همشهری آنلاین – گروه سیاسی: رافائل گروسی با وجود اینکه در روزهای اخیر طی گفت‌وگویی با صراحت اعلام کرد افزایش تنش‌ها میان «قدرت‌های هسته‌ای جهان» به سطحی رسیده که احتمال بروز یک درگیری هسته‌ای «به‌صورت واقعی» وجود دارد، اما همچنان ترجیح می‌دهد انگشت‌اتهام خود را به‌سوی ایران نشانه رفته و از توانایی ایران در ساخت سلاح هسته‌ای سخن به‌میان آورد.
او اخیرا در گفت‌وگویی با شبکه «فرانس ۲۴» ادعاهای تازه‌ای درباره برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران مطرح و عنوان کرد که ایران همچنان مقادیر کافی اورانیوم با غنای بالا و دانش فنی لازم برای ساخت «سلاح هسته‌ای» در آینده نزدیک را در اختیار دارد؛ ادعایی که پیش از هر چیز در چارچوب فضاسازی‌های محور عبری – غربی علیه ایران قابل ارزیابی است.
رویکردهای کنونی آژانس
- رویکرد آژانس: با توجه به تحولات اخیر اکنون دیگر این گزاره قطعی است که رویکرد این نهاد بین‌المللی و دبیرکل آن به فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، ترکیبی از «فشار فنی» و «دعوت به دیپلماسی» است.
- هدف: مهیا کردن فضا برای تحرکات چندوجهی محور واشنگتن – تل‌آویو در مواجهه با ایران
- بازتاب: سیاست‌های دوگانه آژانس، سکوت در برابر تهدیدهای هسته‌ای آمریکا و رژیم‌صهیونیستی از یک سو و سکوت در حملات این دو کشور به تاسیسات هسته‌ای ایران، اعتبار این نهاد بین‌المللی را نزد ایران و بسیاری کشورهای در حال توسعه زیرسؤال برده است.
- هشدار: تحولات اخیر ثابت کرد بدون اصلاح تناقض‌هایی که آژانس و مدیرکل آن در شرایط کنونی با آن دست به گریبان هستند، رژیم منع اشاعه در خطر فروپاشی است.
- راهکار: بازگشت به دیپلماسی جامع، همراه با تضمین امنیتی برای ایران و نظارت عادلانه برای همه، تنها راه پایدار است. آژانس باید از «ابزار سیاسی» به «ناظر بی‌طرف» تبدیل شود تا اعتماد جهانی را بازسازی کند.
فضاسازی‌ها ادامه دارد
رویکردهای متناقض به برنامه هسته‌ای ایران، یکی از ملموس‌ترین رویکردهای رافائل گروسی در قبال برنامه هسته‌ای ایران بوده‌است که در ادامه به برخی وجوه آن اشاره می‌شود:
۱
اتهام‌زنی درباره عدم شفافیت
- رویکرد آژانس: مدیرکل این نهاد بین‌المللی طی سال‌های اخیر بارها در جریان نشست‌های شورای‌حکام و همچنین گفت‌وگوهای رسانه‌ای خود، ادعای «عدم شفافیت» برنامه هسته‌ای ایران را مطرح کرده‌است.
- تناقض: این ادعا در حالی مطرح می‌شود که با وجود اینکه ظرفیت هسته‌ای ایران کمتر از ۳درصد ظرفیت جهانی است، ۲۵ درصد بازرسی‌هایی که آژانس در جهان انجام داده، مربوط به ایران بوده‌است. این در شرایطی است که رژیم‌صهیونیستی عضو معاهده «ان. پی. تی» نیست، اما بمب اتمی دارد؛ آن هم در شرایط انفعال محض آژانس در برابر این رویکرد تل‌آویو
۲
فشار برای بازرسی‌های گسترده
- رویکرد آژانس: پس از حمله اخیر آمریکا و رژیم‌صهیونیستی به تاسیسات هسته‌ای ایران، گروسی در چند نوبت مدعی شده‌است که ایران باید همکاری با بازرسان را «به طور جدی بهبود بخشد» تا از تشدید تنش با غرب جلوگیری شود.
- تناقض: این ادعاها در شرایطی مطرح می‌شود که آژانس نه‌تنها به تعهدهای قانونی خود در قبال برنامه هسته‌ای ایران عمل نکرده، بلکه از محکوم کردن حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران نیز خودداری کرد و از پذیرش مسئولیت در این زمینه طفره رفت.
۳
عدم پایبندی به دیپلماسی
- رویکرد آژانس: مدیرکل این نهاد بین‌المللی در ماه‌های اخیر همواره بر لزوم حل‌وفصل مسائل فی‌مابین ایران و آژانس از کسیر دیپلماسی سخن به میان آورده‌است.
- تناقض: این رویکرد آژانس در حالی است که گروسی در قبال عدم پایبندی طرف‌های مقابل به دیپلماسی و برگزیدن مسیر «افزایش فشارها بر ایران» ترجیح می‌دهد سکوت کند؛ رویکردی که آخرین نمود آن، اقدام غیرقانونی تروئیکای اروپایی در فعال کردن سازوکار «اسنپ بک»، آن‌هم با وجود رویکرد تعامل‌محور ایران، از جمله در توافق قاهره
۴
ایران سلاح هسته‌ای می‌سازد؟
- رویکرد آژانس: گروسی پس از حمله آمریکا و رژیم‌صهیونیستی به زیرساخت‌های هسته‌ای ایران، بارها در ادامه رویکرد «سیاسی» خود، ادعاهایی را درباره عدم شفافیت برنامه اتمی ایران و همچنین توانایی ایران در «ساخت سلاح هسته‌ای» مطرح کرده‌است.
- تناقض: این ادعاها در شرایطی مطرح می‌شود که گروسی همزمان تاکید دارد که هیچ مدرکی دال بر برنامه تسلیحاتی ایران وجود ندارد. از جمله گروسی ۷ مهرماه (۲۹ اکتبر) در نشست‌خبری در مقر سازمان ملل در نیویورک اعلام کرد: «مدرکی وجود ندارد که نشان دهد ایران در حال توسعه سلاح‌های هسته‌ای است».
۵
ادعای بی‌طرفی
- رویکرد آژانس: این نهاد بین‌المللی در مواجهه با اتهام «رویکرد سیاسی به برنامه هسته‌ای ایران» همواره کوشیده خود را «ناظر بی‌طرف» اعلام کند.
- تناقض: براساس اسنادی که ایران از اسناد «فوق محرمانه» رژیم‌صهیونیستی به‌دست آورده، رافائل گروسی از سال ۲۰۱۶ گروسی همکاری نزدیکی با این رژیم داشته و در تولید و نشر گزارش‌ها و اخبار جهت‌دار منتشر شده علیه فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته ای ایران نقش ایفا کرده‌است.
فروش اعتبار آژانس
بررسی روندها و رویکردهای اتخاذ شده ازسوی آژانس بین‌المللی انرژی‌اتمی در قبال ایران، بیش از هر چیز نشان‌دهنده استانداردهای دوگانه‌ای است که عملکرد این نهاد بین‌المللی را زیرسئوال برده‌است.
- عدم محکومیت حملات به ایران: آژانس حملات روسیه به زاپوریژیا را «شدیداً محکوم» کرد، اما حملات رژیم‌صهیونیستی و آمریکا به ایران را تنها «نگران‌کننده» دانست و از محکومیت آن خودداری کرد.
- اسرائیل خارج از نظارت: اسرائیل عضو معاهده «ان. پی. تی» نیست و زرادخانه هسته‌ای دارد، اما آژانس هیچ بازرسی اجباری اعمال نمی‌کند، اما با وجود انجام بازرسی‌های گسترده در ایران و عدم ساخت سلاح، آژانس همچنان به طرح ادعاهایی درباره جمهوری‌اسلامی ادامه می‌دهد.
- آزمایش‌های اتمی: در حالی که در روزهای اخیر رئیس‌جمهور آمریکا از آغاز فوری آزمایش‌های اتمی در این کشور خبر داد، اما در مقابل مدیرکل آژانس همچنان ترجیح می‌دهد به طرح ادعاهای رسانه‌ای علیه ایران ادامه دهد.
- پنهان‌کاری اوکراین: اواخر تیرماه گذشته بود که انتشار یک سند محرمانه از سرویس امنیتی اوکراین، نشان داد کی‌یف با حمایت غرب، یک نقص فنی خطرناک در راکتور نیروگاه اتمی «اوکراین جنوبی» را از گزارش‌های آژانس پنهان کرده، اما با بی‌توجهی این نهاد بین‌المللی مواجه شده‌است. در مقابل آژانس همچنان ایران را به پنهان‌کاری متهم می‌کند.
