به گزارش همشهری آنلاین، سرلشکر محمدعلی جعفری فرمانده قرارگاه فرهنگی حضرت بقیه‌‍الله(عج) امشب (شنبه، سوم آبان) در برنامه ماجرای جنگ با اشاره به تحولات اخیر جبهه مقاومت و وضعیت حزب‌الله لبنان، گفت: همان‌گونه که رهبر معظم انقلاب فرمودند، مقاومت یک پدیده سخت‌افزاری نیست که بتوان آن را شکست داد. اگر مقاومت سخت‌افزاری بود، امروز حزب‌الله وجود نداشت.
وی افزود: حزب‌الله با وجود آنکه ضربات سنگینی متحمل شد، از جمله از دست دادن فرماندهان اصلی خود، همچنان ایستاده است. دشمن شاید توانسته باشد حدود ۳۰ درصد از توان حزب‌الله را هدف قرار دهد، اما ۷۰ درصد این توان محفوظ مانده است و این خود نشانه عمق و پویایی مقاومت است.
سرلشکر جعفری با اشاره به جنگ اخیر میان مقاومت و رژیم صهیونیستی تصریح کرد: ضربه غافلگیرکننده‌ای به حزب‌الله وارد شد، اما این جریان ایستادگی کرد و اجازه نداد اسرائیل به سمت جلو پیشروی کند. مقاومت ایستاد، دشمن را پس زد و در نهایت مذاکرات پایان جنگ انجام شد. امروز هم زمزمه عقب‌نشینی از طرح خلع سلاح حزب‌الله به گوش می‌رسد که نشان از پایداری مقاومت دارد.
مقاومت در سوریه با مقاومت در لبنان تفاوت‌هایی دارد
وی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه مقاومت در سوریه با مقاومت در لبنان تفاوت‌هایی دارد، گفت: جغرافیای مقاومت در لبنان بر پایه حمایت مردمی شکل گرفته است؛ از شیعیان گرفته تا دیگر اقشار از جمله مسیحیان. اما در سوریه وضعیت متفاوت است. تا زمانی که مقابله با داعش در جریان بود، شرایط بهتر بود و آن دوران به مدیریت حاج قاسم سلیمانی پیش می‌رفت.
فرمانده پیشین کل سپاه ادامه داد: به نظر می‌رسد در سال‌های اخیر تغییری در اراده خود بشار اسد ایجاد شد که آثار آن در جبهه مقاومت نیز احساس می‌شد. هرچند این موضوع به‌صورت علنی مطرح نشد، اما محدودیت‌های زیادی در همکاری‌ها به وجود آمد و تصمیم‌هایی از سوی دولت سوریه گرفته شد که تأثیر مستقیم بر روند مقاومت داشت.
یکی از تصمیمات عجیب بشار اسد، وارد کردن بیش از ۲۰ هزار نیروی معارض به ارتش بود
وی به یکی از این تصمیم‌ها اشاره کرد و گفت: یکی از تصمیمات عجیب بشار اسد، وارد کردن بیش از ۲۰ هزار نیروی معارض به ارتش بود که حدود چهار یا پنج سال پس از صلح سال ۱۳۹۸ رخ داد. ارتشی که مقاومت نکرد، از همان زمان دچار ضعف شد و اراده‌ای که برای مقابله با خطر داعش وجود داشت، دیگر دیده نمی‌شد.
سرلشکر جعفری در پایان خاطرنشان کرد: شاید نتوان گفت دقیقاً چه اتفاقی رخ داد، اما بدون تردید بخشی از وضعیت کنونی جبهه مقاومت ناشی از تصمیم‌ها و تغییرات در ساختار سیاسی و اراده دولت سوریه است. با این حال، روح مقاومت همچنان زنده است و این مسیر با قدرت ادامه خواهد یافت.
اراده لازم در شخص بشار اسد برای ادامه مسیر مقاومت وجود نداشت
فرمانده پیشین کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ارزیابی تحولات سوریه اظهار کرد: پیش‌بینی می‌شد که وضعیت کنونی در سوریه به وجود بیاید؛ چرا که اراده لازم در شخص بشار اسد برای ادامه مسیر مقاومت وجود نداشت.
وی با اشاره به تفاوت شرایط کنونی با دوران مقابله با داعش افزود: در زمان داعش، نوعی معجزه در اراده و تصمیم‌گیری بشار اسد وجود داشت. او خطر را درک کرده بود و برای مقابله با آن ایستادگی می‌کرد. اما پس از آن دوران، متوجه نبود که خطر نهایی دوباره به سمت خودش بازخواهد گشت و همین غفلت موجب شد در نهایت غافلگیر شود.
سرلشکر جعفری با بیان اینکه مجموعه‌ای از عوامل در تضعیف اراده دولت سوریه نقش داشتند، گفت: فشارها، تحریم‌ها، شرایط درونی ارتش و شاید خستگی شخص بشار، همگی در کاهش روحیه مقاومت تأثیرگذار بودند. این عوامل باعث شدند که دیگر آن اراده سابق برای ایستادگی وجود نداشته باشد.
وی با اشاره به تلاش‌های صورت‌گرفته از سوی محور مقاومت برای حفظ شرایط سوریه ادامه داد: تلاش‌هایی برای تقویت و مشاوره به دولت سوریه انجام شد. حتی در جلسه‌ای که با حضور سید حسن نصرالله، سردار سلامی و برخی از فرماندهان مقاومت برگزار شد، این موضوع مطرح گردید، اما بشار اسد هیچ استقبالی از آن نشان نداد. ما خطر را به او گوشزد کرده بودیم، اما نپذیرفت.
تغییر اراده شخص بشار، به حدی جدی بود که حتی حاج قاسم هم نمی‌توانست آن را تغییر دهد
فرمانده پیشین سپاه در پاسخ به این پرسش که آیا شخص بشار اسد را مقصر اصلی وضعیت کنونی سوریه می‌داند، گفت: بله، وقتی اراده در رأس حکومت از بین می‌رود، طبیعی است که مجموعه کشور آسیب می‌بیند. اراده‌ای که پنج تا هفت سال قبل وجود داشت، دیگر در او دیده نمی‌شد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: برخی معتقدند اگر حاج قاسم سلیمانی حضور داشت، شرایط سوریه متفاوت می‌شد، اما من معتقدم تغییری که در اراده شخص بشار ایجاد شده بود، به حدی جدی بود که حتی حاج قاسم هم نمی‌توانست آن را تغییر دهد.
سرلشکر جعفری در پایان تأکید کرد: وضعیت کنونی نتیجه همان تغییر اراده در رهبری سوریه است. مقاومت زمانی معنا دارد که اراده و باور به ایستادگی در رأس تصمیم‌گیری وجود داشته باشد.
وقتی تهدید داعش دمِ در قصر رسید، بشار تازه پذیرفت مردم مسلح شوند
فرمانده پیشین کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ضمن بازخوانی رویدادهای آغازین تهدید داعش علیه دمشق گفت: در اوایل تهدید داعش، بشار قبول نمی‌کرد که مردمش مسلح شوند.
وی ادامه داد: تا زمانی که تهدید داعش به نزدیکی کاخ‌ها رسید ـ آن زمان شهید همدانی و حاج قاسم حضور داشتند ـ ما چند بار به او گفتیم مردم را مسلح کنید، اما ایشان قبول نکرد. حتی پیشنهاد دادم که فرمانده کل سپاه به همراه دیگران بروند و موضوع را مطرح کنند، اما ایشان گفت: بگذار حالا که تهدید نزدیک کاخ شده، من خودم می‌روم و یک بار دیگر مطرح می‌کنم.
جعفری افزود: وقتی خطر خیلی نزدیک شد و ایشان عملاً تماس گرفت، این بار پذیرفت؛ از لحظه‌ای که بشار موافقت کرد مردم مسلح شوند، تنها چند روز طول کشید که عقب‌نشینی‌ها از نقاط حساس آغاز شد و پس‌زدن داعش شروع شد. وقتی آن احساس تهدید واقعی شد، او همان اراده‌ای را که در سال‌های ۹۲ داشت، بازیافت و همکاری کرد.
وی تصریح کرد: در آن مقطع کمک‌ها انجام می‌شد و امید این بود که این وضعیت ظرف یک یا دو سال به ثبات برسد، اما پس از آن دوران، روند همکاری و انگیزه برای مقابله تغییر کرد و دیگر آن اراده نخستین مشاهده نشد.
ما از سال ۷۰ می‌دانستیم با اسرائیل به جنگ خواهیم رسید
سرلشکر جعفری در تشریح چرایی حرکت جمهوری اسلامی به سمت تقویت نیروهای موشکی و پهپادی گفت: این مسأله برمی‌گردد به دیدگاه و فرماندهی مقام معظم رهبری. ایشان تصمیمات مهمی درباره مأموریت‌های ارتش و سپاه اتخاذ کردند و بیش از یک‌سال جلساتی تحت عنوان تعیین خطوط فاصله مأموریتی بین ارتش و سپاه برگزار شد.
وی افزود: این جلسات در ستاد کل تشکیل می‌شد و حقیر هم از جمله افرادی بودم که در آن حضور داشتم. آقای فروزنده جلسات را برگزار می‌کرد و نتایج به محضر مقام رهبری می‌رسید تا مأموریت‌های ارتش و سپاه شفاف و خطوط فاصله مأموریتی روشن شود.
تقسیم‌کار بین نیروی هوایی ارتش و نیروی هوایی سپاه چگونه انجام شد
جعفری با اشاره به تقسیم‌کار میان نیروها بیان کرد: تصمیم گذاشته شد که نیروی هوایی ارتش تمرکزش بر جنگنده‌ها و پدافند هوایی باشد و نیروی هوایی سپاه جنبه هوافضایی، موشکی و پهپادی را دنبال کند. اگرچه سپاه نیز محدودیت‌هایی در استفاده از بالگرد و جنگنده داشت، اما تمرکز اصلی آن بر موشک و پهپاد قرار گرفت.
او ادامه داد: ما می‌دانستیم تهدیدات آینده با آنچه در هشت سال دفاع مقدس تجربه شد یکسان نخواهد بود. دشمنان از نوع و جنس تهدید خود تغییر مسیر دادند و آمریکاو اسرائیل به‌عنوان دشمن اصلی مشخص بودند. فاصله فناوری نظامی آنان با ما در همه ابعاد از جمله فناوری اطلاعات بسیار زیاد بود و این فاصله نوع نبرد ما را تعیین کرد؛ بنابراین راهبرد ما به سمت نبرد نامتقارن رفت.
آغاز تقویت توان موشکی و پهپادی از اوایل دهه ۸۰
فرمانده پیشین کل سپاه تصریح کرد: از اوایل دهه ۸۰ به بعد، بحث تقویت توان موشکی و پهپادی آغاز شد. آنچه در دسترس بود به‌تدریج توسعه یافت و از نیمه‌های دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ تلاش‌ها برای دستیابی به مرزهای فناوری موشکی شتاب گرفت. در واقع نیروی هوافضای سپاه با هدایت مقام معظم رهبری روی دو محور موشک و پهپاد متمرکز شد و ستاد کل نیز بر تقویت این ظرفیت تأکید داشت.
جعفری در پاسخ به چرایی محدود نگه داشتن برخی بردها گفت: ما در بسیاری از زمینه‌ها محدودیتی در توسعه برد موشکی نداشتیم، اما مراقبت‌ها و ملاحظاتی از سوی رهبری وجود داشت؛ از جمله اینکه بردها را تا حدودی فراتر از نیاز منطقه‌ای افزایش ندهیم تا اروپایی‌ها احساس تهدید نکنند. به هر حال تهدید منطقه‌ای ما عمدتاً در برد حدود ۲۰۰۰ کیلومتری نبود؛ دشمنان منطقه‌ای مانند اسرائیل و پایگاه‌های آمریکا در شعاعی مشخص حضور داشتند و لزومی به تحریک فراتر از آن دیده نمی‌شد.
وی در پایان تأکید کرد: تصمیم‌گیری‌های کلان رهبر انقلاب و شفاف‌سازی مأموریت‌ها میان ارتش و سپاه، مسیر توسعه توان موشکی و پهپادی را مشخص کرد و باعث شد جمهوری اسلامی ایران راهبردی متناسب با تهدیدات نامتقارن پیش‌رو اتخاذ کند.
تمایل نیروی هوایی سپاه به‌سمت جنگنده بود اما هزینۀ بالایی داشت
فرمانده پیشین کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تبیین چرایی تمرکز سپاه بر توان موشکی و پهپادی به‌جای توسعه عمده ناوگان جنگنده توضیح داد: در بحث هواپایه می‌توانستیم به‌جای تمرکز بر موشک به سمت جنگنده حرکت کنیم؛ اتفاقاً تمایل و گرایش‌هایی هم به این سمت وجود داشت، اما ممنوعیتی گذاشته شد و دلایلش روشن بود.
وی با اشاره به ملاحظات فنی و اقتصادی افزود: یکی از دلایل اصلی، هزینه بسیار بالای دستیابی به سطح فناوری مورد نیاز بود و از سوی دیگر فاصله تکنولوژیک میان ما و قدرت‌هایی مانند آمریکا در حوزه هوانوردی به‌قدری بود که معلوم نبود بتوانیم در مدت کوتاه به آن سطح برسیم. در مقابله با این دشمنان، جنگنده‌ها در معرض اصابت سلاح‌های دقیق و سامانه‌های تجسسی قرار می‌گیرند و در وضعیت جنگی که با این کشورها پیش می‌آید، امکان بقای مؤثر ما با اتکاء صرف به جنگنده محدود است.
سرلشکر جعفری ادامه داد: برآورد شده بود که ما در زمان کوتاه نمی‌توانیم به نسل‌های پیشرفته جنگنده دست پیدا کنیم؛ اما در عین حال توسعه موشک و پهپاد، قابلیت‌هایی قابل‌دسترس و مؤثر بود که می‌توانست تا حد زیادی نابرابری فناوری هوایی دشمن را جبران کند. بنابراین نیروی هوافضای سپاه با هدایت رهبری بر موشک‌ها و پهپادها متمرکز شد و ستاد کل نیز این مسیر را حمایت کرد.
فرمانده پیشین سپاه افزود: حتی کشورهای دیگری که سال‌ها پیش از ما در این مسیر گام برداشته‌اند نیز نتوانستند با آمریکا در سطح فناوری هواپیمایی برابری کنند؛ بنابراین تصمیم‌گیری بنیادین بر آن بود که ظرفیت‌های موشکی و پهپادی سریع‌تر و با اثر بازدارندگی بیشتر توسعه یابد تا خلا فنی در میدان هوایی تا حد ممکن جبران شود.
