به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ مجتبی شاهسونی کارشناس مسائل بین الملل در یادداشتی درباره شهرکهای صهیونیستی نوشت: اگرچه سیاستهای رژیم صهیونیست در ایجاد شهرکهای یهودی نشین غیر قانونی و خلاف حقوق بین الملل و به منزله ارتکاب جنایت جنگی در سرزمینهای اشغالی است، اما این رژیم همواره این سیاست را در دستور کار خود قرار داده است این در حالی است که فلسطینی ها معتقدند سیاست شهرکسازی رژیم صهیونیستی بزرگترین مانع بر سر حل مساله فلسطین است. در تحلیل پیش رو به بهانه پیروزی های اخیر نیروهای مقاومت فلسطین در هدف قرار دادن مناطق مختلف سرزمین های اشغالی ضمن واکاوی دلایل شهرک سازی صهیونیست ها چند شهرک یهودی نشین معرفی می شود.
آغاز، اهداف و تعداد شهرک ها
رژیم صهیونیستی از زمان اشغال سرزمین فلسطین با ساخت شهرک در اراضی فلسطینیان درصدد سیطره بر این سرزمین است. تاریخچه شهرک سازی یهودیان در سرزمینهای فلسطینی به اواخر قرن نوزدهم میلادی بر میگردد. در سال ۱۸۷۸ حدود نیم میلیون نفر در فلسطین زندگی میکردند. ۹۷ درصد از این جمعیت را اعراب و ۳ درصد از آنها را یهودیان تشکیل میدادند. این رژیم در پی جنگ شش روزه در سال ۱۹۶۷، کرانه غربی رود اردن، نوار غزه و شرق اورشلیم را به اشغال خود درآورد. در این میان در کرانه غربی و شرق اورشلیم بیش از ۶۰۰ هزار شهرکنشین اسرائیلی اسکان داده شد اما بر اساس گزارش گروه کارزار مخالف توسعه شهرکها، "پیس ناو" (صلح اکنون)، بسیاری از شهرکهای اسرائیلی در دهههای ۷۰، ۸۰ و ۹۰ میلادی ساخته شدند. ولی در بیست سال گذشته، جمعیت آنها دوبرابر شده است. تصاویر ماهوارهای نشان میدهند که شهرکها در طول زمان چقدر توسعه یافتهاند. در سال ۲۰۰۴، جمعیت شهرک "گیوات زیو" ۱۰ هزار نفر بود. حالا ۱۷ هزار نفر است. اندازه شهرکها بسیار متفاوت است، برخی تنها چندصد نفر سکنه دارند. بزرگترین آنها، "مدیعین ایلیت" حدود ۷۳ هزار نفر جمعیت دارد. جمعیت این شهرک در ۱۵ سال گذشته سه برابر شدهاست. سازمان حقوق بشری «صلح اکنون» دهم نوامبر ۲۰۲۰ در گزارشی اعلام کرد، در بین سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ میلادی ساخت ۲۶ هزار و ۳۳۱ واحد مسکونی در شهرکهای صهیونیست نشین در دستور کار قرار گرفت. به طوری کلی می توان شهرک سازیها را میتوان یکی از راهبردهای اصلی دانست که صهیونیستها با چند هدف به کار گرفته اند. نخست اینکه شهرکهای صهیونیستی نوعی پدافند به حساب میآیند و از بروز بحرانهای اجتماعی و امنیتی توسط ساکنان عرب مناطق اشغالی جلوگیری میکند. دوم ساخت شهرکها و تصرف سرزمینهای فلسطینی، جلوی تشکیل کشور فلسطینی در آینده را میگیرد، چرا که تشکیل یک کشور نیاز به سرزمینی یکپارچه دارد، حال آنکه سرزمینهای فلسطینیان اکنون تکه تکه و دور افتاده از هم است.
شهرک های صهیونیستی و افزایش نرخ جمعیت
حتی اگر هیچ شهرک اسرائیلی دیگری ساخته نشود، این شهرکها به دلیل نرخ زاد و ولد بالا، همچنان توسعه خواهند یافت. نرخ زاد و ولد در میان فلسطینیان بسیار پایینتر است. در حال حاضر، هر زن شهرکنشین به طور متوسط بیش از هفت فرزند به دنیا میآورد. این دوبرابر نرخ زاد و ولد اسرائیل است، که هر زن به طور متوسط ۳.۱ فرزند به دنیا میآورد. در کشورهای اتحادیه اروپا، این رقم ۱.۶ فرزند است. نرخ باروری در شهرک "معیدین ایلیت" ۷.۶ فرزند برای هر زن است، یعنی بیشتر از هر شهری در اسرائیل یا شهرکهای اسرائیلی. فلسطینیان ساکن کرانه باختری حالا کمتر از هر زمانی فرزند میآورند - به طور متوسط ۳.۲ فرزند برای هر زن اما تاثیر این ناهمگونی دستکم تا یک نسل دیگر مشاهده نخواهد شد. این در حالی است که فلسطینیان معتقدند تاسیس کشور فلسطینی ممکن نخواهد بود مگر آن که همه شهرکها برچیده شوند.
وعده زندگی بهتر در شهرک های صهیونیستی
صهیونیست ها از زندگی در شهرک ها انگیزه های مختلفی دارند؛ عدهای به این دلیل به شهرکها نقل مکان میکنند که یارانههای رژیم صهیونیستی باعث ارزانتر بودن مسکن و بالاتر بودن کیفیت زندگی است. اما برخی از صهیونیست ها راهی شهرکها میشوند تا در جوامع متعصب مذهبی زندگی کنند، چون به باور آنان خداوند در کتاب مقدس یهود به آنها تکلیف کرده که در آنجا ساکن شوند. یک سوم ساکنان شهرکها، یهودیان فوق ارتدکس هستند. این جوامع اغلب خانوادههای پرجمعیتی دارند و فقیرترند، و به همین دلیل کیفیت زندگی هم برایشان عامل مهمی است. در همین حال برخی جوامع، سکونت در شهرکها را یک ایدئولوژی به شمار میآورند و میگویند که حق زندگی در آنجا را دارند، چون به اعتقاد آنها، این مناطق سرزمین آبا و اجدادی یهودی آنهاست.
کمپانی های شهرک ساز و حمایت غربی ها
دفتر حقوق بشر سازمان ملل اخیرا اسامی ۱۱۲ شرکت را منتشر کرد که در خانهسازی شهرکهای اسرائیلی در مناطق اشغال شده سرمایهگذاری کردهاند. تعداد ۹۰ شرکت اسرائیلی و بقیه از کشورهای دیگر از جمله آمریکا، هلند و یا فرانسه هستند. در این فهرست نام ۹۰ شرکت مربوط به شرکتهای اسرائیلی است. به غیر از آن نام شرکتهایی از کشورهای ایالات متحده آمریکا، هلند، بریتانیا، فرانسه، تایلند و لوکزامبورگ نیز در این فهرست دیده میشود. اما رژیم صهیونیستی انتشار اسامی این شرکتها را محکوم کرد و مدعی شد که اسامی این شرکتها "قابل اعتماد نیست و یک جانبه است".
اعتراف نمادین بین المللی به شهرک سازی غیر قانونی
سیاست شهرکسازی رژیم صهیونیستی بسیار بحثبرانگیز است. شورای امنیت سازمان ملل متحد در پایان سال ۲۰۱۶ میلادی از رژیم صهیونیستی خواست به طور کامل به شهرکسازی در مناطق اشغالشده فلسطینیها و در منطقه شرق اورشلیم (بیتالمقدس) خاتمه دهد. در قطعنامه ۲۳۳۴ سازمان ملل متحد از شهرکسازی رژیم صهیونیستی در مناطق اشغالی به عنوان "نقض قوانین بینالمللی و مانع بزرگی در راه برقراری صلح در خاورمیانه" یاد شده است. اتحادیه اروپا نیز شهرکسازی رژیم صهیونیستی در اراضی اشغالشده ۱۹۶۷ را نیز غیرقانونی خوانده است.
شهرک الکنا
الکنا شهرکی یهودینشین در منطقهای به نام شمهرون است. شمهرون با تلآویو تنها ۳۰ کیلومتر فاصله دارد. این شهرک همسایه دیوار به دیوار برخی از روستاهای فلسطینی کرانه باختری رود اردن است. دیواری نه چندان بلند از سیم خاردار همسایگان فلسطینی ساکنان الکنا را از آنها جدا کرده است. داستان گسترش این شهرک به تنهائی شاهدی است بر این که سیاست شهرکسازی اسرائیل در مناطق اشغالی جنبه استراتژیک حساسی دارد و به نظر نمیرسد که به سادگی رژیم صهیونیستی از این سیاست چشم پوشی کند. منطقه شهمرون، یک منطقه کوهستانی مشرف به شهرهای تلآویو و پتیحتکوا است. شمهرون با پتیحتکوا حدود ۱۵ کیلومتر و با تلآویو ۳۰ کیلومتر فاصله دارد. شهرک الکنا بر بلندترین نقطه این ارتفاعات ساخته شده است.
شهرک عَسقلان
مجدل یا عسقلان، مجدل یک واژه ارمنی به معنی برج و قلعه یا هر مکان بلند و مشرفی است. مجدل یکی از شهرهای قدیمی کنعانی است که بعد از اینکه چند روستا به آن اضافه شد بعدها با وجه تسمیه یکی از بنادر قدیمی این منطقه، عسقلان نامیده شد.
عسقلان یکی از بزرگترین و قدیمیترین شهرهای تاریخی فلسطین است. این شهرک اکنون در ۶۵ کیلومتری غرب قدس واقع شده است. سنگ بنای این شهر در هزاره سوم توسط کنعانیان بنا نهاده شد. این شهر یکی از بنادر فلسطینی در حاشیه دریای مدیترانه است. این شهرک در شمال شرق غزه واقع شده است. اغلب ساکنان این شهرک را یهودیها تشکیل میدهند.
شهر مجدل عسقلان یکی از قدیمیترین شهرهای جهان است. این منطقه در حدفاصل میان شمال منطقه سیناء و الجلیل واقع شده است. بر اساس آثارباستانی یافته شده از این شهر و بر اساس تحقیقات دانشگاه هاروارد آمریکا قدمت این شهر به ۳ هزار سال قبل از میلاد میرسد. اقتصاد این شهر مبتنی بر ریسندگی و بافندگی و پارچه بافی است. به لحاظ تاریخی عسقلان قدمت تاریخی بیشتری نسبت به مجدل دارد، اما منطقه در طول تاریخ چندین مرتبه ویران و دوباره از نو بنا نهاده شده است در همین راستا سرزمین مجدل شکل گرفت به طوری که این نام به تقریبا ۹۳ درصد از سرزمین عسقلان اطلاق شد. مساحت این شهر ۴۷ کیلومتر و بیش از ۱۲۰ هزار نفر جمعیت دارد.
شهرک اِشدود
نام یکی از شهرهای رژیم صهیونیستی است که در استان جنوبی اسرائیل و در کنار ساحل دریای مدیترانه قرار گرفته است. شهر اِشدود بیش از ۲۲۵ هزار نفر جمعیت دارد و در فاصله تقریبی ۷۰ کیلومتری از شهرهای اورشلیم و بئرشبع (بئر سبع) قرار گرفته است. در ۳۲ کیلومتری شمال آن تل آویو و در ۲۰ کیلومتری جنوب آن عسقلان واقع شده است شهر قدس نیز در ۵۳ کیلومتری شرق آن قرار دارد. اِشدود یکی از مهمترین مراکز تجاری صهیونیستها در کنار تلآویو است. بندر اِشدود بزرگترین بندر اسرائیل است و بیش از ۶۰٪ تمامی واردات اسرائیل از طریق بندر اِشدود انجام میگیرد. در سال ۱۹۴۸ بیشتر ساکنان عرب این شهر به غزه مهاجرت کردند.
تاریخ این شهر به قرن ۱۷ قبل از میلاد باز میگردد. در سال ۱۹۵۶ بنی اسرائیل، استعمارگران و یونانیها که در خلال فتوحات اسکندر مقدونی، امپراتوری رم و جنگهای صلیبی در این منطقه سکنی گزیدند. بدین ترتیب در سال ۱۹۵۶ در کنار شهر اِشدود قبل شهر اشدود جدید بنا نهاده شد و در سال ۱۹۶۸ با شهر اشدود قدیم ادغام شد. بدین ترتیب اشدود فعلی بزرگترین محل اسکان یهودیان مغربی، عراقی و قفقازی در جهان است.
شهرک سِدروت
سدروت (عربی: سیدروت یا اسدیروت) یکی از شهرهای کشور اسرائیل است که در استان جنوبی اسرائیل و درغرب صحرای نگب (النقب) و در ۱۰ کیلومتری نوار غزه قرار گرفته است. شهر سدروت دارای جمعیتی در حدود ۲۳ هزار نفر و حدود ۵ کیلومتر مساحت دارد.
شهرک بئر السبع
قدمت بئر السبع یا بیرشبا به ایام حضرت ابراهیم (علیهالسّلام) باز میگردد. کنعانیان در این منطقه ساکن بودهاند و احتمالاً به دلیل وجود هفت چاه قدیمی، این نام را به شهر خود دادهاند. بئرشبع در جنوبیترین قسمت فلسطین، و دان در شمالیترین قسمت آن بوده، و به همین دلیل است که عبارتِ «از دان تا بئرشَبَع» به مفهوم سراسر فلسطین به کار رفته است. بئرشَبَع نام چاه یا چاههایی است که حضرت ابراهیم (ع) به دست خود حفر کرد و در آنجا با، اَبیمَلَک، فرمانروای فلسطینیان، پیمان بست و ازاینرو آنجا را بئرشَبَع (چاه سوگند) نامید. بِئرالسَّبْع (در عهد عتیق: بئر شَبَع)، نام شهر و ناحیهای در استان غزۀ فلسطین میباشد، مرکز شهرستان بئرالسبع در نَقَب شمالی است. این ناحیه سرزمینی است مثلثی شکل واقع در جنوب فلسطین میان ساحل دریای مدیترانه و غزه در غرب، اردن در شرق، صحرای نقب در جنوب و ارتفاعات الخلیل در شمال که همراه با اردن و چالۀ بحرالمیت در عصر میوسن و پلایستوسن پدید آمده است این شهر در ۷۵ کیلومتری مشرق آن بحرالمیت و در ۸۵ کیلومتری مغرب آن دریای مدیترانه قرار دارد. جمعیت ناحیۀ بئرالسبع در بیش از 51 هزار نفر بود که47 هزار نفر آنان مسلمان بودند اما در اواخر سلطۀ انگلیس شمار ساکنان این ناحیه به حدود ۱۰۰هزار نفر رسید که در ۹۳۴‘۹۱ نفر رسید و پس از آن، جمعیت یهودی این منطقه روی به افزایش نهاد. کشاورزی مهمترین فعالیت ساکنان این سرزمین است. قالیبافی، پشمریسی و تولید لبنیات از دیگر منابع در آمد ساکنان بئر السبع است. در ۱۹۴۸م پس از پایان دولت قیمومت، نیروهای صهیونیسیتی، بئرالسبع را نیز تصرف کردند. در همین سال، صهیونیستها ساکنان بومی را راندند و یهودیان را اسکان دادند، تا جاییکه بخش بزرگی از جمعیت امروز این شهر را مهاجرانی یهودی از شمال افریقا، عراق، هند، رومانی، لهستان، مجارستان و آمریکای جنوبی تشکیل میدهند.
نتیجه گیری
سیاستهای رژیم صهیونیستی به عنوان قدرت اشغالگر جهت اخراج و انتقال اجباری فلسطینیها از سرزمینهای اشغالی فلسطین و نیز انتقال اتباع اسرائیلی به سرزمینهای اشغالی و ایجاد شهرکهای یهودی نشین غیر قانونی و خلاف حقوق بین الملل و به منزله ارتکاب جنایت جنگی در سرزمینهای اشغالی میباشد اما با این وجود رژیم صهیونیستی با گسترش روند شهرک سازی سعی دارد هرگونه احتمال تشکیل کشور مستقل و یکپارچه فلسطین را از بین ببرد. طبق طرح موسوم به معامله قرن نیز فلسطین به کشوری مجمع الجزایری تبدیل خواهد شد که تنها از طریق پلها و تونلها به هم متصل خواهد شد. هرچند سازمان ملل و حتی کشورهای اروپایی مخالفت خود را با گسترش شهرکسازی توسط رژیم صهیونیستی اعلام کردهاند، اما هیچ سیاست بازدارندهای تاکنون در برابر این رژیم از سوی جامعه جهانی اتخاذ نشده است بنابراین شاید مهمترین راهبرد مقابله با این سیاست پلید صهیونیست ها همان مقاومت باشد مقاومتی که اخیرا مبارزان فلسطینی با توسل به آن و با شلیک بیش از 4000 موشک و راکت به سوی اراضی اشغالی توانستند شکست دیگری در کارنامه اشغالگران ثبت کنند.
