مهاجرت نیروی کار متخصص در سال‌های اخیر به یک پدیده عادی در کشور تبدیل شده است؛ به شکلی که بسیاری از جوانان از دوره دبیرستان، گزینه تحصیل در سایر کشورها را بررسی می‌کنند. حال با تداوم وضع نامطلوب اقتصادی، روند جدیدی در اقتصاد ایران مشاهده می‌شود.
به گزارش دنیای اقتصاد، در سال‌های اخیر، برخی از کارآفرینان بنگاه خود را از ایران به سایر کشورها منتقل کرده‌‌اند؛ پدیده مذکور به این معناست که فعالان اقتصادی، تولید در کشوری با زبان، فرهنگ و قوانین متفاوت را به مواجهه با «تغییرات هر روزه قوانین و مقررات»، «مشکلات ناشی از تحریم‌ها» و «عدم دسترسی به فناوری روز دنیا» ترجیح می‌دهند.
این جابه‌جایی، زنگ خطری به‌مراتب جدی‌تر برای اقتصاد کشور است. زیرا خروج یک کارآفرین صرفا به معنای از دست رفتن یک فرد متخصص نیست، بلکه به منزله از بین رفتن یک بنگاه مولد، نابودی فرصت‌های شغلی تثبیت‌شده و توقف کامل چرخه سرمایه‌گذاری و نوآوری است.
از یک سو، بوروکراسی فلج‌کننده، فرآیندهای پیچیده و بی‌پایان اخذ مجوز و سیل بخشنامه‌های خلق‌الساعه، هرگونه امکان برنامه‌ریزی بلندمدت را از فعالان اقتصادی سلب کرده است. از سوی دیگر، چالش‌های زیرساختی مانند قطعی‌های مکرر برق و گاز، در کنار بی‌ثباتی در مدیریت و حاکمیت اقتصاد رانتی، فضای رقابت سالم را از بین برده و احساس مفید بودن را که مهم‌ترین محرک روانی برای یک کارآفرین است، به‌صورت کلی نابود کرده است.
تحریم‌های بین‌المللی نیز مزید بر علت شده و دسترسی به بازارهای جهانی، فناوری‌های نوین و تبادلات مالی را تقریبا ناممکن کرده است. در چنین شرایطی، کارآفرینان که زمانی محرک اشتغال بودند، اکنون برای بقا، گریز از فرسودگی و یافتن آرامش روانی و امنیت سرمایه، به ترک وطن می‌اندیشند.
عباس جبالبارزی گفت: «در حال حاضر، فضای کسب‌وکار در ایران نسبت به کشورهایی مانند ترکیه و امارات چندان مساعد نیست. برای نمونه، ایران در شاخص سهولت کسب‌وکار رتبه ۱۲۷ را دارد.» او افزود: «یکی از مهم‌ترین این مشکلات، فرآیند پیچیده و طولانی اخذ مجوز است… در ایران، روند اخذ مجوز بسیار زمان‌بر است و متقاضیان ناچارند به ده‌ها سازمان و نهاد مختلف مراجعه کنند.»
او گفت: «تحریم‌های بین‌المللی هم به عاملی جدی در مهاجرت کارآفرینان تبدیل شده‌اند… مشکلات مربوط به بازگشت ارز، کمبود نیروی کار ماهر، چالش‌های تامین مالی و سایر موانع، سبب شده‌اند محیط کسب‌وکار در ایران جذابیت خود را از دست بدهد.»
