سید حسن تهرانی ارشد روانشناسی دکترای مشاوره و استاد دانشگاه در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با انتخابات نظام روانشناسی و چالش‌هایی که در این حوزه وجو د دارد توضیحاتی داد و گفت: قانون سازمان نظام روانشناسی و مشاوره سال‌ها پیش تصویب شده و به‌عنوان یک نهاد تخصصی، مسئولیت اداره امور روانشناسان و مشاوران را برعهده دارد. این سازمان به‌منظور مدیریت حرفه‌ای و خودگردان اعضا شکل گرفته است تا خدمات روانشناسی و مشاوره را به‌صورت مستقل و تخصصی ارائه دهد. با این حال، ساختار و عملکرد این سازمان در سال‌های اخیر با چالش‌هایی مواجه بوده است.
وی ادامه داد: یکی از ویژگی‌های مهم سازمان نظام روانشناسی، اداره آن توسط خود اعضا است که از طریق انتخابات و تصمیم‌گیری‌های شورایی صورت می‌گیرد. این رویکرد باعث شده که مدیریت و سیاست‌گذاری‌ها به‌صورت جمعی انجام شود، اما در عمل، اجرای کامل این مدل با مشکلاتی همراه بوده است. ضعف‌هایی در سازوکار اجرایی این سازمان دیده شده که مانع از عملکرد موفق و اثربخش آن شده است.
تهرانی اذعان کرد: از طرفی، سازمان نظام روانشناسی و مشاوره در سال‌های گذشته با حاشیه‌هایی همچون باندبازی و قدرت‌طلبی برخی افراد روبرو بوده است که آسیب‌های جدی به اعتبار و کارکرد این نهاد وارد کرده است. این موضوع، تأثیر منفی بر جامعه تخصصی روانشناسی و مشاوره گذاشته و چالش‌های زیادی را برای پیشرفت این حرفه ایجاد کرده است.
این استاد دانشگاه با توجه به اینکه انتخابات این سازمان هر چند سال یک‌بار برگزار می‌شود، افزود: امید می‌رود که روند برگزاری این انتخابات به‌صورت سالم و شفاف صورت گیرد. مشارکت فعال اعضا در این انتخابات نقش کلیدی در بهبود وضعیت سازمان دارد. حضور داوطلبان واجد شرایط و انتخاب نمایندگانی که برنامه‌های کاربردی و سوابق موفق دارند، می‌تواند به تدریج روند مدیریت و عملکرد سازمان را اصلاح کند.
وی تصریح کرد: تقویت فرهنگ کار جمعی و شورایی یکی از الزامات مهم برای پیشرفت سازمان است. کار دموکراتیک و تصمیم‌گیری جمعی در یک مجموعه تخصصی، اگرچه دشوار است، اما در بلندمدت می‌تواند به توسعه پایدار و ارتقای کیفیت خدمات روانشناسی و مشاوره کمک کند.
تهرانی بیان کرد: امروزه بیش از ۷۰ هزار نفر عضو تخصصی در سازمان نظام روانشناسی و مشاوره فعالیت می‌کنند. این حجم از تخصص و توانمندی، فرصتی بی‌نظیر برای بهبود و پیشرفت خدمات روانشناسی در کشور است. مشارکت مؤثر این اعضا در فرایندهای انتخاباتی و مدیریتی، کلید تحول سازمان و ارتقای جایگاه حرفه روانشناسی خواهد بود.
اهمیت برگزاری الکترونیکی انتخابات سازمان نظام روانشناسی
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در انتخابات سازمان نظام روانشناسی و مشاوره، انتظار می‌رود که این فرایند بتواند به رشد و بهبود ساختار این مجموعه تخصصی کمک شایانی کند. انتخاب نمایندگان شایسته و دارای برنامه‌های کاربردی، کلید اصلاح روندها و ارتقای کیفیت خدمات روانشناسی خواهد بود.
وی اظهار داشت: در این دوره برای اولین بار قرار است انتخابات به صورت الکترونیکی برگزار شود. برگزاری انتخابات به شکل الکترونیکی می‌تواند باعث افزایش سهولت مشارکت اعضا شود، به‌ویژه برای روانشناسان و مشاورانی که در استانها و شهرستان‌های دورافتاده حضور دارند و دسترسی به محل‌های رای‌گیری برایشان دشوار است. این روش نوین می‌تواند هزینه‌ها و محدودیت‌های نیروی انسانی را نیز کاهش دهد و مشارکت را به‌طور قابل توجهی افزایش دهد.
تهرانی در ادامه گفت: با این حال برگزاری الکترونیکی انتخابات نیازمند تضمین سلامت و شفافیت فرایند است. در سال‌های گذشته، سازمان نظام روانشناسی با چالش‌هایی مانند شکایات انتخاباتی، باندبازی و نظارت سلیقه‌ای مواجه بوده که اعتبار این نهاد را تحت تأثیر قرار داده است. به همین دلیل، وجود ناظران مستقل و دقیق از سوی دستگاه‌های دولتی یا قوه قضاییه برای حفظ سلامت انتخابات ضروری است تا شائبه تخلف و بی‌نظمی‌ها برطرف شود و اعتماد اعضا به فرایند انتخاب بازگردد.
وی با اشاره به پیگیری شکایات در دوره انتخابات، اذعان کرد: پیگیری شکایات و رسیدگی به تخلفات انتخاباتی در گذشته به صورت ناکافی و گاه جناحی انجام شده که این موضوع نقطه ضعف جدی سازمان محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد، برای رفع این مشکلات، حمایت و نظارت فراسازمانی از سوی نهادهای ذی‌صلاح باید تقویت شود تا از چرخه معیوب شکایت و تقابل‌های جناحی جلوگیری شود.
تهرانی مطرح کرد: نکته مهمی که باید مورد توجه قرار گیرد، احساس مسئولیت جمعی اعضای سازمان نظام روانشناسی و مشاوره است. این رشته، به عنوان یک حوزه تخصصی و حیاتی در جامعه، هنوز جایگاه واقعی خود را به طور کامل نیافته است. ضعف در عملکرد سازمان متولی، یکی از دلایل این موضوع است.
وی اظهار داشت: در رابطه با اگر اعضا از مشارکت در انتخابات و پیگیری امور صنفی خود کناره‌گیری کنند، روند بهبود و پیشرفت به تعویق خواهد افتاد. بنابراین، حضور فعال اعضا، انتخاب آگاهانه کاندیداها و مطالبه مستمر برای اصلاح ساختارها و ارتقای کیفیت خدمات، گامی اساسی در مسیر رشد این حرفه است.
تهرانی در پایان خطر نشان کرد: هر عضو سازمان نظام روانشناسی باید با مطالعه دقیق، شناخت کافی از کاندیداها و درک اهمیت انتخابات، نقش خود را در تقویت این نهاد ایفا کند. این فرایند تنها محدود به زمان انتخابات نیست، بلکه پیگیری و مطالبه‌گری مستمر، به تدریج به رشد و بالندگی این حرفه منجر خواهد شد.
