بیماری‌های ناشی از پشه‌ها سالانه جان صدها هزار نفر را می‌گیرند و مقاومت فزاینده پشه‌ها به حشره‌کش‌های شیمیایی، نیاز به راهکارهای جدید را ضروری کرده است. اکنون محققان یک قارچ با رایحه گل تولید کرده‌اند که پشه‌ها را فریب می‌دهد و به سمت خود می‌کشاند و آنها را از بین می‌برد. این «سلاح زیستی معطر» برای انسان ضرری ندارد و ارزان‌قیمت و با ماندگاری چند ماهه است.
براساس گزارش ScienceDaily، دانشمندان با الهام از قارچ‌های طبیعی که ماده‌ای شیمیایی به نام «لونگی‌فولن» (longifolene) با بوی خوش منتشر می‌کنند، متوجه شدند که این رایحه می‌تواند پشه‌ها را جذب کند. آنها با مهندسی ژنتیکی نوعی قارچ از گونه Metarhizium (که به‌طور طبیعی برخی حشرات را آلوده می‌کند) آن را وادار کردند تا مقدار بسیار بیشتری از این عطر شیرین شبیه به گل را تولید کند.
محققان دانشگاه مریلند توضیح می‌دهند: «پشه‌ها به گل‌ها نیاز دارند زیرا شهد آنها منبع غذایی مهمی است. ما با مشاهده اینکه برخی قارچ‌ها می‌توانند پشه‌ها را فریب دهند تا فکر کنند گل هستند، متوجه شدیم که می‌توانیم با مهندسی قارچ برای تولید بیشتر لونگی‌فولن، این جاذبه را تقویت کنیم.»
اسپورهای این قارچ معطر را می‌توان به سادگی در ظروفی در داخل یا خارج از خانه قرار داد. این اسپورها به تدریج و طی چند ماه، رایحه لونگی‌فولن را آزاد می‌کنند. پشه‌هایی که به این رایحه جذب می‌شوند و با قارچ تماس پیدا می‌کنند، ظرف چند روز می‌میرند.
در آزمایشگاه این قارچ موفق شد ۹۰ تا ۱۰۰ درصد پشه‌ها را از بین ببرد، حتی در محیط‌هایی که رایحه‌های رقیب مانند بوی انسان یا گل‌های واقعی وجود داشت. نکته بسیار مهم این است که این قارچ و رایحه آن برای انسان کاملاً بی‌خطر است. محققان می‌گویند لونگی‌فولن به‌طور معمول در عطرها نیز استفاده می‌شود و ایمن‌تر از بسیاری از آفت‌کش‌های شیمیایی است.
علاوه‌براین، قارچ و ظروف نگهداری آن طوری طراحی شدند که به‌طور خاص پشه‌ها را هدف قرار دهند؛ لونگی‌فولن نیز به‌طور طبیعی در محیط تجزیه می‌شود. این روش در برابر گونه‌های مختلف پشه از جمله آئدس آلبوپیکتوس (ناقل تب دنگی)، آنوفل سیننسیس (ناقل مالاریا) و کولکس پیپینس (ناقل ویروس نیل غربی) مؤثر بوده است.
برخلاف آفت‌کش‌های شیمیایی که پشه‌ها به تدریج در برابر آنها مقاوم می‌شوند، غلبه بر این روش بیولوژیکی برای پشه‌ها بسیار دشوار به نظر می‌رسد. محققان توضیح می‌دهند: «اگر پشه‌ها برای اجتناب از لونگی‌فولن تکامل یابند، ممکن است دیگر به گل‌ها نیز واکنش نشان ندهند. اما برای زنده‌ماندن به گل‌ها به عنوان منبع غذا نیاز دارند. غلبه بر این مانع برایشان بسیار سخت خواهد بود.»
یکی دیگر از مزایای بزرگ این فناوری، هزینه پایین و سادگی تولید آن است. انواع دیگر قارچ Metarhizium درحال‌حاضر در سراسر جهان روی مواد ارزان‌قیمتی مانند فضولات مرغ، سبوس برنج و ضایعات گندم کشت می‌شوند. این امر می‌تواند کلید کاهش مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های مرتبط با پشه در بسیاری از نقاط جهان، به ویژه کشورهای فقیرتر باشد.
یافته‌های این پژوهش در ژورنال Nature Microbiology منتشر شده است.
