به گزارش اقتصادنیوز به نوشته خبرگزاری رویترز، سخنگوی طالبان گفت که این گروه - که علناً گفته است بر بازگرداندن امنیت و سرکوب داعش متمرکز شده و البته مسئولیت حملات بزرگ بسیاری را در شهرهای افغانستان بر عهده گرفته است- همچنین با شرکت چینی سازنده تجهیزات مخابراتی هوآوی در مورد همکاری احتمالی مشورت کرده است.
اکوایران در این باره نوشت: بر اساس مطالبی که از این نشستها به دست آمده، جلوگیری از حملات گروههای شبه نظامی بین المللی - از جمله سازمانهای برجسته مانند داعش- در مرکز تعامل بین طالبان و بسیاری از کشورهای خارجی از جمله ایالاتمتحده و چین قرار دارد. اما برخی از تحلیلگران توانایی رژیم فقیر طالبان برای تامین مالی این برنامه را زیر سوال میبرند و گروههای حقوق بشری ابراز نگرانی کردهاند که طالبان از هرگونه منابع برای سرکوب معترضان استفاده کند.
جزئیاتی از چگونگی قصد طالبان برای گسترش و مدیریت نظارت جمعی، از جمله دستیابی به طرح ایالات متحده، قبلاً گزارش نشده است.
عبدالمتین قانی، سخنگوی وزارت امور داخله به رویترز گفت، عرضه انبوه دوربین، که شامل تمرکز بر «نقاط مهم» در کابل و جاهای دیگر است، بخشی از یک استراتژی امنیتی جدید است که چهار سال طول میکشد تا به طور کامل اجرا شود. او گفت: «در حال حاضر روی نقشه امنیتی کابل کار میکنیم که توسط کارشناسان امنیتی (در حال تکمیل) است و زمان زیادی را میگیرد. ما در حال حاضر دو نقشه داریم، یکی توسط ایالات متحده برای دولت قبلی و دوم توسط ترکیه. او جزئیاتی را درباره زمان اجرای طرح ترکیه اعلام نکرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده گفت که واشنگتن با طالبان «شراکت» نمیکند و «برای طالبان روشن کرده است که این مسئولیت آنهاست تا اطمینان حاصل کنند هیچ پناهگاه امنی برای تروریستها ایجاد نمی کنند.» قانی گفت که طالبان در ماه اوت در مورد این شبکه احتمالی با هواوی یک «گفتگوی ساده» داشته است، اما هیچ قرارداد یا برنامه محکمی به دست نیامده است.
بلومبرگ در ماه اوت گزارش داد که هواوی به نقل از یک فرد آشنا با این بحثها، در مورد قرارداد نصب یک سیستم نظارتی با طالبان به توافق شفاهی رسیده است. هوآوی در ماه سپتامبر به رویترز گفت که در این دیدار «هیچ طرحی مورد بحث قرار نگرفت.»
سخنگوی وزارت امور خارجه چین گفت که از بحثهای خاص آگاه نیست اما افزود: «چین همیشه از روند صلح و بازسازی در افغانستان حمایت کرده و از شرکتهای چینی برای انجام همکاریهای عملی مربوطه حمایت کرده است.»
به گفته طالبان، بیش از 62000 دوربین در کابل و دیگر شهرها وجود دارد که از یک اتاق کنترل مرکزی نظارت میشوند. طبق گفته دولت سابق، که برای امنیت به شدت به نیروهای بینالمللی تحت رهبری غرب متکی بود، آخرین به روزرسانی عمده سیستم دوربین کابل در سال 2008 رخ داد.
زمانی که نیروهای بینالمللی به رهبری ناتو، در ژانویه 2021 به تدریج عقب نشینی کردند، امرالله صالح معاون رئیسجمهور وقت گفت که دولت او سیستم نظارت دوربینی کابل را ارتقاء خواهد داد. او به خبرنگاران گفت که این طرح 100 میلیون دلاری توسط ائتلاف ناتو حمایت شده است. صالح در سپتامبر به رویترز گفت: «ترتیبی که ما در اوایل سال 2021 برنامه ریزی کرده بودیم، متفاوت بود.»
مشخص نیست که آیا طرحی که صالح به آن ارجاع داده شبیه به طرحهایی است که طالبان میگویند به دست آوردهاند یا خیر. همچنین مشخص نیست که دولت آنها را اصلاح خواهد کرد یا نه.
جاناتان شرودن، کارشناس مرکز تحلیلهای دریایی در امور افغانستان، گفت که یک سیستم نظارتی «برای طالبان مفید خواهد بود، زیرا به دنبال جلوگیری از حمله گروههایی مانند دولت اسلامی به اعضای طالبان یا مواضع دولتی در کابل است.»
طالبان در حال حاضر از نزدیک مراکز شهری را با خودروهای نیروهای امنیتی و پستهای بازرسی منظم زیر نظر دارند. مدافعان حقوق و مخالفان رژیم طالبان نگران هستند که نظارت بیشتر ممکن است اعضای جامعه مدنی و معترضان را هدف قرار دهد.
اگرچه طالبان به ندرت دستگیریها را تایید میکند، کمیته حفاظت از خبرنگاران میگوید که حداقل 64 روزنامه نگار از زمان تصرف افغانستان توسط این گروه بازداشت شدهاند. به گفته معترضان، ویدئوها و شاهدان رویترز، تظاهرات علیه محدودیتهای زنان در کابل توسط نیروهای امنیتی با زور سرکوب شده است.
مت محمودی از عفو بینالملل گفت که اجرای یک سیستم نظارت جمعی «تحت پوشش «امنیت ملی» الگویی را برای طالبان ایجاد میکند تا به سیاستهای ظالمانه خود که حقوق اساسی را نقض میکند ادامه دهد.»
طالبان قویاً این موضوع را رد میکند که سیستم نظارتی ارتقا یافته حقوق افغانها را نقض کند. قانی گفت که این سیستم با آنچه دیگر شهرهای بزرگ استفاده میکنند قابل مقایسه است و طبق قوانین شریعت اسلامی که از ضبط در فضاهای خصوصی جلوگیری میکند، عمل خواهد کرد.
تحلیلگران امنیتی می گویند که این طرح با چالشهای عملی روبرو است. قطع متناوب روزانه برق در افغانستان به این معناست که دوربینهای متصل به شبکه مرکزی بعید است که تصاویر ثابت را ارائه دهند. به گفته این شرکت دولتی برق، تنها 40 درصد از مردم افغانستان به برق دسترسی دارند.
طالبان همچنین پس از یک رکود اقتصادی گسترده و برداشت کمکهای زیادی که پس از تسلط آنها به دست آمد، باید کمک مالی پیدا کنند. به گفته فرمانده ارتش طالبان، دولت در سال 2022 گفت که بودجه سالانه آنها بیش از 2 میلیارد دلار است که هزینههای دفاعی بزرگترین بخش آن است.
گفتگو با هواوی چند ماه پس از دیدار چین با پاکستان و سرپرست وزارت خارجه طالبان صورت گرفت و پس از آن طرفین بر همکاری در زمینه مبارزه با تروریسم تاکید کردند. مقابله با رادیکالیسم همچنین یکی از جنبههای کلیدی توافق خروج نیروها در سال 2020 است که ایالات متحده با طالبان منعقد کرد.
چین به طور علنی نگرانی خود را نسبت به جنبش اسلامی ترکستان شرقی (ETIM)، یک سازمان جدایی طلب مسلح در منطقه غربی سین کیانگ اعلام کرده است. مقامات امنیتی و گزارشهای سازمان ملل می گویند که جنبش اسلامی ترکستان شرقی احتمالاً تعداد کمی جنگجو در افغانستان دارد.
داعش همچنین خارجیها را در افغانستان تهدید کرده است. جنگجویان این کشور سال گذشته به هتلی که مورد علاقه تجار چینی بود حمله کردند و در آن حمله چندین شهروند چینی زخمی شدند. یک دیپلمات روس نیز در یکی از حملات این گروه کشته شد.
طالبان انکار میکند که رادیکالیسم حکومت آنها را تهدید میکند و می گویند که از خاک افغانستان برای انجام حملات در مناطق دیگر استفاده نخواهد شد. آنها به طور علنی حمله به هستههای داعش در کابل را اعلام کردهاند.
توماس وست، نماینده ویژه ایالات متحده برای افغانستان در یک سمینار عمومی در 12 سپتامبر گفت: «از اوایل سال 2023، حملات طالبان در افغانستان حداقل هشت رهبر کلیدی (دولت اسلامی در افغانستان) را که برخی از آنها مسئول توطئههای خارج از افغانستان هستند، برکنار کرده است.
یک گزارش نظارتی سازمان ملل در ماه ژوئیه میگوید که بیش از 6000 جنگجوی داعش و اعضای خانواده آنها در افغانستان هستند. تحلیلگران می گویند نظارت شهری به طور کامل حضور آنها را برطرف نخواهد کرد.
شرودن گفت که مکانهای «پایگاه خانگی» جنگجویان داعش در افغانستان در مناطق کوهستانی شرقی است. بنابراین در حالی که دوربین های موجود در شهرها ممکن است به جلوگیری از حملات کمک کنند... بعید است که نقش زیادی در شکست نهایی آنها داشته باشند.»