۶ مجموعه تاریخی استان سمنان در نوبت ثبت در فهرست یونسکو

ایرناچهارشنبه 05 خرداد 1400 - 15:09
سمنان- ایرنا- تلاش‌ها برای ثبت ۶ مجموعه ارزشمند و تاریخی استان سمنان در فهرست یونسکو به واسطه توجه و نگاه دولت تدبیر و امید گامی مهم در حفظ و معرفی میراث فرهنگی و تاریخی و نمایان‌گر سابقه دیرین این استان است که فرصتی برای رونق گردشگری این دیار را نیز فراهم می‌کند.
۶ مجموعه تاریخی استان سمنان در نوبت ثبت در فهرست یونسکو

به گزارش ایرنا،نام استان سمنان با ثبت جهانی جنگل ابر به عنوان بخشی از جنگل‌های هیرکانی و انجام اقدامات برای ثبت جهانی ۶ اثر ارزشمند و تاریخی به واسطه توجه و نگاه دولت تدبیر و امید به حفظ و معرفی میراث فرهنگی و تاریخی در فهرست یونسکو نمایان‌تر شد.

ثبت جهانی میراث فرهنگی و تاریخی نقشی مهم در انعکاس هویت، اصالت و ریشه یک کشور دارد و علاوه بر آن گردشگران خارجی برای انتخاب مقصد گردشگری به آثار معرفی شده از سوی یونسکو به عنوان یک مرجع معتبر مراجعه می‌کنند و ورود نام یک استان و کشور در فهرست، فرصت و شانس جذب گردشگر خارجی را دوچندان می‌کند.

دولت تدبیر و امید با تکیه بر این راهبرد در هشت سال گذشته تلاش خود را معطوف به ثبت و معرفی آثار تاریخی و فرهنگی کشور کرده است و یکی از اقدامات ارزشمند برای تحقق این رویکرد تشکیل وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است.

مسوولان استان سمنان به پشتوانه دولت تدبیر و امید بیکار ننشسته‌اند و اقدامات برای ثبت جهانی ۶ اثر دیگر را آماده و برای بررسی به یونسکو ارسال کرده‌اند.

در واقع تشکیل وزارتخانه‌ای مجزا نشانه اهمیت و توجه به میراث فرهنگی و تاریخی ارزشمند کشور و راهبرد توسعه صنعت گردشگری است که البته اکنون شیوع کرونا و وجود محدودیت‌ها به دلیل شیوع این ویروس هدف‌گذاری‌ها را تحت تاثیر قرار داده است، اما اقدامات ارزشمند مانند تلاش برای جهانی شدن آثار تاریخی کشور، نشان می‌دهد دولت در این شرایطی که صنعت گردشگری همچون گذشته رونق ندارد به دنبال معرفی جاذبه‌های گردشگری است تا گردشگران از هم اکنون مقصد سفر خود را انتخاب کنند و بعد از شکست کرونا شاهد شکوفایی گردشگری در کشور و استان سمنان باشیم.

ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی و به دنبال آن جنگل ابر شاهرود در استان سمنان دستاوردی ارزشمند در دولت تدبیر وامید است؛ چرا که پیش از این تنها یک اثر طبیعی از ایران مربوط به بیابان  لوت در فهرست آثار ثبت شده در یونسکو قرار گرفت و اکنون ایران و استان سمنان به دلیل برخورداری از اقلیم متنوع ثبت شده مانند جنگل و کویر  می‌تواند گردشگران بیشتری را جذب و گردش مالی خوبی را نصیب خود کند که رفاه، بهبود معیشت و اشتغالزایی را به ارمغان بیاورد.

مسوولان استان سمنان به پشتوانه دولت تدبیر و امید بیکار ننشسته‌اند و اقدامات برای ثبت جهانی ۶ اثر دیگر را آماده و برای بررسی به یونسکو ارسال کرده‌اند.

براساس آمار پیش از شیوع کرونا،  ایجاد مراکز گردشگری و رونق این صنعت موجب ایجاد  یک‌هزار و ۳۷ فرصت شغلی در استان سمنان شده بود که اکنون با قرارگیری نام استان در فهرست دارای آثار جهانی می‌توان به توسعه استان بر محور گردشگری با توجه به ظرفیت‌های تاریخی و فرهنگی و تنوع اقلیمی امیدوار بود.

۶ مجموعه تاریخی استان سمنان در نوبت ثبت در فهرست یونسکو
جنگل ابر شاهرود در استان سمنان

ثبت جهانی جنگل ابر دستاورد ارزشمند دولت تدبیر وامید

ثبت جنگل ابر شاهرود به عنوان دومین اثر طبیعی کشور در فهرست جهانی یونسکو دستاوردی ارزشمند و ماندگار از دولت تدبیر و امید است که این رخداد زمینه‌ساز توسعه گردشگری در استان سمنان است.

جنگل‌های هیرکانی بازمانده دوران سوم زمین‌شناسی و عصر یخبندان و غنی از نظر گونه‌های بومی و باستانی، پوشش گیاهی و تنوع زیستی با نادرترین گونه‌های جنگلی است.
جنگل‌های هیرکانی در بخش‌هایی از پنج استان شامل سمنان، گیلان، مازندران، گلستان و خراسان شمالی قرار گرفته است. این جنگل ها با ۱.۹ میلیون هکتار وسعت، از آستارا در شمال استان گیلان تا گُلی‌داغ در شرق استان گلستان، در گستره‌ای به طول تقریبی ۸۰۰ کیلومتر و عرض ۲۰ تا ۷۰ کیلومتر پراکنش دارد.

در زمان حاضر جنگل‌های هیرکانی، زیست بوم ۲۹۶ گونه پرنده و ۹۸ گونه پستاندار است. همچنین ۱۵۰ گیاه بومی درختی و بوته‌ای مانند شمشاد و انجیلی نیز در آن یافت می‌شود.
ایران پیش از این ۲۳ اثر تاریخی و طبیعی ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو داشت که شامل ۲۲ اثر تاریخی و یک اثر طبیعی شامل بیابان لوت است.
منطقه ابر در ۴۰ کیلومتری شمال شرقی شهرستان شاهرود استان سمنان قرار دارد. این منطقه که به نام جنگل های ابر معروف است، در ارتفاعات آن به صورت چمنزار و یا مراتع دارای درخت و در پایین دست آن به جنگل با گونه های متنوع دیده می شود.در جنگل ابر می توانید گام زدن روی ابرها را تجربه کنید.

معاون وقت میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان گفت: جنگل ابر شاهرود، از جنگل‌های هیرکانی کشور محسوب می شود که به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد در سطح ملی مطرح است و ثبت جهانی آن، زمینه معرفی هر چه بیشتر این میراث طبیعی را در سطح بین المللی فراهم کرد.

مصطفی یغمائیان در گفت و گو با ایرنا، ابراز داشت: رویشگاه جنگل‎های هیرکانی در ۶ منطقه از کشور است و یکی از ۶ منطقه این جنگل ها که در فهرست جهانی یونسکو قرار گرفته در جنگل ابر شاهرود قرار دارد.
وی ادامه داد: بخشی از مراحل تهیه فرآیند پرونده از جمله تعیین محدوده عرصه، حریم و ضوابط حفاظتی این اثر جهانی در دفتر ثبت و تعیین حریم استان سمنان گردآوری شده بود.
وی با اشاره به اینکه با ثبت این مجموعه جنگلی ارزشمند تحت عنوان جنگل های هیرکانی استان سمنان حائز نخستین اثر ثبت جهانی شد، افزود: جنگل های هیرکانی پس از بیابان لوت، دومین اثر بزرگ طبیعی ایران است که در فهرست جهانی قرار گرفت.
معاون وقت میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان گفت: جنگل ابر در چهل‌وسومین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در باکو، با عنوان جنگل‌های هیرکانی ایران جهانی شد.

۶ مجموعه تاریخی استان سمنان در نوبت ثبت در فهرست یونسکو

انتظار ثبت جهانی ۶ اثر ارزشمند استان سمنان در سایه توجه دولت تدبیر و امید

مسئول ثبت آثار و تعیین حریم اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سمنان گفت: انتظار ۶ اثر تاریخی ارزشمند استان برای ثبت در فهرست ثبت جهانی دستاورد دولت تدبیر و امید و نشانه توجه دولت به اصالت و هویت ایرانی اسلامی و تمرکز بر حفظ آثار تاریخی و معرفی آن به جهانیان است.

هانی رستگاران در گفت و گو با ایرنا، اضافه کرد: ۶ اثر تاریخی ارزشمند استان شامل هشت ایستگاه از مسیر طولانی خط راه آهن جنوب به شمال در استان سمنان، باغ چشمه علی دامغان به عنوان باغ ایرانی، مسجد تاریخانه دامغان، هفت کاروانسرای استان در قالب سرزمین کاروانسراها، مجموعه بایزید بسطامی و شیخ ابوالحسن خرقانی در شهرستان شاهرود، جزو ۶ اثر در انتظار ثبت جهانی هستند.

رستگاران ابراز داشت: راه آهن جنوب به شمال کشور به طول یکهزار و ۴۰۰ کیلومتر یکی از آثار در آستانه ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو است که هشت ایستگاه از این مسیر طولانی در استان سمنان قرار دارد و ثبت این اثر نقشی مهم در توسعه و رونق گردشگری استان دارد.

وی ادامه داد: ایستگاه راه‎‌ آهن جنوب به شمال کشور از طولانی‌ترین راه ریلی ارتباطی در گذشته است که موجب تقویت ارتباط تجاری و رونق اقتصادی کشور شده بود.

مسئول ثبت آثار و تعیین حریم اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سمنان بیان کرد: عملیات ساخت راه‎‌ آهن جنوب به شمال کشور از دوره پهلوی اول آغاز و دوره پهلوی دوم تکمیل شد و به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد برای ثبت جهانی اقدام شده است.

۶ مجموعه تاریخی استان سمنان در نوبت ثبت در فهرست یونسکو
یکی از کاروانسراهای میامی استان سمنان

۷ کاروانسرای استان سمنان در مسیر ارزیابی یونسکو برای ثبت جهانی

کاروانسراها نمادی از فرهنگ اصیل و تمدن بی نظیر مردم دیار استان سمنان در ادوار تاریخ هستند و ثبت ملی و جهانی این آثار ارزشمند نقشی مهم در حفظ اصالت و هویت ایرانی و رونق گردشگری دارد و اکنون هفت کاروانسرای استان سمنان با عنوان « کاروانسراهای ایرانی» در مسیر ثبت جهانی قرار دارد.

بیش از ۲۷ کاروانسرا در استان سمنان ثبت ملی شده است که ثبت جهانی این کاروانسراها فرصت جذب گردشگران خارجی را فراهم می‌سازد چرا که گردشگران خارجی برای انتخاب مقصد سفر به لیست آثار ثبتی در فهرست یونسکو مراجعه می‌کنند و قرارگیری استان سمنان در این فهرست شانس جذب گردشگر را افزایش می‌دهد.

مسئول ثبت آثار و تعیین حریم اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سمنان بیان کرد: هفت کاروانسرا در پنج شهرستان استان با عنوان  « کاروانسراهای ایرانی» از دیگر آثار در انتظار ثبت جهانی در یونسکو است.

بیش از ۲۷ کاروانسرا در استان سمنان ثبت ملی شده است که ثبت جهانی این کاروانسراها فرصت جذب گردشگران خارجی را فراهم می‌سازد

وی یادآور شد: وجود کاروانسراها در سمنان نشانگر اهمیت تاریخی این استان و شکوه معماری ایران است  و  از مجموع هفت کاروانسرای در انتظار ثبت در فهرست جهانی، یک کاروانسرا مربوط به هریک از شهرستان‌های شاهرود، گرمسار و سرخه، ۲ کاروانسرا مربوط به سمنان و ۲ کاروانسرا مربوط به میامی است.

مسئول ثبت آثار و تعیین حریم اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سمنان گفت: حذف الحاقات، سامان‌دهی حریم اطراف، اجرای اقدامات حفاظتی و مرمتی و آزادسازی حریم برای قرار گرفتن کاروانسراهای استان  در فهرست جهانی ضروری است که اکنون اقدامات اولیه انجام شده است.

۶ مجموعه تاریخی استان سمنان در نوبت ثبت در فهرست یونسکو
آرامگاه بایزید بسطامی در شهرستان شاهرود استان سمنان

مجموعه بایزید بسطامی و شیخ ابوالحسن خرقانی ثبت جهانی می‌شود 

مجموعه آرامگاه بایزید بسطامی در شهرستان شاهرود قرارگرفته و مجموعه بزرگی با فضاهای گوناگون همچون مسجد، بقعه، گنبد، مناره، ایوان، دالان، رواق و صحن است که آثاری از دوره‌های سلجوقی (۵۱۴هجری قمری)، ایلخانی (۶۸۰ تا ۷۲۴ هجری قمری)، تیموری (۸۲۰ تا ۸۶۰ هجری قمری)، صفوی (۹۵۰ تا ۹۷۰ هجری قمری) و قاجار (از ۱۲۰۰هجری قمری به بعد) و درنهایت پهلوی از ۱۳۲۹ هجری شمسی را در خود جای‌داده است.

با توجه به قدمت مجموعه تاریخی آرامگاه بازید بسطامی و اهمیتی که این چهره درخشان بر عرفان بعد از خود گذاشت موجب شد تا علاقه‌مندان فرهنگ و تاریخ تمدن این مرز و بوم اندیشه ثبت آن را در سر بپرورانند، از سویی کشورهای همسایه نیز که متوجه اهمیت این موضوع شدند سعی در تصاحب این بزرگان برخاسته از دیار شرق ایران‌زمین دارند تا به منبع درآمدی برای خود بدل کنند از این‌رو ثبت جهانی مجموعه بایزید و به دنبال آن شیخ ابوالحسن خرقانی می‌تواند بسیار حائز اهمیت باشد.

۶ مجموعه تاریخی استان سمنان در نوبت ثبت در فهرست یونسکو
مقبره شیخ ابوالحسن خرقانی در بسطام شهرستان شاهرود

شیخ ابوالحسن خرقانی یکی ازعرفای بزرگ ایران براساس مستندات تاریخی ، در سال ۳۵۱ یا ۳۵۲ هجری در خرقان شاهرود زاده شد. خواجه عبدالله انصاری از مریدان و شاگردان این عارف بزرگ بود و در یادداشت‌های خود از شیخ ابوالحسن خرقانی به نیکی یاد کرده است. علاوه بر این، افراد دیگری همچون ابوالقاسم قشیری، جواد نوربخش و ابوالعباس قصاب آملی نیز در یادداشت‌های خود از شیخ ابوالحسن خرقانی یاد کرده‌اند. شیخ بوالحسن خرقانی، بایزید بسطامی را مقتدای خود می‌دانسته است.

کشور ترکیه سالهاست همچنان تصمیم دارد نام شیخ ابوالحسن خرقانی عارف نامدار ایران زمین را به نام خود در سازمان یونسکو ثبت کند و حفظ این میراث ملی و معنوی در داخل کشور و تلاش برای ثبت جهانی اقدامی ارزشمند در دولت تدبیر و امید است.

یکی از حکایت‌های معروف درباره‌ی شیخ ابوالحسن خرقانی، نوشته‌ای‌ست که بر سر در خانقاه او قرار داشته است: «هر که در این سرا در آید نانش دهید و از ایمانش مپرسید، چه آن کس که به درگاه باری تعالی به جان ارزد، البته بر خوان ابوالحسن به نان ارزد».

شیخ ابوالحسن خرقانی از جمله عرفایی است که نقش پررنگی در حفظ فرهنگ ایرانی داشته است اما متاسفانه در میان عموم مردم کمتر شناخته شده است و ثبت جهانی این بنای ارزشمند موثر در معرفی این عارف بزرگ است.

کشور ترکیه سالهاست همچنان تصمیم دارد نام شیخ ابوالحسن خرقانی عارف نامدار ایران زمین را به نام خود در سازمان یونسکو ثبت کند و حفظ این میراث ملی و معنوی در داخل کشور و تلاش برای ثبت جهانی اقدامی ارزشمند در دولت تدبیر و امید است.

ساختمان پیشین آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی بنای ساده‌ای بود تا این که در سال ۱۳۵۲ خورشیدی بنای تازه‌ای بر سر مزار این عارف نامدار ساخته شد. در حال حاضر آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی در میان باغی باصفا قرار دارد. در گذشته مسجدی در نزدیکی مزار ابوالحسن وجود داشته که اکنون تنها محراب آن باقی مانده است.

آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی به شیوه باغ ایرانی طراحی شده و نهر آبی در میان آن جاری است. ساختمانی آجری که ورودی آن در میان دو ردیف از درختان بلند طراحی شده، به بنای آرامگاه جلوه‌ای بیشتر بخشیده است. چند تندیس از شیخ ابوالحسن خرقانی نیز در محوطه آرامگاه وجود دارد.

آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی در روستای خرقان و در شمال بسطام، از توابع شهرستان شاهرود قرار دارد. در این مجموعه اقامتگاه‌هایی نیز برای گردشگران ساخته شده است.

مسئول ثبت آثار و تعیین حریم اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سمنان گفت:  مجموعه بایزید بسطامی و شیخ ابوالحسن خرقانی در شهرستان شاهرود از دیگر آثار در انتظار ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو است و البته این آثار نیز در قالب یک پرونده از سال ۲۰۰۷ در فهرست موقت یونسکو قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه فقدان مدیریت یکپارچه از موانع در به نتیجه رسیدن ثبت جهانی آرامگاه بایزید بسطامی است، بیان کرد: در بخشی از مجموعه بایزید بسطامی مسجدی با قدمت تاریخی قرار گرفته که مدیریت آن با میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیست و باید برای ثبت جهانی این مشکل رفع شود و یک مدیریت یکپارچه شکل بگیرد.

وی تاکید کرد: آزادسازی حریم و عرصه اطراف مجموعه تاریخی ارزشمند برای ثبت ملی ضروری است تا اختلال‌های منظری بنا رفع شود و اکنون برای ثبت جهانی مجموعه تاریخی بایزید بسطامی تمام بخش‌های مختلف همراه و هماهنگ با میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باشند.

مسئول ثبت آثار و تعیین حریم اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سمنان گفت:  این اداره کل با نگاه حمایتی دولت تمام تلاش خود را به کار گرفته تا با  رفع موانع و ثبت جهانی مجموعه بایزید بسطامی و شیخ ابوالحسن خرقانی به رونق گردشگری و معرفی این عرفای بزرگ کمک کند.

۶ مجموعه تاریخی استان سمنان در نوبت ثبت در فهرست یونسکو
مسجد تاریخانه دامغان

مسجد تاریخانه دامغان جهانی می‌شود

مسجد تاریخانه دامغان از نخستین مساجد ایران و جزو بناهای اوایل دوره اسلامی، به عنوان مظهری از زیبایی و شکوه معماری، در تاریخ می‌درخشد، ثبت جهانی این بنا به معرفی و ماندگاری بیشتر آن کمک می‌کند و اکنون اقدامات ارزشمند برای تحقق این رویکرد در دولت تدبیر و امید کلید خورد و دنبال می‌شود.

مسجد «تاریخانه» درجنوب شرقی دامغان در استان سمنان، یکی از نخستین مساجد ایران و از قدیمی ترین بناهای پس از اسلام است که قدمت آن را بین سال ۱۳۰ تا ۱۷۰ هجری قمری بیان کردند.

مسئول ثبت آثار و تعیین حریم اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سمنان گفت: بنای تاریخی و مذهبی مسجد تاریخانه، هویت و نشان شهر دامغان و استان سمنان است که ثبت جهانی آن در مجمع جهان اسلام به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های یونسکو دنبال می‌شود.

رستگاران اظهار داشت: مسجد تاریخانه دامغان‌، جزء نخستین مساجد ایران است که در آن، مناره ساخته شده است. این مناره که در کنار مسجد بوده‌، ۶٫۵ متر مربع وسعت دارد و در کنار این مناره‌، در دوره سلجوقی‌، مناره دایره‌ شکل دیگری ساخته و به این مجموعه اضافه شده است که دارای کتیبه‌ ای به خط کوفی مشتمل بر آیات قرآنی‌ بوده که به نام بانی آن، بختیار، فرزند محمد در تاریخ ۴۲۰ هجری نام‌ گذاری شده است.

مسئول ثبت آثار و تعیین حریم اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سمنان گفت: اقدامات اولیه برای ثبت جهانی مسجد تاریخانه انجام شده است و اکنون باید منتظر تشکیل جلسه و ثبت جهانی بود.

۶ مجموعه تاریخی استان سمنان در نوبت ثبت در فهرست یونسکو
چشمه علی دامغان

چشمه علی دامغان در زمره باغ‌های ایرانی به جهان معرفی می‌شود

چشمه علی دامغان با شماره ۸۳۰ در فهرست آثار ملی ثبت و در سال ۱۳۸۶ در جلسه هیأت وزیران به عنوان منطقه نمونه گردشگری تصویب شد.
چشمه علی دامغان یکی از خوش آب‌و هوا ترین تابستانگاه‌های ایران است که در ۳۰ کیلومتری شمال دامغان متشکل از بناهای تاریخی و باغ پیرامون آن به همراه چشمه جوشان است.
این مجموعه، دوبنای با ارزش تاریخی مربوط به اواخر دوره صفویه و اوایل دوره قاجاریه دارد.

مسئول ثبت آثار و تعیین حریم اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سمنان گفت: اقدامات اداری و عمرانی لازم در راستای ثبت جهانی چشمه علی دامغان به عنوان باغ ایرانی در حال انجام است.

وی بیان کرد: حدود ۴۸ باغ در کشور با عنوان باغ ایرانی ثبت جهانی شده است و تلاش می‌شود باغ چشمه علی دامغان نیز به عنوانی اثری فاخر و ارزشمند امسال ثبت جهانی شود.

به گزارش ایرنا، حوزه گردشگری سمنان با بهره‌مندی از ظرفیت‌های متنوع و موقعیت راهبردی استان در مسیر مسافران، نقشی مهم در رونق اقتصادی دارد و برنامه‌ریزی برای بهره‌برداری بیش از پیش از این ظرفیت‌ها در دوران پساکرونا زمینه‌ای برای جهش تولید و اشتغالزایی فراهم می‌کند و در این بین همراهی و هماهنگی بخش‌های مختلف با اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سمنان برای رفع موانع اداری و مقاومت‌ها، به منظور توسعه زیرساخت، رونق گردشگری و معرفی آثار در عرصه جهانی ضروری است.

منبع خبر "ایرنا" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.