همشهری آنلاین- زهرا رفیعی: در حالی که تنها دو روز از ماه‌های اخیر هوای خوزستان در وضعیت سالم بوده، شمار بیماران قلبی و تنفسی در غرب استان به رکورد بی‌سابقه ۱۱۰۰ نفر در یک شبانه‌روز رسید. دود ناشی از ماه‌ها آتش‌سوزی در هورالعظیم، هنوز در آسمان خوزستان می‌پیچد، آتش مزارع نیشکر دوباره زبانه کشیده و سکون و وارونگی هوا نفس مردم را بریده است؛ با این‌همه، هنوز هیچ آبی برای نجات تالاب از بالادست رها نشده است.
مدیر امور بیماری‌ها و مراکز تشخیصی درمانی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با اشاره به اینکه خبر گفت: در ۲۴ ساعت منتهی به ۸ صبح روز گذشته ۱۹ آبان، رکورد مراجعه‌کنندگان قلبی تنفسی غیرعفونی به مراکز درمانی با مراجعه ۱۱۰۰ بیمار (در پی آلودگی هوا) در یک روز را شکستیم. ۱۳ درصد مراجعه‌کنندگان کودک بوده‌اند. بیشترین مراجعه‌کنندگان هم در اهواز و سوسنگرد بوده‌اند.
مصیب رفیعی‌پور افزود: ممکن است رادیکال‌های موجود در آلودگی هوا علائم تنفسی نداشته باشند اما در خون اثر بگذارند یا به سرطان تبدیل شوند. همچنین ممکن است منجر به مشکلات تنفسی و ریوی شوند اما فعلا علائم آن بروز پیدا نکند. در این شرایط باید مواجهه مردم با این شرایط کاهش یابد اما متاسفانه روند برخورد با آلودگی‌ها در حالت عادی شدن است.
هوای شهرستان‌های اهواز، دشت آزادگان، هویزه و برخی دیگر از شهرهای استان طی چند ماه اخیر فقط ۲ روز سالم بوده و مهرماه امسال ۲۲ هزار بیمار بر اثر آلودگی هوا به بیمارستان‌های استان مراجعه کردند.
امید خوزستان به آسمان است
مردم خوزستان می‌گویند امیدی به خاموشی هورالعظیم نیست، آتش زدن مزارع نیشکر هم در این روزها آغاز شده و فعالیت صنایع نیز همیشه ادامه داشته است. در این شرایط، راهکارهایی که تاکنون برای کنترل آلودگی در پیش گرفته شده، موثر نبوده است. موسی مدحجی، رئیس اداره تالابهای خوزستان در گفت و گو با همشهری گفت: بر اساس پایش‌های اخیر از جمله تصاویر ماهواره‌ای سنجش از دور و داده‌های ایستگاه‌های سنجش شاخص آلایندگی، میزان دود ناشی از آتش‌سوزی در بخش عراقی تالاب هورالعظیم طی ده روز اخیر به‌طور قابل توجهی کاهش یافته است. البته برخی رسانه‌ها تعبیر نادرستی از این موضوع ارائه داده‌اند و گفته‌اند که چون اکنون از هورالعظیم دود برنمی‌خیزد، پس در گذشته هم آتش سوزی سهم کمی در آلایندگی هوا داشته؛ در حالی که چنین نبوده است. آلودگی هوای استان ترکیبی از چند منبع آلاینده است و سهم و درصد هر یک از آن‌ها در دوره‌های مختلف متفاوت بوده است.
در روزهای اخیر، به‌دلیل پایداری و سکون هوا (با سرعت باد حدود ۱ تا ۳ کیلومتر در ساعت در سراسر استان)، جابه جایی دود کمتر اتفاق می‌افتد. بنابراین دود در اطراف خود تالاب باقی مانده و آتش‌سوزی‌ها هنوز به‌طور کامل فروکش نکرده‌اند. در برخی روزها دود به سمت خاک عراق رفته و در روزهای دیگر پیرامون دشت آزادگان و هویزه مشاهده می‌شود، اما به‌صورت محدود. شاخص کیفیت هوا در این مناطق در دو روز گذشته بین ۱۶۰ تا ۱۷۰ متغیر بوده و در سطح «ناسالم» قرار داشته است، هرچند میزان آلودگی بسیار بالا و بحرانی نبوده است.
بیشتر بخوانید:
مدارس این استان به دلیل آلودگی هوا تا پایان آبان غیرحضوری شد
تالاب هورالعظیم، بندبازی بین نفت و زندگی
یک تالاب عظیم در ایران خشک شد؛ تصاویر ماهواره‌ای جدید را ببینید
دود هور عراق در چشم خوزستان | ۳ راهکار ایران برای خاموش‌کردن آتش هورالعظیم عراق | رهاسازی آب به سمت عراق اثرگذار است؟
او گفت: در شهر اهواز، منابع آلاینده شامل خودروها، فلرینگ صنایع، آتش‌سوزی مزارع کشاورزی و در مواردی اندک، مزارع نیشکر بوده است. با توجه به سکون و وارونگی دما، جابجایی هوا انجام نمی‌شود و این امر سبب ماندگاری دود و تشدید آلودگی در سطح استان شده است. این وضعیت باعث شده که حتی شهرهایی مانند شوشتر، گتوند و دزفول که پیش‌تر تحت تأثیر آلودگی قرار نمی‌گرفتند هم، اکنون شاخص آلودگی بالاتری داشته باشند که عمدتا ناشی از آتش‌سوزی مزارع نیشکر پیرامون آن‌هاست.
اما این روندی است که در گذشته هم تکرار شده است، رئیس اداره احیای تالابهای اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان در این باره گفت: در نشست اخیر کارگروه مدیریت بحران استان به ریاست استاندار، برای هر دستگاه اجرایی وظایفی تعیین شده است. از جمله، وزارت جهاد کشاورزی استان مکلف شده است تا از طریق آموزش و فرهنگ‌سازی، از سوزاندن مزارع جلوگیری کند و گزارش اقدامات خود را به کارگروه ارائه دهد. در خصوص شرکت توسعه نیشکر نیز مقرر شد از روش «برداشت سبز» استفاده شود و در روزهایی که شاخص آلودگی بالا است، به هیچ وجه عملیات سوزاندن مزارع انجام نشود، ولو اینکه برای سوزاندن الزام باشد. در همان نشست، پیشنهاد تعطیلی مقاطع تحصیلی ابتدایی و متوسطه اول نیز مطرح شد. برخلاف تصور عمومی، این پیشنهاد از سوی اداره‌کل آموزش و پرورش استان ارائه شده بود، نه سازمان محیط زیست یا سایر دستگاه‌ها. استدلال آموزش و پرورش این بود که آستانه تحمل دانش‌آموزان در این مقاطع پایین‌تر است، در حالی که دانش‌آموزان متوسطه دوم به‌دلیل مقاومت جسمی بالاتر و نیز برگزاری امتحانات نهایی، در اولویت تعطیلی قرار نگرفتند.
هورالعظیم از اسفند پارسال در حال سوختن است و مهمترین کاری که تا کنون برای اطفاء آن انجام شده، مذاکره با طرف عراقی است اما نه این کشور حقابه تالاب را می‌دهد نه طرف ایرانی. اخرا شایعه شده که وزارت نیرو حقابه تالاب را از پشت سد کرخه رها کرده است اما موسی مدحجی در این‌باره گفت: در مورد رهاسازی آب برای بهبود شرایط تالاب، سازمان محیط زیست پیشنهاددهنده بوده است، اما وزارت نیرو و سازمان آب و برق خوزستان به دلایل خاص خود با آن به شدت مخالفت کردند. قرار شد موضوع به وزارت نیرو و هیات دولت دلایل خود را اعلام کنند از نظر ما بارش و رهاسازی آب تنها راه اطفای حریف هورالعظیم است. در حال حاضر هیچ آبی از سوی وزارت نیرو برای تالاب رهاسازی نشده است. هرگونه رهاسازی آب در آینده، در صورت وقوع، رسماً توسط وزارت نیرو اعلام خواهد شد.