محمدجواد ظریف در مصاحبهای تأکید کرده است: «مذاکرات مستقیم و چندوجهی درباره مسائل مورد اختلاف ایران و آمریکا چاره کار است». این موضع نشان میدهد که او همچنان به ایدئولوژی مذاکره با آمریکا پایبند است و کمتر حاضر به پذیرش واقعیتهای جدید است.
تحجر به معنای پایبندی مطلق به یک چارچوب فکری است که حتی در مواجهه با واقعیتهای متناقض تغییر نمیکند. ظریف با تمرکز شدید بر مذاکره، قادر نیست تجربه دهه ۹۰، نتایج برجام، حملات احتمالی در منطقه و عملکرد دیگر کشورها را در تحلیل خود جای دهد. او همچنان مذاکره را محور راهکار میداند، حتی اگر واقعیتهای بیرونی خلاف آن را نشان دهند.
به نظر میرسد برای ظریف، مذاکره با آمریکا فراتر از یک ابزار دیپلماتیک، به یک ایدئولوژی تبدیل شده است. حتی در شرایطی که حمله نظامی، فشارهای اقتصادی و تلاش برای تضعیف قدرت ایران رخ میدهد، او همچنان تأکید میکند که مذاکره باید ادامه یابد.
کارشناسان توصیه میکنند که ظریف چارچوب تحلیلی خود را با واقعیتهای جدید جهان بهروزرسانی کند. تجدیدنظر در این نگاه ثابت، میتواند به تصمیمگیریهای منطقیتر و هماهنگ با شرایط کنونی کمک کند و از دگماندیشی جلوگیری کند.