تهران مناسب نبوده و این معضل در شهرهای صنعتی به مراتب بیشتر به چشم میخورد.
در این بین شهر ساوه را میتوان مثال بارز این مساله در نظر گرفت. ساوه نشینها جدای از «فقر مسکن»، مدتهاست که مفاهیمی مثل فقر دسترسی به امکانات تفریحی و فراغتی، سرانه فضای سبز، سرانههای آموزشی، درمانی و نظایر آن را نیز بیش و کم به فراخور احوال محله سکونت خود میشناسند.
شهرستان پنج هزار ساله ساوه که در گذشته با عنوان ساوج شناخته شده و به یکی از خاستگاههای آثار و تمدن ایرانی و اسلامی شهرت دارد، در این سالها همواره با معضلات جدی روبرو بوده که برطرف ساختن آنها عزم و اراده جدی را طلب میکند. از بروز خشکسالیهای متوالی و کمبود آب و آلودگی صنعتی گرفته تا پیشروی جبهههای آب شور زیرزمینی و کوچ روستاییان به شهر و اشتغال در بخش صنعتی و در نتیجه تضعیف بخش کشاورزی، از مهمترین مشکلاتی بوده که مردم این شهرستان از گذشته تا کنون با آن دست به گریبان بوده اند.
شاید عجیب به نظر برسد، اما شهرستان ساوه که عنوان بزرگترین شهر صنعتی کشور را یدک میکشد، با دارا بودن بیش از ۳۰۰ هزار نفر جمعیت فاقد سینمای استاندارد و در خور شان مردم بوده که همین امر موجب گلایه و نارضاتی شهروندان در این حوزه طی سالیان اخیر شده است.
علاوه بر آن معضلاتی، چون ناکافی بودن سالنهای چندمنظوره برای برگزاری گردهماییها و سمینارها، کمبود تفرجگاههای شهری و فضاهای عمومی، عدم برخورداری از شهربازی مدرن، مجهز و ایمن، بی توجهی به مسایل تفریحی جوانان و زنان، کمبود فضاهای تخصصی ورزشی، نبود طرحی منسجم برای برگزاری فعالیتهای فرهنگی، اجتماعی و آموزشی و نبود موزه باستان شناسی علیرغم وجود آثار تاریخی و تپههای باستانی باعث شده تا اهالی این شهر تاریخی و کهن به ویژه جوانان، همواره از توزیع فرصتهای عادلانه توسط مدیریت شهری محروم بوده و به بیان بهتر در فقر تفریحی به سر برند.
با این حساب آنچه مسلم است، پرداختن به فقر امکانات تفریحی به عنوان یک دغدغه اولویتدار در شهرهایی، چون ساوه با توجه به ارتباط آن با سلامت جسم و روان شهروندان میبایست در جدول اولویتبندی برنامهریزی شهری همواره در صدر قرار گیرد تا از بروز انواع آسیبهای اجتماعی جلوگیری شود.
در حقیقت داشتن رویکرد منسجم شهری در حوزههای فرهنگی، اجتماعی و شهرسازی موجب میشود تا در شهرهای مختلف نظیر ساوه، برنامهریزی فراغتی یکپارچه و کارآمدی وجود داشته باشد. به بیان بهتر راه برونرفت از بحران تفریح در شهری مثل ساوه از مسیر بازنگری در رویکردهای اداره شهر میگذرد.