گرفتگی گوش چند علت می‌تواند داشته باشد: گیر افتادن مایعات در گوش، تغییرات در فشار اتمسفر، جرم زیاد گوش و یا حتی اشیاء کوچکی که پرده گوش را مسدود می‌کنند. هر علتی، درمان خاص خودش را دارد که برخی از آنها توسط پزشک باید انجام شوند.
مایع در گوش
گرفتگی گوش می‌تواند ناشی از گیر افتادن مایع در شیپور استاش (Eustachian tube) باشد. این کانال در گوش شما به طور معمول ذرات ناخواسته را بیرون می‌راند، مثل مایع و ترشحات خود گوش. این مواد معمولا در پشت حلق تخلیه شده و در آنجا بلعیده می‌شوند؛ اما گاهی این کانال مسدود شده و مایع در گوش میانی جمع می‌شود.
علت‌ها:
یک سری از عوارض می‌توانند سبب این نوع گرفتگی در گوش شوند که شامل تورم اعضایی مانند لوزه‌ها، آدنوئید‌ها و شاخک‌های داخل بینی می‌شوند. گرفتگی شدید بینی هم می‌تواند سبب گرفتگی گوش شود. این طبیعی است که به دلیل سرماخوردگی شدید یا آلرژی گوشتان بگیرد.
مایع در گوش یکی از علت‌های اصلی گرفتگی گوش در بچه‌هاست. زیرا شیپور استاش در گوش بچه‌ها باریک‌تر و به طور طبیعی، افقی‌تر از این کانال در گوش افراد بزرگسال است.
علائم:
هر چند تجمع مایع در گوش ممکن است باعث گرفتگی گوش شود، اما شاید علامتی هم نداشته باشد. این مایع می‌تواند موجب کاهش شنوایی شود و در صورتی که در خردسالان تشخیص داده نشود، می‌تواند زبان باز کردن آنها را به تاخیر بیاندازد.
در موارد شدیدتر، ممکن است گوش درد یا فشار در گوش، سرگیجه یا از دست دادن تعادل هم وجود داشته باشد. اگر این مشکل در بچه‌های کوچک ادامه‌دار شود، می‌تواند رشد مهارت‌های حرکتی را به تاخیر بیاندازد.
درمان:
اگر شما یا کودکتان علائم خطرناکی نداشته باشید، پزشک احتمالا تصمیم می‌گیرد که هر سه ماه تا شش ماه وضعیت مایع گوشتان را کنترل کند تا ببیند برطرف شده یا نه.
گاهی لازم است لوله‌ای برای تهویه و تخلیه کار گذاشته شود که میرینگوتومی نام دارد و تحت بیهوشی انجام می‌شود. یک سوراخ ریز در پرده گوش ایجاد شده و لوله کوچکی وارد شیپور استاش می‌شود تا آن را باز نگه دارد. سوراخ پرده گوش در عرض چند روز خودش ترمیم می‌شود و لوله طی یک سال بعد، خود به خود می‌افتد.
تغییر ارتفاع
تغییرات ناگهانی فشار هوا در محیط نیز می‌تواند سبب گرفتگی گوش‌ها شود. تغییر فشار بر شیپور استاش اثر گذاشته و سبب پدیده‌ای که به نام باروتراما شهرت دارد، می‌شود. علاوه بر پرده گوش، شیپور استاش نیز کمک می‌کند تا فشار بین گوش میانی و گوش بیرونی تعدیل شود. به همین دلیل است که وقتی اتومبیل شما از شیب کوه بالا می‌رود یا هواپیما تیک‌آف می‌کند، احساس می‌کنید گوشتان گرفته است. اگر مواردی رعایت نشود، تغییرات فشار محیط می‌تواند منجر به آسیب جدی گوش شود؛ مانند پارگی پرده گوش.
بهترین راه پیشگیری از گرفتگی گوش در تغییرات فشار این است که ببلعید، بجوید یا خمیازه بکشید. این کار، کانال شنوایی را باز می‌کند و اجازه می‌دهد هوای بیرون وارد گوش شود. همچنین اگر معمولا با تغییرات ارتفاع گوش‌هایتان می‌گیرد، می‌توانید از ضد احتقان‌های موجود در داروخانه‌ها استفاده کنید. یک ساعت پیش از این که در هواپیما بنشیند، از ضد احتقان استفاده کنید. اگر آلرژی دارید از داروی آلرژی‌تان در شروع پرواز استفاده کنید.
جرم زیاد گوش
گاهی گرفتگی گوش‌ها می‌تواند نتیجه تجمع زیاد جرم باشد. البته این مشکل شایعی نیست، زیرا گوش‌ها به طور طبیعی سیستم پاکسازی خود را دارند؛ اما برخی از افراد به دلایلی نامعلوم ممکن است جرم زیادی در گوش‌هایشان تولید کنند. سعی نکنید خودتان جرم را خارج کنید. پزشک می‌تواند با ابزار‌های خاصی این کار را بکند، بدون این که به پرده گوش آسیب بزند یا جرم را عقب‌تر و به داخل گوش هل بدهد.
پزشک با یکی از این سه روش، گوش‌ها را جرم‌گیری می‌کند:
شیء خارجی
عجیب نیست که کودکان معمولا چیز‌هایی در گوش خود فرو می‌کنند، همان طور که ممکن است در بینی‌شان نیز چیزی فرو کنند. اگر کودک در سنی نباشد که بتواند به شما بگوید چه احساسی دارد، تنها راهی که می‌توانید متوجه گزفتگی گوش او شوید این است که مدام گوش‌هایش را می‌مالد یا می‌کشد. کودک تب یا علامتی از سرماخوردگی ندارد، اما شیء خارجی آنقدر در گوشش مانده است که باعث عفونت شده است.
می‌توانید با کمک چراغ قوه داخل گوش کودک را نگاه کنید، اما نباید سعی کنید خودتان شیء را خارج کنید. هرگز چیز تیزی وارد گوش نکنید تا شیء را درآورید. بهترین کار این است که کودک را نزد پزشک ببرید تا با ابزار مخصوصی که دارد، شیء را بی‌خطر خارج کند.
خلاصه
علت‌های معمول گرفتگی گوش شامل جمع شدن مایع، جرم زیاد گوش، تغییر ارتفاع و یا شیء خارجی در گوش می‌باشد. شما هرگز نباید چیزی در گوشتان فرو کنید تا جرم یا شیء خارجی را درآورید، در عوض به پزشک مراجعه کنید تا بدون آسیب به گوش، اقدام لازم را انجام دهد.
گرفتگی گوش می‌تواند ناراحت کننده باشد؛ بنابراین لازم است که درمان لازم صورت بگیرد تا عوارض بعدی را به دنبال نداشته باشد. اگر علاوه بر گرفتگی، درد و صدا هم در گوشتان دارید یا از گوش شما ترشحاتی خارج می‌شود و یا در تعادل یا شنوایی‌تان، تغییری ناگهانی ایجاد شده؛ حتما به پزشک مراجعه کنید.
