خبرگزاری مهر، گروه استانها - مهدی بخشی سورکی: در برخی از ماه‌های منتهی به مهرماه امسال، بازار شیر خشک در شماری از استان‌های کشور و قم با نوساناتی همراه بوده است، هرچند در ظاهر مقطعی و محدود جلوه می‌کند، اما گاه نگرانی‌هایی را در میان خانواده‌هایی که نوزاد شیرخوار دارند، برانگیخته است.
بررسی میدانی خبرنگار مهر از برخی داروخانه‌های قم و گزارش‌های مردمی نشان می‌دهد که روند تأمین و توزیع این کالا در استان در روزها و هفته‌های اخیر عمدتاً پایدار بوده، هر چند به دلیل کاهش سهمیه استان و به دنبال آن کاهش سهمیه داروخانه‌ها ممکن است دفعات مراجعه به داروخانه‌ها افزایش یافته باشد.
سازمان غذا و دارو مردادماه امسال تصمیم به بازنگری سهمیه شیرخشک نوزادان گرفته، اقدامی که گفته شده بر اساس بررسی‌های علمی و نیاز واقعی کودکان انجام شده و هدف آن جلوگیری از سوءاستفاده‌های گذشته است.
پیش از این، هر نوزاد ۱۰ قوطی شیرخشک یارانه‌ای و ۱۰ قوطی غیریارانه‌ای دریافت می‌کرد؛ به عبارتی، هر ۱.۵ روز یک قوطی، عددی که گاه بیش از نیاز واقعی کودک بود.
بر اساس فرمول جدید، سهمیه شیرخشک با توجه به سن نوزاد و نیاز غذایی او تنظیم شده که نوزادان تا ۶ ماه تعداد ۱۰ قوطی یارانه‌ای و ۴ قوطی غیریارانه‌ای، نوزادان ۶ تا ۱۲ ماه تعداد ۷ قوطی یارانه‌ای و ۴ قوطی غیریارانه‌ای، نوزادان ۱۲ تا ۲۴ ماه تعداد ۴ قوطی یارانه‌ای و ۴ قوطی غیریارانه‌ای و کودکان ۲ تا ۶ سال تعداد ۵ قوطی غیریارانه‌ای دریافت خواهند کند.
کارشناسان معتقدند با افزایش سن کودک، گرایش به مصرف سایر مواد غذایی بیشتر می‌شود و بنابراین کاهش مصرف شیرخشک منطقی به نظر می‌رسد.
در حال حاضر تأمین شیرخشک دراستان قم بدون مشکل است، هرچند در برخی برندهای خاص و مقاطع زمانی محدود، کمبود موقتی در شماری از داروخانه‌ها گزارش شده است.
داروخانه‌های شبانه‌روزی و نزدیک مطب پزشکان کودکان، محور اصلی توزیع شیرخشک در استان قم هستند تا والدین راحت‌تر به سهمیه مورد نیاز دسترسی پیدا کنند.
الزام ثبت کد ملی و تاریخ تولد نوزاد برای دریافت شیر خشک
ثبت کد ملی و تاریخ تولد نوزاد در سامانه الزامی است، اما برای سهولت بیشتر، ارائه کارت ملی والدین ضروری نیست، با این حال، موارد نادر سوءاستفاده از سهمیه نیز گزارش شده که حفاظت از اطلاعات هویتی نوزادان از سوی والدین آنان ضرورت دارد.
در زمینه شیرخشک رژیمی، نسخه پزشک ضروری است و کارشناسان توصیه می‌کنند در صورت کمبود برند خاص، از جایگزین‌های معتبر استفاده شود که این اقدامات نه تنها سلامت نوزادان را تضمین می‌کند، بلکه نگرانی والدین را نیز کاهش می‌دهد.
میرزایی راد مسئول واحد طبیعی، سنتی، مکمل و شیرخشک معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی قم در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در حال حاضر تأمین و توزیع شیرخشک در استان بدون هیچ‌گونه کمبودی ادامه دارد و جای نگرانی برای خانواده‌ها وجود ندارد.
وی تصریح کرد: در نیمه نخست امسال، در مقاطعی محدود و تنها برای برخی برندهای خاص، نوساناتی در میزان موجودی داروخانه‌ها مشاهده شد، اما این وضعیت موقتی بوده و به سرعت برطرف شده است.
وی افزود: سیاست دانشگاه علوم پزشکی قم بر این است که توزیع شیرخشک به‌صورت عادلانه و هدفمند صورت گیرد تا امکان دسترسی خانواده‌ها به این کالای اساسی آسان‌تر شود، از این رو داروخانه‌های شبانه‌روزی، مراکز دارویی دارای موقعیت مناسب شهری و نیز داروخانه‌های مجاور مطب پزشکان متخصص کودکان و داروخانه‌های مناطق روستایی در اولویت توزیع قرار گرفته‌اند که این اقدام با هدف جلوگیری از ازدحام، کاهش مراجعات غیرضروری و افزایش رضایت شهروندان انجام شده است.
مسئول واحد طبیعی، سنتی، مکمل و شیرخشک معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی قم در ادامه به تشریح فرایند ثبت اطلاعات برای دریافت سهمیه شیر خشک پرداخت و گفت: برای تحویل شیرخشک یارانه‌ای، ثبت شماره ملی و تاریخ تولد کودک در سامانه الزامی است و داروخانه‌ها موظفند بر اساس همین داده‌ها سهمیه ماهانه را تحویل دهند.
وی افزود: برای سهولت در خدمت‌رسانی، در صورت همراه نداشتن کارت ملی والدین، داروخانه‌ها تنها با دریافت این دو اطلاعات می‌توانند شیرخشک را تحویل دهند تا روند کار برای خانواده‌ها سریع‌تر انجام شود.
سوءاستفاده معدود افراد از کد ملی نوزادان برای دریافت سهمیه شیرخشک
وی از بروز موارد نادری از سوءاستفاده در این زمینه خبر داد و افزود: برخی موارد، افرادی با سوءاستفاده از کد ملی نوزادان، سهمیه شیرخشک آن‌ها را پیش از مراجعه والدین دریافت کرده‌اند که البته تعداد این موارد بسیار معدود است.
وی تأکید کرد: والدین باید در زمان مراجعه به داروخانه‌ها از ارائه اطلاعات هویتی فرزندان خود به دیگران خودداری کنند و مراقب باشند تا اشخاص سودجو نتوانند از این اطلاعات استفاده کنند.
میرزایی راد، همچنین از پزشکان خواست در نسخه‌نویسی به این نکته توجه داشته باشند که ممکن است در مقاطع زمانی کوتاه، برخی برندهای خاص شیرخشک در داروخانه‌ها با کمبود مواجه شوند که توصیه ما به پزشکان این است که در کنار نسخه اصلی، برندهای جایگزین را نیز به خانواده‌ها معرفی کنند، زیرا فرمول بیشتر شیرخشک‌ها مشابه است و مصرف برندهای مختلف هیچ مشکل تغذیه‌ای برای نوزادان ایجاد نمی‌کند.
سامانه پاسخگویی دانشگاه علوم پزشکی برای ثبت گزارش کمبود شیرخشک
مسئول واحد طبیعی، سنتی، مکمل و شیرخشک معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی قم با اشاره به فعال بودن سامانه پاسخگویی دانشگاه علوم پزشکی برای ثبت گزارش کمبود شیرخشک افزود: شهروندان قمی در صورت مشاهده نبود هر نوع شیرخشک در داروخانه‌ها می‌توانند موضوع را به شماره ۳۶۱۶۲۴۵۶ اطلاع دهند تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن نسبت به تأمین آن اقدام شود.
وی تأکید کرد: این سامانه به صورت شبانه‌روزی فعال است و گزارش‌های مردمی در اولویت پیگیری قرار می‌گیرد.
علی اصغر اکرامی نائب‌رئیس انجمن داروسازان استان قم نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به وضعیت تأمین شیرخشک در داروخانه‌های استان قم گفت: شیرخشک‌ها بر اساس سن و شرایط جسمی نوزادان به دو دسته معمولی و رژیمی تقسیم می‌شوند و در بخش شیرخشک معمولی، خوشبختانه مشکل خاصی در استان وجود ندارد، اما در مورد شیرخشک رژیمی، دشواری‌هایی در تأمین برخی برندها مشاهده می‌شود که گاه باعث نارضایتی خانواده‌ها شده است.
وی گفت: از ابتدای امسال، کاهش سهمیه شیرخشک در سراسر کشور اعمال شده و قم نیز از این قاعده مستثنی نیست و این موضوع ممکن است موجب شود برخی خانواده‌ها برای دریافت سهمیه خود ناچار به مراجعه به چند داروخانه در سطح شهر شوند، اما تلاش داروخانه‌ها این است که با مدیریت موجودی، نیاز تمام متقاضیان را برآورده سازند.
این مقام صنفی با اشاره به شرایط متفاوت تأمین شیرخشک‌های رژیمی تصریح کرد: در بخش شیرخشک‌های رژیمی، به‌دلیل اختصاص این محصولات به نوزادان دارای شرایط پزشکی خاص، گاهی دشواری‌هایی در تأمین برخی برندها مشاهده می‌شود که می‌تواند منجر به نارضایتی برخی والدین شود.
وی ادامه داد: داروخانه‌ها تمام تلاش خود را برای تأمین برندهای مورد نیاز انجام می‌دهند و در مواردی که برند خاصی در بازار کمیاب شود، از سوی پزشکان جایگزین‌های مناسب معرفی می‌گردد تا روند تغذیه نوزادان دچار اختلال نشود.
اکرامی با اشاره به الزام ثبت اطلاعات هویتی نوزاد در سامانه وزارت بهداشت گفت: بر اساس دستورالعمل جدید، دریافت سهمیه شیرخشک تنها با ثبت کد ملی و تاریخ تولد کودک در سامانه امکان‌پذیر است و بدون ثبت این دو داده، داروخانه‌ها مجاز به تحویل سهمیه ماهانه نخواهند بود.
ضرورت وجود نسخه پزشک برای دریافت شیرخشک‌های رژیمی
وی در توضیح سازوکار اجرایی این طرح افزود: در گذشته، والدین ملزم به ارائه کارت ملی خود هنگام تحویل شیرخشک بودند که این موضوع گاه باعث معطلی یا نارضایتی مردم می‌شد و در حال حاضر، با اصلاح فرایند، تنها ارائه کد ملی و تاریخ تولد کودک کافی است تا فرایند تحویل سهمیه به سرعت انجام شود.
اکرامی در بخش دیگری از سخنان خود به ضرورت وجود نسخه پزشک برای دریافت شیرخشک‌های رژیمی اشاره کرد و گفت: از آنجا که مصرف این نوع شیرخشک‌ها به شرایط خاص جسمانی نوزاد بستگی دارد، ارائه نسخه پزشک اجباری است و همین امر گاهی موجب صرف زمان و هزینه بیشتر برای والدین می‌شود، اما در عوض از توزیع نادرست یا مصرف غیرضروری این محصولات پیشگیری می‌کند.
وی در پایان با تأکید بر اینکه جای نگرانی در خصوص کمبود شیرخشک در قم وجود ندارد، از خانواده‌ها خواست در صورت نبود یک برند خاص، از سایر برندهای معتبر استفاده کنند و افزود: فرمول ترکیبات بیشتر شیرخشک‌ها مشابه است و تغییر برند معمولاً هیچ مشکلی برای سلامت نوزاد ایجاد نمی‌کند و والدین می‌توانند با مشورت پزشک، از گزینه‌های جایگزین بهره بگیرند و نگرانی در این زمینه نداشته باشند.
