به گزارش خبرگزاری صداوسیما، برنامه صبحانه ایرانی شبکه دو با موضوع خودکفایی صنعت نفت میزبان آقای کفایتی رئیس پارک علم و نوآوری صنعت نفت بود.
سوال: خودکفایی و ملی شدن صنعت بعد از انقلاب دقیقا چی هست؟
کفایتی: ملی شدن یعنی اختیار منابع خودمان را دست بگیریم و بتوانیم خودمان مدیریت کنیم قبلا این گونه نبود حالا شرکت‌هایی بودند داخلی و خارجی که استعمار مدیریت می‌کرد به خصوص آمریکا مثلا ۵۸۰ تا شرکت بودند که این‌ها مدیریت شان توسط آمریکا انجام می‌شد سازمان برنامه در واقع سازمان این شرکت‌هایی بود که اقتصاد نفت را دست گرفته بود بد از انقلاب خوب ما به لحاظ نیروی انسانی بلافاصله خودکفا شدیم متخصصان ما بلافاصله دست گرفتند و در زمانی که جنگ ظالمانه تحمیلی شکل گرفت و پالایشگاه‌های مثلا آبادان و اصفهان و تبریز ما مورد تهاجم قرار دادند به طرز شگفت انگیزی متخصص‌های ما توانستند این پالایشگاه‌ها را سرپا کنند که مورد تحسین جهانی قرار گرفت بعد از آن هم آرام آرام رفتیم که وابستگی هایمان را کم کنیم.
سوال:وابستگی‌ها چی‌ها بوده؟
کفایتی: به لحاظ نیروی انسانی، همین تجهیزات و از همه مهم‌تر احداث درواقع پالایشگاه و یکسری موضوعات پایین دستی که زنجیره ارزش بوده که بعضی هایش را ما محروم بودیم و بعضی هایش را هم که خوب وابسته بود آن‌ها باید برایمان پالایشگاه احداث می‌کردند.
سوال: ما الان دیگر پالایشگاه هایمان را خودمان داریم احداث می‌کنیم؟
کفایتی: بله ما از لحاظ طراحی و به هر حال مهندسی کاملا خودکفا هستیم. نمونه اش پالایشگاه ستاره خلیج فارس که پالایشگاه تمام ایرانی هست و یکی از افتخارات این کشور است در این ۴۴ سال و حالا کار‌های دیگری که داریم انجام می‌دهیم و حتی توانستیم به صورت فرامرزی پالایشگاه نصب بکنیم در کشور‌های دیگر این دستاورد‌های خیره کننده است شاید اگر مثلا ۲۰ سال ۳۰ سال پیش این صحبت‌ها را می‌کردند این یک مقدار دست نیافتنی بود، ولی ما این اتفاق را رقم زدیم طی به خصوص این یک دهه اخیر، تحریم‌ها باعث شد که ما جدی‌تر بشویم ۱۵ سال پیش وقتی ما می‌رفتیم نمایشگاه بین المللی نفت خوب می‌دیدیم که بالای ۷۰، ۸۰ درصد شرکت‌ها غربی هستند آن‌هایی که حالا ایرانی بودند یک سری هایشان با همین کشور‌های غربی در واقع به صورت نمایندگی کار می‌کردند ما امسال بالای ۱۲۰۰ تا شرکت را در نمایشگاه بین المللی شاهد بودیم که بالای ۹۰ درصدش ایرانی بودند و یکی از افتخارات است من دیروز نمایشگاه تجهیزات بودم اهواز نمایشگاه صنعت نفت بود واقعا خیره کننده بود.
سوال: چه قدر شرکت‌های دانش بنیان هستند الان که در این شرکت‌هایی که دارند در حوزه نفت فعالیت می‌کنند؟
کفایتی: چیزی غریب به ۶۰۰ تا شرکت دانش بنیان هستند.
سوال: تاثیرشان در این حوزه و آینده‌ای که الان متصور هستیم برای این صنعت دانش بنیان‌ها چگونه است؟
کفایتی: به سرعت رو به رشد هست همین دیروز هم توافق نامه‌ای بین وزارت نفت و معاونت علمی شکل گرفت که قرار است این‌ها تجهیزات اساسی نفت را در واقع برنامه ریزی کنند و به هر حال روی ساخت داخل و توسعه صادراتی اش کار بکنند.
سوال: ما الان میتوانیم بگوییم در حوزه نفت و به طور کلی فرآورده‌های نفتی هیچ وابستگی به خارج از کشور نداریم؟
کفایتی: هیچ وابستگی نداریم ما الان در تجهیزات ۸۵ درصد در داخل تولید میشود که آن هم ۱۵ درصداین امکانش هست، اما گاهی یک شرایطی می‌طلبد که شما باید از خارج وارد بکنید یا اقتصادی نیست یا به هر دلیلی مزیتی وجود ندارد آن اساسی‌ها را ما وابسته نیستیم و روی پای خودمان هستیم به طوری که الان ما حتی صادرات هم داریم مثلا یکی از افتخارات صنعت نفت این بوده که در سالی که گذشته در دولت سیزدهم تلاش‌هایی که صورت گرفت ما صادراتی به کشور بزرگ روسیه داشتم که رسانه‌ها روی این موضوع کمتر کار کردند و مثلا می‌گویند پهباد و بحث‌های نظامی مطرح می‌کنند به روسیه، ولی این دستاورد بزرگ صنعت نفت که حاکی از پیشرفتهای چشم گیر در این حوزه هست به کشور ابر قدرت روسیه این حاکی از اقتدار در حوزه صنعت نفت است.
سوال: ما الان با کدام کشورها تعامل داریم درحوزه نفت و پالایشگاهی مخصوصا در مورد تجهیز و بعضا خبر‌هایی شنیده میشود راجب به تعمیرات پالایشگاه‌های برخی کشور‌های دیگر؟
کفایتی: کشور‌های آسیانه میانه سی آی اس، کشور همسایه عراق، ترکیه، سوریه البته در زمینه‌های مختلف پایین دستی گرفته، میان دستی، بالادستی است ونزوئلا هست که پالایشگاه فرامرزی را در واقع در آنجا برنامه ریزی کردیم ازبکستان، قزاقستان، ترکمنستان هست، بلاروس هست واقعا محدودیتی نداریم تعداد زیاد است و ما با اکثر کشورها، چون بالاخره صنعت نفت یک صنعت فراگیر است با انرژی سرکار دارد در خیلی از حوزه‌ها از موضوعات سوخت گرفته تا پلیمر‌ها و این‌ها اوره مثلا برای بحث‌های امنیت غذایی و کشاورزی خوب یک محصول استراتژیک است که ما صادر می‌کنیم به این کشورها نه تنها محصول بلکه خدمات فنی و مهندسی هم داریم که این افتخار بزرگی است که رسانه‌ها خیلی به آن نپرداختند ما مثلا خوب بیشتر بحث‌های فناوری پیشرفته را داریم مثل هسته‌ای و این‌ها که نانوتکنولوژی، بیوتکنولوژی،عرضم این است که بعضی از حوزه‌های نفت مثل پتروشیمی و پلیمر واقعا یک تکنولوژی پیشرفتهای را می‌طلبد راکتور‌هایی دارد که بالای دو هزار اتمسفر فشارش است و به هر حال فرایند‌های پیشرفتهای دارد انجام میشود و محصولات بسیار با ارزشی.
سوال: درمورد محصولات نفتی که داریم می‌فروشیم چه قدر نزدیک شدیم به این که ما نفت را خام نفروشیم شروع کنیم به این که محصولات را خودمان فرآوری کنیم و با تنوع محصولی بتوانیم به کشورها ارائه دهیم؟
کفایتی: بله این شروع خوبی بوده که از یک دهه قبل از تجهیزات با دولت سیزدهم این عزم هست که ما برویم سمت تکمیل زنجیره ارزش خوب مستحضرید به ازای هر بشکه نفت الان تا بالای ۳۴۰۰ دلار در واقع ارزش افزوده کشور‌های پیشرفته انجام میشود ما تا فعلا یک دهم آن تقریبا ۳۲۰، ۳۴۰ دلار ارزش افزوده دادیم جای کار خیلی دارد به خاطر همین هم مباحث دانش بنیان و شرکت‌های دانش بنیان که آمدند امید‌ها و افق‌های خیلی خوبی را در این عرصه فعال کردند.
