• نام دارو: مدافینیل
• نام لاتین: Modafinil
• نام تجاری: Provigil
• رده دارویی: محرک سیستم عصبی مرکزی (CNS Stimulant) و عامل تقویتکننده بیداری
• اشکال دارویی: قرص خوراکی
• فروش دارو: با نسخه
• درمان نارکولپسی (حملات خوابآلودگی در طول روز)
• درمان اختلال خواب ناشی از شیفت کاری (SWSD)
• درمان آپنه خواب انسدادی (OSA) به عنوان درمان کمکی همراه با CPAP
• بهبود بیداری و تمرکز در افراد سالم (استفاده خارج از برچسب - Off-label)
• درمان خستگی مزمن در برخی بیماریهای عصبی مانند MS
• کمک به تمرکز در اختلال نقص توجه و بیشفعالی (ADHD) (استفاده خارج از برچسب)
• کاهش خستگی در بیماران مبتلا به سرطان یا افسردگی
• تقویت عملکرد شناختی در شرایط کمبود خواب
• درمان خوابآلودگی بیش از حد ایدیوپاتیک
• حساسیت شناختهشده به مدافینیل یا آرمودافینیل
• سابقه بیماریهای قلبی عروقی شدید (مانند آنژین ناپایدار، انفارکتوس میوکارد اخیر)
• فشار خون کنترلنشده شدید
• سن بیمار
• نوع و شدت بیماری تحت درمان
• نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو
• سایر شرایط پزشکی بیمار
• نارکولپسی یا OSA : ۲۰۰ میلیگرم یک بار در روز صبح
• اختلال خواب شیفت کاری: ۲۰۰ میلیگرم یک ساعت قبل از شروع شیفت
• حداکثر دوز روزانه: ۴۰۰ میلیگرم (در موارد خاص و تحت نظر پزشک)
• مصرف با یا بدون غذا مجاز است
• قرص را کامل ببلعید و از خرد کردن یا جویدن خودداری کنید
• در سالمندان با احتیاط و دوز کمتر شروع شود
• در بیماران کلیوی یا کبدی دوز کاهش یابد
• مصرف طولانیمدت نیاز به پایش دارد
• قطع ناگهانی ممکن است علائم ترک ایجاد کند
• در صورت فراموشی یک دوز، آن را در زمان یادآوری مصرف کنید مگر نزدیک دوز بعدی باشد
• از مصرف دو دوز همزمان خودداری کنید
• مصرف همزمان با الکل ممنوع است
• از رانندگی یا کارهای خطرناک تا اطمینان از عدم خوابآلودگی خودداری کنید
• در صورت عدم بهبود پس از ۳ ماه، درمان بازنگری شود
• مصرف در کودکان زیر ۱۶ سال تأیید نشده است
• دوزهای بالاتر از ۴۰۰ میلیگرم توصیه نمیشود
• سردرد
• تهوع
• عصبی بودن یا اضطراب
• بیخوابی
• سرگیجه
• خشکی دهان
• اسهال
• درد پشت
• احتقان بینی
• کاهش اشتها
• تپش قلب
• افزایش فشار خون
• بثورات پوستی
• واکنشهای آلرژیک شدید (آنافیلاکسی)
• سندرم استیونس-جانسون (SJS)
• توهم
• افسردگی
• افکار خودکشی
• درد قفسه سینه
• تنگی نفس
• تب
• تورم صورت یا گلو
• زردی پوست یا چشم
• ادرار تیره
• کبودی یا خونریزی غیرعادی
• ضعف عضلانی شدید
• تشنج
• ضربان قلب نامنظم
• گیجی شدید
نکته: در صورت مشاهده هر کدام از این علائم حتما به پرشک خود اطلاع دهید.
• داروهای ضد افسردگی (SSRIs، SNRIs، TCA)
• داروهای ضد روانپریشی (هالوپریدول، ریسپریدون)
• وارفارین (افزایش خطر خونریزی)
• قرصهای ضد بارداری هورمونی (کاهش اثر پیشگیری)
• سیکلوسپورین (کاهش غلظت خونی)
• فنیتوئین و کاربامازپین (کاهش اثر مدافینیل)
• دیازپام و سایر بنزودیازپینها
• مهارکنندههای MAO (خطر بحران فشار خون)
• ایتراکونازول و کتوکونازول
• ریفامپین (کاهش اثر مدافینیل)
• پروپرانولول
• داروهای حاوی کافئین یا محرکها
• الکل (افزایش عوارض جانبی)
نکته: برای جلوگیری از این تداخل، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید را در اختیار پزشکتان قرار دهید.
• حساسیت به داروهای دیگر: در صورت حساسیت به آرمودافینیل یا سایر داروها، به پزشک اطلاع دهید.
• مصرف مدافینیل در دوران بارداری: فقط در صورت ضرورت و با تجویز پزشک (رده C).
• مصرف مدافینیل در دوران شیردهی: ترشح در شیر مادر مشخص نیست؛ با احتیاط و تحت نظر پزشک.
• مصرف مدافینیل در سالمندان: با دوز کمتر و پایش عملکرد کبدی و کلیوی.
• مصرف مدافینیل در کودکان: ایمنی و اثربخشی در کودکان زیر ۱۶ سال تأیید نشده است.
• مدافینیل یک عامل تقویتکننده بیداری با مکانیسم نامشخص است.
• افزایش آزادسازی دوپامین در مغز (بدون اثر مستقیم روی گیرندهها).
• مهار بازجذب نوراپینفرین و افزایش فعالیت در هیپوتالاموس.
• تأثیر بر هیستامین، اورکسین و گلوتامات برای حفظ بیداری.
• فاقد اثرات محرک آمفتامینی شدید و اعتیادآوری کمتر.
• در دمای اتاق (۲۰-۲۵ درجه سانتیگراد) نگهداری شود.
• دور از رطوبت و نور مستقیم خورشید.
• دور از دسترس کودکان نگهداری شود.
• از نگهداری در حمام یا محیط مرطوب خودداری کنید.
• دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید.
• از افزایش خودسرانه دوز خودداری کنید.
• در صورت بروز علائم پوستی شدید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
• فشار خون و ضربان قلب به طور منظم کنترل شود.
• از مصرف همزمان با الکل یا مواد مخدر خودداری کنید.
• در صورت برنامهریزی برای بارداری، پزشک خود را مطلع کنید.
• دارو را به دیگران توصیه یا واگذار نکنید.
• در صورت نیاز به قطع دارو، به تدریج و تحت نظر پزشک انجام شود.
مطلبی که مطالعه میکنید صرفا جنبهی افزایش آگاهی دارد؛ خود درمانی و تجویز دارو با تکیه بر این مطالب جایز نیست. برای مصرف دارو حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته