به گزارش همشهری آنلاین به نقل از فارس «تا پنی‌سیلین نزنی خوب نمیشی»، «دکتر نمی‌خواد چندتا چرک خشک کن بخوری سرپا میشی»، «آنتی‌بیوتیک بخور دندونت سریع آروم میشه» این‌ها بخشی از جملات رایج مردم در تجویز خودسرانه آنتی‌ بیوتیک‌ها بدون اطلاع از خطرات مرگبار آن است.
رئیس سازمان غذا و دارو حیدر محمدی به تازگی اعلام کرده است که مصرف خودسرانه دارو در کشور بالاست و «داروهای آنتی بیوتیک و در بین آنها آموکسی سیلین، دومین دارو از نظر مصرف عددی در کشور است.»
این‌درحالی است که به گفته پزشکان آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان بیماری‌هایی مثل سرما خوردگی، آنفولانزا و.. که افراد معمولا از آنها برای درمان استفاده می‌کنند هیچ تاثیری ندارد.
سال‌هاست پزشکان و متخصصان در رابطه با مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها و عوارض آن هشدار می‌دهند. هشدارهایی که تا حدودی نیز موفقیت‌آمیز بوده و باعث شده است که میانگین نسخه‌های حاوی آنتی بیوتیک در ایران از ۵۵ درصد در سال ۱۳۷۵ به ۳۶ درصد در سال ۱۴۰۱ کاهش پیدا کند . با این حال مصرف همچنان آمارها در رابطه با این دارو نگران کننده است.
براساس آخرین گزارش سازمان جهانی بهداشت ایران رتبه دوم جهان را در مصرف آنتی‌بیوتیک دارد. سالانه ۶۰ میلیون عدد آنتی‌بیوتیک در ایران مصرف می‌شود و این آمار حدود 16برابر استاندارد جهانی است. در بین آنتی‌بیوتیک‌ها نیز آموکسی‌سیلین و سفکسیم عنوان بیشترین داروی‌های مصرفی توسط ایرانی‌ها را به خود اختصاص داده‌اند.
تجویز و مصرف خودسرانه دارو فقط به آنتی‌بیوتیک‌ها ختم نمی‌شود و طبق گفته پزشکان خود درمانی در کشور یکی از پدیده‌های شایع است و افراد بدون درنظر گرفتن اختلال دارویی، مسمومیت، حساسیت و.... دارو مصرف می‌کنند.
مدیر کل دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت محور معتقد است خوددرمانی به دلیل مشکلات اقتصادی و معیشتی است و می‌گوید که «افراد به دلیل مشکلات مالی، توان رفتن به پزشک را ندارند» و همین موضوع سبب شده تا دارو را به صورت خودسرانه مصرف کنند.
اما فوق‌تخصص ایمن شناسی بالینی مرتضی فلاح‌پور معتقد است که مردم برای بیماری‌های ساده نیازی به مراجعه به دکتر نمی‌بینند و «با اتکا به اطلاعات نادرست یا اتکا بر اطلاعاتی که در منابع نادرست وجود دارد خودسرانه دارو مصرف می‌کنند.»
کارشناسان توصیه می‌کنند برای جلوگیری از خوددرمانی ممنوعیت فروش دارو بدون نسخه به طور کامل در داروخانه‌ها اجرایی شود، همچین پزشکان برای مراجعه‌کنندگان‌ به اندازه نیاز واقعی دوره درمان‌شان دارو تجویز کنند. از طرف دیگر رسانه‌ها در رابطه با مصرف خودسرانه داروها و عوارض جبران‌ناپذیرشان حتی داروهایی که جنبه تقویتی دارند اطلاع رسانی و فرهنگ‌سازی کنند.