به گزارش اقتصادنیوز، در سال‌های اخیر، موجی از ساخت‌وسازهای گسترده چهره‌ی شمال کشور را دگرگون کرده است؛ موجی که ابتدا از مازندران آغاز شد و حالا به گیلان رسیده است. در این استان، زمین‌های کشاورزی و باغ‌های قدیمی یکی‌یکی جای خود را به ویلاهای نوساز، خیابان‌های تازه و دیوارهای بلند داده‌اند. گیلان، که روزگاری با بوی برنج تازه، صدای باران و آرامش جنگل‌هایش شناخته می‌شد، امروز در برابر تغییر بافت روستاها و شهرهایش قرار گرفته است؛ تغییری که بسیاری از مردم آن را نوعی «ویرانی تدریجی» می‌دانند.
در فضای مجازی و گفت‌وگوهای روزمره، اعتراض به این روند بیشتر از همیشه شنیده می‌شود. یکی از شهروندان گیلانی در متنی که بازتاب گسترده‌ای داشته، نوشته است:
«آبادی مدنظر شما، ویرانی‌ای بیش نیست. من به عنوان یک جوان گیلانی مخالف ساخت و سازهای بی رویه در روستاهای گیلان و مخالف تغییر بافت روستایی و مخالف تخریب طبیعت سبز گیلان عزیز هستم، برای گیلان برای زنده نگه داشتن فرهنگ و هویتی که روز به روز شاهد محو شدنش هستیم. پیگیری شروع این ویرانی رو از کجا باید شروع کرد؟ کی باید شروع کنه؟!»
این پرسش، صدای جمعی از مردم گیلان است که با نگرانی، تغییر سیمای زادگاهشان را دنبال می‌کنند. از فومن تا لاهیجان، از صومعه‌سرا تا تالش، رد ماشین‌های خاک‌برداری، قطعه‌قطعه شدن شالیزارها و رشد بی‌برنامه‌ی ساخت‌وساز حالا بخشی از زندگی روزمره‌ی استان شده است.
کارشناسان محیط‌زیست و برنامه‌ریزی شهری هشدار می‌دهند که اگر این روند ادامه یابد، زمین‌های حاصل‌خیز و منابع طبیعی شمال کشور به سرعت از بین خواهند رفت و بافت فرهنگی و اجتماعی منطقه نیز دستخوش تغییرات جبران‌ناپذیر می‌شود.
در همین زمینه، غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی، نماینده پیشین رشت در مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با اقتصادنیوز از ضرورت تغییر نگاه در سیاست‌های توسعه و برنامه‌ریزی جمعیتی سخن می‌گوید و تأکید دارد که اگر اکنون برای سامان‌دهی این ساخت‌وسازها چاره‌ای اندیشیده نشود، شمال کشور در سال‌های آینده با بحرانی گسترده روبه‌رو خواهد شد.
گفتگوی اقتصادنیوز با غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی را در ادامه بخوانید؛
**********
*آقای جعفرزاده! این روزها موج تازه‌ای از ساخت‌وساز در گیلان به‌ویژه در مناطق روستایی و ساحلی به راه افتاده است. برخی کارشناسان نسبت به گسترده شدن این اقدام هشدار می دهند، نگاه شما به عنوان کسی که سال ها نمایندگی مردم این استان را برعهده داشته اید چیست؟
ببینید، واقعیت امر این است که حدود ۶۰ درصد از پایتخت‌های دنیا در کنار دریاچه‌ها و دریاها قرار دارند، اما ما متاسفانه در حوزه دریا بسیار ضعیف عمل کرده‌ایم. در آمایش سرزمینی باید رویکرد دریا‌محور می‌داشتیم. اکنون در شرایط تغییرات اقلیمی قرار داریم و به تناسب این تغییرات، الگوهای مهاجرت نیز تغییر خواهند کرد.
به هر شکلی که فکر بکنیم، استان مازندران و گیلان و همچنین شاید شهرهای غربی مانند اردبیل هم در معرض هجوم و افزایش جمعیت هستند و به جای مقاومت در برابر این مهاجرت‌ها، باید برای این تغییرات برنامه‌ریزی و تدبیری اندیشیده شود. ما نیاز به احداث شهرک‌ها و شهرهای جدید و سامان‌دهی جمعیتی داریم، نه اینکه هرکسی بیاید و بدون برنامه زمین بخرد و خانه بسازد.
جمعیت گیلان اکنون حدود 2 میلیون و ۶۰۰ هزار نفر است، اما باید برای افزایش حداقل دو تا سه میلیون نفر جمعیت در پنج سال آینده برنامه‌ریزی شود. متأسفانه در حوزه تغییر بافت جمعیتی هیچ برنامه‌ریزی مشخصی وجود ندارد. قبلاً برنامه‌ریزی‌ها برای صد سال آینده انجام می‌شد؛ من نمیگویم صد سال آینده، حداقل پنج تا ده سال آینده باید برنامه ریزی صورت بگیرد، چراکه پیش‌بینی می‌شود که جمعیت گیلان و مازندران دوبرابر شود.
یکی از دلایل اصلی افزایش مشکلات ترافیکی، رشد جمعیت بدون توسعه زیرساخت‌هاست. توسعه باید همه‌جانبه باشد؛ فقط ساخت‌وساز مسکن پاسخگوی نیازها نیست. وقتی ابتدایی‌ترین مسائل مثل مدیریت زباله حل نشده، نمی‌توان با صرف ساخت مسکن به توسعه رسید.
*برخی از مردم گیلان از موج ورود مهاجران از شهرهای دیگر نگران‌اند و آن را عامل اصلی تغییر بافت جمعیتی و افزایش ساخت‌وساز می‌دانند. آیا این نگرانی‌ها به‌جاست؟
ما در برابر پدیده‌ای قرار داریم که وقوع آن قطعی است؛ مهاجرت از شهرهای مرکزی و جنوبی کشور، به‌ویژه مناطق مرکزی، به سمت شمال. خواه یا ناخواه در چند سال آینده با تراکم جمعیتی بالایی روبه‌رو خواهیم شد و اگر از حالا برنامه‌ریزی و سامان‌دهی نکنیم، با شعار و لجبازی و مخالفت با تغییر کاربری نمی‌توان کاری پیش برد.
دنیا برای چنین شرایطی شهرک‌های جدید ایجاد می‌کند تا مهاجران در آن‌ها مستقر شوند. باید نقطه‌یابی و مزیت‌سازی شود و کارشناسان برای این موضوع برنامه‌ریزی کنند تا از هجوم جمعیتی جلوگیری شود. کدام یک از این کارها در کشور ما در حال اتفاق افتادن است؟
*زیرساخت‌های استان تا چه اندازه پاسخگوی این رشد جمعیت و ساخت‌وساز است؟
اگر ساخت‌وساز با فکر، برنامه، نقطه‌یابی و مرکز‌سازی انجام شود، می‌توان به آینده امیدوار بود؛ اما اگر هرکسی بخواهد زمینی را تصرف کرده و خانه‌ای بسازد، زمین‌های کشاورزی و محیط‌زیست از بین می‌روند. باید نظم ایجاد شود و چشم‌انداز توسعه مشخص باشد.
باید برای غیربومی‌ها نقطه‌یابی شود تا هرکس قصد ساخت‌وساز دارد، در محدوده‌های مشخص و با برنامه‌ریزی و زیرساخت‌سازی آب، برق، گاز و تلفن انجام شود اما اگر رها بکنند و هر کسی هر جا دلش خواست خانه بسازد، باید تمام سطح زمین گیلان را لوله کشی آب، گازکشی و برق‌رسانی کنیم؛ اما متاسفانه ما برنامه نداریم، ما متناسب با نیاز مردم {ما یعنی دولت‌مردان} هنوز برای این مساله برنامه مشخصی نداریم.
