پوسته شدن اطراف ناخن، یا به عبارت علمیتر Onychoschiza، مشکلی است که بسیاری از افراد با آن روبهرو میشوند. اما سؤال اینجاست که آیا این عارضه فقط ناشی از خشکی پوست است یا ممکن است نشاندهنده کمبودهای تغذیهای و ویتامینی در بدن باشد؟ دستان ما هر روز در معرض عوامل محیطی، مواد شوینده و موقعیتهای مختلفی قرار دارند و گاهی حتی باکتریها میتوانند از طریق پوست ترک خورده اطراف ناخن وارد بدن شوند و مشکلاتی ایجاد کنند.
پوستههای خشک اطراف ناخن ممکن است بدون ضرر به نظر برسند، اما در برخی موارد میتوانند هشداری برای کمبود ویتامین یا مشکلات داخلی بدن باشند. اما اینکه کمبود کدام ویتامین باعث پوسته شدن اطراف ناخن میشود باید بررسی شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی دلایل پوسته شدن اطراف ناخن، از جمله کمبود ویتامینها، عوامل محیطی و روشهای مراقبتی و درمانی آن بپردازیم، تا بتوانید از سلامت و زیبایی دستان خود محافظت کنید.
افزون بر علل مختلف، پوسته شدن دور ناخن معمولاً با رژیم غذایی فرد ارتباط دارد. کمبود ویتامینهای گروه B (مثل B3 و B7)، ویتامین A و ویتامینهای C و E میتواند باعث خشکی و پوسته شدن اطراف ناخن در کودکان و حتی بزرگسالان شود.
ویتامینهای گروه B، به ویژه نیاسین (B3) و بیوتین (B7)، برای سلامت پوست، مو و ناخن اهمیت بالایی دارند. نیاسین به حفظ سد دفاعی پوست کمک میکند و کمبود شدید آن میتواند منجر به بیماری پلاگر شود که علامت آن التهاب، پوسته شدن و ترک خوردن پوست اطراف ناخن و حتی لبها و زبان است. بیوتین نیز در تولید کراتین نقش دارد و کمبود آن باعث خشکی، پوسته پوسته شدن و درماتیت پوست اطراف ناخن میشود.
برای پیشگیری از کمبود این ویتامینها، باید غذاهای غنی از آنها را در رژیم غذایی خود قرار دهید. منابع غذایی مهم شامل تخم مرغ، جگر، مغزها مانند بادام و گردو، ماهی، مرغ، قارچ و غلات کامل هستند. همچنین در صورت نیاز، مصرف قرص ویتامین b میتواند به تکمیل نیاز روزانه و جلوگیری از پوسته شدن اطراف ناخن کمک کند.
ویتامین A، که به شکل رتینول در غذاهای حیوانی و به شکل بتاکاروتن در میوهها و سبزیجات وجود دارد، نقش مهمی در هیدراته نگه داشتن پوست و ناخنها و جلوگیری از ترک خوردن آنها دارد. کمبود ویتامین A میتواند باعث خشکی و پوسته پوسته شدن پوست اطراف ناخن شود.
البته مصرف زیاد رتینول یا مکملهای ویتامین A هم میتواند منجر به اوردوز و پوسته شدن پوست شود، به ویژه در افرادی که نارسایی کبد دارند یا از دوزهای بسیار بالای این ویتامین به مدت طولانی استفاده میکنند. این ویتامین را میتوان از طریق مصرف موادغذایی همچون هویج، سیبزمینی شیرین، اسفناج، کلمپیچ و محصولات لبنی تأمین کرد.
ویتامین C برای تولید کلاژن، پروتئین اصلی پوست، ضروری است و نقش مهمی در ترمیم و حفظ سلامت پوست دارد. کمبود این ویتامین میتواند فرآیند ترمیم پوست را مختل کرده و به خشکی و پوسته پوسته شدن اطراف ناخن کمک کند.
مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین سی مانند مرکبات، توتفرنگی، فلفل دلمهای و کلم بروکلی به سلامت پوست اطراف ناخن کمک میکند.
ویتامین E یک آنتیاکسیدان قوی است که پوست را در برابر آسیبهای محیطی محافظت کرده و به حفظ رطوبت آن کمک میکند. این ویتامین با مقابله با رادیکالهای آزاد، روند پیر شدن پوست را کند میکند و باعث میشود پوست اطراف ناخن سالم، نرم و کمتر مستعد ترک خوردن یا پوسته شدن شود. علاوه بر این، ویتامین ای میتواند ترمیم بافتهای آسیبدیده را سرعت ببخشد و نقش مهمی در حفظ زیبایی و سلامت دستها ایفا کند.
برای بهرهمندی از خواص این ویتامین، میتوان از منابع غذایی سرشار از آن مانند روغنهای گیاهی، انواع مغزها، دانهها و سبزیجات برگ سبز استفاده کرد تا سلامت و لطافت پوست اطراف ناخن حفظ شود.
پوسته شدن پوست اطراف ناخن همیشه به کمبود ویتامین مربوط نمیشود. عوامل زیادی میتوانند در این مشکل نقش داشته باشند، از جمله:
علت پوسته شدن پوست اطراف ناخن در بیشتر موارد، عوامل محیطی بوده و بهترین راهکار، مرطوب نگه داشتن پوست است. استفاده منظم از کرم مرطوبکننده دست و اجتناب از تماس طولانی با شویندهها، به ویژه در زمستان، کمک زیادی به حفظ سلامت پوست میکند.
همچنین رعایت رژیم غذایی سالم و مصرف ویتامینهای مورد نیاز، استفاده از دستکش حین کار با مواد شوینده، استفاده از روغنهای طبیعی مانند روغن نارگیل یا بادام، نوشیدن آب کافی و اجتناب از جویدن ناخن، به پیشگیری و درمان پوسته شدن دور ناخن کمک میکند.
در نهایت اینکه با درمان خانگی ریش شدن پوست اطراف ناخن را میتوان برطرف کرد. برای این منظور استفاده از ماسکهای زیر کمک کننده خواهد بود.
آلوئهورا: روزی دوبار ژل آن را به اطراف ناخن بمالید و بعد از نیم ساعت بشویید.
عسل: مقداری عسل طبیعی را دور ناخن بمالید و بعد از ۱–۲ ساعت بشویید. این عمل را روزی دوبار تکرار کنید.
آووکادو: هر شب تا بهبودی کامل آووکادو له شده را روی دست بمالید و با دستکش بپوشانید.
پوسته شدن دور ناخن معمولاً با مراقبتهای خانگی و تغییر رژیم غذایی بهبود مییابد، اما در موارد زیر حتماً باید به پزشک مراجعه کنید:
پوسته شدن دور ناخن میتواند ناشی از کمبود ویتامینها، خشکی پوست، تماس با مواد شیمیایی یا بیماریهای پوستی و داخلی باشد. توجه به تغذیه سالم برگرفته از یک رژیم غذایی درست، مصرف کافی ویتامینها و مراقبت روزانه از دستها میتواند به حفظ سلامت و زیبایی پوست و ناخنها کمک کرده و از بروز این مشکل پیشگیری کند.