خبرگزاری مهر، گروه استانها: با نزدیک شدن به شب یلدا، یکی از کهنترین آئینهای فرهنگی ایرانیان، بازار کالاهای مصرفی نیز به طور طبیعی تحت تأثیر افزایش تقاضای فصلی قرار میگیرد؛ موضوعی که در صورت نبود مدیریت و نظارت هدفمند، میتواند به نوسان قیمتها و تشدید فشار بر سبد معیشت خانوارها منجر شود.
از همین رو، تنظیم بازار و کنترل قیمتها در آستانه این مناسبت فرهنگی، به یکی از مطالبات جدی افکار عمومی و اولویتهای دستگاههای متولی بدل میشود؛ اقدامی که نقش مهمی در حفظ آرامش روانی و ثبات اقتصادی جامعه دارد.
استان گیلان بهعنوان یکی از استانهای گردشگرپذیر کشور، در روزهای منتهی به شب یلدا با افزایش چشمگیر حضور مردم در بازارها و مراکز عرضه کالا مواجه است. این شرایط، ضرورت رصد مستمر وضعیت بازار و مدیریت هوشمندانه جریان عرضه و تقاضا را دوچندان میکند. تجربه سالهای گذشته نشان داده است که هرگونه خلأ نظارتی یا تعلل در برخورد با تخلفات، میتواند زمینهساز سوءاستفاده برخی سودجویان و متضرر شدن مصرفکنندگان شود؛ مسئلهای که پیامدهای آن فراتر از حوزه اقتصاد بوده و ابعاد اجتماعی و روانی نیز به همراه دارد.
تنظیم بازار؛ فراتر از تأمین کالا
تنظیم بازار در چنین مقاطعی، صرفاً به معنای تأمین کالاهای مورد نیاز نیست، بلکه مجموعهای هماهنگ از سیاستگذاری، نظارت میدانی و برخورد قانونی را شامل میشود. حضور پررنگ و مؤثر نهادهای نظارتی در سطح بازار، پیام روشنی به فعالان اقتصادی مخابره میکند؛ اینکه چارچوبهای قانونی با جدیت اجرا میشود و هیچگونه تخطی از ضوابط، قابل چشمپوشی نیست. این رویکرد، ضمن جلوگیری از افزایش غیرمنطقی قیمتها، به تقویت اعتماد عمومی و اطمینان خاطر شهروندان نسبت به سلامت بازار کمک میکند.
از سوی دیگر، برخورد قانونی با متخلفان باید به گونهای باشد که آثار بازدارنده آن به طور ملموس در بازار احساس شود. نظارت بدون اعمال قانون مؤثر، نتیجهای جز تکرار تخلفات نخواهد داشت. از اینرو، سرعت، قاطعیت و شفافیت در رسیدگی به پروندههای تخلف، نقشی تعیین کننده در حفظ تعادل بازار ایفا میکند. در این میان، هماهنگی و تعامل میان دستگاههای اجرایی، نظارتی و قضائی میتواند ضریب اثرگذاری اقدامات کنترلی را بهطور قابل توجهی افزایش دهد.
در نهایت، تنظیم بازار و کنترل قیمتها در آستانه شب یلدا، اقدامی مقطعی و کوتاهمدت تلقی نمیشود، بلکه بخشی از مسئولیت حاکمیتی در صیانت از حقوق عمومی و حمایت از معیشت مردم است. تداوم نظارتها و برخوردهای قانونی، نهتنها از بروز التهاب در بازار جلوگیری میکند، بلکه زمینهساز شکلگیری نظم اقتصادی، تقویت احساس عدالت و حفظ آرامش اجتماعی در آستانه این مناسبت فرهنگی خواهد بود.
نگرانی از افزایش قیمتها
«رضا علیزاده» یکی از شهروندان رشتی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به نزدیک شدن به شب یلدا گفت: افزایش قیمت کالاهای پرمصرف مثل آجیل، شیرینی و میوه فشار زیادی به خانوادهها وارد میکند و باعث میشود خرید با نگرانی و استرس انجام شود. مردم دوست دارند با آرامش و عزتنفس نیازهای خود را تهیه کنند.
وی افزود: مسئولان باید نظارتهای خود را افزایش دهند و با تخلفات برخورد جدی داشته باشند. وقتی مردم ببینند بازار تحت کنترل است و هیچ سودجویی از طرف فروشندگان بدون پاسخ نمیماند، احساس آرامش بیشتری خواهند کرد و خریدشان راحتتر خواهد شد.
علیزاده در پایان تصریح کرد: تنظیم بازار فقط تأمین کالا نیست؛ بلکه ایجاد فضایی است که مردم بتوانند با اطمینان و بدون فشار مالی خرید کنند و شب یلدا را در کنار خانوادهها با شادی و آرامش سپری نمایند.
مردم خواهان خریدی آرام و با عزتنفس هستند
«مهرناز اکبری» یکی از شهروندان گیلانی با اشاره به افزایش قیمت خشکبار و میوهها در آستانه شب یلدا گفت: امسال قیمتها به شکل قابل توجهی بالا رفته و باعث شده خرید این اقلام برای بسیاری از خانوادهها دشوار شود. قدرت خرید مردم کاهش یافته و این مسئله بر رفتار خرید و انتخاب کالاها اثر گذاشته است.
وی افزود: وقتی خانوادهها مجبورند برای تأمین نیازهای شب یلدا هزینههای بیشتری بپردازند، فشار اقتصادی و روانی افزایش مییابد. انتظار داریم مسئولان نظارتها را افزایش دهند و با گرانفروشی و سوءاستفاده از موقعیت برخورد جدی داشته باشند تا بازار منصفانهتر شود.
اکبری در پایان اظهار کرد: اگر نظارتها کافی باشد، خانوادهها میتوانند بدون نگرانی نیازهای خود را تهیه کنند و شب یلدا را با شادی و آرامش سپری کنند.
اجرای طرح ویژه نظارتی شب یلدا در گیلان
در همین راستا، علیرضا حسینیان، معاون نظارت و بازرسی ادارهکل صنعت، معدن و تجارت استان گیلان، با اشاره به نزدیکی فصل زمستان و افزایش تقاضای مصرفی شب یلدا، از اجرای طرح نظارتی ویژه شب یلدا در سطح استان خبر داد و گفت: این طرح با استفاده از تمامی ظرفیتهای موجود دستگاهها و در قالب برگزاری جلسات هماهنگی با مبادی تأمین کالاهای مورد نیاز مردم، در حال اجراست.
وی با بیان اینکه نظارتها بهصورت میدانی و مستمر انجام میشود، افزود: در قالب این طرح، ۳۵ تیم بازرسی صمت استان، ۳۰ تیم بازرسی اتاق اصناف و همچنین بازرسان جهاد کشاورزی و تعزیرات حکومتی در سطح بازار فعال هستند و وضعیت عرضه و قیمت کالاها را بهطور مستمر رصد میکنند.
حسینیان با تأکید بر رویکرد هدفمند بازرسیها اظهار کرد: تمرکز اصلی نظارتها بر کالاهای پرمصرف و پر تقاضای این ایام از جمله شیرینی، آجیل و تنقلات، میوه، مرغ و گوشت و همچنین اتحادیههای مرتبط نظیر آجیل و خشکبار، قنادیها، مرغ و گوشت و میوه و ترهبار است.
حضور تعزیرات در دو شیفت و برخورد قاطع با تخلفات
معاون نظارت و بازرسی صمت گیلان با اشاره به هماهنگیهای صورتگرفته با ادارهکل تعزیرات حکومتی استان تصریح کرد: رؤسای شعب تعزیرات در دو شیفت صبح و عصر همراه با بازرسان صمت و اصناف در بازار حضور دارند و در صورت مشاهده تخلفات، بهویژه گرانفروشی و کمفروشی، مجازاتهای قانونی بهصورت تشدیدی اعمال خواهد شد.
وی با اشاره به تجربیات سالهای گذشته افزود: بررسیها نشان میدهد در مقاطع حساس و ایام پُرتقاضا، عدهای سودجو تلاش میکنند با برهم زدن نظم بازار مرتکب تخلف صنفی شوند که با برنامهریزی دقیق و بهکارگیری تمامی ظرفیتهای موجود، برخورد قانونی با این افراد انجام خواهد شد.
نظارتهای روزانه، هدفمند و هوشمند
حسینیان خاطرنشان کرد: نظارت بازرسان بهصورت روزانه، برنامهریزیشده، هدفمند بر اساس اولویت کالا و همچنین بهصورت هوشمند از طریق رصد سامانههای انبار و تجارت انجام میشود. علاوه بر این، گزارشها و شکایات مردمی نقش مهمی در جهتدهی به بازرسیها دارد.
وی با اشاره به نقش اصناف در تنظیم بازار گفت: بازرسان اصناف علاوه بر اجرای گشتهای مشترک، رسیدگی به شکایات مردمی و بازرسیهای روزانه را بر اساس دستورالعملهای ابلاغی انجام میدهند. همچنین خودکنترلی اتحادیهها و صنوف یکی از محورهای مورد تأکید ادارهکل صمت استان است.
معاون نظارت و بازرسی صمت گیلان با بیان اینکه وضعیت تأمین کالا مناسب است، گفت: بررسیها نشان میدهد فراوانی کالا در بازار بسیار مطلوب است و در جلسات برگزار شده با رؤسای اتحادیهها و مدیران فروشگاههای زنجیرهای تأکید شده از هرگونه افزایش غیرقانونی قیمت کالاهای پرمصرف این ایام خودداری شود. در صورت مشاهده هرگونه تحرک قیمتی، تشدید بازرسیها و استفاده از ظرفیت بازرسان بسیج اصناف در دستور کار قرار خواهد گرفت.
حسینیان با قدردانی از همراهی مردم استان اظهار کرد: سامانه ۱۲۴ پل ارتباطی میان مردم و سازمان است و شهروندان میتوانند هرگونه گزارش و شکایت صنفی و تعزیراتی خود را از طریق این سامانه ثبت کنند تا در کوتاهترین زمان ممکن رسیدگی شود.
وی در ادامه گفت: گرانفروشی، کمفروشی، عدم صدور فاکتور فروش و نداشتن پروانه کسب صنفی بیشترین عناوین تخلف شناساییشده در بازار را به خود اختصاص میدهد.
همراهی اصناف برای حفظ آرامش بازار
معاون نظارت و بازرسی صمت گیلان در پایان، با اشاره به شرایط اقتصادی کشور و تحریمهای ظالمانه، ضمن قدردانی از تلاش اتحادیهها، اصناف، شرکتهای پخش و فروشگاههای زنجیرهای در تأمین اقلام اساسی، تأکید کرد: انتظار میرود فعالان اقتصادی ضمن رعایت درصد سود قانونی مصوب سازمان حمایت، از هرگونه تخلف احتمالی پرهیز کنند تا مردم بتوانند با آرامش نسبت به تأمین مایحتاج خود اقدام کنند.
وی خاطرنشان کرد: مجموعه همکاران معاونت نظارت و بازرسی ادارهکل صمت استان گیلان، با همکاری سایر دستگاهها، این اقدامات را در چارچوب وظیفه سازمانی دنبال میکنند تا آرامش نسبی و امنیت اقتصادی بازار در آستانه شب یلدا برای مردم شریف استان فراهم شود.
در ادامه اقدامات نظارتی دستگاههای اجرایی استان برای کنترل بازار شب یلدا، فرمانداری رشت نیز با تأکید بر ضرورت هماهنگی بینبخشی، نقش نظارتی و مدیریتی خود را در راستای حفظ آرامش بازار پررنگتر کرده است.
در همین رابطه، سید اسماعیل میرغضنفری، فرماندار رشت، در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به حساسیت روزهای منتهی به شب یلدا، اظهار کرد: شب یلدا علاوه بر یک مناسبت فرهنگی و اجتماعی، بهدلیل افزایش تقاضای عمومی، به یک مقطع حساس اقتصادی نیز تبدیل میشود و به همین دلیل، مدیریت بازار در این ایام نیازمند هماهنگی دقیق و اقدام بهموقع دستگاههای مسئول است.
فرماندار رشت با تأکید بر لزوم همافزایی بین دستگاههای اجرایی، افزود: کنترل و تنظیم بازار صرفاً بر عهده یک دستگاه نیست و موفقیت در این مسیر، در گرو همکاری نزدیک فرمانداری، صمت، تعزیرات حکومتی، جهاد کشاورزی، اتاق اصناف و سایر نهادهای نظارتی است. در شهرستان رشت تلاش شده این هماهنگی بهصورت عملیاتی و میدانی محقق شود.
میرغضنفری با اشاره به لزوم پیشگیری از نوسانات غیرمنطقی قیمتها، تصریح کرد: تجربه نشان داده است که هرگونه غفلت در ایام پُرتقاضا میتواند منجر به التهاب بازار شود. از اینرو، نظارت مستمر بر بازار، برخورد سریع با تخلفات و جلوگیری از سوءاستفاده احتمالی برخی افراد سودجو، در دستور کار فرمانداری قرار دارد.
برخورد قاطع با گرانفروشی و اخلال در بازار
وی با تأکید بر حمایت از حقوق مصرفکنندگان گفت: فرمانداری رشت با هرگونه گرانفروشی، کمفروشی و اخلال در نظم بازار برخورد قاطع خواهد کرد و هیچگونه اغماضی در این زمینه وجود ندارد. دستگاههای نظارتی موظف هستند گزارشهای مردمی را بهسرعت بررسی کرده و نتیجه را اعلام کنند.
فرماندار رشت در بخش دیگری از سخنان خود با قدردانی از همراهی بسیاری از اصناف و بازاریان، اظهار کرد: خوشبختانه بخش قابل توجهی از کسبه و اتحادیهها، شرایط اقتصادی مردم را درک میکنند و در چنین مقاطعی، با رعایت انصاف و قانون، به ایجاد آرامش بازار کمک میکنند. این همراهی ارزشمند، نقش مهمی در حفظ اعتماد عمومی دارد.
میرغضنفری با اشاره به وضعیت تأمین کالاهای اساسی در شهرستان رشت افزود: بررسیها نشان میدهد از نظر تأمین اقلام پرمصرف شب یلدا، کمبودی در بازار وجود ندارد و فراوانی کالا در سطح مطلوبی قرار دارد. با این حال، تأکید ما بر این است که این فراوانی نباید بهانهای برای افزایش قیمتهای غیرقانونی شود.
نقش مردم در تکمیل چرخه نظارت
وی در پایان با اشاره به نقش مردم در نظارت بر بازار خاطرنشان کرد: مشارکت شهروندان در گزارش تخلفات صنفی، نقش مؤثری در تکمیل چرخه نظارت دارد. مردم میتوانند از طریق سامانههای تعریفشده، تخلفات را اعلام کنند تا دستگاههای مسئول در کوتاهترین زمان ممکن نسبت به رسیدگی اقدام کنند.
فرماندار رشت تأکید کرد: هدف اصلی مجموعه مدیریت شهرستان، فراهم کردن آرامش روانی، ثبات اقتصادی و امکان خرید عادلانه برای شهروندان در آستانه شب یلداست و این مهم با استمرار نظارتها و همکاری همه دستگاهها دنبال خواهد شد.
