حجت الاسلام حمید شهریاری پنجشنبه شب در همایش سوگ سروده های دشت برچی، یادبود غنچگان افغانستان و نقد حقوق بشر آمریکایی در مشهد به سه نوع حقوق بشر غربی، اسلامی و آمریکایی اشاره کرد و افزود: تاریخ انسان در هزاره اخیر نشان داده که وحشی ترین انسان ها در مغرب زمین زندگی می کنند چرا که فقط در جنگ جهانی دوم، که خاستگاه آن غرب بود، بین ۷۰ تا ۸۵ میلیون نفر را کشتند.
وی بیان کرد: این وحشی گری که در تاریخ خود آنها ثبت شده، سه سال بعد از جنگ جهانی دوم منجر به برگشت به خویشتن و زمینه ای برای تدوین اعلامیه حقوق بشر شد که در آن اصول و چارچوب هایی تعیین کردند که می توان نام آن را حقوق بشر غربی گذاشت. در این نوع از حقوق بشر تلاش کردند تعهدی بگیرند که دیگر چنین اتفاقی شکل نگیرد و این وحشی ها آمدند و گفتند از وحشی گری دست برداریم و مسیر دیگری برای رسیدن به اهداف برگزینیم و این اصول و چارچوب ها با روش اجماعی و عقلی تدوین شد.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی ادامه داد: در این حقوق بشر غربی، معیار اصلی حیات بشر برای دستیابی به مسیر صلح، انسان را محور هستی قرار دادند و بر مبنای آن موادی را تثبیت کردند و در آن سه حق اساسی در کنار ارزش های نخبگانی برای انسان قائل شدند حق حیات، حق آزادی و امنیت فردی که این سه حق محور ماده سوم اعلامیه حقوق بشر غربی است و ما در این اجماع عقل بشر شرکت نکردیم و آن را از اساس باطل انگاشتیم.
وی افزود: حقوق بشر غربی انسان محور است و ارزش های انسانی را محور قرار می دهد و هدف آن جلوگیری از جنگ جهانی سوم است اما ما در اسلام چنین حقوق بشری را امضا نکردیم. روش، محور و اصول ما در حقوق بشر با غرب متفاوت است چون در اسلام عقل را ابزاری برای شناخت می شماریم ولی آن را یگانه ابزار نمی دانیم.
دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی گفت: در اسلام وحی اولین و مهم ترین ابزار شناخت است و البته با عقل همبسته است و روایت داریم که دو رسول درونی یعنی عقل و رسول بیرونی به ما اعطا شده است و ما عقل را ناکافی می دانیم.
شهریاری افزود: غربی ها انسان را محور حیات بشر قرار داده اند اما ما این را قبول نداریم، انسان محور اصلی نیست و خداوند است که محور هستی است البته این محور هستی بشر را به عنوان خلیفه خودش بر زمین قرار داده است و این موجب کرامتی برای بشر شده است که هستی دیگری بعد از خداوند متعال قابل قیاس با بشر نیست.
وی بیان کرد: البته فضیلت با انسان بر روی زمین است، انسانی که ولی الله و خلیفه الله است. انسان مخلوق محور هستی است و این هم فرق حقوق بشر اسلامی با حقوق بشر غربی است.
وی تصریح کرد، غربی ها دین را در حاشیه زندگی خود قرار داده اند ولی ما نقش خدا را به عنوان محوریت هستی نادیده نمی گیریم و این امر موجب تغییر در اصول می شود. در اسلام هر حقی برای انسان قائل شده است یک تکلیف نیز برای او زاده شده، مثلا برای حق حیات تکلیف به حفظ نفس گذاشته شده است، بنابراین در حقوق بشر اسلامی توازنی بین حقوق و تکالیف برای بشر آمده است. بالاترین ارزش در حقوق بشر غربی آزادی است اما در مکتب اسلامی ایمان و عمل صالح است.
دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی گفت: اما حقوق بشر آمریکایی یک مفهوم توخالی است چرا که اگر حقوق بشر است نباید امریکایی باشد روش و ابزار آن زور و تزویر است یا از قدرت نظامی و یا از تحریم اقتصادی و... بهره می گیرد. محور در حقوق بشر آمریکایی نه خدا است و نه انسان بلکه محور سرمایه است و اصول این حقوق بشر امریکایی سلطه و قدرت طلبی است یعنی نوعی رجعت به جنگ جهانی دوم است. آمریکایی ها هیچ وقت این توصیف را از خود ندارند و همواره خود را پشت حقوق بشر غربی پنهان می کنند و در واقع حقوق بشر امریکایی قابل رویت و آشکار نیست و باید دقت کرد تا بتوان آن را کشف کرد.
وی ایجاد جنگ در جهان اسلام، ترور، استفاده از گروه های کم اطلاع برای تکفیر گروه های دیگر، نزاع و مشاجره در قالب جنگ نرم را از روش های امریکایی ها عنوان کرد و گفت: باید سعی کنیم تا در دام حقوق بشر آمریکایی ها نیفتیم.
