رئیس مرکز اقیانوس شناسی بوشهر روز سه شنبه در گفت و گو با ایرنا گفت: شناور کاوشگر خلیج فارس که پیش از این در آب‌های استان همجوار مستقر بود اکنون محل اصلی و دائمی استقرار آن به بندر بوشهر انتقال یافته است که ظرفیت بزرگی برای این استان بویژه در بخش محیط زیست دریایی و مسائل مرتبط با آن است.
مریم قائمی افزود: این شناور با گشت‌های خود در ساحل و فراساحل پارامترهای متنوعی از جمله شیمیایی شامل زئوپلانکتون‌ها، آلایندگی موادمغذی، فلزات سنگین، آلودگی‌های نفتی و فیزیکی شامل شناسایی جهت جریان، ارتفاع موج در جزر و مد دریا و زیست شناسی، زمین شناختی و هواشناختی را مورد ارزیابی و اطلاعات جامعی از خلیج فارس و تنگه هرمز در اختیار کشور قرار میدهد.
وی ادامه داد: شناور کاوشگر خلیج فارس از سال ۹۸ تاکنون ۶ گشت تحقیقاتی انجام داده و هفتمین گشت تحقیقاتی آن نیز از خردادماه از مبدا بندر بوشهر آغاز خواهد شد.
قائمی اظهار داشت: این کاوشگر در گشت فراروی خود به مدت پنج سال به صورت دورهای کل پارامترهای آب و رسوب در ساحل(از جمله شناگاهها، مناطق حفاظت شده و دهانه رودخانهها) و فراساحل از دهانه اروند تا تنگه هرمز و سپس از این تنگه تا مرز آب‌های اقیانوس و دریایی عمان را مورد پایش قرار میدهد.
وی افزود: در ارتباط با دستاورهای تحقیقاتی این شناور در حوزه خلیج فارس و بویژه استان بوشهر ۲ دستاورد مهم داشته که یکی از آنها شناسایی آلودهترین نقطه خلیج فارس در مجاور عسلویه و دیگری نیز شناسایی ۲ نقطه با فقر شدید اکسیژن روبروی بندرهای بوشهر و سیراف (سمت مطاف) است.
قائمی اظهار داشت: در این ارتباط نتیجه پژوهش‌ها به نهادهای بالادستی اطلاع رسانی شده تا در روند تصمیمگیری و اجرا به ۲ دستاورد یاد شده توجه و اهتمام لازم را داشته باشند.
یکی از ابزارهای پایش در شناخت و اکتشاف پهنه دریاها، برگزاری گشت‌های دریایی است که به کمک شناورهای تحقیقاتی میسر می‌شود، به رغم نیاز موسسه‌ها و دستگاه‌های مختلف کشور به شناور تحقیقاتی تخصصی، تا چند سال پیش کشور به چنین ابزاری مجهز نبوده‌است.
این نیاز پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی را بر آن داشت تا در سال ۱۳۸۷ پیشنهاد تهیه و تجهیز یک شناور تخصصی اقیانوس شناسی را در قالب یک طرح جامع به منظور اقیانوس شناسی آب‌های عمیق به معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ارائه کند، این پیشنهاد با مساعدت این معاونت و توجه ویژه رئیس جمهوری وقت به بار نشست و مقرر شد یک کشتی تحقیقاتی که بتواند پاسخگوی نیاز کشور در این زمینه باشد، تهیه شود.
عملیات ساخت این شناور در موافقت نامه ای بین معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از اردیبهشت سال ۱۳۹۰ توسط مجتمع شهید درویشی وابسته به سازمان صنایع دریایی کشور آغاز و پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی به عنوان مجری طرح تعیین شد.
فرآیند ساخت این کشتی چهار سال طول کشید و با ۴۰ درصد صرفه‌جویی ارزی با هزینه‌ای بیش از ۲۷ میلیارد تومان ساخته شد و در اختیار داشتن شناور تحقیقاتی برای هر کشور به منظور انجام مطالعات و آزمایش‌های میدانی در سطح و زیر دریا، زمینه‌ساز پیشرفت در حوزه تحقیقاتی و بهره‌مندی از مزایای آن در صنعت و حفظ محیط‌زیست است، حضور فعال ایران در کاوش‌های دریایی مانند پایش و اکتشاف در اقیانوس‌ها زمینه‌ساز نقش‌آفرینی بیشتر کشور در فعالیت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای خواهد بود.
شناور کاوشگر خلیج فارس به صورت رسمی در مراسمی در بندر عباس در روز سه شنبه ۲۶ بهمن ماه ۱۳۹۵ در خلیج فارس به آب‌اندازی و به پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی تحویل داده شد.
این شناور برای نخستین بار شهریور ماه سال ۹۷ در آب‌های بوشهر پهلو گرفته بود.
