«هیر» روستایی است در دهستان رودبار شهرستان بخش الموت غربی شهرستان قزوین که در ۱۱ کیلومتری شهر رازمیان واقع شده و تا شهر قزوین حدود ۷۰ کیلومتر فاصله دارد. این روستا در شمال استان قزوین در بین کوه‌های مرتفع البرز واقع شده و باغستان‌های زیبا و سرسبز نیز چون نگینی آن را در بر گرفته است.
گویش محلی این روستا تاتی است و ۶۷۸ نفر در قالب ۲۲۷ خانوار در این روستا زندگی می‌کنند و بیشتر اهالی آن را افراد ساکن دائمی تشکیل می‌دهند اما در فصول گرم‌تر سال تعداد ساکنان روستا به حدود ۳۵۰۰ نفر نیز می‌رسد. اشتغال اصلی ساکنان دائم روستا عمدتاً مبتنی بر کشاورزی است و محصول عمده فندق، گردو، زغال اخته، زالزالک و ریواس از محصولات عمده روستاست.
روستای هیر در کنار کوهی سنگی به نام «لطر تله» قرار دارد. «تله» در زبان محلی این روستا به معنی «صخره» است. روستای هیر با روستاهای ویار، دربند، سوگاه، زردچال، لطر، پراچان، قسطین، میلک، ورگیل، همسایه بوده و از شمال با ناحیه اشکورات استان گیلان همجوار است. جاده آن آسفالته بوده و از شمال شهر قزوین بعد از گذشتن از مناطق باراجین، زرشک، فلار، بهرام آباد، رازمیان و زردچال به روستای هیر می‌رسد و از آنجا نیز به رحیم آباد و رودسر منتهی می‌شود.
رودخانه زیبا و خروشان نینه‌رود با آبی سرد و گوارا در فصل تابستان، چشم‌انداز زیبای کوه سنگی معروف به «لِطرتَله» و غار زیبای «اُسکول» در مرکز کوه، باغات سنتی مناطق «دارستان»، چشمه «وَگُل» در فاصله ۷ کیلومتری شمال روستا، گورستان قدیمی روستا برجای مانده از دوران زرتشت، امامزاده «شاه رشید» یا امامزاده «برهان»، غار تاریخی «ملک‌شاه بر روی کوهی در جنوب شرقی روستا و مرز روستای «دربند»، مناطق ییلاقی «شَنگل» و «لیرم» و «اَنارت»، کوه صخره‌ای «سرکه (به زبان محلی سرکه تله)»، باغ‌های «گِل کِند»، خانه‌های گلی و سنتی در منطقه «قلعه» که به زبان محلی «غَلَه» گفته می‌شود و قدمتی بالغ بر ۵۰۰ سال دارند از جمله جاذبه‌های گردشگری روستای هیر است.
چشمه «وگل» سرمنشأ رودخانه نینه‌رود است. نینه‌رود رودی خروشان با آبی گوارا و خنک در طول قرون همواره مورد تمجید مورخین قرار داشته و از آن به عنوان رود شفابخش یاد شده است. این رودخانه از چشمه وَگُل در ۷ کیلومتری شمال هیر و در مجاورت روستای ویار سرچشمه می‌گیرد. آب این رودخانه در رازمیان به صورت آب‌معدنی بسته‌بندی و به سراسر ایران ارسال می‌شود.
روستای هیر در استان قزوین بزرگترین تولیدکننده زغال‌اخته در بین روستاهای ایران است. زغال اخته این روستا از مرغوبترین زغال‌اخته‌ها در کشور است و معمولاً در سالی که محصول این روستا پربار باشد از باغات این روستا بالغ بر ۲۰۰ تن زغال اخته به سراسر کشور صادر می‌شود. فندق و گردوی هیر نیز از جمله محصولات باغی مرغوب کشور است. همچنین درخت گردوی کهنسالی در روستای هیر قرار دارد که از سالخوردگان روستا نقل شده در گذشته بالغ بر ۲۰۰ هزار گردو از این درخت برداشت می‌شده است.
رونق دامداری‌های سنتی، تنوع محصولات باغی و کشاورزی، ناهمواری‌های طبیعی، باغستان‌های قدیمی، چشمه خنک آب «وگل» باعث شده تا تمامی کسانی که به هر نوع اندک تعلقی نسبت به این روستا دارند؛ ایامی از تابستان را در آنجا به فعالیت اقتصادی و باغداری بگذرانند.
انتهای پیام
