همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: خیلی‌ها خیال می‌کنند سرمایی بودن بعضی از افراد، اغراق‌آمیز است و برای همین، اغلب به شوخی و جدی، آنها را «ادایی» و «سرمایی» و ... می‌نامند، اما آنها نمی‌دانند که این مشکل، دلایل علمی و پزشکی دارد؛ از کم‌خونی و کمبود ویتامین B۱۲ گرفته تا وزن پایین، مشکلات تیروئید، کم‌خوابی و حتی کم‌آبی بدن.
۱۲ دلیل سرمایی بودن بعضی‌ها
به تازگی گزارشی در وب‌سایت Health.com منتشر شده که توضیح می‌دهد احساس سرمای بیش از حد و مداوم، بی‌دلیل نیست و می‌تواند به ۱۲ عامل مختلف مربوط باشد. در این گزارش، به بررسی این دلایل پرداخته‌ایم و با یک پزشک گفتگو کرده‌ایم.
بی‌اشتهایی عصبی: این اختلال تغذیه‌ای براثر ترس از چاقی ایجاد می‌شود. فرد رژیم و ورزش افراطی دارد و وزنش به شدت پایین می‌آید. کمبود چربی و تحلیل عضلات باعث می‌شود بدن نتواند گرمای کافی تولید کند. حفظ وزن سالم، تنظیم تغذیه و روان‌درمانی می‌تواند این مشکل را حل کند.
داروهای بتابلاکر: داروهای بتابلاکر(Beta-blockers) گروهی از داروهای قلب هستند که برای درمان بیماری‌هایی مثل فشار خون بالا، تپش قلب، آنژین (درد قفسه سینه) یا نارسایی قلبی تجویز می‌شوند. مثل آتنولول، متوپرولول و ... . این داروها ممکن است جریان خون به دست و پا را کاهش دهند و باعث سردی اندام‌ها شوند.
نوسان قند خون و دیابت: دیابت کنترل‌نشده می‌تواند باعث آسیب به اعصاب دست و پا شود. درنتیجه آن نواحی بی‌حس یا سرد می‌شوند. کنترل منظم قند، رژیم متعادل و مصرف دارو طبق دستور پزشک از بروز این علائم پیشگیری می‌کند.
کم‌آبی بدن: آب به تنظیم دمای بدن کمک می‌کند و وقتی بدن کم‌آب است، گرما را سریع از دست می‌دهد. نوشیدن حدود ۸ تا ۱۰ لیوان آب در روز، مصرف میوه و سبزیجات و پرهیز از نوشیدنی‌های ادرارآور مثل قهوه، بهترین راه پیشگیری است.
کم‌کاری تیروئید: اگر همیشه سردتان است و در عین حال دچار خستگی، ریزش مو یا افزایش وزن شده‌اید، احتمالا تیروئید شما کمتر از حد معمول هورمون تولید می‌کند. در این حالت، سوخت‌وساز بدن کند و گرمای کمتری تولید می‌شود.
کم‌خونی ناشی از فقر آهن: آهن، اکسیژن را به سلول‌ها می‌رساند و نبود آن، هم تولید انرژی را کاهش می‌دهد و هم باعث سردی بدن می‌شود. گوشت، جگر، حبوبات، نان سبوس‌دار و میوه‌های حاوی ویتامین C (مثل پرتقال و توت‌فرنگی) جذب آهن را تقویت می‌کنند.
کم‌خوابی: بی‌خوابی باعث اختلال در تنظیم دمای بدن و متابولیسم می‌شود. برای خواب بهتر، شب‌ها از مصرف کافئین خودداری کنید و حداقل ۷ ساعت استراحت داشته باشید.
وزن پایین: بدن برای حفظ گرما به چربی نیاز دارد. افرادی که شاخص توده بدنی (BMI) پایین‌تر از ۱۸.۵ دارند، چربی و عضله‌ی کافی برای تولید گرما ندارند.
اختلال در گردش خون: اگر فقط دست‌ها و پاهایتان سرد می‌شود، ممکن است خون به اندازه کافی به اندام‌ها نرسد. مشکلات قلبی و سیگار از دلایل رایج این وضعیت‌اند.
بیماری شریان محیطی (PAD): این بیماری باعث تنگ شدن رگ‌های خونی دست و پا به دلیل تجمع چربی در دیواره رگ‌ها می‌شود. این تنگی باعث می‌شود خون به سختی به اندام‌ها برسد و پا یا دست سرد شود، درد بگیرد یا دیرتر خوب شود.
کمبود ویتامین B۱۲: این ویتامین برای ساخت گلبول‌های قرمز ضروری است و کمبود آن باعث کم‌خونی، رنگ‌پریدگی، خستگی و سردی بدن می‌شود. منابع اصلی آن گوشت، لبنیات، تخم‌مرغ و غلات غنی‌شده است. افراد گیاه‌خوار بیشتر در معرض این کمبود هستند و ممکن است به مکمل یا تزریق B۱۲ نیاز داشته باشند.
بیشتر بخوانید؛
-
ارتباط استرس و کمبود ویتامین D با این بیماری
-
کمبود این ۷ ویتامین شما را دربرابر ویروس‌ها بی‌دفاع می‌کند
-
اگر همیشه خسته‌اید احتمالا این ۶ ویتامین را کم دارید
این افراد به پزشک مراجعه کنند
گزارشی که در وب‌سایت Helth منتشر شده، تاکید دارد که «اگر همیشه احساس سرما دارید بدن‌تان را گرم نگه دارید، خواب کافی داشته باشید، آب بنوشید و تغذیه مناسب داشته باشید. اما اگر این وضعیت تازه ایجاد شده یا با علائم دیگری همراه است، به پزشک مراجعه کنید. چون ممکن است بدن‌تان در حال هشدار دادن درباره یک مشکل پنهان باشد.»
دکتر احسان شایسته، پزشک عمومی در گفتگو با همشهری‌آنلاین، یک دلیل دیگر نیز به دلایل ذکرشده در بالا اضافه می‌کند. او می‌گوید: «جنسیت و هورمون‌ها هم در سرمایی بودن بعضی افراد موثر است. مثلا زنان به دلیل تفاوت‌های هورمونی و حجم عضلانی کمتر نسبت به مردان، بیشتر احساس سرما می‌کنند. همچنین تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی یا یائسگی می‌تواند بر احساس دمای متفاوت - درمقایسه با دیگر افراد - تأثیر بگذارد.»
دکتر شایسته تاکید می‌کند: «برای حل این مشکل، ابتدا باید عوامل زمینه‌ای بررسی و در صورت نیاز اصلاح شوند. مثلاً اگر کم‌کاری تیروئید وجود دارد، داروهای تیروئیدی متابولیسم را بهبود می‌بخشند. یا کم‌خونی با مصرف مکمل آهن و تغذیه مناسب رفع می‌شود. یا کمبود عضله با ورزش‌های قدرتی قابل جبران است و تولید گرما را بالا می‌برد. اگر مشکل گردش خون مطرح باشد، فعالیت بدنی و مصرف مایعات کافی و ترک سیگار می‌تواند گردش خون را بهتر کند. استرس و کمبود خواب هم اغلب با خواب کافی و باکیفیت رفع می‌شود و همین می‌تواند دمای بدن را بهتر تنظیم کند.»
