به گزارش خبرنگار مهر، حجت‌الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا صبح جمعه در دویست و هشتاد و یکمین کرسی از سلسله نشست‌های آزاداندیشی با محوریت «گفتمان مقاومت» که همزمان شانزدهمین جلسه از دوره تفسیری سوره فتح نیز به شمار می‌رفت، به تبیین ابعاد مفهومی «ولایت تدبیری خداوند» در آیات ۲۲ تا ۲۵ این سوره پرداخت.
این نشست به همت قرارگاه فرهنگی طلوع مهر، مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم و انجمن علمی قرآن و تحول علوم ایران در دانشگاه طلوع مهر برگزار شد.
رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی در آغاز سخنان خود با اشاره به آیات پایانی سوره فتح گفت: موضوع این بخش از مباحث، رابطه میان ولایت الهی و مقاومت در میدان عمل است؛ اینکه چگونه خداوند در جریان‌های سرنوشت‌ساز، تدبیر مستقیم خویش را در رفتار مؤمنان جاری می‌سازد و جبهه حق را از لغزش و شکست مصون می‌دارد.
وی یادآور شد: آیات پیشین این سوره به مسائل داخلی مسلمانان، به‌ویژه متخلفان از جهاد پرداخته بود، اما آیات پایانی ناظر به رویارویی مؤمنان با مشرکان مکه است.
وی با اشاره به آیه ۲۲ سوره فتح اظهار کرد: در این بخش از قرآن، خداوند وعده‌ای غیبی به مسلمانان می‌دهد و خبر از پیروزی آنان حتی در صورت وقوع نبرد می‌دهد.
مهاجرنیا گفت: ظاهر ماجرا آن بود که سپاه مسلمانان که در ماجرای حدیبیه تنها هزار و چهارصد نفر بودند و قصد زیارت داشتند، در برابر مشرکان پرشمار مکه توان مقاومت نداشتند، اما قرآن تأکید می‌کند که اگر درگیری رخ می‌داد، مشرکان بی‌درنگ می‌گریختند و شکست می‌خوردند، چراکه از ولایت الهی بی‌بهره بودند و تکیه‌گاهشان سست بود.
وی ادامه داد: دلیل شکست حتمی مشرکان در صورت جنگ، قطع ارتباط آنان با مدار ولایت بود.
وی، گفت: هر جبهه‌ای که از ولایت الهی جدا شود، محکوم به شکست است و این قاعده، سنتی قطعی در نظام تکوین به شمار می‌رود و اگر حق بر موضع حقانیت خود بایستد و شرایط را رعایت کند، طبق سنت الهی، باطل توان پایداری در برابر آن را نخواهد داشت.
این استاد حوزه و دانشگاه در تبیین تدبیر الهی برای جلوگیری از درگیری در مکه گفت: خداوند اراده کرده بود که حریم مکه از خون‌ریزی مصون بماند و بنابراین، دست دشمن را از تعرض به مؤمنان کوتاه کرد و در همان حال، دست مسلمانان را نیز از آغاز جنگ بازداشت تا قداست مکه حفظ شود.
وی افزود: در آن مقطع، خداوند تدبیری پنهان نیز در کار داشت، چراکه در میان مردم مکه گروهی از مسلمانان زندگی می‌کردند که ایمان خود را پنهان نگاه داشته بودند و اگر نبردی درمی‌گرفت، جان آن مؤمنان ناشناخته نیز در خطر قرار می‌گرفت و خداوند با این تدبیر، هم قداست سرزمین وحی را پاس داشت و هم جان مؤمنانی را که در دل جبهه دشمن پنهان بودند، حفظ کرد.
مهاجرنیا در بخش دیگری از سخنان خود، با اشاره به ضرورت تغییر زاویه تحلیل در ارزیابی‌های سیاسی و نظامی گفت: قرآن در این آیات، شیوه نگاه انسان را دگرگون می‌سازد و به رهبران و سیاست‌گذاران می‌آموزد که ملاک پیروزی، صرفاً محاسبات مادی و ظاهری نیست و خداوند می‌خواهد که مؤمنان بر مبنای «ولایت» بیندیشند، نه بر پایه ظواهر فریبنده قدرت و قدرت حقیقی از آن خداست و هرجا که اراده الهی حضور دارد، پیروزی نیز حتمی است.
وی با اشاره به نمونه‌هایی از تاریخ انقلاب اسلامی تصریح کرد همان گونه که قرآن از سنت تخلف‌ناپذیر الهی سخن می‌گوید، در رخدادهایی چون حادثه طبس نیز می‌توان جلوه این تدبیر را مشاهده کرد و در آن واقعه، قدرت نظامی آمریکا با همه تجهیزات پیشرفته خود در برابر اراده الهی ناتوان ماند و طوفان شن مأمور اجرای سنت خدا شد، همچنین در ماجرای کودتای نوژه، دست قدرت الهی از مسیرهای غیرقابل پیش‌بینی توطئه دشمنان را خنثی ساخت.
عضو هیئت مدیره انجمن علمی قرآن و تحول علوم ایران، در ادامه آیه ۲۳ سوره فتح را به‌عنوان سندی روشن از ثبات سنت الهی در تاریخ یاد کرد و گفت: این آیه نشان می‌دهد که ولایت الهی یک قانون تکوینی و تغییرناپذیر در سراسر هستی است، قانونی که هرکس خود را با آن هماهنگ سازد، از نصرت الهی برخوردار خواهد شد.
وی بیان کرد: پیروزی و نصرت نهایی در گفتمان مقاومت، صرفاً در گرو ابزار و امکانات مادی نیست، بلکه در گرو پیوند عمیق با ولایت الهی و تبعیت از سنت‌های ثابت خداوند است و خداوند وعده داده است «إِن تَنصُرُوا اللَّهَ یَنصُرْکُمْ» یاری خدا یعنی قرار گرفتن در مسیر ولایت و قرار گرفتن در پناه تدبیر الهی و آنگاه نصرت، پشتیبانی و پیروزی قطعی است.
