به گزارش خبرگزاری صدا وسیما برنامه میز اقتصاد با حضور فرزاد پیلتن مدیر کل دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت به موضوع ورود نخست وزیر عراق وهیات همراه پرداخت.
مجری: همانطور که در خبرها به اطلاع شما رسید نخست وزیر عراق امروز در صدر هیاتی سیاسی اقتصادی به منظور گفتگو با مسئولان کشورمان وارد تهران شد، رئیس جمهور قبل از ظهر امروز به طور رسمی از ایشان استقبال کرد و مقامات دو کشور بر سر مسائل اقتصادی و مسائل سیاسی گفتگو کردند این سفر در حالی است که طبق آمار اعلامی گمرک در هشت ماهه امسال تجارت ایران و عراق به بیش از ۴ میلیارد دلار رسید که از این میزان ۴ میلیارد و ۲۸ میلیون و ۳۵۷ هزار دلار به صادرات و ۱۱۱ میلیون و ۸۴۵ هزار دلار نیز به واردات اختصاص داشته است.
امروز در برنامه میز اقتصاد بررسی میکنیم که در کل عراق در کجای تجارت خارجی ما قرار دارد؟ وضعیت در صادرات چطور است؟ در واردات چطور است؟ چه موانعی برای توسعه تجارت خارجی با این کشور داریم و چه اقداماتی مسئولان مربوطه در این حوزه انجام دادند یا در دست اقدام دارند؟
مجری: در ابتدا کلیاتی در ارتباط با این که الان عراق در کجای تجارت خارجی کشور ما قرار دارد و این سفر در این مقطع زمانی از چه اهمیتی برخوردار است؟
پیلتن: عراق در رتبه اول جایگاه کشور‌های هدف صادرات جمهوری اسلامی ایران قرار دارد، در میان کشور‌های همسایه و در کل کشور‌های دنیا هم معمولا در رتبه دوم و سوم قرار داشته است و سفر مقامات عالی کشور‌ها و دیدار‌ها و مذاکراتی که دارند طبعا در زمینه توسعه همکاری‌های اقتصادی و تجاری می‌تواند بسیار مفید و موثر باشد.
مجری: اگر ممکن است مهم‌ترین ظرفیت‌ها و فرصت‌هایی که کشور عراق برای ما در تجارت خارجی دارد نام ببرید تیتروار بفرمایید
پیلتن: ما هم در زمینه صادرات کالا علیرغم این که در سال‌های گذشته صادرات خیلی خوبی به عراق داشتیم باز هم ظرفیت افزایش داریم در زمینه افزایش صادرات کالا‌های باارزش افزوده بالاتر، باز فرصت‌های خیلی زیادی هست. در زمینه صادرات خدمات فنی و مهندسی همکاری‌های صنعتی، سرمایه گذاری مشترک این‌ها زمینه‌هایی است که وجود دارد.
مجری: ادامه گفتگو را در شبکه خبر همراه باشید.
اجازه بدهید ارتباط برقرار است با آقای مرتضی عمادی سخنگوی گمرک ایران
آقای عمادی سلام و وقت بخیر
آقای سودانی در اولین سفر به کشور غیر عربی شان امروز صبح وارد کشورمان شدند بهرحال تجارت خارجی با کشور عراق همانطور که آقای پیلتن گفتند برای ما بسیاردارای اهمیت است بفرمایید از آمار هشت ماهه تجارت خارجی در سال جاری بین ایران و عراق؟
عمادی: میزان تجارت ما با عراق از ابتدای سال تاکنون با کشور عراق از لحاظ ارزش به ۴ میلیارد و ۱۴۰ میلیون و ۲۰۳ هزار دلار رسید که از این میزان تجارت ۴ میلیارد و ۲۸ میلیون و ۳۵۷ هزار دلار به صادرات و ۱۱۱ میلیون و ۸۴۵ هزار دلار هم به واردات اختصاص داشته است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۶/۵ درصد در صادرات و ۸۲ درصد در واردات از نظر ارزشی ما کاهش داشتیم، اما میزان وزنی تجارت مان با عراق هم در همین مدت یعنی از ابتدای سال ۱۴۰۱، یازده میلیون و ۶۲۷ هزار و ۹۹۰ تن بود که نسبت به مدت مشابه سال قبل خودش ۴۲ درصد در صادرات و ۹۹ درصد در واردات ما کاهش وزنی داشتیم.
محمدحسین: مجری: از لحاظ ارزشی چطور بوده؟ هشت ماهه ابتدایی؟
عمادی: از لحاظ ارزشی، نسبت به مدت مشابه سال قبل ما ۲۶/۵ درصد در صادرات کاهش داشتیم و در واردات هم همین طور ۸۲ درصد
مجری: افزایش یا کاهش؟
عمادی: نسبت به مدت مشابه سال قبل خودش در هشت ماهه و نسبت به کل پارسال محاسبه نمی‌شود و نسبت به هشت ماهه پارسال در نظر گرفته می‌شود. عمده محصولات ما هم عمدتا محصولات سرامیکی، لبنیات و روغن‌های سبک بودند و محصولاتی هم که وارد کردیم عمدتا تایر سواری، سیمان پودر نشده و پارچه بودند که از ابتدای امسال تاکنون ما واردات از عراق داشتیم که البته رد سال گذشته ما در زمینه پوشاک هم به تنها کشور مقصد صادر کننده ما عراق بود که بیشترین صادرات پوشاک ما هم در سال گذشته به عراق بود.
مجری: آقای عمادی حالا که ما در خدمت شما هستیم من یک سوال کوتاه از شما بپرسم در این بهرحال فعالان تجاری یک سری پیام‌هایی که داده بودند از ارتباط ضعیف دو تا گمرک با هم گلایه داشتند در این خصوص در گمرک ایران اتفاق خاصی افتاده؟ برنامه‌ای اقدامی؟
عمادی: بخصوص از ابتدای امسال ارتباطات خیلی خیلی خوبی گرفته شددر جهت تسریع و تسهیل خدمات گمرکی به خصوص با کشور‌های همسایه از جمله عراق که ما انشاالله این ارتباط را قوی‌تر و غنی‌تر خواهیم کرد که ...
مجری: اقدام خاصی انجام شده خبر خوبی برای تجار؟
عمادی: خبر‌های خوبی در خصوص گمرک انشاالله بعد از دیدار‌هایی که دارد انجام می‌شود در راه است و بازرگانان تا جایی که ممکن است موانعی که بر سر راهشان است برداشته شود جلسات و گفتگو‌هایی انجام شده و در حال انجام هم هست و قرار است به بهانه این ارتباطات و سفر‌های صورت گرفته اتفاقات خوبی بیفتد تا این که عزیزان ما در تجارت و واردات و صادرات تا جای ممکنه مشکلاتشان برطرف شود. این نتیجه اش را در همین ماه‌های پیش رو خواهیم دید انشاالله.
مجری: متشکرم از شما اقای مرتضی عمادی سخنگوی گمرک ایران
آقای پیلتن تحلیلتان را از آماری که آقای عمادی دادند بفرمایید. این آمار الان چه پیامی می‌دهد آمار هشت ماهه ابتدایی؟
پیلتن: آماری که ایشان فرمودند مربوط به هشت ماهه می‌شود ما هنوز در سازمان توسعه تجارت ایران کار کارشناسی روی این آمارها، چون هنوز به دست ما نرسیده، انجام ندادیم منتها در مورد آمار هفت ماهه که دریافت شده، کار کارشناسی هم شده، ما در زمینه صادرات کالا‌های غیرنفتی مان به علاوه ۶ درصد رشد داشتیم به کشور عراق
مجری: من، چون یک خبری که من دریافت کرده بودم ۶ درصد افزایش داشتیم پس این ۶ درصد افزایش برای هفت ماه ابتدایی است؟
پیلتن: بله البته آمار کلی صادرات ما به عراق با توجه به این که آمار صادرات گاز ما لحاظ نشده بود، ۲۶ درصد کاهش نشان می‌دهد، چون آمار‌های مربوط به صادرات گاز ما به طور فصلی هر چند وقت یک بار وارد آمار ما می‌شود، منتها در زمینه صادرات غیر نفتی ما در هفت ماهه نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶ درصد رشد داشتیم و نسبت به شهریورماه هم حدود سی درصد باز ما رشد صادرات داشتیم در مقایسه با سال گذشته در مهرماه سال جاری.
مجری: پس این خبری که الان می‌گویند رد مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۵/۲۶ درصد در صادرات و ۸۲ درصد در واردات کاهش داشتیم به جز آمار گاز، پس اگر آن را در نظر بگیریم صادرات ما رشد داشته است
پیلتن: بله انشاالله آمار‌های گاز هم که وارد شود این عدد سرجمع هم مثبت خواهد بود نسبت به سال گذشته، ولی مهم صادرات غیرنفتی ماست که مدنظر ماست و همه دست اندرکاران هست که الحمدالله ما ۶ درصد رشد داشتیم و جهت اطلاع در صد قلم کالای اول صادراتی ما به کشور عراق هم باز در همین مدت هفت ماهه نسبت به مدت مشابه در سال گذشته ما ۷۵ قلم رشد داشتیم، در ۱۵ قلم کاهش‌های نسبی داشتیم نسبت به سال گذشته.
مجری: در واردات چرا کاهش داشتیم؟
محمدحسین: پیلتن: واردات بحث مفصل و جدی هست و مستقل که بر می‌گردد به پتانسیل‌های صادراتی عراق، نیاز‌های وارداتی ما از این کشور
مجری: چه اتفاقی افتاده در این هشت ماه نسبت به مدت مشابه که الان ما وارداتمان کاهش پیدا کرده است از عراق؟
پیلتن: بحث‌های مختلفی هست، از جمله مثلا نیاز‌های فصلی ما که آیا تناسب دارد با تولیدات کشور عراق یا نه. وما به طور کلی در بعضی از زمینه‌های خاص مثل مثلا قراضه‌های آهن ما مثلا عمده واردات ما از کشور عراق را تشکیل می‌دهد این باز هم تحت تاثیر تغییر فصل هم و پروژه‌هایی که در کشور ما هست هم ممکن است آمارها در ماه‌های مختلف متفاوت باشد.
مجری: بحث فصل را که مطرح می‌کنید یا مسائلی که بین دو کشور بوده است سال گذشته هم همین موارد بوده است دیگر مگر اتفاق خاصی افتاده است؟
پیلتن: سال گذشته ما تحت تاثیر کرونا بودیم و تحت تاثیر مسائل دیگری بودیم مسائل داخلی خود عراق بودیم و بعضی ممنوعیت‌های وارداتی جمهوری اسلامی ایران و حتی در مورد همین صادرات غیر نفتی به کشور‌های ...
مجری: با این توضیح حضرتعالی فکر نمی‌کنید باید رشد می‌داشتیم حالا که کرونا تمام شده است؟
پیلتن: من عرض کردم روند ما رو به رشد است و ۶ درصد رشد داشتیم و آمار گاز هم که اضافه شود در ماه‌های آینده این سرجمع هم ما انشاالله رشد خواهیم داشت و ما پیش بینی مان این است که در پایان امسال حدود هفت میلیارد دلار صادرات به عراق خواهیم داشت انشاالله.
مجری: تا پایان سال الان برنامه ریزی تان چقدر است؟
پیلتن: برنامه ریزی ما بر اساس پیش بینی مان است که حدود ۷ میلیارد دلار ما پیش بینی کردیم که انشاالله اتفاق بیفتد.
مجری: تا الان در هشت ماهه چقدر صادر داشتیم؟
پیلتن: هشت ماهه فرمودند
مجری: حدود ۴ میلیارد
پیلتن: حدود ۴ میلیارد
مجری: و قرار است تا پایان سال برسیم به حدود ۷ میلیارد؛ ارتباطمان برقرار است با آقای آل اسحاق رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق
سلام وقت بخیر
خبری می‌خواندیم از حضرتعالی اظهار امیدواری کرده بودید آمار تجارت مان با همسایه‌های غربی تا پایان سال به ده میلیارد دلار برسد، حتی رسیدن به رقم ۱۴ میلیارد دلار هم دور از انتظار نیست این به نظر شما این اظهار امیدواری رسیدن به این اعداد چگونه قابل تحقق است؟
آل اسحاق: دو سه تا نکته هست، نکته اول این است که این آماری که الان مطرح می‌شود گمرک و عزیزان ما می‌گویند به دو سه نکته را باید توجه کنند در آمار سال قبل ما صادرات گاز و انرژی و اینهایمان جزو آمار بود برای هفت ماه گذشته این رقم نیامده بود به دلایل مختلف؛ که این رقم بیاید خودش یک رقم بالایی است که بتواند این آمار را یک کم این طرف و آن طرف بکند.
نکته دوم مسائلی که در داخل خود ما داشتیم ما به دلایل مسائل نیاز‌های داخلی یک مقدار زیادی از صادرات مان و مواد غذایی را محدود کرده بودیم. یک مقدار در رابطه با مسائل پتروشیمی و مواد پتروشیمی هم اختلاف سلیقه و اختلاف برخورد داشتیم که به کمک نهاد‌های نظارتی و سازمان بازرسی این‌ها برگشت و یکسری مسائل بروکراسی داشتیم که این‌ها وضعیت خود داخل عراق و مشکلاتی که با اقلیم داشتیم و آن‌ها در تعرفه‌ها این ور و آن ور کرده بودند که این‌ها مسائل موقتی در این مقطع بود.
اگر این‌ها مرتفع شود که مقدار زیادی از آن مرتفع شده یک مقداری این آمار و ارقام عوض خواهد شد. نکته بعدی برآورد ما بر اساس یک برآورد بلند مدت است و سابقه تاریخی است یعنی این که ما در ادوار گذشته تا ۱۴ میلیارد هم واقعا رسیدیم منتها این ۱۴ میلیاردی که ما رسیدیم یک مقدارش رسمی بوده مبادلاتی که گمرک آمار داشتند و یک مقدارش آمارش در گمرک نبوده است.
مجری: رسمی اش که حدود ده تا بود درست است؟
آل اسحاق: بله ده تا بود، ولی به یازده تا هم رسیدیم، ولی این که ما پتانسیلمان با عراق ظرفیتمان به ۲۰ میلیارد است در این شکی نیست کمااین که دولت‌های مختلف چه ایرانی، چه عراقی همین الان هم که آقای نخست وزیرشان آمده باز در این جلسه هم روی ۲۰ میلیارد تکیه کردند که ما باید به این نکته برسیم. ولی این علل و عوامل کوتاه مدت بلند مدت ما را دائم بالا و پایین می‌کند ظرفیت عراق در حد همین ۲۰ تا هست سابقه ۱۴ تا را هم داریم امکان رسیدنش را هم داریم به شرط این که دست به دست هم بدهیم یکسری مسائل کوتاه و مدت و بلند مدت را حل کنیم این عدد شدنی هست و ما هم آرزویمان این است که انشاالله بلکه همین ده میلیاردی که گفتیم البته این ده میلیارد فقط نظر ما بعنوان اتاق مشترک نیست، مرکز توسعه صادرات هم آن‌ها هم در یک جلسه هماهنگ این دو تا نهاد به این نتیجه رسیدند که شدنی است.
محمدحسین: مجری: به بحث مشکلات اشاره کردید بحث تعرفه‌ها حل شده یا پابرجاست؟
آل اسحاق: تغییر اقلیم؟
مجری: بله
آل اسحاق: بله یک مقدارش حل شده و یک مقدارش هم در حال حل شدن است
مجری: برخی از تجار هم از بحث گمرک گلایه داشتند گفتند آن تسهیل لازم انجام نشده است این چطور است؟
آل اسحاق: مسائل مربوط به مشکلات یک مقدارش مربوط به ماست یک مقدارش مربوط به آنهاست، این‌ها هم از مسئولین منطقه‌ای (متوجه نشدم) گذاری حالا من دیگر ریز نکنم، چون به بعضی از عزیزان برخورد نکند عدم هماهنگی‌هایی که ما در داخل داریم وحدت فرماندهی که نداریم هر یک از مرز‌های ما خودش یک تصمیمات استانی منطقه‌ای می‌گیرد که ما هم گرفتاریم، یک مقدار هم آن‌ها هستند یعنی آن‌ها هم تصمیم گیری هایشان روزانه، منطقه‌ای، متفاوت است آنچه که بر عهده ما هست ما و دولت و دیگران می‌خواهیم این‌ها را سامان بدهیم مثلا حمل یکسره مثلا یکی از مشکلاتی است که ما داریم موضوع ترانزیت یکی از مشکلاتی است که داریم روابط مالی و پولی و بانکی که داریم این‌ها دائم افتان و خیزان کم وزیاد می‌شود، ولی امیدوار هستیم که باآمدن این.
مجری: لطفا پشت خط ما باشید ما سوال داریم
آقای پیلتن یک بحثی که الان در تجارت با عراق وجود دارد بحث این تجارت باید برد برد باشد و عراقی‌ها از این گلایه مندند که آن‌ها صادراتی آنچنان به کشور ما ندارند، ولی در مقابل ما صادرات بسیار زیادی داریم برای این که یک مقدار این توازن ایجاد شود و این رضایت حاصل شود چه اقداماتی انجام دادید؟
پیلتن: این در وهله اول بر می‌گردد به خود توانمندی‌های تولیدی و صادراتی کشور عراق و به عبارت دیگر هم توانمندی‌های تجار کشور عراقی. برای افزایش واردات جمهوری اسلامی ایران از عراق یا در واقع صادرات عراق به ایران ما نیازمند این هستیم که تجار عراق نقش فعال تری برای معرفی کالاهایشان به وارد کنندگان ایرانی داشته باشند به مصرف کنندگان ایرانی داشته باشند در رویداد‌های تجاری جمهوری اسلامی ایران از جمله نمایشگاه‌های بین المللی جمهوری اسلامی ایران حضور پیدا کنند و تلاش کنند برای بازاریابی کالاهایشان در بازار مصرف جمهوری اسلامی ایران. البته از این طرف هم ما علاقمند هستیم که واقعا توازن تجاری بین دو کشور اتفاق بیفتد و هیات‌های مختلفی هم برای توسعه روابط تجاری دو کشور هم در بخش‌های دولتی هم در بخش‌های خصوصی در کشور عراق حضور پیدا می‌کنند، ما سالانه در حدود حداقل ۳۰ نمایشگاه بین المللی عراق پابیون ایران را برقرار میکنیم، این‌ها فرصت‌هایی است که تجار عراقی هم می‌توانند برای ...
مجری: می‌شود توازن را با آن ایجاد کرد
پیلتن: بله
مجری: آقای آل اسحاق راهکار‌هایی را فرمودید راهکار‌های کوتاه مدت، بلند مدت برای ارتقا تجارت خارجی با کشور عراق، می‌شود این‌ها را تیتروار بفرمایید؟
آل اسحاق: یکی از زمینه‌ها مسئله خدمات فنی مهندسی است و حضور ما در پروژه‌ها که رقم‌های بسیار بالایی هم هست عراق از نظر بنیه، توان، حال و آتیه امکانات مالی فراوانی دارد هر چه هم به جلوتر می‌رویم امکاناتش هست، پروژه هم دارد تا ده سال، پانزده سال دیگر هم بیشترین پروژه‌ها آنجا هست، آن چیزی که هست این است که ما اگر حضور فعالین اقتصادی خودمان را در این حوزه خدمات فنی و مهندسی که مزیت هم بسیار بالا داریم یک قسمتی از آن را باید دولت محترم کمک کند پشتیبانی‌های لازم را در حوزه ارزی، ضمانتنامه‌ها، در حوزه ریسک، در حوزه مذاکرات، دخالت‌های سیاسی همه زمینه‌ها را فراهم کند که یک فعال اقتصادی آنجا برود در مناقصه‌های آن‌ها، مبادله‌های آن‌ها شرکت کند و امکان حمایت هم داشته باشد ریسکش را هم یک مقدار دولت محترم قبول کندیعنی این طور نیست که ما بگوییم تو برو همه خطر‌ها برای خودت کاری که دیگران می‌کنند، یک مقدار باید ریسک این مسائل را دولت محترم کمک کند. نکته دیگر در رابطه با مسئله حمایت‌های پشتیبانی حقوقی و سیاسی و این‌ها خلاصه باید یک مقداری این‌ها بیایند ما یک فرصت بسیار بالایی داریم می‌توانیم آنجا فعالیت مستمری داشته باشیم بازار بزرگی را داریم در حوزه تجارت هم باز به همین ترتیب، یعنی آن‌ها گاه گداری واردات ممنوعه و آزاد می‌کنند ما در داخل اینقدر چیز نکنیم، دیروز با من یکی صحبت می‌کرد از شلمچه ۶۰ کامیون پیاز برده آنجا ما این جا ممنوع کردیم همه دارد از بین می‌رود. ثبات در قوانین و مقررات و نهایتا واقعا الزامات تجارت همین است که می‌فرمایید باید هر دو طرف احساس رضایت بکنند یک مقدار باید دولت محترم هماهنگی کند یک مقدار هم فعالین اقتصادی ما کوتاه مدت نگاه نکنند مخصوصا در پروژه‌های سرمایه گذاری عراق، یعنی آتیه عراق قطعا کسانی برنده هستند که بروند آنجا سرمایه گذاری کنند یا ما این جا زمینه‌ای را فراهم کنیم که سرمایه گذار‌های آن‌ها بیایند اینجا مشارکت کنند و این هم احتیاج به یک تدبیر همگانی دولت دارد
محمدحسین: و خود ما‌ها هم بعنوان اتاق باید فعال‌تر باشیم، شدنی است من عرضم این است که همه این‌ها به شرط این که دست به دست هم بدهیم حتما شدنی است.
مجری: از شما متشکرم با توجه به اهمیت کشور عراق و آن برنامه بلند مدتی که برای تجارت با این کشور داریم می‌طلبد که این اقدامات انجام شود.
الان شما بعنوان مثال برای بحث خدمات فنی و مهندسی که آقای آل اسحاق هم گفتند که ظرفیت خیلی مهم و بزرگی در آن کشور داریم یعنی بهرحال مهندسین ما می‌توانند از این صادرات خدمات فنی و مهندسی بسیار منتفع شوند الان سازمان توسعه تجارت برای تسهیل این اقدام و صادرات این خدمات چه اقداماتی انجام داده است؟
پیلتن: اقداماتی که دارد انجام می‌شود بخشی از آن بر می‌گردد به رفع مشکلاتی که از قبل این شرکت‌ها در کشور عراق دچار شدند از جمله اخذ مطالبات این‌ها، که یکی از مهم‌ترین مسائل این هاست ما به طور جد در حال پیگیری اخذ مطالبات این‌ها به دلایل مختلفی که در کشور عراق اتفاق می‌افتد ... ما هماهنگ کننده هستیم و داریم کمک میکنیم و تسهیل میکنیم و پیگیری میکنیم که این مشکل حل شود.
مشکل دیگر صادرات خدمات فنی – مهندسی ما به کشور عراق بر می‌گردد به ضمانتنامه‌های بانکی، که به دلیل عدم ارتباط بین بانکی در دو کشور این امکان فعلا به سختی میسر است و ما در حال پیگیری و تلاش هستیم که این امکان را از راه‌های دیگری فراهم کنیم که از این فرصت خیلی خوبی که جناب آقای آل اسحاق اشاره کردند بتوانیم استفاده کنیم.
مجری: این الان نمی‌توانید با توافقات دو جانبه انجام بدهید؟
پیلتن: این بر می‌گردد به روابط بانکی دو کشو رکه تحت تاثیر.
مجری: ما روابط و تجارتمان با این کشور کوتاه مدت نیست بلند مدت است. برنامه‌ای طرحی برایش نداشتیم؟
پیلتن: ما در حال پیگیری هستیم، ولی مهم این است که نظام بانکی دو کشور به توافق برسند که ضمانتنامه‌های بانک‌های ایرانی برای شرکت‌های ایرانی توسط بانک‌های عراقی پذیرفته شود.
مجری: شما بعنوان از بانک مرکزی پیگیری کردید؟
پیلتن: بله هم ما و هم دوستانمان در وزارت خارجه به جد پیگیر این موضوع بودیم و الان هم هستیم و داریم کمک میکنیم و تلاش میکنیم که انشاالله یک ساز و کاری برای پذیرش ضمانتنامه‌های بانک‌های ایرانی در کشور عراق را پیدا کنیم.
مجری: هنوز که اتفاق خاصی نیفتاده است؟
پیلتن: خیر، ولی ما راه‌های جایگزین هم در دستور کار داریم
مجری: صادرات خدمات فنی و مهندسی آمار دارید امسال چقدر بوده است؟
پیلتن: آمار‌های ما غیررسمی هست و حدود ۵۰۰ میلیون دلار ما اطلاع داریم که ...
مجری: رشد داشته نسبت به سال گذشته؟
پیلتن: بله، چون دو سه سال و به طور کلی سه چهار سال گذشته این پروژه‌ها متوقف شده بود به دلایل مختلفی از جمله مسائل داخلی عراق، مسائل اقتصادی در عراق و همین مسئله ضمانتنامه‌های بانکی که عرض کردم، ولی شرکت‌های ایرانی شروع کردند الحمدالله در حال تسویه حساب مطالباتشان هستند و بعضی شرکت‌ها هم توانستند پروژه‌های عراق را به روش‌های مختلفی اخذ کنند.
مجری: یک تاجر بیشتر از هر چیزی نیاز به پشتیبانی دارد از سوی کشور، اگر قاعدتا این اتفاقات از سمت دولت که حالا سازمان توسعه تجارت متولی اش است انجام شود بهرحال تجار از افزایش سود و تجارتشان استقبال می‌کنند این طبیعی است. بحث پشتیبانی حقوق است الان مثلا برای این موضوع چه کار کردید در عراق؟
پیلتن: به طور کلی فقط سازمان توسعه تجارت ایران نیست که متولی حمایت از صادرات کشور است ما مثلا وزارتخانه‌های دیگر و نهاد‌های دیگر مثل سازمان استانداردمان، ما اگر با عراق استاندارد‌ها را به توافق نرسانیم دچار مشکل می‌شویم، بحث گمرکات ما، بحث پایانه‌های مرزی ما، بحث حمل یکسره ماخیلی مهم است.
مجری: می‌دانید از سازمان توسعه تجارت انتظار می‌رود که این‌ها را پیگیری کند به عنوان متولی؟
پیلتن: بله ما بطور هفتگی موضوعات مختلف تجارت با کشور عراق را در دستور کار داریم هم در سازمان توسعه تجارت هم در جلسات که در وزارت امور خارجه در نهاد‌های دیگری که تحت عنوان میز‌های کشوری عراق و در واقع ترتیبات دیگری که در دولت پیش بینی شده است در قالب کمیسیون مشترک، در قالب کمیته مشترک و از طریق رایزن بازرگانی مان در بغداد و سفارت خانه مان و کنسول گری هایمان بخش‌های اقتصادی همه این‌ها در حال پیگیری است.
محمدحسین: مجری: رایزن بازرگانی ما در کشور عراق در چه شرایطی است و چه کار می‌کند و آیا آن شناخت و تخصص لازم را دارد نکته دوم آیا این پشتیبانی‌های حقوقی و مواردی از این دست را به تجار ما می‌دهند؟
پیلتن: اتفاقا رایزن بازرگانی ما در عراق یکی از بهترین رایزنان ماست که سابقه کار میدانی با عراق دارد و ایشان در خرمشهر، در آبادان، رئیس اداره بازرگانی آنجا بوده و ارتباط نزدیک دارد و اصالتا خودش از هموطنان عرب ما هست و مسلط به امور عراق هست و حدود سه چهار سال هم هست در عراق با بیشترین ظرفیت دارد زحمت می‌کشد، در زمینه مشاوره‌های حقوقی هم ما هم در سازمان توسعه تجارت ایران، هم در وزارت امور خارجه بخش اقتصادی و هم در کنسول گری هایمان و هم در اتاق بازرگانی این ترتیبات فراهم شده که مشاوره‌های حقوقی و تجاری به صادر کنندگان ایرانی داده شود و ترتیباتی هم ...
مجری: یعنی اگر تجار ما مشکلی داشته باشند می‌توانند مراجعه کنند خدمات مشاوره بگیرند.
پیلتن: بله ما در اتاق مشترک بازرگانی مان، در اتاق بازرگانی ایران، نهاد داوری پیش بینی شده و تفاهم نام‌ای بین اتاق بازرگانی ایران و عراق هم منعقد شده که مشکلات این‌ها مشروط بر این که در قالب مکتوب و توافق تجاری اتفاق بیفتد از طریق این نهاد و از طریق مذاکره، گاهی ما اصلا بدون توافق، تجارت و بعضا مشکل اتفاق می‌افتد ما طرفین را دعوت میکنیم پیگیری میکنیم از طریق مذاکره، مصالحه و سعی میکنیم مشکلات حل شود.
مجری: نکته‌ای که وجود دارد در تجارت خارجی الان مثلا بحث آن اتحادیه اقتصادی که در بحث اوراسیا که داریم پیگیری میکنیم، منظورم این است که شبیه به آن، الان در کشور عراق هم تجار ما نیاز دارند به بازار عراق آشنا شوند این که اصلا آنجا به چه چیزی نیاز دارند تا کوچکترین مسائل که حتی مثلا در کالا مثلا به چه رنگی علاقه دارند مردم عراق؟ خود شما در سازمان توسعه تجارت این اطلاعات را به تجار ایرانی می‌دهید؟ دوم این که خود این‌ها را آیا راهنمایی کردید که خود بخش خصوصی هم ورود کند تحقیق کند با این بازار آشنا بشود که بتواند بهرحال تجارتش را توسعه دهد؟
پیلتن: بله ما در اشکال مختلف این خدمات را داریم می‌دهیم از طریق همانطور که عرض کردم رایزن بازرگانی مان. ما سالانه در ۵۰ نمایشگاه عراق برنامه ریزی میکنیم که پابیون ایران با حضور شرکت‌های ایرانی برای بررسی بازار و مقتضیات و شرایط و ویژگی‌های بازار عراق در شهر‌های مختلف عراق در بخش عربی، در بخش کردی، برنامه ریزی میکنیم که شرکت‌های ایرانی حضور پیدا کنند که حداقل در ۳۰ نمایشگاه ما این پابیون را داریم هر سال، حداقل، حداکثر در ۵۰ نمایشگاه هم این حضور وجود داشته است. در قالب اعزام هیات‌های تجاری در حداقل ۳۰ نمایشگاه جمهوری اسلامی ایران از تجار عراقی دعوت میکنیم در بازدید از نمایشگاه‌ها که در واقع معرفی کالا‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران هست و هر دو طرف می‌توانند در قالب این نوع روابط با همدیگر گفتگو کنند، مذاکره کنند با خواسته‌های همدیگر، با نیاز‌ها و توانمندی‌ها و ویژگی کالایی که قرا راست مبادله شود از جهات مختلف آشنا شود.
مجری: شرکت‌های مدیریت صادرات شرکت‌هایی هستند که تخصصشان صادرات است از این‌ها چقدر کمک گرفتید برای این که بتوانید تجارت را توسعه بدهید یا صادرات به عراق و یا سایر کشور‌ها؟
پیلتن: ما سعی کردیم از این شرکت‌ها هم ...
مجری: ما الان بیش از ۶۰ شرکت در کشور داریم که تخصص صادرات دارند
پیلتن: این شرکت‌ها در قالب‌های مختلف ما از خدماتشان در واقع بخش خصوصی ما از خدمات این شرکت‌ها استفاده می‌کنند، چون همه شرکت‌های تولیدی ما خودشان صادر کننده نیستند صادراتشان از طریق تجار شرکت‌های مدیریت صادرات ما اتفاق می‌افتد ما
مجری: دقیقا ماهیت این‌ها هم به همین دلیل است
ما در سازمان توسعه تجارت ایران هم سعی کردیم در برنامه‌های مختلف از این دست صادر کنندگان مان از این قبیل شرکت‌ها دعوت کنیم و از آن‌ها هم کمک بگیریم برای توسعه صادراتمان به عراق.
محمدحسین: مجری: در دوره‌های گذشته چندان به این شرکت‌ها توجه نشده است این گزارش‌ها می‌گوید، ولی واقعا می‌شود از این ظرفیت استفاده کرد به نظرم خوب است که بیشتر به آن توجه شود.
پیلتن: ما به طور مشخص در برنامه ۴ ساله آینده مان به استفاده از ظرفیت شرکت‌های مدیریت صادرات تاکید داریم و پیش بینی کردیم و حتی به این سمت هم رفتیم که در استان‌های مرزی مان با کشور‌های همسایه کمک کنیم که هر استان مرزی مان حداقل یک یا دو شرکت مدیریت صادرات را ایجاد کنیم و از ظرفیت شرکت‌هایی که از قبل وجود داشته هم حتما استفاده میکنیم.
مجری: یک نکته‌ای بود سر مشکل ورود کامیون‌های ایرانی به عراق که باید می‌رفتند آنجا بار را تخلیه می‌کردند و باز کامیون‌های عراقی بار می‌زدند و می‌بردند، این مشکل حل نشده همچنان پابرجاست؟
پیلتن: در حد محدودی حل شده است. داستان حمل یکسره کالا هست که کالا‌های ما از درب کارخانجات بتوانند به درب ...، ولی متاسفانه کشور عراق در این زمینه هنوز زیرساخت فیزیکی بعنوان مثال جاده‌ای و همچنین حقوقی لازم را پیدا نکرده است و البته مقاومت‌هایی هم در بخش حمل و نقل عراق، اتحادیه کامیون داران عراق و البته بعضی از تجار عراقی هم ترجیح می‌دهند که به دلیل استفاده بیشتر از ظرفیت کامیون‌های عراقی که این اجازه در کشور عراق وجود دارد، ولی کامیون‌های ایرانی در جاده‌های ایران بر اساس استاندارد‌های حمل و نقل جاده‌ای ما امکان مثلا بیشتر از ۲۵ تن بار برای حمل را ندارند تجار عراقی ترجیح می‌دهند در پایانه‌های مرزی دو کشور از، این از نظر تاجر عراقی به صرف است قوانین و مقررات عراق هم اجازه می‌دهد.
مجری: راهکار جایگزین است دیگر ما نمی‌توانیم بلند مدت باشد ما باید یک کاری کنیم که کامیون‌های خودمان بتوانند ...
پیلتن: این خواسته ما نیست خواسته ما این است که حمل مستقیم اتفاق بیفتد منتها به همین دلایلی که عرض کردم ما تا الان از این ساز و کار برای حمل کالا نتوانستیم به طور کامل استفاده کنیم.
مجری: درست است این نیاز به یک مذاکرات در حوزه دیپلماسی دارد که امیدواریم پیگیری و حل شود بالاخره عراق کشور مهمی است در حوزه تجارت خارجی ما می‌طلبد که این بحث تعرفه‌ها، بحث گمرک، بحث حمل یکسره این‌ها زودتر حل شود که ما بتوانیم از این بازار به نحو احسن استفاده کنیم.
پیلتن: حمل یکسره هم وزارت راه ما انشاالله باید کمک کند.
