پرونده ریپل کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC)، یکی از پرحاشیه‌ترین و طولانی‌ترین پرونده‌های حقوقی سال‌های اخیر صنعت ارزهای دیجیتال بوده است. این پرونده که ریشه در اتهام مطرح شده توسط SEC در خصوص عرضه اوراق بهادار ثبت نشده از سوی ریپل دارد، تبعات مهمی برای آینده صنعت ارزهای دیجیتال و نحوه نظارت و قانون‌گذاری این بخش خواهد داشت.
در این گزارش تلاش می‌کنیم با بررسی روند این پرونده به سوالات مهمی که در این خصوص وجود دارد، پاسخ دهیم. در ابتدا نگاهی به نحوه آغاز این درام حقوقی خواهیم داشت و سپس خواهیم دانست که دادگاه در گذشته چه تصمیماتی در این خصوص گرفته است. وضعیت کنونی پرونده، پیشرفت‌های حاصل شده و نتیجه احتمالی پرونده ریپل و SEC دیگر موضوعات کلیدی هستند که در این مطلب درباره آنها توضیح داده شده است. همچنین نگاهی به اهمیت نتیجه این پرونده و تأثیر آن بر قیمت ارز دیجیتال XRP خواهیم داشت.
در ماه دسامبر سال ۲۰۲۰ (اواخر آذر ماه ۱۳۹۹) کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده آمریکا شکایتی علیه ریپل لبز (Ripple Labs) تنظیم کرد. دامنه این شکایت به برد گارلینگهاوس (Brad Garlinghouse) و کریس لارسن (Chris Larsen)، ۲ تن از مدیران ارشد این شرکت نیز کشیده شد. نهاد نظارت مالی آمریکا شرکت ریپل را به فروش ۱.۳ میلیارد دلار توکن ریپل به‌عنوان یک اوراق بهادار ثبت نشده متهم کرد و مدیران نیز به کمک و مشارکت در فروش اوراق بهادار ثبت نشده متهم شدند.
تست هاوی (Howey Test)، آزمایشی است که دیوان عالی آمریکا در دهه ۱۹۳۰ با هدف تعیین وضعیت قراردادهای مالی و بررسی شرایط آنها برای در نظر گرفتن به‌عنوان اوراق بهادار ایجاد کرد. این آزمایش شامل چهار معیاری است که یک دارایی برای واجد شرایط شدن به‌عنوان قرارداد سرمایه‌گذاری باید رعایت کند و اگر دارایی، سرمایه‌گذاری پول در یک شرکت مشترک با انتظار معقول سود حاصل از تلاش دیگران باشد، اوراق بهادار محسوب می‌شود.
در ماه جولای ۲۰۲۳ (مرداد ۱۴۰۲)، دادگاه رأی داد که در فروش برنامه‌ریزی شده XRP در صرافی‌ها و توسط مدیران شرکت، معیارهای تست هاوی محقق نشده و نمی‌توان آن را واجد شرایط اوراق بهادار دانست. با این حال، دادگاه از طرف دیگر اظهار داشت زمانی که توکن ریپل به سرمایه‌گذاران نهادی پیشنهاد شده و مبلغ ۷۲۹ میلیون دلار آن توسط این سرمایه‌گذاران خریداری شده، معیارهای تست هاوی محقق شده و آن فروش‌ها نمونه‌ای از عرضه اوراق بهادار ثبت نشده بوده‌اند.
بیشتر بدانید: تست هاوی (Howey Test) چیست؟
این رأی دادگاه، همچنان یک رأی جنجال برانگیز است؛ زیرا صنعت ارزهای دیجیتال و ریپل در نتیجه این رأی دادگاه، آن را به‌عنوان یک پیروزی بزرگ برای خود در نظر گرفتند. هر چند کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا نیز اعلام کرد که تلاش‌های خود برای نظارت و قانون‌گذاری ارزهای دیجیتال از طریق تست هاوی را ادامه می‌دهد.
جدال حقوقی SEC در برابر ریپل لبز و مدیران آن تاکنون بیش از ۳ سال طول کشیده است، اما به‌نظر می‌رسد در حال رسیدن به مراحل پایانی این پرونده پرسروصدا هستیم. پس از آنکه ریپل توانست در دادگاه ثابت کند که فروش‌های اولیه ارز دیجیتال آنها به مشتریان خرد نمی‌تواند مصداق عرضه اوراق بهادار ثبت‌نشده باشد و مدیران آن نیز تقریباً از اتهامات انفرادی خود تبرئه شدند، ظاهراً این شرکت در مسیر پیروزی در پرونده خود قرار دارد.
احتمالاً رأی نهایی قاضی در این پرونده که در طی روزهای آینده ممکن است صادر شود، میخ نهایی بر تابوت این پرونده خواهد بود و تکلیف آن را روشن خواهد کرد. هر چند که احتمال آن وجود دارد کمیسیون بورس و اوراق بهادار در صورت شکست احتمالی خود در این پرونده برای تجدیدنظر در حکم دادگاه از طریق شکایت‌های مجدد تلاش کنند.
پس از آنکه در تابستان گذشته دادگاهی در نیویورک حکم کرد که فروش اولیه ارز دیجیتال ریپل مصداق عرضه اوراق بهادار ثبت نشده نبوده، ریپل لبز در روند قضایی این پرونده برتری نسبی به دست آورده است. پس از تشکیل جلسات متعدد دادگاه، در روز ۲۹ مارس (۱۰ فروردین) جلسه‌ای میان وکلای طرفین و دادستان در دادگاه برگزار شد تا شاید با انجام تسویه حساب و پرداخت جریمه‌ای سنگین از سوی ریپل، پرونده مختومه شود و نیازی به حکم نهایی دادگاه نباشد.
با این حال، این جلسه نیز به نتیجه‌ای نرسید و به‌نظر می‌رسد ریپل لبز با توجه به پیروزی نسبی که در دادگاه سال گذشته به دست آورده و تا حد زیادی خطر از سر مدیران این شرکت گذشته، حاضر به پرداخت جریمه‌ای سنگین نخواهد شد. همچنین رفع اتهامات از برد گارلینگهاوس و کریس لارسن، مدیران ارشد ریپل لبز توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار، عملاً به نظر می‌رسد موضوع تسویه و پرداخت جریمه پیش از دادگاه منتفی شده است.
البته هنوز بسیاری از ناظران معتقدند که اقدام اخیر ریپل برای به تعویق انداختن فرایند آزادکردن بخشی از توکن‌های XRP و همچنین جلسات پشت درهای بسته وکلای این شرکت با کمیسیون بورس و اوراق بهادار، نشانه‌ای از این است که احتمالاً این پرونده به پایان راه خود رسیده است. از نگاه این دسته از ناظران و کارشناسان، به‌نظر می‌رسد که طرفین بر سر اتمام پرونده به توافق رسیده‌اند و ریپل حاضر به پرداخت جریمه شده است. هرچند بسیاری مخالف این دیدگاه هستند.
طی روزهای اخیر خبرهایی مبنی بر اینکه وکلای ریپل و کمیسیون بورس و اوراق بهادار در روز ۱۶ آوریل (۲۷ فروردین) جلسه‌ای با حضور دادستان برای توافق بر سر حل و فصل پرونده از طریق پرداخت جریمه توسط ریپل و مختومه اعلام شدن آن برگزار می‌شود، منتشر شد. اما ساعاتی پیش استوارت آلدورتی (Stuart Alderoty)، مدیر ارشد حقوقی ریپل در توییتر خود اظهار داشت که این اطلاعات نادرست است. آلدورتی می‌گوید که با توجه به رفع اتهام از مدیران ریپل برگزاری چنین جلسه‌ای میان طرفین موضوعیت ندارد و دادگاه در نهایت در این باره تصمیم‌گیری خواهد کرد.
با توجه به اینکه احتمال حلوفصل پرونده از طریق پرداخت مبلغ هنگفتی از سوی ریپل تقریباً به صفر رسیده، به‌نظر می‌رسد باید منتظر تشکیل جلسه دادگاه در روز دوشنبه ۲۲ آوریل (۳ اردیبهشت) بود. ریپل لبز قرار است در این روز دفاعیه خود به درخواست SEC برای پرداخت جریمه را تسلیم دادگاه کند. کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده به دنبال این است که به‌دلیل نقض قوانین اوراق بهادار حدود ۲ میلیارد دلار جریمه از ریپل دریافت کند.
همچنین قرار است که نهاد ناظر بازارهای مالی آمریکا تا روز دوشنبه ۶ ماه مه (۱۷ اردیبهشت) پاسخ خود به دفاعیه ریپل در خصوص جریمه درخواستی SEC را به دادگاه ارائه کند. این ضرب الاجل‌های تعیین شده نشان می‌دهد که احتمالاً دادگاه در خصوص بحث جریمه‌ها به مرحله تصمیم‌گیری و حل و فصل نزدیک شده باشد. با این حال، نباید فراموش کنیم که حتی اعلام رأی دادگاه در این خصوص، لزوماً به معنای پایان کل این دعوای حقوقی نیست.
هرچند شایعاتی درخصوص حلوفصل پرونده از طریق پرداخت جریمه وجود دارد، اما باید توجه داشت که گری گنسلر (Gary Gensler)، رئیس کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا در تعقیب قضایی شرکت‌های ارزهای دیجیتال به شکل خستگی‌ناپذیری تلاش کرده است. از این رو، ممکن است این نهاد برای بار دیگر به حکم پیشین دادگاه مبنی بر اینکه ریپل اوراق بهادار نیست، اعتراض کرده و شکایتی جدید مطرح کند.
در نهایت می‌توان گفت که شانس کمیسیون بورس و اوراق بهادار برای دریافت جریمه ۲ میلیارد دلاری مدنظر خود، تا حد بسیار زیادی کاهش یافته است. در اواخر سال ۲۰۲۳ دادگاه در پرونده گاویل (Govil) حکم داد که کمیسیون بورس واوراق بهادار نمی‌تواند بدون ارائه مدارکی مبنی بر اینکه سرمایه‌گذاران به‌دلیل عرضه توکن متحمل ضررهای واقعی شده‌اند، جریمه‌های هنگفت و فلج‌کننده‌‌ای از طرف مقابل مطالبه کند.
هر چند کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا درخواست تجدیدنظر موقت در خصوص این رأی دادگاه را داد، اما دادگاه درخواست تجدید نظر را رد کرد. واقعیت این است که اثبات ضرر و زیان سرمایه‌گذاران توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار در پرونده آنها علیه ریپل، بسیار دشوار است و بسیاری معتقدند که چنین کاری شدنی نیست. از این رو، می‌توان گفت که از نقطه نظر حقوقی محکوم شدن ریپل به پرداخت جریمه ۲ میلیارد دلاری تقریباً ناممکن است.
قیمت ریپل در چند سال اخیر همواره در کنار اثرپذیری از نیروهای بازار و روندهای کلی بخش ارزهای دیجیتال، به شدت تحت تأثیر رویدادهای پرونده ریپل لبز و SEC بوده است. در گذشته بارها شاهد بوده‌ایم که با رویدادهای جدید در این پرونده، قیمت این ارز دیجیتال افزایش پیدا کرده و کاهش یافته است. بسیاری از تحلیلگران و ناظران بازار معتقدند که قیمت ارز دیجیتال ریپل به گروگان نتیجه این پرونده تبدیل شده و پایان این دعوی قضایی اثر کلیدی بر XRP خواهد داشت.
سال گذشته و در زمانی که قاضی این پرونده حکمی مبنی بر اوراق بهادار نبودن فروش ریپل به سرمایه‌گذاران خرد داد، قیمت این ارز دیجیتال افزایش یافت و حجم خرید ریپل توسط سرمایه‌گذاران نیز افزایش یافت. حالا نیز شرایط مشابهی در جریان است و در صورتی که دادگاه تصمیم بگیرد که شکایت SEC به نتیجه نرسد یا هر شکل دیگری از پیروزی نسبی یا قطعی در این پرونده برای ریپل لبز حاصل شود، می‌توان انتظار افزایش چشمگیر قیمت این ارز دیجیتال را داشت.
گفتنی است که در چند روز اخیر توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران بار دیگر به ریپل جلب شده است و ممکن است در صورت دریافت سیگنال‌های مثبت از نتیجه این پرونده شاهد روانه‌شدن سرمایه‌های جدید به سوی ریپل از سوی خریداران در بازار باشیم. با این حال، در حال حاضر با توجه به روند نزولی کلی بازار ارزهای دیجیتال در روزهای اخیر، ممکن است شاهد همراهی مجدد ریپل با روند کلی بازار باشیم؛ اما در هر حال قیمت این ارز دیجیتال به شدت متأثر از نتیجه دادگاه خواهد بود.
این پرونده بر سر آن است که آیا فروش توکن XRP توسط ریپل، مصداق عرضه اوراق بهادار ثبت نشده محسوب می‌شود یا خیر.
احتمال حل و فصل پرونده از طریق پرداخت جریمه توسط ریپل تقریباً در حال نزدیک شدن به صفر است. احتمالاً دادگاه در نهایت در این باره تصمیم‌گیری خواهد کرد. طرفین باید تا تاریخ‌های مشخصی دفاعیات خود را ارائه کنند و منتظر تصمیم قاضی پرونده بمانند.
دادگاه در گذشته رأی داد که در فروش برنامه‌ریزی شده ارز دیجیتال XRP از طریق صرافی‌ها و توسط مدیران به سرمایه‌گذاران خرد، معیارهای تست هاوی محقق نشده و نمی‌توان آن را مصداق اوراق بهادار دانست. اما زمانی که این توکن به سرمایه‌گذاران نهادی فروخته شده، با معیارهای تست هاوی مطابقت داشته و آن فروش‌ها، نمونه‌ای از عرضه اوراق بهادار بوده‌اند.
در صورت پیروزی نسبی یا قطعی ریپل، می‌توان انتظار افزایش چشمگیر قیمت این ارز دیجیتال را داشت.
کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، برد گارلینگهاوس و کریس لارسن، مدیران ارشد ریپل را به کمک و مشارکت در فروش اوراق بهادار ثبت نشده متهم کرده بود. اما در نهایت اتهامات از این دو مدیر رفع شده و موضوع تسویه از طریق پرداخت جریمه از سوی آنها منتفی شده است.
