آیت الله اعرافی در اجلاسیه اساتید حوزه علمیه قم که با موضوع «نقش اساتید در تقویت عوامل انگیزشی و تمرکز تحصیلی طلاب با تأکید بر هدایت علمی و تربیتی در شرایط کرونایی و پسا کرونایی» در مدرسه عالی دارالشفاء در قم برگزار شد، با اشاره به کلام حضرت علی(ع) در خطبه ۱۳۸ (نهج البلاغه خطبه) درباره رسالت و حوادث سخت و ظهور قائم آل محمد (ص)، عنوان کرد: حضرت در این خطبه فرمود یَعْطِفُ الْهَوَی عَلَی الْهُدَی، إِذَا عَطَفُوا الْهُدَی عَلَی الْهَوَی؛ وَ یَعْطِفُ الرَّأْیَ عَلَی الْقُرْآنِ، إِذَا عَطَفُوا الْقُرْآنَ عَلَی الرَّأْیِ. (چون امام منتظر از پس پرده غیبت بیرون آید) هوای نفس را به هدایت و رستگاری برمی گرداند (گمراه شدگان را به راه راست می‌برد) زمانی که مردم هدایت را به هوای نفس تبدیل کرده باشند (از شریعت محمدیه دست شسته خواهش نفس را پیروی نمایند) و رای را به قرآن بر می‌گرداند (مردم را از بکار بستن اندیشه‌های نادرست نهی و به رجوع به قرآن وامیدارد تا به دستور کتاب خدا رفتار نموده و مخالف آن را دور اندازند) زمانی که مردم قرآن را به رای و اندیشه (خود) مبدل کرده باشند (از قرآن چشم پوشیده امور را طبق اندیشه نادرست خود انجام دهند).
وی بیان کرد: عبارت یَعْطِفُ الْهَوَی عَلَی الْهُدَی، را می‌توان به نگاه فردی، اجتماعی و کلان تمدنی و تاریخی تفسیر کرد و براساس قرائن و شواهد داخلی تاب تفسیر سومی یعنی آنگاه که تمدن‌های بشری برمبنای هواهای نفس و غرائز شیطانی استوار شد، ظهور آن حضرت شاکله تمدن بشری را تغییر می‌دهد.
وی گفت: از نقدهای جدی ما به تمدن شکل گرفته از بعد دوره رنسانس، این است که با وجود درخش انواع علمی و فناوری، اما این تمدن بر پایه و فلسفه لذت گرایی و خواسته‌های‌های نفسانی پایه ریزی و استوار شده است، ولی ظهور حضرت بر شالوده تمدن بشری را تغییر می‌دهد.
مدیر حوزه های علمیه افزود: وقتی سعادت و توسعه و همه پیشرفت ها براساس مکاتب هوا خواهی استوار شد، آن نور الهی این معادله بزرگ فلسفی را تغییر می دهد.
وی اظهار کرد: در خطبه ۱۰۰ فرمودند «ألاَ إنّ مَثَلَ آلِ محمّدٍ صلی الله علیه و آله کمَثَلِ نُجومِ السَّماءِ؛ إذا خَوی نَجمٌ طَلعَ نَجمٌ، فکأنَّکُم قَد تَکامَلَت مِن اللّه ِ فیکُمُ الصَّنائعُ، و أراکُم (أتاکُم) ما کُنتُم تأمَلونَ. امام علی (ع) : بدانید که مَثَل خاندان محمّد (ص)، چون ستارگان آسمان است که هرگاه ستاره‌ای غروب کند ستاره‌ای دیگر طلوع می کند. تو گویی نعمت‌های خداوند در میان شما کامل گشته و آنچه را آرزو می کردید به شما داده شده است.
عضو فقهای شورای نگهبان با بیان این که رشته امامت هرگز گسسته نمی‌شود و این نشان می‌دهد این رشته ادامه دارد، افزود: لذا این رشته مسیر رشد و بالندگی را طی می کند و درخشش انوار امامت و ولایت پیش می‌رود. آنچه آرزوی همه شما است در قامت ظهور حضرت نشان می‌دهد.
وی بیان کرد: امروز کار اصلی حوزه امتداد بخشی به این راه نورانی و ایجاد زمینه برای درخش انوار الهی و ولایت حضرت ولی عصر(عج) است.
مدیر حوزه های علمیه افزود: آنکه ما تربیت جامع وکامل و متوازن طلاب و فضلا را ترغیب می‌کنیم. تربیتی که در آن روح الهی، معنوی و اخلاقی و اجتماعی سیاسی درآن متجلی باشد. این تربیت الهی و اخلاقی مستلزم این است که استاد در همان سنت دیرین حوزه حرکت کند. تراز حوزه به این است که استاد همه زوایایی د عوامل تربیت را توجه کند. نقش استاد و مدیر طلبه در ابعاد علمی و خانواده بپاید و صلاحیت لازم برای رشد متوازن داشته باشد.
وی اظهار کرد: استاد و مدیر در حوزه، حتما ترازی متناسب با فلسفه حوزه دارد و باید از اساتید مراکز دیگر ممتاز باشد. این تراز نیاز به احراز صلاحیت های زیادی دارد که شما در این مسیر حرکت می کنید.
آیت الله اعرافی گفت: ما باید بدانیم که طلاب و کسانی که در این حوزه مشغول تحصیل هستند با چه چالش های مواجه هستند. گرچه شما هم با مشکلاتی مواجه هستید. با وجود همه مشکلات، اما برای استاد، تحصیل طلبه و شرایط او اهمیت دارد و باید این گونه باشد.
وی یادآور شد: امروز شاهد انواع چالش‌های آموزشی در بحث ویروس کرونا هستیم. این در همه مراکز علمی هست، حوزه هم از این مسئله مستثنی نیست. افت تحصیلی و دیگر موارد در همین رابطه قرار دارد که باید برای رفع آن تلاش کرد.
عضو شورای عالی حوزه بیان کرد: مواجه با دنیا و ویروس کرونا مجموعه ای از آسیب‌ها را در نظام آموزشی ایجاد کرده است. برای همین نیاز به تحقیق و رفع چالش‌ها است. باید این دو سال سخت از طریق رفع آسیب‌ها به وسیله اساتید و مدیران جبران شود.
وی با اشاره به انواع هجمه علیه دین، اسلام و روحانیت افزود: امروز شاهد انواع هجمه علیه دین، اسلام و روحانیت هستیم. برای این امر از سوی دشمنان سرمایه گذاری شده است. روحانیت همواره حامی ملت بوده و امروز گروه‌هایی به صورت هدفمند در صدد تخریب آن هستند. لذا باید برای امر آموزش و تخریب جایگاه دین و اسلام و روحانیت از سوی دشمنان فکری اساسی کرد.
وی اظهار کرد: لذا اساتید و مدیران باید نگاه جامع نسبت به این چالش‌های بیان شده، داشته و به سمت آن بروند و به فکر راه حل باشند. بحث تعلیم و تربیت موضوعی است که به دوش و شانه اساتید گذاشته شده و نباید از این امر که سبب بی انگیزگی طلاب شده، غافل شد. لذا جبران آن ضروری است.
آیت الله اعرافی گفت: برای هویت سازی و حل مشکلات هویتی در پایه و سطوح مختلف حوزه، روش‌های مختلفی باید طی کنیم که یکی از آن‌ها، آشنایی طلبه با رسالت، تاریخ، چالش و سرمایه های حوزه است. در این رابطه ضعف‌های وجود دارد و آن هم به دلیل نداشتن محتوا است؛ اما آشنایی با حوزه و رسالت حوزه امری ضروری است.
وی آشنا کردن طلاب با اسناد و نقد آن، تقویت ارتباط معنوی و معرفتی طلاب، شناسایی و بازکردن گره‌های متعدد فکری و اخلاقی طلاب از سوی اساتید، توجه به آموزش پژوهش محور همراه با اخلاق و تهذیب، هدایت علمی، استعداد سنجی و راهنمایی کردن طلاب، توجه به استاد معین و پرورش، انتخاب آزاد طلبه در درس، توجه به تقریرنویسی، اهتمام به اصولی چون خروجی هدفمند حوزه و حمایت از نخبگان به صورت ویژه، توجه به گروه‌های علمی و برجسته کردن نقش آن‌ها در مراکز علمی و تربیتی، توجه به فقه معاصر، پاسخ گویی طلاب سطوح عالی به شبهات و سوالات متعدد در جامعه و تولید علم در سطوح عالی و دروس آزاد علمی و تولید نظریه های بنیادین در حوزه و حفظ میراث گذشته حوزه، آمادگی برای بازگشایی حضوری دروس و آزمون حوزه را از دیگر مأموریت‌های اساتید و مدیران در حوزه عنوان کرد.
عضو شورای عالی حوزه بیان کرد: تقویت مدارس علمیه استانها با حضور و مهاجرت اساتید از قم و حمایت از آن‌ها، تقویت طرح هجرت، طرح امین در سال آینده براساس طرح آمایش حوزه، اصلاح محدوده دروس، بازگشت به میراث و سنت گذشته برای رشد علمی حوزه از دیگر برنامه های مدیریت حوزه است.
انتهای پیام
