فناوریهای نوین این امکان را فراهم کردهاند تا دیاکسیدکربن جذب شده از هوا به سوختهای مایع تبدیل شود؛ ایدهای که تا چند سال پیش علمی-تخیلی بود، امروز در پروژههای بزرگ صنعتی در اروپا و آمریکا عملیاتی شده و سرمایهگذاران میلیارد دلاری به آن روی آوردهاند.
به گزارش تجارت نیوز، جالب است بدانید که حتی تنفس شهری مردم به عنوان منبع دیاکسید کربن میتواند در این چرخه نقشی کوچک اما نمادین داشته باشد؛ در واقع، هوای شهری در حال تبدیل به سرمایهای واقعی و انرژی آینده است.
در قلب این انقلاب، فناوری موسوم به Direct Air Capture (DAC) قرار دارد. دستگاههای DAC با مکش هوا، جذب دیاکسیدکربن و تصفیه آن، امکان تولید سوختهای تجدیدپذیر مانند متانول و دیزل را فراهم میکنند. هر تن دیاکسیدکربن جذب شده میتواند حدود ۳ تا ۳٫۵ لیتر سوخت تولید کند. هزینه جذب آن در حال حاضر بین ۵۰ تا ۲۳۲ دلار به ازای هر تن است و تولید هر تن متانول از دی اکسید کربن حدود ۳,۱۷۶ تا ۳,۲۰۸ دلار گزارش شده است. با افزایش مقیاس و پیشرفت فناوری، این اعداد در حال کاهش هستند و پیشبینی میشود در دهه آینده، سوختهای سبز به سطح اقتصادی قابل رقابت با سوختهای فسیلی برسند.
چند پروژه صنعتی موفق، این مسیر را روشن کردهاند. در سوئد، پروژه Liquid Wind با ترکیب انرژی بادی و فناوری DAC، تولید متانول در مقیاس صنعتی را آغاز کرده است. در آلمان، شرکت Climeworks با ظرفیت جذب سالانه چند هزار تن دیاکسیدکربن، نمونهای از قابلیت عملی این فناوری ارائه داده است. همچنین در آمریکا، پروژه Petra Nova نشان داده است که امکان کاهش انتشار گازهای گلخانهای در صنایع سنگین و همزمان تولید سوخت پاک وجود دارد. این نمونهها نشان میدهند که دیاکسید کربن شهری نه فقط یک آلاینده، بلکه منبع بالقوه انرژی و سرمایه است.
بازار جهانی سوختهای سبز با سرعت در حال رشد است. سرمایهگذاریهای بزرگ، از جملهBreakthrough Energy Ventures و SoftBank Vision Fund، وارد این حوزه شدهاند و پیشبینی میشود ارزش بازار تا سال ۲۰۳۲ به بیش از ۲٫۵ میلیارد دلار برسد. دولتها نیز مشوقهای مالی و یارانههای سبز برای تسریع توسعه این فناوری ارائه میدهند. به همین دلیل، سرمایهگذاری در پروژههای جذب کربن و تولید سوختهای سبز نه تنها ابزاری برای کاهش آلایندگی، بلکه فرصتی اقتصادی و جذاب برای صنایع و کشورها محسوب میشود.
با وجود جذابیت فناوری، موانعی جدی وجود دارد. بازده دستگاههای DAC به شرایط محیطی و انرژی مصرفی وابسته است و مصرف انرژی برای تولید هر لیتر سوخت بین ۳۰ تا ۱۰۰ واتساعت است. هزینه سرمایهای اولیه برای یک واحد صنعتی متوسط بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون دلار گزارش شده و تولید در مقیاس کوچک هنوز اقتصادی نیست. علاوه بر این، زیرساختهای انتقال، ذخیرهسازی و پالایش سوخت پیچیدگی پروژه را افزایش میدهد و نیازمند حمایتهای مالی و سیاستگذاری قوی است.
فناوری تبدیل دیاکسیدکربن به سوخت سبز مسیر خود را مانند انرژی خورشیدی طی میکند: ابتدا لوکس و محدود برای پروژههای خاص، سپس تبدیل به یک ستون اساسی زیرساخت جهانی. اگر دولتها و سرمایهگذاران با دید بلندمدت این فناوری را بپذیرند، میتوانند بخشی از انقلاب انرژی سبز جهانی باشند و از منابع نامرئی خود حداکثر بهره را ببرند. در جهانی که حتی هوا ارزش اقتصادی پیدا کرده، شاید وقت آن رسیده باشد که به بالا نگاه کنیم و از هوا، سوخت و سرمایه بسازیم!