«بویاییپریشی» یا Parosmia، نوعی اختلال یا سوء تعبیر حس بویایی است که باعث میشود مغز از شناسایی درست یک رایحه و بوی طبیعی «ناتوان» شود و آن را بویی ناپسند حس کند.
به گزارش ایسنا، در مشام بیمار بویاییپریش، بوهای معمولی به صورت بوی سوختگی، گندیدگی، مدفوع یا بویی شیمیایی احساس میشود.
اگرچه هنوز برای متخصصان دقیقا مشخص نیست که چه عاملی باعث بویاییپریشی میشود اما این اختلال در حس بویایی میتواند ناشی از بیماریهای ویروسی مانند سرماخوردگی، آنفلوآنزا یا کووید باشد.
در طول بیماریهای ویروسی، گیرندههای عصبی در بینی ممکن است آسیب ببینند و در نتیجه، حس شما از بو تغییر کند. متخصصان معتقدند همین پدیده در طول ابتلا به کووید-۱۹ نیز رخ میدهد.
همچنین عوامل دیگری چون ضربه به سر، مصرف برخی داروها و ابتلا به بیماریهای عصبی مانند پارکینسون و دیگر اختلالات عصبی پیشرونده نیز میتوانند باعث بویاییپریشی شوند.
بویاییپریشی در بیماران دچارشده با گذر زمان کاهش مییابد هرچند مواردی نیز پیش میآید که بویاییپریشی سالها ادامه مییابد.
از دست دادن حس چشایی و بویایی یکی از علائم شایع ابتلا به کووید-۱۹ است. در مرحله بهبودی، معمولا بیمار دوباره حسهای خود را بازمییابد اما برخی افراد حدود سه تا چهار ماه پس از ابتلا، تغییراتی در حس بویایی خود تجربه میکنند.
این افراد گزارش میدهند که برخی بوها مثل غذا یا حتی عطرهای معمولی برای آنها شبیه بوی زباله، تخممرغ گندیده یا مواد شیمیایی به نظر میرسد. این ناتوانی در تشخیص صحیح بو همان Parosmia است.
تعداد بیمارانی که در طول یا پس از ابتلا به یک عفونت ویروسی مثل کووید-۱۹ دچار از دست دادن بویایی و چشایی یا بویاییپریشی میشوند، بسیار گسترده است. از دست دادن یا تغییر حس چشایی و بویایی در حدود ۵۰ تا ۷۵ درصد افراد مبتلا رخ میدهد.
همچنین حدود ۲۵ تا ۷۵ درصد از آنها در مرحله بهبودی کووید-۱۹ دچار بویاییپریشی میشوند.
اگر در دوران ابتلا به عفونت ویروسی مثل کووید-۱۹ حس بویایی خود را از دست بدهید یا کاهش آن را تجربه کنید، احتمال بیشتری دارد که بعداً دچار اختلال در حس بویایی شوید. با این حال، حتی اگر در ابتدا کاهش حس بویایی نداشتید، باز هم ممکن است بویاییپریشی را تجربه کنید.
همچنین به نظر میرسد بیماران جوانتر و زنان نیز شیوع بیشتری از اختلال بویایی پس از کووید-۱۹ دارند، هرچند دلیل این موضوع هنوز مشخص نیست.
بیماران معمولا بهتدریج و با گذشت زمان بهبود مییابند. حدود ۶۵ درصد از افرادی که دچار بویاییپریشی یا کاهش حس بویایی ناشی از کووید-۱۹ شدهاند طی تقریبا ۱۸ ماه این حسها را بازمییابند و ۸۰ تا ۹۰ درصد آنها طی دو سال دوباره حس بویایی و چشایی خود را به دست میآورند.
