بازگشت سیمرغ به آسمان ایران/ هر آنچه باید درباره هواپیمای تمام ایرانی بدانیم!

تابناک شنبه 10 آبان 1404 - 17:51
وقتی صدای موتورهایش در آسمان پیچید، یاد روز‌هایی افتادم که آسمان ایران ساکت شده بود. سال‌ها پس از زمین‌گیر شدن ایران-۱۴۰، مهندسان ایرانی با سیمرغ نشان دادند که پرواز هنوز در خون ما جاری است.
بازگشت سیمرغ به آسمان ایران/ هر آنچه باید درباره هواپیمای تمام ایرانی بدانیم!
وقتی صدای غرش موتورهایش در آسمان پیچید، لرزشی در دلم نشست که فقط کسی آن را درک می‌کند که روزی  در کاکپیت هواپیما در حال پرواز نشسته باشد. شاید، چون من هنوز درون خودم خلبانم، هرچند قلم را جای یوک گرفته‌ام. اما این روز‌ها دوباره آن حس قدیمی برگشته؛ با پرواز سیمرغ، پرنده‌ای که روی دوش متخصصان ایرانی از خاک برخاست تا یادمان بیاورد هنوز می‌شود در این آسمان پرواز کرد.
 
به گزارش «تابناک»؛ سی‍مرغ تازه‌ترین دستاورد صنایع هوایی وزارت دفاع است؛ هواپیمایی مسافربری سبک‌وزن که قابلیت تبدیل به هواپیمای ترابری و امدادرسانی را نیز دارد. این هواپیما از نظر طراحی شباهت‌هایی با نسخهٔ پیشین ایران-۱۴۰ (نسخهٔ تولید مشترک با اوکراین) دارد، اما تفاوت‌های مهم و برجسته‌ای نیز به همراه دارد. تغییرات در بال، دم، بدنه و اضافه‌شدن رمپ بار عقب برای تخلیه و بارگیری سریع، نشان از طراحیِ مجددی دارد که برای شرایط ایران مناسب‌سازی شده است.

سرعت 460 تا 533 کیلومتری پرنده ایرانی

طول تقریبی آن ۲۳ متر، عرض با بال‌ها حدود ۲۵ متر و ارتفاع نزدیک به ۸ متر گزارش شده است. بیشینه وزن برخاست (MTOW) آن تا حدود ۲۱ تُن اعلام شده است...
وقتی بعد از سقوط تلخ پرواز تهران–طبس، هواپیمای ایران-۱۴۰ زمین‌گیر شد، دلم شکست. آن حادثه فقط سقوط یک هواپیما نبود، بلکه افتِ امید در یک صنعت تلقی می‌شد. اما می‌دانستم که بچه‌های صنایع هوایی ایران ساکت نمی‌مانند، چون آنها آسمان را در رگ‌هایشان دارند. حالا، وقتی خبر پرواز سیمرغ را در نمایشگاه هوایی کیش در سال ۱۴۰۳ شنیدم، قلبم آرام گرفت. بالاخره، بعد از سال‌ها سکوت، دوباره پرنده‌ای از خاک وطن برخاست.
 
از نظر فنی، سیمرغ دارای مشخصات قابل توجهی است: طول تقریبی آن ۲۳ متر، عرض با بال‌ها حدود ۲۵ متر و ارتفاع نزدیک به ۸ متر گزارش شده است. بیشینه وزن برخاست (MTOW) آن تا حدود ۲۱ تُن اعلام شده است و توان حمل بار یا مأموریت‌های ویژه تا حدود ۶ تُن مهمترین مشخصاتی است که درباره این پرنده که امروز تمام ایرانی می خوانندش، منتشر شده است.
 
استاندارد سرعت کروزِ آن در حدود ۴۶۰ کیلومتر بر ساعت و سرعت بیشینه نزدیک به ۵۳۳ کیلومتر بر ساعت تخمین زده شده؛ اعدادی که برای هواپیمایی منطقه‌ای با موتور توربوپراپ و ساخت داخل قابل احترام‌اند. دارای تخت‌پرش کوتاهی (STOL) برای باند‌های کوتاه و خاکی نیز عنوان شده است  به‌طوری که برخی گزارش‌ها بیان می‌کنند سیمرغ می‌تواند از باند‌هایی با طول تقریباً ۱۲۰۰ متر یا کمی بیشتر برخیزد.
 
بازگشت غرور به آسمان ایران؛ سیمرغ، پرنده‌ای که از دل خاک برخاست تا دوباره امید را پرواز دهد
موتور‌های هر دو سمت این هواپیما توربوپراپ هستند  گفته می‌شود از نوعی برگرفته یا اقتباس‌شده از موتور کلیموف TV۳-۱۱۷ یا نسخه مشابه تولید داخل هستند که قدرتِ هرکدام برای این مدل در حدود ۲۵۰۰ اسب‌بخار تخمین زده شده است. این موتور‌ها در ترکیب با بال فوقانی و دم T شکل، طراحی شده‌اند تا انعطاف عملیاتی بالایی در محیط‌های متنوع مثل کوهستان، بیابان یا باند‌های فرعی داشته باشند. سامانهٔ ناوبری مدرن، کابین خلبان با رابط دیجیتال‌تر نسبت به نسل‌های قبلی، و طراحی بدنهٔ مقاوم در برابر خوردگی و شرایط سخت محیطی نیز از دیگر ویژگی‌های فنی این هواپیما هستند.
 
سیمرغ تامین‌کننده نیاز داخلی است؛ نه رقیب نمونه‌های خارجی
 
می‌توان سیمرغ را در خانوادهٔ هواپیما‌های منطقه‌ایِ ترابری سبک همچون CN-۲۳۵، An-۱۴۰ و یا برخی مدل‌های Dornier ۲۲۸ دانست؛ با این تفاوت که در شرایط ایران، طراحی شده برای باند‌های کوتاه، نگهداری ساده‌تر و توان تولید داخلی بیشتر. اگرچه هنوز نمی‌تواند از همهٔ جهات به بهترین‌های جهانی برسد، اما هدفش نه رقابت مستقیم با نمونه‌های بزرگِ بین‌المللی، بلکه تأمین نیاز داخلی با تکیه بر توان بومی است.
 
من نمی‌دانم تست‌پایلوت این پرنده کیست، اما حرفم این است که «او کسی است که باید پرنده‌ای را در آسمان بالا ببرد و قرار است روزی مردم سیل‌زده یا زلزله‌زده را نجات دهد، یا کودکی را به آغوش مادر نگرانش برساند. شاید روزی وزیری یا پزشکی را به شهری ببرد که باندش خاکی است. پس امید مردم در صدای موتور‌های پرنده تو خلاصه می‌شود. پس مشت‌هایت را گره کن، تراتل را با اقتدار بفشار و یوک پرنده‌ات را با همان عشق تکان بده که یک نقاش عاشق، قلمش را بر بوم می‌کشد. چون تو در حال زنده کردن طنین غرورانگیز آهنی هستی که با اراده ساخته شده، نه با سفارش و قرارداد خارجی.»

از ایران–۱۴۰ تا سیمرغ؛ مسیری دشوار اما سربلند

«شاید امروز نتوانیم از اوکراین یا روسیه کمک بگیریم، اما همین خودباوری مهندسان ایرانی بود که دوباره پرنده‌ای ۵۰ نفره را از دل خاک برخیزاند.»
ساخت چنین هواپیمایی در دل تحریم‌ها یعنی شکستن دیوار ناممکن. در زمانی که حتی واردات ساده‌ترین تراشه‌ها یا تجهیزات پروازی با هزار مانع مواجه است، «سیمرغ» نماد جسارت است. مهندسان ایرانی نه‌تنها مسیر گذشته را تکرار نکردند، بلکه از اشتباهات پروژهٔ ایران-۱۴۰ درس گرفتند و به سمت خودکفایی واقعی رفتند.
 
بازگشت سیمرغ به آسمان ایران/ هر آنچه باید درباره هواپیمای تمام ایرانی بدانیم!
 
سیمرغ شاید هنوز فاصله‌ای تا مدل‌های غربی مانند ATR-۴۲ یا Dash ۸ داشته باشد، اما هدفش رقابت جهانی نیست. هدفش این است که مردم ایران را در مناطق دورافتاده، بدون وابستگی به خطوط خارجی، جابه‌جا کند. این پرنده با اتکا به مهندسی بومی و اراده‌ای که در چهرهٔ سازندگانش موج می‌زند، قرار است پلی باشد بین زمین و آسمان، بین نیاز و توان؛ و من امیدوارم این تنها آغاز باشد.
 
امیدوارم روزی ایران نه فقط هواپیمای مسافربری توربوپراپ، بلکه هواپیمای جت مسافربری را هم بسازد. همان‌طور که بچه‌های جهاد خودکفایی و صنعت پهپاد‌ها از علاقهٔ مردم الهام گرفتند و پهپاد‌های با موتور جت ساختند، چرا سیمرغ نتواند جرقهٔ یک رؤیای بزرگ‌تر باشد؟ بهرحال امروز ایران با تکیه بر توان مهندسان جوان، قدرت علمی داخلی و بر بلندای دیوار تحریم توانسته اند پرنده ای به نام «سیمرغ» را برای هموطنان شان به پرواز در بیاورند و به جمع 20 کشوری که امروز سازنده هواپیما در دنیا هستند، اضافه شود. امید که این سیمرغ همپای همان پرنده اساطیر ایرانی خوشی و شادکامی را برای مردمان ایران زمین به ارمغان بیاورد.
 
من به این پروژه خوش‌بینم، چون در هر پیچ و مهره‌اش عشق به وطن را می‌بینم. این پرنده فقط یک سازه فلزی نیست، حاصل ایمان است؛ و هر بار که صدای چرخ‌هایش روی باند برخاسته از خاک وطن می‌پیچد، به خودم می‌گویم: «هنوز می‌شود پرواز کرد، اگر بخواهیم.»

منبع خبر "تابناک" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.