متهم اصلی تورم آمریکا

سهم بنزین در تورم آمریکا

نشانه‌‌‌های کاهش تورم در محصولاتی مانند اتومبیل و وسایل الکترونیکی در آمریکا ظهور کرده اما رشد ۱۸‌درصدی تورم بنزین در ماه مارس منجر به رکوردزنی جدید تورم کل شده است که در بالاترین سطح از ۴۰ سال پیش قرار گرفته است. شاخص قیمت مصرف‌کننده این کشور در مارس نسبت به همین دوره در سال ۲۰۲۱، ۵/ ۸درصد افزایش یافت و نسبت به ماه پیش از آن (فوریه) ۲/ ۱ درصد رشد نشان داد. با این حال، اگر سهم غذا و انرژی را کم کنیم، به رشد ماهانه ۳/ ۰ درصدی خواهیم رسید. گرگ مک‌‌‌براید، تحلیلگر ارشد مالی در بنکریت (Bankrate) در این باره گفت: «قیمت‌های بنزین به تنهایی بیش از نیمی از رشد ماهانه شاخص قیمت مصرف‌کننده را به خود اختصاص داده است.» با توجه به کاهش قیمت کالاهایی مانند اتومبیل‌‌‌های دست‌‌‌دوم، تلفن‌‌‌های هوشمند، تلویزیون و تجهیزات صوتی در بازه فوریه تا مارس، به نظر می‌رسد بنزین بزرگ‌ترین متهم تورم بالای ایالات متحده باشد.

رکوردزنی و پیش‌بینی قیمت بنزین

پس از آنکه میانگین قیمت بنزین خرده‌‌‌فروشی در مارس به اوج ۳۳/ ۴ دلار در هر گالن رسید، بهای آن روندی کاهشی به خود گرفت و سه‌‌‌شنبه ۰۸/ ۴ دلار بر گالن قیمت داشت. قیمت بنزین در جایگاه‌‌‌ها ممکن است بیش از این نیز افت کنند و برخی کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند بهای هر گالن تا پایان ماه جاری میلادی به زیر ۴ دلار هم برسد. اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA) که سه‌‌‌شنبه گزارش ماهانه خود را منتشر کرد، برآورد کرده بهای بنزین معمولی و دیزل خرده‌‌‌فروشی در تابستان به‌‌‌ترتیب ۸۴/ ۳ و ۵۷/ ۴ دلار در هر گالن باشد که در این صورت بالاترین قیمت‌ها برای آن فصل از سال ۲۰۱۴ رقم خواهد خورد. این نهاد همچنین پیش‌بینی کرده مصرف بنزین آمریکا در تابستان بالا خواهد رفت اما از سطح تابستان ۲۰۱۹ یعنی پیش از ظهور پاندمی کرونا فراتر نمی‌رود. EIA در گزارش خود گفت: «انتظار داریم مصرف دیزل آمریکا هم در تابستان رشد کند و تقریبا با سطوح مصرف تابستان ۲۰۱۹ برابر بشود.»

در تابستان سال گذشته، متوسط قیمت بنزین این کشور ۰۶/ ۳ دلار در هر گالن ثبت شد، بنابراین ۸۴/ ۳ دلار پیش‌بینی شده برای تابستان امسال نشان از یک رشد قابل‌‌‌ملاحظه خواهد داشت. با این حال، قیمت‌های بنزین در هفته‌‌‌های اخیر در سطوح بالاتری بوده است. حمله نظامی روسیه به اوکراین، سوخت روند افزایشی قیمت بنزین را در سراسر جهان تامین کرد و در هفتم مارس به ۰۷/ ۴ دلار بر گالن در آمریکا رسید؛ در حالی که بهای این سوخت یک هفته قبل از آن بیش از یک دلار در گالن پایین‌‌‌تر بود.  در آوریل، قیمت بنزین در سراسر آمریکا متوسط قیمتی برابر با ۱۷/ ۴ دلار بر گالن داشته است که بالاتر از متوسط قیمت ۱۰/ ۴ دلاری آن در سال ۲۰۰۸ بود.  اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش‌بینی می‌کند بهای بنزین در طول تابستان به‌‌‌تدریج کاهش یابد. این نهاد گفته متوسط قیمت بنزین در سپتامبر احتمالا ۶۸/ ۳ دلار بر گالن خواهد بود.

ریشه نفتی افزایش قیمت سوخت

با عقب‌‌‌نشینی همه‌گیری کرونا، بسیاری از شهروندان آمریکایی انتظار دوره‌‌‌ای از آرامش و خیال راحت پس از ۲ سال داشتند. اما قیمت‌های بالای بنزین و روندهای کلان تورمی عکس آن عمل می‌کند و انگار صرفا یک بحران با بحران دیگری عوض شده است. همچنان مشابه دوره کرونا، پایان واضحی برای بحران جدید نمی‌توان دید. به گزارش نیویورک‌تایمز، با شروع پاندمی، تقاضا برای سوخت سقوط کرد چراکه افراد در خانه می‌‌‌ماندند. وقتی بیشتر دنیا اقتصادش را بازگشایی کرد، تقاضا هم به‌‌‌تبع آن بازگشت، اما عرضه با همان سرعت احیا نشده است.

علاوه بر این، ضدیت بیشتر کشورهای جهان با روسیه به عنوان یک تولیدکننده عمده نفت و گاز به دلیل جنگ این کشور با اوکراین، وضعیت عرضه را بدتر کرده است. بخشی از کمبود عرضه به اوپک و متحدانش از جمله روسیه برمی‌‌‌گردد که به‌‌‌طور موثری از سال ۲۰۲۰ اقدام به کاهش تولید خود کرده‌‌‌اند تا به این ترتیب، با کمبود تقاضای گذشته مقابله کنند و البته چنین رویه‌‌‌ای از طریق افزایش شدید قیمت‌ها سود کلانی را برای کشورهای تولیدکننده به همراه داشته است.  اما این فقط اوپک نبوده که عرضه را پایین نگه داشته است. تولیدکنندگان نفت آمریکا هم تعمدا افزایش تولید را کُند کرده‌‌‌اند چراکه آنها پس از تجربه دو دوره رونق و رکود، دیگر نمی‌‌‌خواهند بعد از دوره فعلی رونق، به سومین رکود خود برسند.  اداره اطلاعات آمریکا پیش‌بینی کرده متوسط قیمت شاخص برنت در تابستان امسال ۱۰۶ دلار بر بشکه باشد که نسبت به دوره مشابه پارسال ۳۵ دلار در هر بشکه افزایش نشان می‌دهد اما از متوسط ۱۱۷ دلاری آن در ماه مارس پایین‌‌‌تر است. بنزین آمریکا به‌‌‌طور مستقیم از قیمت‌های جهانی نفت تاثیر می‌‌‌پذیرد.

عواقب تورم سوخت

نویسنده گزارش نیویورک‌تایمز می‌‌‌گوید از تام کلوزا، رئیس جهانی تحلیل انرژی در شرکت Oil Price Information Service پرسیده که آیا راه‌حل خوبی در کوتاه‌‌‌مدت برای بحران بنزینی وجود دارد؟ که پاسخ او صرفا این بود: «خیر» البته برخی کارشناسان به‌‌‌طور کنایه‌‌‌آمیزی پیشنهاد می‌دهند بهترین راه پایین آمدن سریع قیمت بنزین چیزی است که هیچ‌‌‌کس نمی‌‌‌خواهد: «یک سویه جدید کرونا یا یک رکود که بتواند اقتصاد و تقاضا را تضعیف کند.» عواقب تورم سوخت برای آمریکایی‌‌‌ها به‌‌‌سادگی افزایش هزینه زندگی خواهد بود. علاوه بر افزایش هزینه سوخت ماشین‌‌‌ها و قبوض سنگین‌‌‌تر انرژی در خانه‌‌‌ها، همه کالاهای دیگر برای تولید و همچنین برای حمل، نیازمند سوزاندن سوخت فسیلی هستند که منجر افزایش قیمت آنها نیز خواهد شد. اما قیمت‌های بالاتر سوخت عواقب کلان‌‌‌تری نیز دارد. فشار برای افزایش حفاری نفت و گاز یا پیگیری تهاجمی‌‌‌تر توسعه منابع سوخت تجدیدپذیر می‌تواند بر تغییرات اقلیمی اثری خوب یا بد داشته باشد. همچنین خشم عمومی به دلیل هزینه‌‌‌های بالای زندگی می‌تواند موجب اعتراضات و حتی رای به خروج سیاستمداران از قدرت شود. علاوه بر این، ممکن است مردم آمریکا و دیگر کشورهایی که به اوکراین در پی جنگ با روسیه کمک کرده‌‌‌اند، به این فکر کنند آیا حمایتشان ارزش این را دارد که بنزین و دیگر کالاها را گران‌‌‌تر دریافت کنند؟

راه‌‌‌حل‌‌‌هایی مانند تخفیف‌های مالیاتی برای بنزین و کمک‌‌‌های نقد مستقیم به مردم، آنگونه که قانون‌گذاران آمریکایی پیشنهاد داده‌‌‌اند، نیز می‌تواند شرایط تورم را بدتر کند چراکه با این کار، پول به جیب مردم تزریق می‌شود و تقاضا بالا نگه داشته می‌شود، در حالی که لزوما عرضه افزایش نمی‌‌‌یابد. جیسون فورمن، یک اقتصاددان در دانشگاه هاروارد در این مورد گفت: «ما در حال حاضر در موقعیتی نیستیم که به خانوارها کمک کنیم زیرا این امر موجب تورم بیشتر خواهد شد.» ریچل زیمبا، یک کارشناس حوزه انرژی در مرکز امنیت جدید آمریکا می‌‌‌گوید که نگران است قیمت‌های بالای بنزین باعث بی‌‌‌ثباتی اجتماعی و سیاسی شود. در سراسر دنیا، تورم پیش از این موجب اعتراضات و حتی شورش‌‌‌هایی شده است. به‌‌‌خصوص قیمت‌های بالای بنزین به‌‌‌طور تاریخی موجب کاهش محبوبیت رئیس‌جمهورها شده است و رای‌‌‌دهندگان مسوولان را به خاطر تورم و شرایط بد اقتصادی مقصر می‌‌‌دانند. برخی کارشناسان نیز نگران این هستند که این موضوع نهایتا باعث کاهش حمایت آمریکا و اروپا از اوکراین شود. بنابراین، عواقب افزایش قیمت بنزین فقط به جیب مصرف‌کنندگان محدود نمی‌شود، بلکه آثار ژئوپلیتیک نیز امکان‌‌‌پذیر است.

بروز تناقض در رفتار بایدن

بایدن با وعده مقابله با بحران اقلیمی به قدرت رسید. اما افزایش قیمت‌های بنزین که بخشی از ریشه آن به جنگ روسیه با اوکراین برمی‌گردد، این رئیس‌‌‌جمهور ظاهرا طرفدار محیط‌زیست را به سمت دیگر هل داده است: نفت. بایدن ماه میلادی گذشته پیشنهاد یک طرح را داد که هدفش فشار به شرکت‌های نفتی برای حفاری در زمین‌‌‌های بلااستفاده بود. او در این باره گفته که این شرکت‌ها «هزاران مجوز حفاری نفت دارند اگر بخواهند. چرا آنها آن بیرون در حال پمپاژ نفت نیستند؟» بایدن همچنین فروش ۱۸۰‌میلیون بشکه نفت از ذخایر استراتژیک این کشور را طی ۶ ماه آینده اعلام کرده است. این حجم آزادسازی ذخایر در تاریخ آن بی‌‌‌سابقه بوده و با بازتولید روزانه یک‌میلیون بشکه، حدود یک‌درصد به عرضه جهانی خواهد افزود. او همچنین سه‌‌‌شنبه در سفر به آیووا اعلام کرد که سازمان حفاظت از محیط‌زیست آمریکا به‌‌‌طور موقت قوانینی که مصرف تابستانه ترکیب بنزین و اتانول را که E۱۵ خوانده می‌شود، لغو می‌کند. بایدن گفت دولتش به این دلیل این معافیت را برقرار خواهد کرد که قیمت‌های بنزین در جایگاه‌‌‌ها برای بیشتر آمریکایی‌‌‌ها کاهش یابد. این نوع سوخت ۱۵‌درصد اتانول و ۸۵‌درصد بنزین است و فقط ۱۵ سنت در هر گالن ارزان‌‌‌تر از بنزین معمولی است و شدت انرژی آن نیز پایین‌‌‌تر است؛ به این معنا که رانندگان باید سوخت بیشتری برای مصرف مشابه خریداری کنند. با این حال، مسوولان رده بالای دولت آمریکا همچنان امیدوارند این طرح موجب کاهش هزینه‌‌‌ها شود.  بری ریب، استاد علوم سیاسی و سیاست‌‌‌ محیط‌زیستی دانشگاه میشیگان می‌‌‌گوید: «فکر نمی‌‌‌کنم جو بایدن وقتی دوره ریاست جمهوری خود را آغاز کرد فکرش را می‌کرد که در سال دوم خود از ذخایر استراتژیک نفت برداشت کند یا به دموین (آیووا) پرواز کند تا معافیت‌‌‌های E۱۵ را تایید کند.» این رویه موجب انتقادها از جانب بسیاری از فعالان محیط‌زیستی شده است.