دکتر لیلا باقری دستیار روماتولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران و پژوهشگر در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما گفت: اسکلرودرمی که از واژه یونانی اسکلروس به معنی سفت و ضخیم و دِرم به معنی پوست گرفته شده از جمله بیماری‌های خود ایمن روماتولوژیک است که با آسیب عروقی و فیبروز منتشر در پوست و ارگان‌های متعدد مشخص می‌شود.

دستیار روماتولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: بر اساس مطالعه‌ای که با موضوع بررسی اختلالات خواب و ارتباط آن با ارگان درگیر در بیماران اسکلرودرمی سیستمیک مراجعه کننده به درمانگاه‌های روماتولوژی بیمارستان امام خمینی و بیمارستان دکتر شریعتی دانشگاه علوم پزشکی تهران در زمستان ۱۴۰۱ و بهار ۱۴۰۲ در قالب پایان نامه مقطع فوق تخصصی انجام شده است، شایع‌ترین اختلال خواب در بیماران اسکلرودرمی اختلال در کیفیت خواب است که ۷۰ درصد بیماران از آن رنج می‌برند. 

در مطالعات سایر کشور‌ها نیز شیوع بالا تا ۷۶ درصد برای کل اختلالات خواب گزارش شده است. 

خانم دکتر باقری پژوهشکر این مطالعه ادامه داد: دومین اختلال در بیماران اسکلرودرمی بی خوابی است که در این مطالعه شیوعی حدود ۵۵ درصد داشته و ۴ درصد این بیماران نیز از بی خوابی شدید رنج می‌برند. 

دستیار روماتولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: سومین اختلال، آپنه تنفسی حین خواب است که در مطالعه انجام شده ۳۲ درصد بیماران با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. 

وی افزود: در این مطالعه کمترین شیوع اختلال خواب مربوط به خواب آلودگی شدید طی فعالیت‌های روزانه بود که تنها در ۷ درصد بیماران مشاهده شده است.

خانم دکتر باقری گفت: در این پژوهش در مجموع ۱۰۳ بیمار اسکلرودرمی بزرگسال پس از معاینه و مصاحبه و رؤیت مدارک و پرونده ایشان و تأیید بیماری، پس از اخذ رضایت و به صورت داوطلبانه وارد مطالعه شدند. از ۱۰۳ بیمار اسکلرودرمی سیستمیک مراجعه کننده به درمانگاه‌های روماتولوژی بیمارستان امام خمینی و دکترشریعتی دانشگاه علوم پزشکی تهران ۸۹ نفر زن و ۱۴ نفر مرد بودند. متوسط سن بیماران حدود ۴۸ سال بود و ۵۲ درصد بیماران متوسط شاخص توده بدنی (BMI) نرمال و حدود ۲۳.۹ داشتند. شایعترین علامت در بیماران مورد مطالعه رینود و سفتی پوست با حدود ۹۹ درصد شیوع بودند. سایر علائم شایع به ترتیب رفلاکس با ۷۶ درصد و درگیری بافت بینابینی ریه در تصاویر سی تی اسکن ریه موجود در پرونده یا همراه بیماران در ۶۷ درصد و درد یا تورم مفاصل در ۶۵ درصد بودند. تلانژکتازی (اتساع عروق کوچک به صورت نواحی قرمز یا بنفش رنگ کوچک روی پوست صورت و اندام‌ها) در ۳۸ درصد و زخم انگشتان در ۳۰ درصد بیماران وجود داشت.

پژوهشگر این پژوهش افزود: نتایج مطالعه حاضر که همزمان به بررسی چهار نوع اختلال خواب شایع پرداخته است، می‌تواند برای بیماران اختلال عملکرد روزانه ایجاد کنند.

خانم دکتر باقری گفت: درمان اختلالات خواب به درمان بهتر بیماری خودایمن و نیز کنترل اختلالات خلقی و افسردگی و بهبود عملکرد روزانه و کیفیت زندگی در این بیماران کمک می‌کند.

پژوهشگر این پژوهش افزود: وجود برخی نشانه‌ها در ارگان‌ها طی پیگیری دوره‌ای بیماران اسکلرودرمی مانند تشدید سفتی پوست در معاینه، افزایش فشار شریان ریوی در اکو کاردیو گرافی و یا وجود وجود درگیری ریوی می‌تواند به هوشیاری پزشک معالج برای بررسی و ارجاع سریعتر بیماران جهت درمان اختلالات خواب قبل از اثرات منفی بر تشدید افسردگی و فعالیت بیماری زمینه‌ای بیانجامد. 

دستیار روماتولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: برای ارزیابی سایر عوامل مؤثر بر اختلالات خواب در این بیماران مانند مصرف سیگار، الکل، مواد و دارو‌های دریافتی، وجود افسردگی و شاخص‌های ارزیابی کیفیت زندگی و سیتوکین‌های مؤثر، به مطالعات بیشتر و با حجم نمونه بیشتر در آینده نیاز است.