• نام دارو: استیل سیستئین
• نام لاتین: Acetylcysteine
• نام تجاری: ACC، Fluimucil، Mucomyst، اسستین
• رده دارویی: خلطآور (موکولیتیک)، آنتیدوت مسمومیت با استامینوفن، آنتیاکسیدان
• اشکال دارویی: قرص جوشان
• فروش دارو: بدون نسخه (قرص جوشان)
• رقیق کردن و دفع خلط غلیظ در بیماریهای تنفسی (برونشیت مزمن، آمفیزم، برونشکتازی، فیبروز کیستیک، پنومونی)
• درمان کمکی سرفههای خلطدار و عفونتهای تنفسی (مانند سرماخوردگی شدید و آنفلوآنزا)
• آنتیدوت مسمومیت با استامینوفن (پاراستامول) و جلوگیری از آسیب کبدی
• پیشگیری از آسیب کلیوی ناشی از مواد حاجب در تصویربرداری
• کمک به درمان برخی موارد آسم، سینوزیت مزمن و بیماریهای انسدادی ریه
• به عنوان آنتیاکسیدان در برخی اختلالات (مانند پیشگیری از خستگی مزمن یا حمایت از کبد)
• در موارد خاص: کمک به درمان اعتیاد، اختلالات روانپزشکی و بهبود باروری (off-label)
• بهبود ترشحات مخاطی قبل از برونکوسکوپی تشخیصی
• حساسیت شدید به استیل سیستئین یا ترکیبات آن
• سابقه شدید آسم یا برونکواسپاسم فعال (با احتیاط شدید)
• زخم معده فعال یا خونریزی گوارشی (در برخی موارد)
• سن بیمار
• نوع و شدت بیماری تحت درمان
• نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو
• سایر شرایط پزشکی بیمار
• قرص جوشان بزرگسالان: معمولاً ۶۰۰ میلیگرم، ۱ تا ۲ بار در روز (حداکثر ۱۲۰۰ میلیگرم روزانه)
• قرص جوشان کودکان: ۲۰۰–۴۰۰ میلیگرم روزانه (بسته به سن و وزن، طبق دستور پزشک)
• قرص جوشان را در یک لیوان آب حل کنید و بلافاصله بنوشید (ترجیحاً بعد از غذا)
• دوره درمان معمولاً ۵–۱۰ روز (یا طبق نظر پزشک)
• همیشه طبق دستور پزشک مصرف شود، خودسرانه طولانیمدت نکنید.
• تهوع و استفراغ
• اسهال یا یبوست
• سوزش سر دل یا درد معده
• بثورات جلدی یا خارش
• آبریزش بینی یا سوزش چشم (در استنشاقی)
• سردرد
• خوابآلودگی یا سرگیجه
• طعم بد دهان یا بوی بد دهان
• برونکواسپاسم (تنگی نفس – نادر اما جدی)
• افت فشار خون (بهخصوص تزریقی)
• واکنشهای حساسیتی شدید (آنافیلاکسی – بسیار نادر)
• تورم صورت یا لبها
• افزایش سرفه در ابتدای مصرف (به دلیل رقیق شدن خلط)
نکته: در صورت مشاهده هر کدام از این علائم حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
• آنتیبیوتیکها (تتراسایکلین، آمپیسیلین و ...) – حداقل ۲ ساعت فاصله
• داروهای ضدسرفه (مانند دکسترومتورفان)
• نیتروگلیسیرین
• زغال فعال (در مسمومیت)
• برخی داروهای شیمیدرمانی (ترکیبات پلاتین)
• داروهای فشارخون یا قلب (با احتیاط)
• الکل یا داروهای کبدی (تأثیر بر کبد)
نکته: برای جلوگیری از این تداخل، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید را در اختیار پزشکتان قرار دهید.
• حساسیت به داروهای دیگر: اگر به ترکیبات گوگردی یا سایر داروها حساسیت دارید، حتماً اطلاع دهید.
• مصرف استیل سیستئین در دوران بارداری: گروه B – معمولاً بیخطر تلقی میشود اما فقط با نظر پزشک و در صورت ضرورت.
• مصرف استیل سیستئین در دوران شیردهی: اطلاعات کافی وجود ندارد – با احتیاط و مشورت پزشک.
• مصرف استیل سیستئین در سالمندان: بدون مشکل خاص اما دوز ممکن است تنظیم شود (به دلیل عملکرد کبد/کلیه).
• مصرف استیل سیستئین در کودکان: مجاز است (دوز بر اساس وزن) – حتماً طبق دستور پزشک.
• شکستن پیوندهای دیسولفیدی در مولکولهای موکوس و رقیق کردن خلط
• افزایش تولید گلوتاتیون (آنتیاکسیدان قوی) در بدن
• خنثی کردن سموم کبدی (بهخصوص در مسمومیت استامینوفن)
• کاهش التهاب و حمایت از سلولهای ریوی
• اثر محافظتی بر کبد و کلیه در شرایط خاص
• در دمای اتاق (۱۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد)
• دور از نور مستقیم خورشید و رطوبت
• در بستهبندی اصلی نگه دارید (بهخصوص قرص جوشان)
• دور از دسترس کودکان
• دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید
• مایعات فراوان بنوشید تا خلط راحتتر دفع شود
• بعد از استنشاق دهان را با آب بشویید
• در ابتدای مصرف ممکن است سرفه افزایش یابد (طبیعی است)
• از مصرف همزمان با شربتهای ضدسرفه خودداری کنید
• در صورت عدم بهبود پس از ۵–۷ روز به پزشک مراجعه کنید
• از مصرف طولانیمدت بدون نظر پزشک پرهیز کنید
• لیست داروهای مصرفیتان را همیشه همراه داشته باشید
مطلبی که مطالعه میکنید صرفا جنبهی افزایش آگاهی دارد؛ خود درمانی و تجویز دارو با تکیه بر این مطالب جایز نیست. برای مصرف دارو حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته